Belastinguitgave 2007 Gemeentelijke belastingen Voor u ligt weer een nieuwe belastinguitgave, nu voor het jaar 2007. Uit de verzamelde gegevens van de Overijsselse gemeenten blijkt dat de opbrengsten van de rioolrechten, de reinigingsheffingen en de onroerendezaakbelastingen (OZB) met 1,7% stijgen ten opzichte van 2006. Dit percentage benadert het inflatiepercentage van het vorige jaar (1,1%). Dit inflatiepercentage is een belangrijke graadmeter voor de gemeenten bij de verhoging van hun belastingtarieven. Ik kan hieruit niet anders concluderen dan dat de Overijsselse gemeenten zich zeer terughoudend hebben opgesteld met het verhogen van hun belastingen. Daarmee belasten ze de burgers niet meer dan absoluut noodzakelijk is. Dit is fantastisch. Vooral ook omdat in de stijging van de opbrengsten de areaaluitbreidingen zijn meegenomen; dit is de stijging van het aantal panden, inwoners en dergelijke waar belasting van geheven kan worden. Nevenstaande grafiek 1 laat het verloop van het stijgingspercentage en het inflatiepercentage over de afgelopen tien jaar zien. Inhoud Ontwikkelingen opbrengsten Overzicht tarieven Belastingdruk Stijgingen per gemeente Reservepositie Personeelsbezetting Grafiek 1. Stijgingspercentages opbrengsten over de laatste tien jaar en afgezet tegen de inflatiepercentages van het jaar daarvoor. 12 10 8 6 4 Stijgingspercentage Inflatiepercentage jaar ervoor 2 0 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 J.W. Klaasen, gedeputeerde voor Bereikbaarheid en Bestuur in de provincie Overijssel
Ontwikkelingen opbrengsten Per onderdeel (rioolrechten, reinigingsheffingen en OZB) is de ontwikkeling verrassend te noemen. Over het algemeen wordt aangenomen dat de OZB het meest zal stijgen. Uit onderstaande grafiek blijkt echter dat de rioolrechten procentueel het meest zijn gestegen ten opzichte van 2006, namelijk met 7,0%. De OZB is maar met 1,2% gestegen en de reinigingsheffingen laten zelfs een daling zien van 0,9%. Voor de vergelijkbaarheid zijn ook de stijgingspercentages van 2006 vermeld. Grafiek 2. Stijgingspercentages per onderdeel over 2006 en 2007. OZB 2006 2007 Reinigingsheffingen Rioolrechten -1 0 1 2 3 4 5 6 7 8 Hier staat wel tegenover dat de rioolrechten de kleinste kostenpost ( 76 mln) vormen van de gemeentelijke belastingen terwijl de OZB het meest opbrengt ( 168 mln). De reinigingsheffingen nemen een middenpositie in ( 114 mln). Vandaar dat het gemiddelde stijgingspercentage slechts 1,7% is. % Grafiek 3. Opbrengsten per onderdeel over 2006 en 2007. OZB 2006 2007 Reinigingsheffingen Rioolrechten 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 110 120 130 140 150 160 170 180 190 200 In totaal is met de opbrengsten in 2007 een bedrag gemoeid van 358 mln, tegen 352 mln in 2006. (x miljoen euro)
Overzicht tarieven Per gemeente zijn de tarieven (in ) van de OZB, de afvalstoffenheffing en het rioolrecht verzameld. gemeente OZB woningen OZB niet-woningen afvalstoffenheffing rioolrechten eigenaar eigenaar gebruiker meer personen één persoon 2,90 5,94 4,75 285,00 285,00 159,24 2,44 4,37 3,50 266,76 266,76 173,16 1,49 3,08 2,47 194,67 194,67 111,80 2,86 5,41 4,34 333,00 269,40 150,12 2,77 4,36 3,50 248,00 188,00 189,60 3,52 7,25 5,97 292,44 258,48 143,88 2,40 3,90 3,14 233,00 190,00 170,15 2,02 5,48 4,41 226,05 226,05 218,00 2,49 4,73 3,79 262,80 219,00 195,00 2,64 5,70 4,58 288,96 