BIJLAGE Afweging verplaatsen bruglichten In deze bijlage worden de voor- en nadelen van het verplaatsen van de bruglichten naar de kruispunten Opdijk en de Venebosweg tegen elkaar afgewogen. Beoogd effect Het voorkomen van stank- en geluidsoverlast op het moment dat de brug gesloten is voor verkeer en de wachtrijen vlak voor de woningen staan. De automobilisten blijven met draaiende motor wachten. Door het verplaatsen van de bruglichten, staan de wachtrijen buiten het dorp opgesteld en ondervinden bewoners daar geen stank- en geluidsoverlast van. Locatie bruglichten Om het systeem zo eenvoudig mogelijk te houden zouden de bruglichten op de Hoofdstraat ter hoogte van de kruispunten met de Venebosweg en de Opdijk is, vanaf de komgrenzen gezien, kort na het kruispunt moeten worden geplaatst. Zo wordt zowel het verkeer vanuit buiten Ossenzijl als vanaf de zijwegen tegen gehouden en hoeft niet op elke tak van de kruispunten een bruglicht te worden geplaatst. Aan de andere kant zijn de voorgestelde locaties niet logisch voor de weggebruiker: het meest logisch zou zijn om het verkeer al voor het kruispunt tegen te houden: verkeerslichten worden immers ook al voor kruispunten geplaatst en wachtrijen gaan dan niet op het kruispunt staan. Eisen t.a.v. verplaatsing bruglichten - Bruglichten, geen verkeerslichten: met de bruglichten is het voor de weggebruiker duidelijker waarvoor ze staan te wachten. De bruglichten gaan uit na opening van de brug voor het verkeer, terwijl de verkeerslichten aan blijven staan. In het verleden is aangegeven dat op het moment er verkeerslichten bij een brug worden geplaatst, het hele kruispunt moet worden geregeld. - De provincie stelt als voorwaarde dat er camera s geplaatst moeten worden voor zicht op de wachtrijen: de brugwachter opent de brug pas weer als de wachtrij is opgelost. De camera s moeten met bekabeling aangesloten moet worden op een extra aan te schaffen monitor in het brugwachtershuisje. - Het systeem moet, d.m.v. bekabeling, aangesloten worden op het bedieningssysteem op de brug. - Indien er met slagbomen wordt gewerkt, dienen de twee rijrichtingen ter plaatse van de slagboom door een middengeleider van elkaar worden gescheiden. Het slagboomsysteem moet worden aangesloten op het bedieningssysteem van de brug. - De bestaande knipperlichten op de Hoofdstraat moeten worden verwijderd. - De huidige chicane ter hoogte van de komgrens dient te worden verwijderd, omdat het verkeer anders vastloopt (kan elkaar daar immers niet passeren). - Als op elke tak van het kruispunt een bruglicht wordt geplaatst, dan moeten de in het ontwerp voorgestelde versmallingen worden ver wijderd. Dit is een wens van de provincie om de verloop van de wachtrijen goed in te kunnen schatten. De brugwachter opent de brug pas weer als de wachtrijen zijn opgelost. Varianten 1. het verplaatsen van de bruglichten 2. idem met hele slagbomen 3. idem met halve slagbomen 1
4. het houden van een proef met één van de bovenstaande varianten Variant 1 verplaatsen bruglichten Deze variant is nog het meest realistisch, maar wordt niet geadviseerd gezien het te verwachten geringe positieve effect. Als het verkeer daadwerkelijk voor de bruglichten blijft wachten, biedt de maatregel een goede oplossing voor de ervaren overlast op het moment dat de brug gesloten is voor verkeer. De ervaring leert echter dat het verkeer niet blijft wachten. Na opening van de brug wordt de overlast groter dan in de huidige situatie: door de langere bedieningstijden van de brug, moet er na sluiting van de brug meer verkeer in korte tijd de brug passeren. Daarnaast rij dt het verkeer naar verwachting met hogere snelheid naar de brug toe. Verder heeft de maatregel negatieve consequenties voor andere locaties. Zo is het bezoekerscentrum tijdens de opening van de brug niet bereikbaar voor verkeer vanuit Oldemarkt via de Venebosweg, kans op sluipverkeer via de Bloemstraat en door het verplaatsen van de wachtrij krijgen andere bewoners te maken met een wachtrij voor de voordeur. Variant 2 verplaatsen bruglichten met hele slagbomen Deze variant is zeer ongewenst: voor de weggebruiker is het volstrekt onlogisch dat, wanneer zij uit één van de zijwegen komen, in feite voor