Doel. Impuls aan de stad geven voor stedelijke vernieuwing

Vergelijkbare documenten
Werkbespreking waarderingssystematiek van grondexploitaties

OPENBAAR tussentijds Meerjaren Programma Grondzaken 2017

MeerJarenPerspectief Grondexploitaties 2012

Nota van B&W. Onderwerp Afsluitend krediet woonrijpmaken Monacopad

Beoordeling grondexploitatieberekening van het door Oldebroek aan te kopen deel van het Bedrijvenpark H2O ( m2). Lelystad, 27 januari 2016

Gemeente Breda ~Q~ ~,,~ Registratienr: [ 40523] Raadsvoorstel

Grondexploitatie BBV en Vpb. Henk van der Heijden, vz commissie BBV

Datum raadsvergadering 19 december 2016

Verwerken onderhandenwerk grondexploitatie

3. Welke argumenten zijn er voor de raad om het besluit te nemen? (Inhoudelijke uitleg, voor- en nadelen, financieel gevolg en risico s)

Kempisch Bedrijvenpark Tussentijdse rapportage 2013

Herziening BBV-verslaggevingsregels Grondexploitaties

De herziene residuele grondwaarden zijn hieronder vetgedrukte aangegeven.

Toelichting Grondexploitatie Waalsprong. 16 april 2013

Nummer : : Herziening exploitatie opzetten. Korte inhoud : Herziening exploitatie opzetten. Uithuizen, 14 april AAN DE RAAD.

Nota Grondbeleid 2014 / Grondprijsbrief Nota Grondbeleid 2014 en grondprijsbrief 2015

Onderwerp: Aanvullend krediet ten behoeve van herontwikkeling Steenstraat Zuid Boxmeer.

Stand van zaken Grondbedrijf n.a.v. MPG 2013

wethouder economie, wonen, cultuur en dienstverlening

Voorstel aan de raad. Geadviseerd besluit. Toelichting op beslispunten. Ruimtelijke Ontwikkeling & Milieu maart J.

erfpacht ROB 2 november 2010 Plaats over deze achtergrondfoto uw eigen [kleuren]foto op de voorgrond...

Nieuwveense Landen. Willen en kunnen in een veranderende wereld

RAADSVOORSTEL ONTWERPBESLU. Registratienummer Behandeld door: 17 maart 2015 A. Bergstra. Afdeling / Team: RO / ROP

MPG 2012 en Grondexploitaties. Informatiebijeenkomst gemeenteraad d.d. 14 juni 2012 Planeconomie: L. Brekelmans, S. Koster en E.

Grondexploitatie Beekweide 2017

Accountantscontrole 2013

RAADSINFORMATIEBRIEF 14R.00060

Memo bij grondexploitatie De Drenkeling 2013

Projecten (MJP) en grondbeleid

Kempisch Bedrijvenpark Tussentijdse rapportage 2015

Themaraad. Centrumplan Nederweert. 7 april 2014

Richtlijnen van de commissie BBV

Toekomst Riegmeer: 3 e sessie werkgroep Raad 5 juli. 1. Inleiding

Onderwerp: Actualisatie grondexploitatie Piramide \ Schoolmeesterswoning

Herziening Businesscase

Datum collegebesluit : 6 november 2012 Corr. Nr.:

8 oktober Samen werken aan een sterke stad

MEERJARENPERSPECTIEF GRONDEXPLOITATIES 2014 GEMEENTE BEVERWIJK.

Grondexploitatie, rekenen en tekenen

In de notitie wordt een aantal voorstellen gedaan voor verrekening die met de fiscalist moeten worden besproken.

NB beide formulieren invullen (2 tabbladen)

2 e beleidsrapportage Politieke markt

Voorstel Gemeenteraad VII- E

Paragraaf 7: Grondbeleid

OUD vs NIEUW beleid. Toelichting op de Kadernota Grond: deel I Grondbeleid

Bijlage 1: Overzicht van methodiek en positie grondbedrijven

Chefs Vastgoed Financiën en vastgoed

FINANCIERING AANPASSING HOGE EN LAGE WALDORPSTRAAT IN HET KADER VAN HET PROJECT STATIONSENTREE DEN HAAG HOLLANDS SPOOR LAAKHAVENZIJDE.

