Instructies NIK Themadag Sterke schouders: De mens achter de professional = = Waar Niet Waar drs. Leonie Hoijtink dr. Hans te Brake dr. Michel Dückers 22 april 2010, Ede Niet verlegen zijn! Oefen Stelling Stelling 1. Een geüniformeerde die om hulp vraagt, is zwak De meeste mensen komen op eigen kracht een schokkende gebeurtenis te boven Stelling 2. Stelling 3. Na een incident is het beste over je emoties te praten Geüniformeerden zijn door opleiding, training en selectie beter opgewassen tegen schokkende gebeurtenissen
Stelling 4. Wat te bespreken? Richtlijn Vroegtijdige Interventies Professionele psychologische opvang moet zo snel mogelijk worden aangeboden Feiten & Fictie: nazorg voor geüniformeerden Richtlijn Geüniformeerden (in ontwikkeling) Richtlijn Vroegtijdige Interventies Richtlijn vroegtijdige psychosociale interventies na rampen, terrorisme en andere schokkende gebeurtenissen (2007) Geeft antwoord op de vraag wat te doen en wat te laten gedurende de eerste 6 weken na een schokkende gebeurtenis Doel van vroegtijdige psychosociale interventies Bevorderen van natuurlijk herstel en het gebruik van natuurlijke hulpbronnen Signaleren van getroffenen die behoefte hebben aan acute psychische hulp Zo nodig doorverwijzen en zo nodig behandelen van getroffenen die behoefte hebben aan acute psychische hulp Stelling 1. De meeste mensen komen op eigen kracht een schokkende gebeurtenis te boven WAAR
Richtlijn Vroegtijdige Interventies (2) Voorzie in een STEUNENDE CONTEXT die bestaat uit: Praktische ondersteuning Het geven van informatie Een empathische houding Het bevorderen van het gebruik van de eigen bronnen voor steun Basis! Praktisch, emotioneel en sociaal Doorlopend beschikbaar en toegankelijk Tips voor eerste opvang Wees gericht op het bieden van praktische steun en begrip Vraag waarmee je de getroffene concreet kunt ondersteunen. Te denken valt aan thuisfront bellen, vervoer naar huis regelen Weet waar informatie te krijgen is Toon interesse in wat de getroffene heeft meegemaakt Indien iemand zijn verhaal kwijt wil: Wat is er precies gebeurd? (de feiten) Tips wat niet te doen Stelling 2. Bagatelliseer niet wat er gebeurd is Zeg niet: Het hoort erbij, Het leven gaat door Na een incident is het beste over je emoties te praten Probeer niet te graven naar gevoelens en emoties. Debriefing (Eenmalige) psychologische debriefing met als doel het voorkomen van PTSS en andere psychiatrische problemen wordt afgeraden. NIET (ALTIJD) WAAR
Vraag: Rapport Feiten & Fictie (Impact, 2008) Wat verstaan we onder debriefing? Relatief weinig onderzoek naar psychosociale gevolgen bij hulpverleners Verschillen tussen diensten Verschillen binnen diensten Stelling 3. Geüniformeerden zijn door opleiding, training en selectie beter opgewassen tegen schokkende gebeurtenissen Risicofactoren Feiten & Fictie (2) Geslacht Gebrekkige sociale steun Psychische problematiek in voorgeschiedenis Aard en duur gebeurtenis (doden, kinderen, eigen gevaar) Zware werkomstandigheden (lange werktijden) Acute stress-stoornis en depressie Negatieve media Feiten & Fictie (3) Beschermende factoren: Selectie (screening en zelfselectie) Veerkracht Training, die goed aansluit bij werkzaamheden Erkenning
Feiten & Fictie (4) Een richtlijn voor geüniformeerden Ondanks vaak grote verschillen in organisatievormen en werkzaamheden zijn er duidelijke overeenkomsten te benoemen: Behoefte aan factfinding achteraf, liefst multidisciplinair Behoefte aan erkenning van het werk Schuldvraag is van groot belang De bijna dagelijkse confrontatie Hoe vang je de eigen mensen op? Zorg voor de zorgers (peer support) Noodzaak van een multidisciplinaire aanpak Richtlijn Geüniformeerden (2) Stelling 4. Kringenmodel (Gersons, 2005) Toepasbaar op alle organisaties Ruimte voor eigen invulling Professionele psychologische opvang moet zo snel mogelijk worden aangeboden Geüniformeerde en de collega s staan centraal NIET WAAR Discussie
Stelling 5 Stelling 6 Het ontwikkelen van een multidisciplinaire richtlijn voor geüniformeerden is zinvol Alle leidinggevenden moeten op een cursus basis van psychosociale opvang Stelling 7 Stelling 8 Opvang moet altijd door professionals plaatsvinden, niet door collega s Het BOT/COG moet een wekelijks spreekuur krijgen De richtlijn Vroegtijdige Interventies en het rapport Feiten en Fictie zijn als PDF te vinden op: www.impact-kenniscentrum.nl Leonie Hoijtink L.M.Hoijtink@amc.uva.nl Hans te Brake H.tebrake@amc.uva.nl Michel Dückers M.L.Duckers@amc.uva.nl