niets moeten wachten voor een gesloten slagboom. De slagbomen moeten, gezien vanaf de komgrenzen, al voor de kruispunten worden geplaatst. Om die reden kan niet al het verkeer van buitenaf worden geweerd, wat tevens tot een lagere acceptatiegrens van de wachtende automobilisten leidt. Verder zijn de woningen tijdens de opening van de brug niet bereikbaar voor hulpdiensten en hulpdiensten kunnen ook niet weg vanuit het gesloten gedeelte. Voor deze variant gelden verder dezelfde voor- en nadelen als voor variant 1. Deze variant heeft t.o.v. variant 1 en 3 de meeste negatieve consequenties. Variant 3 verplaatsen bruglichten met halve slagbomen Het plaatsen van een halve slagboom biedt geen meerwaarde, daarom wordt geadviseerd om deze variant niet uit te voeren. Als het verkeer daadwerkelijk voor de bruglichten blijft wachten, biedt de maatregel een goede oplossing voor de ervaren overlast op het moment dat de brug gesloten is voor verkeer. De vraag is of het verkeer ondanks de slagbomen blijft wachten. De slagbomen moeten, gezien vanaf de komgrenzen, al voor de kruispunten worden geplaatst. Om die reden kan niet al het verkeer van buitenaf worden geweerd, wat tevens tot een lagere acceptatiegrens van de wachtende automobilisten leidt. Voor deze variant gelden verder dezelfde voor- en nadelen als voor variant 1. 4. Proef van bijvoorbeeld 4 á 8 weken Met de proef zou het effect wat wordt verwacht kunnen worden getoetst. De vraag is of een proefperiode lang genoeg is om een reëel beeld te krijgen van het effect van de maatregel. De automobilisten stoppen de eerste tijd mogelijk wel voor de bruglichten en na de gewenningsperiode niet meer. Als gekozen wordt voor een proef, dan geldt dat er in overleg met de werkgroep Hoofdstraat heldere criteria moeten worden opgesteld wanneer de proef wel/niet is geslaagd. Het valt sterk te betwijfelen of de proef wel meerwaarde heeft en er wordt dan ook geadviseerd om geen proef uit te voeren. Advies Samengevat is de conclusie dat geen van de varianten zoveel positief effect heeft, dat het opweegt tegen de negatieve consequenties op andere momenten en andere locaties. Om die reden wordt voorgesteld om de bruglichten niet te verplaatsen. Verder wordt voorgesteld om geen proef uit te 2
voeren: om dezelfde redenen dat het verplaatsen van de bruglichten niet wordt voorgesteld en de vraag is of de uitkomst van de proef wel een reëel beeld geeft van het effect van de maatregel. Bijlage - Overzicht voor- / nadelen verplaatsen bruglichten - Plattegrond met locatie bruglichten 3
OVERZICHT voor- en nadelen van de varianten -verplaatsing bruglichten- Varianten 1. het verplaatsen van de bruglichten 2. idem met hele slagbomen 3. idem met halve slagbomen 4. het houden van een proef met één van de bovenstaande varianten Variant 1 verplaatsen bruglichten Voordelen - geen stank- en geluidsoverlast voor bewoners op het moment dat de brug gesloten is voor verkeer. - voor fietsers en voetgangers meer ruimte om de brug te passeren c.q. over te steken na het openen van de brug voor verkeer. - route via Ossenzijl wordt onaantrekkelijker door langere openingstijden van de brug, waardoor een deel van het verkeer misschien een andere route kiest. Gezien de grote afstand tot een alternatieve route, is het effect naar verwachting gering. Nadelen - Het negeren van het bruglicht (gebeurt nu ook al), waardoor de maatregel uiteindelijk geen enkel effect heeft. Handhaving hierop is praktisch niet mogelijk (ook negatief advies politie). De ervaring van de provincie is het negeren van het bruglicht de praktijk zal zijn: in het verleden hebben in Blokzijl bruglichten op grote afstand van de brug gestaan, maar het verkeer reed door tot aan de brug. - De bewoners zullen bij deze maatregel alsnog overlast ondervinden, omdat het verkeer na het rode licht aan beide kanten oprijden en de doorstroming t.h.v. de brug opnieuw stagneert. Uiteindelijk zal de overlast toenemen, omdat het meer tijd kost om de brug te openen en te sluiten. De brugwachter moet immers wachten totdat al het verkeer de brug is gepasseerd. Daarnaast duurt het langer voordat het verkeer de brug na sluiting bereikt. - Risico is dat het verkeer van/naar het bedrijventerrein aan de