Datum voorstel Datum raadsvergadering Bijlagen Ter inzage 17 juli juli vertrouwelijke bijlages

Gemeente Den Haag. rv 5 Dienst Stedelijke Ontwikkeling DSO/ RIS _

4. Welke argumenten zijn er voor de raad om het besluit te nemen? (Inhoudelijke uitleg, voor- en nadelen, financieel gevolg en risico s)

De (kern)taken van DSO. Werkbespreking voor de commissie Ruimte 3 november 2010

Vpb voor overheids bedrijven. Presentatie gemeenteraad

Openbare Grondexploitatie. Noordboulevard Scheveningen (Hommerson) SBK-nummer: SC-105 Projectcode: FJ084 November 2016

Bijlage 3: toelichting overige projecten op hoofdlijnen

Financieel Raamwerk. Larikslaan. Financieel raamwerk Larikslaan 1 Grondbedrijf

Aan de raad AGENDAPUNT NR. 7. Doetinchem, 22 mei Bijstellen begroting rentekosten met ingang van begrotingsjaar 2014

OPENBARE Grondexploitatie. Herontwikkeling Vitalizee. SBK-nummer: SC-106 Projectcode: FK februari 2017

Bouwgrondexploitatie Rapportage 3e kwartaal 2010

RAADSVOORSTEL EN ONTWERPBESLUIT

Herziening grondexploitaties per 1 januari 2009

Inhoud. 1. Beschrijving locatie 2. Haalbaarheidsonderzoek 3. Scenario s 4. Advies

Integraal Vastgoedrekenen. Den Haag

Paragraaf Grondbeleid

RAADSVOORSTEL Rv. nr.: B&W-besluit d.d.: B&W-besluit nr.:

Stedelijke Ontwikkeling Enschede. Stand van zaken en vooruitblik

Nummer : Onderwerp : Actualisatie exploitatie opzetten 2017

Herziening grondexploitaties per 1 januari 2013

Exploitatie: 7212 Centrumplan fase 2 Klazienaveen

Gemeente. Beoordeling begroting Samenvattend overzicht kengetallen. Maak keuze. Begroting. Maak keuze Meerjarenbegroting

B&W Informatieavond 11 oktober Gericht investeren in de toekomst

F I N A N C I E E L J A A R V E R S L A G 2017 STICHTING VRIENDEN HOSPICE ENSCHEDE

Beoogd effect: Het voldoende bouwrijpe grond beschikbaar hebben voor het vestigen van bedrijven en daarmee genereren van arbeidsplaatsen.

1 e Wijziging begroting Venlo GreenPark. (bedrijvenschap BusinessPark Venlo)

MEERJAREN PERSPECTIEF GRONDBEDRIJF DEEL 1A (samenvatting) DEEL 1B

Jaarrekening Gemeente Bunnik. Bunnik, 5 juni 2014 Open Huis gemeenteraad

Kan net of kan niet? Boekhouden en grondexploitatie bij gemeenten

Schuytgraaf Made in [Arnhem]

AANVULLING NOTITIE GRONDEXPLOITATIE: TUSSENTIJDS WINST NEMEN (POC - METHODE)

Rapportage le halfjaar 2016 Stichting Vrienden van Convivio

gemeente Eindhoven Raadsvoorstel Activeren van panden van het grondbedrijf

RSI Vereniging gevestigd te Nijkerk. Jaarrekening 2015

JAARREKENING 2010 BEDRIJVENPARK RENGERS

Voorstel Gemeenteraad VII- E

Onderwerp : Herziening exploitatieopzetten per

Meerjarenprogramma Grondbedrijfsfunctie voorjaar 2017

EXPLOITATIE ONDERWIJS- EN CULTUURCENTRUM DEN HAAG. Onderzoeksopzet. 19 december RIS

REKENKAMER BREDA. Rekenkamerbrief bij de Jaarrekening 2012 van de Gemeente Breda

Betreft: resultaten tijdelijke werkgroep versterken rol raad binnen P&C cyclus. Van: De tijdelijke werkgroep versterken rol raad binnen P&C cyclus

Wijzigingen in Besluit Begroting en Verantwoording (BBV)

In beweging voor u. Voorzieningen en reserves binnen het grondbedrijf VOORZIENINGEN EN RESERVES BINNEN HET GRONDBEDRIJF

Onderwerp: Afsluiting van de grondexploitaties

Integraal Vastgoedrekenen 22 & 23 maart 2017

Raadsstuk. Onderwerp Decemberrapportage 2018 Nummer 2018/ Portefeuillehouder Snoek, M. Programma/beleidsveld 7.2 Algemene dekkingsmiddelen

Investeren in ontwikkelingen. De reserve ontwikkelingsinvesteringen nader beschouwd.

