Ordening Dieren - B 2 Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres siri Muilenburg 29 September 2015 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/66750 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet. Wikiwijs Maken is een onderdeel van Wikiwijsleermiddelenplein, hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, vergelijkt, maakt en deelt.
Inhoudsopgave Ordening dieren Intro Vooraf Stap1 Stap2 (1) Stap2 (2) Stap2 (3) Stap3 Stap4 Stap5 Over dit lesmateriaal Pagina 1 Ordening Dieren - B 2
Ordening dieren Intro Dieren behoren tot het dierenrijk. Alleen al in Nederland leven er honderden verschillende soorten dieren. Sommige soorten, zoals een hond of een roodborstje, kent iedereen. Andere soorten herken je niet zo gemakkelijk. Als je wilt weten hoe zo'n dier heet, zul je het moeten opzoeken. Het bepalen van de soortnaam heet determineren. Dieren (en planten) determineren gebeurt op basis van een systeem dat een paar honderd jaar door de bioloog Linnaeus is bedacht. En dat systeem staat centraal in deze opdracht. Vooraf Pagina 2 Ordening Dieren - B 2
Leerdoelen Na deze opdracht weet je: Weet je dat organismen kunt onderverdelen in vier rijken. Weet je wat bedoeld wordt met symmetrisch. Weet je wat bedoeld wordt met een inwendig en uitwendig skelet. Weet je dat de hoofdafdeling gewervelden uit verschillende klassen bestaat. Weet je dat de hoofdafdelingen kunt onderverdelen in klassen, orden, families, geslachten en soorten. Eindproduct Je rondt deze opdracht af met de toets 'Ordening van dieren'. Groepsgrootte Deze opdracht doe je alleen. Tijd 1 lesuur. https://youtu.be/nqz8gxduktu Stap1 Pagina 3 Ordening Dieren - B 2
Ordening Linnaeus Dieren behoren tot het dierenrijk. Het dierenrijk is onderverdeeld in hoofdafdellingen. Iedere hoofdafdeling is onderverdeeld in klassen. Klassen zijn onderverdeeld in orden. Een orde is onderverdeeld in families. Een familie is onderverdeeld in geslachten. En een geslacht is onderverdeeld in soorten. Soorten die tot hetzelfde geslacht behoren hebben een aantal dezelfde kenmerken. Verschillende geslachten behoren tot dezelfe familie. Verschillende families vormen een orden en meerdere orden een klasse. Een hoofdafdeling bestaat uit verschillende klassen. Waar of niet waar? Leg je antwoord uit. Hoe lager je in de ordening komt, hoe groter het aantal kenmerken is dat je van het organisme weet. Stap2 (1) Pagina 4 Ordening Dieren - B 2
Dieren behoren tot het dierenrijk. Door naar de symmetrie en het skelet te kijken kun je het rijk van de dieren verder onderverdelen. Symmetrie Sommige dieren zijn niet symmetrisch. Dieren die wel symmetrisch zijn, zijn tweezijdig symmetrisch (één symmetrieas) of veelzijdig symmetrisch (meerdere symmetrieassen). Skelet Sommige dieren hebben geen skelet. Dieren die wel een skelet hebben, hebben een inwendig of een uitwendig skelet. Bij een uitwendig skelet is het skelet één geheel of is het in segmenten opgedeeld. Lees verder op pagina 2. Stap2 (2) In het schema zie je de acht hoofdafdelingen en je per hoofdafdeling hoe het zit met de symmetrie en met het skelet van dieren die behoren tot die hoofdafdeling. Eéncellige dieren symmetrie niet symmetrisch skelet geen skelet Sponzen niet symmetrisch inwendig skelet Holtedieren veelzijdig symmetrisch geen skelet Wormen tweezijdig symmetrisch geen skelet Weekdieren tweezijdig symmetrisch uitwendig skelet uit één stuk Geleedpotigen tweezijdig symmetrisch Stekelhuidigen veelzijdig symmetrisch uitwendig skelet segmenten inwendig skelet Gewervelden tweezijdig symmetrisch inwendig skelet Pagina 5 Ordening Dieren - B 2