Opdijk via de Bloemstraat gaat rijden, omdat de wachtrij het in- en eventueel uitrijden van de Opdijk blokkeert. - Aan de kant van de Opdijk staat de wachtrij nog steeds voor woningen. Aangezien de woningen op grotere afstand staan, verdient het de voorkeur dat het verkeer daar staat en niet in het smalle deel vlak voor de woningen. De vraag is of de maatregel door de bewoners aldaar wordt geaccepteerd. - In de huidige situatie staat het verkeer in het dorp en kan het verkeer niet snel optrekken na opening van de brug i.v.m. tegenliggers. Bij verplaatsing van de bruglichten hoeft het verkeer op het deel naar de brug toe geen tegenliggers te verwachten, wat tot een hogere snelheid leidt dat in de huidige situatie (ook om tijd in te halen ). Dit heeft als nadeel de afname van de (gevoelsmatige) veiligheid. - de bruglichten staan niet op een locatie die acceptabel is voor automobilisten. Zij zien niet waarom ze al bij het kruispunt worden opgehouden. - De vaarroute via Kalenbergergracht wordt onaantrekkelijker voor het recreatieverkeer door langere openingstijden van de brug (argument provincie). - Het bezoekerscentrum is minder goed bereikbaar: doordat de wachtrijen buiten het dorp staan, kan het verkeer vanuit Oldemarkt tijdens opening van de brug de Venebosweg niet bereiken. Variant 2 verplaatsen bruglichten met hele slagbomen 4
Voordelen - Het verkeer moet wachten op de aangewezen locatie met alle bij variant 1 genoemde voordelen tot gevolg. Nadelen - Als voorwaarde stelt de provincie dat met twee halve slagbomen wordt gewerkt, omdat het verkeer vanaf de brug eerst de slagboom moet passeren. Een andere voorwaarde is dat er dan een middengeleider aangebracht moet worden om te voorkomen dat de slagboom door het passerende verkeer kapot wordt gereden. Hiervoor is zeker 7 meter nodig (excl. opstelruimte slagboom) en die ruimte is er niet of nauwelijks op de genoemde locaties. Dit zou nader uitgewerkt moeten worden. Het gaat in ieder geval ten koste van de voetpaden en de versmallingen en daarmee ook de schoolroute. De bruglichten zouden, gezien vanaf de komgrenzen, voor de kruispunten geplaatst kunnen worden. Dit betekent dat er op elke tak van het kruispunt een bruglicht met slagboom geplaatst moet worden. Het is ondoenlijk en zeer onwenselijk om voor elk kruispunt een bruglicht in combinatie met slagbomen te plaatsen. Bovendien is het de vraag of cameratoezicht op de wachtrijen, wat ook een voorwaarde is van de provincie, in een dergelijke situatie wel mogelijk is. Het alleen plaatsen van bruglichten op de Hoofdstraat leidt tot een lagere acceptatiegrens van het verkeer dat wel moet wachten en leidt tot sluipverkeer via de Bloemstraat. - Risico is dat het verkeer van/naar het bedrijventerrein aan de Opdijk via de Bloemstraat gaat rijden, omdat de wachtrij het in- en eventueel uitrijden van de Opdijk blokkeert. - Aan de kant van de Opdijk staat de wachtrij nog steeds voor woningen. Aangezien de woningen op grotere afstand staan, verdient het de voorkeur dat het verkeer daar staat en niet in het smalle deel vlak voor de woningen. De vraag is of de maatregel door de bewoners aldaar wordt geaccepteerd. - In de huidige situatie staat het verkeer in het dorp en kan het verkeer niet snel optrekken na opening van de brug i.v.m. tegenliggers. Bij verplaatsing van de bruglichten hoeft het verkeer op het deel naar de brug toe geen tegenliggers te verwachten, wat tot een hogere snelheid leidt dat in de huidige situatie (ook om tijd in te halen ). Dit heeft als nadeel de afname van de (gevoelsmatige) veiligheid. - de bruglichten staan niet op een locatie die acceptabel is voor automobilisten. Zij zien niet waarom ze al bij het kruispunt worden opgehouden. - Woningen op het deel tussen de Opdijk en de Venebosweg zijn tijdens de sluiting van de brug voor verkeer niet toegankelijk voor de hulpdiensten c.q. kunnen het gebied niet uitrijden als de slagbomen naar beneden zijn. - De vaarroute via Kalenbergergracht wordt onaantrekkelijker voor het recreatieverkeer door langere openingstijden van de brug (argument provincie). Dit in grotere mate, omdat de brugwachter nu ook moet wachten voordat het verkeer vanaf de brug de slagbomen is gepasseerd. - Het bezoekerscentrum is minder goed bereikbaar: doordat de wachtrijen buiten het dorp staan, kan het verkeer vanuit Oldemarkt tijdens opening van de brug de Venebosweg niet bereiken. Variant 3 verplaatsen bruglichten met halve slagbomen Voordelen - Het verkeer wordt t.o.v. variant 1 meer afgedwongen om op de aangewezen locatie te blijven staan met alle bij variant 1 genoemde voordelen tot gevolg. Nadelen 5