Reserve Ontwikkelingsprojecten Spelregels. Gemeente Albrandswaard

XL Businesspark Twente

RAADSVOORSTEL EN ONTWERPBESLUIT

Transcriptie:

Grondexploitaties

Doel Impuls aan de stad geven voor stedelijke vernieuwing Transformatieproces met als eindproduct : bouwrijpe grond voor woningen, kantoren of bedrijfsterreinen Vijf grote grexen: Wijnhavenkwartier A12 zone Uithofslaan Centraal Station Scheveningen Haven

Grondexploitatie ( grex ) Definitie: Een grondexploitatie bevat een omschrijving van de plankaders, kosten, opbrengsten (inclusief de planning) en een risicoanalyse, gerelateerd aan de oplevering en verkoop van bouwrijpe grond Elke begrotingspost (verwerving, plankosten, uitgifte (grondwaarde)) wordt gewaardeerd door vakinhoudelijke specialisten van DSO op basis van de meest recente inzichten 2 x per jaar wordt over de waardering van de grondexploitatie gerapporteerd: Jaarrekening en Halfjaarbericht (MPG)

Grondexploitatie: Transformatieproces Aankoop van grond / vastgoed Bodemsanering Sloop Civiel- technische werken Ambtelijke apparaatskosten (norm) BTW Rente Uitgifte opbrengsten Overige opbrengsten (bijv. subsidies, parkeren)

Grondexploitatie Voorzichtigheidsprincipe: Bij een verwacht negatief resultaat wordt al vooraf een voorziening getroffen (Voorziening Negatieve Plannen). Bij verwacht positief saldo wordt pas winstneming bij afsluiting uitgevoerd. Als plankaders worden gewijzigd*: nieuw bestuurlijk besluit (college): herziening van projectdocument en bijbehorende grondexploitatie en financiële dekking hiervoor. Raad gaat over IpSO. Als nadelen zich voordoen, komen deze direct ten laste van de Reserve Grondbedrijf (risicobuffer/weerstandsvermogen). Voordelen ook, pas na realisatie *Vastgelegd in beheersregels grondexploitaties 2012

Grondexploitatie: P&C Cyclus Plan Do Check Act Begroting vaststellen (MPG) Uitvoeren Rapporteren (jaarrekening en halfjaarbericht), verwerken waarderingen mbt risico s en kansen op projectniveau Bijstellen waarderingen middels het Investeringsprogramma Stedelijke Ontwikkeling, verwerken waarderingen op stedelijk niveau (met impact op projectniveau zoals programmawijzigingen)

Balans Waar in jaarrekening Onderhanden werk => gerealiseerde kosten onder aftrek van gerealiseerde opbrengsten Bij een verwacht verlies wordt dit verlies in mindering gebracht op het onderhanden werk Resteert een verliessaldo (onderhanden werk mag niet negatief staan) dan voorziening vormen Staat van baten en lasten Programma 19

Grondexploitatie September 2008: start recessie met val Lehman Brothers Sinds start crisis: ca. 200 mln. afgewaardeerd op grexen en grexen bij verbonden partijen Financiering ten koste van investeringspotentieel nieuwe projecten Stand van zaken (momentopname) : bestaande grexen en verbonden partijen zijn voldoende bijgesteld Zachte landing is op tijd ingezet onder regie van het IpSO/MPG Voorbeelden van harde landingen zijn er voldoende in Nederland: Nijmegen ( 70 mln), Apeldoorn ( 68 mln), Landsingerland ( 250 mln), enz

Waarop worden (af)waarderingen gebaseerd Analyse externe omgeving oa obv marktonderzoek per afzetsoort (woningen, kantoren bedrijventerreinen) Uitkomsten: Herfaseren (uitstellen) en / of afwaarderen programma:

Waarop worden (af)waarderingen gebaseerd Onderzoeken: RIGO woningmarkt in 2011 heeft geleid tot het afwaarderen van de 750 middeldure koopappartementen Kantorenstrategie/onderzoek heeft geleid tot een keuze waar wel en waar niet kantoren te ontwikkelen Idem voor bedrijfsterreinen: wat heeft geleid tot uit exploitatie nemen van de GAVI kavel in de A12 Zone. Wel ontwikkeling Harnaschpolder bijvoorbeeld

Gemeenten negatief in het nieuws Investeringen in grond op andere plaats op balans activeren Verlagen rentepercentages Stelselwijzigingen toe te rekenen kosten of maken eenmalige uitzonderingen te nemen verliezen Buiten de balans houden verliezen deelnemingen Den Haag?

Vragen? Bedankt voor uw aandacht!