288,96 187,20 2,18 3,76 3,03 256,80 206,75 157,35 2,23 3,24 2,60 253,95 253,95 138,24 2,36 4,31 3,46 278,50 218,25 188,40 2,44 4,53 3,62 335,04 209,76 129,12 3,01 5,17 3,99 213,85 213,85 177,36 1,92 2,92 2,36 172,00 134,00 160,00 2,21 3,67 2,94 173,98 173,98 149,00 2,07 4,06 3,25 258,00 179,00 183,70 1,26 1,94 1,56 225,29 225,29 193,80 2,25 4,79 3,83 221,73 221,73 192,39 2,39 3,76 3,01 203,50 203,50 198,00 2,42 3,56 2,85 241,82 241,82 194,40 2,00 2,00 1,60 240,00 202,20 192,00 2,27 4,32 3,46 244,34 244,34 167,89 2,82 5,40 4,36 248,57 198,85 96,25 Belastingdruk Berekend is wat een eigenaar-bewoner van een woning moet betalen, ervan uitgaande dat die woning door meer dan één persoon wordt bewoond. Daarvoor wordt gebruikgemaakt van een standaardwoningwaarde en van de gemiddelde woningwaarde per gemeente. Tot dit jaar werd de WOZ-waarde voor meerdere jaren vastgesteld; voor het laatst voor de jaren 2005 en 2006. Met ingang van 2007 is overgegaan op een jaarlijkse waardering. Wij beschikken nog niet over de nieuwe waardes. Wij hebben gebruik gemaakt van de meest actuele beschikbare waardes zoals die bij het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties bekend zijn. Aan de hand van deze waarde is het Overijssels gemiddelde berekend op 174.292,-- (2006 176.014,--). Dit gemiddelde is als standaardwoningwaarde gehanteerd. De gemiddelde waardes per gemeente zijn als volgt: gemeente gemiddelde gemeente gemiddelde woningwaarde woningwaarde 139.020 184.121 203.252 199.109 238.412 197.381 184.546 200.533 216.133 191.226 136.972 215.389 195.047 161.132 175.513 226.162 202.884 182.437 159.164 211.018 198.989 182.482 170.746 167.007 194.232
Uitgaande van de gemiddelde woningwaarde per gemeente zijn de lasten (in ) als volgt. Grafiek 4. De belastingdruk per gemeente uitgaande van de gemiddelde woningwaarde. 448,02 481,76 499,78 527,45 530,94 543,83 558,12 575,67 585,45 586,37 590,35 599,02 600,00 603,74 610,46 616,60 626,40 629,00 637,56 642,28 642,48 648,62 659,49 675,82 691,90 0 100 200 300 400 500 600 700 800 Uitgaande van de standaardwoningwaarde ( 174.292,--) zijn de lasten (in ) als volgt. Grafiek 5. De belastingdruk per gemeente uitgaande van de standaardwoningwaarde. 409,28 464,48 475,47 506,03 539,40 546,06 564,57 566,41 568,75 568,86 569,37 570,00 583,43 584,53 598,90 603,20 608,28 628,73 629,61 629,74 632,52 644,34 658,32 679,20 680,46 0 100 200 300 400 500 600 700 800 Het gemiddelde van alle Overijsselse gemeenten bedraagt 592,44. Het gemiddelde van alle Overijsselse gemeenten bedraagt in dit geval 580,40. Stijgingen per gemeente Onder ontwikkeling opbrengsten zijn de totale opbrengsten van alle Overijsselse gemeenten en de relatief geringe stijging van die opbrengsten ter sprake gekomen. Echter, het zou kunnen zijn dat per gemeente de stijgingen aanzienlijk verschillen. Daarom hebben we uitgerekend wat per gemeente de stijging van de belastingdruk is, uitgaande van de tarieven 2006 en 2007 alsmede de gemiddelde woningwaarde 2007. Nevenstaande grafiek 6 laat zien dat die verschillen per gemeente inderdaad aanzienlijk zijn. De gemeente heeft haar tarieven afvalstoffenheffing fors verlaagd omdat de kostenontwikkeling zodanig was dat dit een tariefs ver laging rechtvaardigde. De gemeente heeft, evenals vorig jaar, het rioolrecht fors verhoogd vanwege te verrichten aanzienlijke investeringen en vanwege het meer kostendekkend maken van die rioolrechten. Overigens heeft geen enkele Overijsselse gemeente voor 2007 een verzoek ingediend voor ontheffing van het toegestane maximum stijgingspercentage van 2,75% voor de OZB. Grafiek 6. Percentage per gemeente van de stijging van de belastingdruk 2007 ten opzichte van 2006 en afgezet tegen het inflatiepercentage 2006. 