- Bij deze maatregel hebben de bestuurders alsnog de mogelijkheid om de bruglichten te passeren. Dit gedrag kan in de hand worden gewerkt door bestuurders die hun bestemming hebben tussen de slagboom en de brug. Als zij niet het geduld kunnen opbrengen om te wachten, geeft dit aanleiding voor andere bestuurders hun gedrag te volgen. - Bij het toepassen van een halve slagboom stelt de provincie als voorwaarde dat er een middengeleider aangebracht moet worden om te voorkomen dat de slagboom door het passerende verkeer kapot wordt gereden. Hiervoor is zeker 7 meter nodig (excl. opstelruimte slagboom) en die ruimte is er nauwelijks op de genoemde locaties. Dit zou nader uitgewerkt moeten worden. Het gaat in ieder geval ten koste van de voetpaden en de versmallingen en daarmee ook de schoolroute. De bruglichten zouden, gezien vanaf de komgrenzen, voor de kruispunten geplaatst kunnen worden. Dit betekent dat er op elke tak van het kruispunt een bruglicht met slagboom geplaatst moet worden. Het is ondoenlijk en zeer onwenselijk om voor elk kruispunt een bruglicht in combinatie met slagbomen te plaatsen. Bovendien is het de vraag of cameratoezicht op de wachtrijen, wat ook een voorwaarde is van de provincie, in een dergelijke situatie wel mogelijk is. Het alleen plaatsen van bruglichten op de Hoofdstraat leidt tot een lagere acceptatiegrens van het verkeer dat wel moet wachten en leidt tot sluipverkeer via de Bloemstraat. - Risico is dat het verkeer van/naar het bedrijventerrein aan de Opdijk via de Bloemstraat gaat rijden, omdat de wachtrij het in- en eventueel uitrijden van de Opdijk blokkeert. - Aan de kant van de Opdijk staat de wachtrij nog steeds voor woningen. Aangezien de woningen op grotere afstand staan, verdient het de voorkeur dat het verkeer daar staat en niet in het smalle deel vlak voor de woningen. De vraag is of de maatregel door de bewoners aldaar wordt geaccepteerd. - vaarroute via Kalenbergergracht wordt onaantrekkelijker voor het recreatieverkeer door langere openingstijden van de brug (argument provincie). Dit in grotere mate, omdat de brugwachter nu ook moet wachten voordat het verkeer vanaf de brug de slagbomen is gepasseerd. - de bruglichten staan niet op een locatie die acceptabel is voor automobilisten. Zij zien niet waarom ze al bij het kruispunt worden opgehouden. - Woningen op het deel tussen de Opdijk en de Venebosweg zijn tijdens de sluiting van de brug voor verkeer niet toegankelijk voor de hulpdiensten c.q. kunnen het gebied niet uitrijden als de slagbomen naar beneden zijn. - Het bezoekerscentrum is minder goed bereikbaar: doordat de wachtrijen buiten het dorp staan, kan het verkeer vanuit Oldemarkt tijdens opening van de brug de Venebosweg niet bereiken. 4. Proef van 4 á 8 weken Om te kunnen toetsen of het verplaatsen van de bruglichten echt zoveel positief effect heeft als de bewoners ervan verwachten of juist een negatief effect heeft zoals hierboven is beschreven, zou een proef uitgevoerd kunnen worden. Een belangrijke nadeel van de proef is of de proefperiode lang genoeg is om een reëel beeld te krijgen van het effect van de maatregel. De automobilisten stoppen in de eerste weken/maanden mogelijk wel voor het bruglicht en wellicht na een half jaar niet meer. Daarnaast wordt bij een proefopstelling de indruk gewekt dat het tijdelijk is en wordt de maatregel wellicht meer geaccepteerd dan wanneer het om een definitieve situatie gaat. De kosten van de huur van tijdelijke bruglichten is indicatief 7.000,- per vier weken. Dit is exclusief camera s (voorwaarde provincie). 6
Er moet van te voren goed worden nagedacht wanneer de proef geslaagd is en wanneer niet. Alleen het criterium dat de aanwonenden een positief effect zien is niet voldoende. Mede om die reden wordt door VVN geadviseerd om geen proef uit te voeren. 7