Psychosociale ondersteuning. kleine en grote bezorgdheden in het jonge gezin

Transcriptie

1 Psychosociale ondersteuning kleine en grote bezorgdheden in het jonge gezin

2 CRISIS?

3 CRISIS? Normaal proces Niveau van individu Niveau van het koppel Verloop proces (Bell ea., 2007) 0-6 weken Ongedifferentieerde eenheid vanaf 6 weken Differentiatie en stress, desorganisatie van het systeem Belang sociale steun (vooral van gezin van herkomst) Vanaf 16 weken Geïntegreerd geheel, herorganisatie van het systeem

4 CRISIS? Vanaf dag 0 tot Het psychologische proces van herorganisatie beslaat de eerste levensjaren van het kind Het koppel ontmoet telkens nieuwe uitdagingen en veranderingen die de nodige aanpassingen vragen. (Glade, Bean, & Vira, 2005). Ouderschap doet de relationele satisfactie dalen (Doss ea, 2009) Elke uitdaging zorgt voor destabilisatie die kan leiden tot een echte crisis (individueel of relationeel). Steeds zoeken naar een nieuwe BALANS Dit proces voltrekt zich bij elke nieuwe geboorte!

5 Op zoek naar BALANS Posities en rollen herdefiniëren Aanpassen van het beeld over zichzelf, elkaar, omgeving

6 Op zoek naar BALANS Kwetsbaarheid-stress model Als de eisen die gesteld worden door de ingrijpende gebeurtenis (geboorte) groter zijn dan wat de persoon aan kan of DENKT aan te kunnen (interpretatie) ontstaat er een onevenwicht. Hou er rekening mee dat ook de lichamelijke en hormonale toestand van de pas bevallen vrouw een effect heeft op het emotionele (be)leven van de vrouw. Zoek samen met de cliënt inzicht in de draaglastfactoren en de draagkrachtfactoren Zo wordt duidelijk waar de versterking plaats kan vinden. nadruk op afname van draaglast nadruk op versterken van draagkracht Ga na wat haalbaar is op korte en lange termijn

7 Op zoek naar BALANS OOK POSITIEVE GEBEURTENISSEN GEVEN STRESS EN VRAGEN AANPASSING

8 Op zoek naar BALANS Check mogelijke hulpbronnen (draagkracht) Voldoende rust Sociale steun (instrumenteel, informatief, emotioneel) Persoonlijkheid Vroegkinderlijke ervaringen (intergenerationele overdracht) Rationele (helpende) gedachten Check mogelijke hinderpalen (draaglast) Kindfactoren (huilbaby, ziekte, ) Stress op het werk Gebrek aan sociale steun Psychiatrisch verleden Vroegkinderlijke ervaringen Lichamelijke problemen Ingrijpende gebeurtenissen Irationele (niet-helpende) gedachten

9 CRISIS! Wanneer ingrijpen? GEEN beweging in BALANS/POSITIES/BEELD: gevoel ter plaatse te blijven trappelen

10 CRISIS! Het systeem faalt in het zich aanpassen aan de nieuwe situatie. Alarmsignalen = AANPASSINGSPROBLEEM Aanhoudende lichamelijke klachten, signalen Aanhoudende psychische klachten, signalen Gedragsmatige klachten, signalen Pathologisch aanpassingsprobleem (K.Demyttenaere, 1997) Postpartum Blues (risico depressie) Postpartum Depressie Postpartum Psychose Postpartum Angststoornissen

11 CRISIS beheer(sen) Preventie Benoem tijdens de zwangerschap het proces van stress bij een geboorte (liefst met beide partners) Ga er niet van uit dat koppels hier automatisch bij stil staan. Maak het koppel bewust van de impact van een geboorte op het systeem en visa versa, dit komt een koppel alleen maar ten goede. Een gewaarschuwd mens is er twee waard en voorkomen is steeds beter dan genezen.

12 CRISIS beheer(sen) (Re)Mediëren Klachten normaliseren, niet minimaliseren If it ain t broken, don t break it! Eigen hulpbronnen respecteren! Medicatie werkt ondersteunend maar is vaak niet genoeg om een nieuwe balans te bereiken. Bij aanhoudende, verontrustende klachten doorverwijzen (zie alarmsignalen) Lotgenotengroep Ambulant psycholoog Ambulant psychiater Residentieel

13 Vergeet de partner niet Voorgaand verhaal richt zich voornamelijk op de vrouw. Haar ervaringen hebben de grootste invloed op het koppel. Zij wordt in onze westerse cultuur beschouwd als de emotionele spil in het gezin (Sabatelli, 2003). Het gaat hier echter om een relationeel gebeuren het gezegde geldt ook voor de partner. Check regelmatig of er voldoende begrip en communicatie is tussen beide partners.

14 Vergeet niet Jullie zijn de eerste lijn VINGER AAN DE POLS!