Stap2 (3) Hoofdafdelingen Bekijk de kenmerken per hoofdafdeling en bekijk het voorbeeld van het dier dat behoort tot de hoofdafdeling. http://www.studiobiologie.nl/applets1/dieren/2_ordening/frame.html Stap3 Vijf klassen van gewervelde dieren Eén van de hoofdafdelingen bestaat uit dieren met een inwendig skelet. Van het skelet bestaan de rug en de nek uit wervels. Daaraan dankt deze hoofdafdeling zijn naam. Er zijn duizenden gewervelde dieren. Daarom is ook deze groep weer onderverdeeld, namelijk in 5 klassen. Reptielen: leerachtige huid lichaamstemperatuur hetzelfde als de omgeving longen Amfibieën: leven bijna altijd in of bij het water dunne huid lichaamstemperatuur hetzelfde als de omgeving longen maar als ze jong zijn ook kieuwen Zoogdieren: constante lichaamstemperatuur (ca. 37 graden Celsius). haren geven hun jongen melk (zogen) longen Vissen: leven in water Vog geen ledematen lichaamstemperatuur hetzelfde als omgeving meestal een gladde huid kieuwen Stap4 Ordening Linneaus In de volgende oefening ga je een aantal dieren indelen met de ordening van Linneaus. Ordening Linneaus - Flash Pagina 6 Ordening Dieren - B 2
Stap5 Eindtoets Je sluit deze opdracht af met het maken van een toets. De toets bestaat uit 7 vragen. Probeer zoveel mogelijk vragen goed te beantwoorden. Klik op de volgende link om te beginnen: Ordening van dieren kn.nu/75ftm 1 Het ordeningssysteem begint met de vier rijken. Tot welk rijk een organisme behoort, kun je zien aan de cellen waaruit het organisme is opgebouwd. Welk woord moet worden ingevuld? Voor alle organisme uit het rijk van de... geldt dat de cellen wel een celkern, maar geen celwand hebben. a. dieren b. planten c. schimmels d. bacteriën 2 Pagina 7 Ordening Dieren - B 2
Tot welke hoofdafdeling een dier hoort, kun je zien door te kijken hoe het zit met de symmetrie en met het skelet. Je ziet een krab. Een krab behoort tot de geleedpotigen. Wat klopt? a. Een krab is veelzijdig symmetrisch en heeft een inwendig skelet. b. Een krab is veelzijdig symmetrisch en heeft een uitwendig skelet. c. Een krab is tweezijdig symmetrisch en heeft een inwendig skelet. d. Een krab is tweezijdig symmetrisch en heeft een uitwendig skelet. 3 Tot welke hoofdafdeling een dier hoort, kun je zien door te kijken hoe het zit met de symmetrie en met het skelet. Je ziet een zeester. Een zeester behoort tot de stekelhuidigen. Wat klopt? a. Een zeester is veelzijdig symmetrisch en heeft een inwendig skelet. b. Een zeester is veelzijdig symmetrisch en heeft geen skelet. c. Een zeester is tweezijdig symmetrisch en heeft een inwendig skelet. d. Een zeester is tweezijdig symmetrisch en heeft geen skelet. 4 Tot welke hoofdafdeling een dier hoort, kun je zien door te kijken hoe het zit met de symmetrie en met het skelet. Je ziet een hond. Een hond is tweezijdig symmetrisch en heeft een inwendig skelet. Tot welke hoofdafdeling behoort een hond? Pagina 8 Ordening Dieren - B 2
a. geleedpotigen b. stekelhuidigen c. gewervelden d. holtedieren 5 Eén van de hoofdafdelingen is de gewervelden. Deze hoofdafdeling is onderverdeeld in vijf klassen. Wat is geen klasse van de gewervelden? a. slakken b. reptielen c. zoogdieren d. vissen 6 Eén van de hoofdafdelingen is de gewervelden. Deze hoofdafdeling is onderverdeeld in vijf klassen. Bij welke klasse horen de volgende kenmerken? - constante lichaamstemperatuur - haren - geven hun jongen melk - longen a. vogels b. amfibieën c. zoogdieren d. reptielen 7 Eén van de hoofdafdelingen is de gewervelden. Deze hoofdafdeling is onderverdeeld in vijf klassen. Bij welke klasse horen de volgende kenmerken? - lichaamstemperatuur hetzelfde als de omgeving - leerachtige huid - longen Pagina 9 Ordening Dieren - B 2
a. vogels b. amfibieën c. zoogdieren d. reptielen kn.nu/167yd Pagina 10 Ordening Dieren - B 2
Over dit lesmateriaal Colofon Auteur siri Muilenburg Laatst gewijzigd 29 September 2015 om 16:08 Licentie Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om: het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden. Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Aanvullende informatie over dit lesmateriaal Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar: Leerniveau VMBO basisberoepsgerichte leerweg, 2; Leerinhoud en doelen Biologische eenheid; Biologie; Opbouw van leven; Eindgebruiker leerling/student Moeilijkheidsgraad gemiddeld Studiebelasting 0 uur en 50 minuten Pagina 11 Ordening Dieren - B 2