9 6 3 0-3 -6-9 -12-15 Inflatiepercentage 2006 Stijgingspercentage 2007-12,45-4,,24-3,22-3,19-2,56-2,41-2,05-2,04-2,01-1,64-1,16-1,16-0,84-0,68-0,53-0,34-0,33 0,33 0,53 0,68 0,78 0,93 1,30 3,58 8,93
Reservepositie Aan de hand van opgaven van gemeenten hebben wij de reserveposities verzameld. Dit levert het volgende resultaat op (bedragen x 1.000,--), waarbij wij nadrukkelijk vermelden dat de reservepositie geen meetlat is voor het bepalen van de rijkdom van een gemeente. Het is slechts één van de factoren die de weerstandscapaciteit van een gemeente weergeeft.. gemeente algemene bestemmings- voorzieningen totaal reserves reserves 18.710 36.986 30.091 85.787 6.763 8.628 4.169 19.560 11.147 50.329 3.569 65.045 39.907 71.243 29.780 140.930 7.330 38.431 6.989 52.750 18.000 101.000 53.000 172.000 8.011 20.358 745 29.114 13.545 54.912 17.004 85.461 19.253 10.813 5.215 35.281 12.306 48.201 54.609 115.116 19.809 26.915 4.484 51.208 31.488 17.204 14.681 63.373 6.808 3.514 5.814 16.136 9.582 17.103 7.316 34.001 19.568 4.190 3.953 27.711 11.178 15.143 6.352 32.673 23.346 40.763 14.476 78.585 4.112 51.849 13.686 69.647 8.492 25.695 3.303 37.490 27.079 17.341 7.515 51.935 2.425 17.820 4.405 24.650 7.644 11.899 11.704 31.247 15.077 5.809 4.125 25.011 21.040 2.507 3.392 26.939 22.500 81.900 57.800 162.200 Het vorenstaande grafisch weergegeven maar dan oplopend naar het totaal van alle reserves en voorzieningen geeft het volgende beeld. Grafiek 7. De totale reservepositie per gemeente. 0 50 100 150 200 Algemene reserves (x miljoen euro) Bestemmingsreserves Voorzieningen
Uitgedrukt per woonruimte is het beeld als volgt. Uitgedrukt per inwoner levert dit het volgende beeld op. Grafiek 9. De reservepositie uitgedrukt in een bedrag per woonruimte. Grafiek 8. De reservepositie uitgedrukt in een bedrag per inwoner. 5.167 5.105 4.960 4.344 3.981 3.682 3.503 3.452 3.364 3.264 3.146 3.072 3.015 2.884 2.764 2.638 2.586 2.508 2.487 2.388 2.373 2.342 1.717 6.893 6.415 718 1.607 1.476 1.461 1.460 1.434 1.416 1.286 1.232 1.204 1.197 1.196 1.191 1.114 1.086 1.062 976 952 934 2.109 2.022 1.912 1.888 2.460 2.375 0 1.000 2.000 3.000 4.000 5.000 6.000 7.000 8.000 0 500 1.000 1.500 2.000 2.500 Algemene reserves Bestemmingsreserves Voorzieningen Algemene reserves Bestemmingsreserves Voorzieningen Het gemiddelde per woonruimte bedraagt 3.188,--. Het gemiddelde per inwoner bedraagt 1.377,--. Personeelsbezetting In voorgaande edities verstrekten wij ook cijfermateriaal met betrekking tot de personeelsbezetting van de gemeenten. Daar hebben wij dit jaar van afgezien. Het blijkt namelijk steeds moeilijker om éénduidig dezelfde gegevens over de personeelsbezetting te achterhalen. Colofon Uitgave provincie Overijssel, april 2007 Productie eenheid Bestuurlijke Aangelegenheden, team Openbaar Bestuur Coördinatie en vormgeving team Communicatie Druk team Documentproducties Voor meer informatie kunt u contact opnemen met de eenheid Bestuurlijke Aangelegenheden, team Openbaar Bestuur, telefoon 038 499 93 91.