Bepaling van de exacte molariteit van ca. 0,1 M natronloog Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Dick Naafs 02 October 2014 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/34903 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet. Wikiwijs Maken is een onderdeel van Wikiwijsleermiddelenplein, hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, vergelijkt, maakt en deelt.
Inhoudsopgave Inleiding Titratie op fenolftaleïen Titratie op methylrood Over dit lesmateriaal Pagina 1
Inleiding Als we de exacte molariteit van natronloog willen bepalen, moeten we uitgaan van een zuur. Oxaalzuur (H 2 C 2 O 4.2H 2 O) hiervoor geschikt. Oxaalzuur noemen we ook wel een oertiterstof. De belangrijkste eisen aan een oertiterstof zijn dat ze in zuivere vorm (minimaal 99,9 %) te verkrijgen moet zijn, dat ze niet noemenswaardig reageert met componenten uit de omgeving (waterdamp, koolstofdioxide e.d.) en dat ze een grote molaire massa moet hebben. Wat dat laatste betreft: hoe groter de molaire massa van een stof is, des te meer ervan moet worden afgewogen om met de afgewogen hoeveelheid van de titrant te reageren. Omdat de afweegfout telkens even groot is (ongeveer 0,1 mg) is de relatieve fout bij het afwegen dan klein. Oxaalzuur kan als tweebasisch zuur met loog worden getitreerd op fenolftaleïen. Dit heeft echter het bezwaar, dat de oplossing vrij van koolzuur moet worden gehouden. Oxaalzuur kan als twee basisch zuur ook worden getitreerd op methylrood. In dat geval wordt het oxalaat-ion neergeslagen als calciumoxalaat, door toevoeging van een calciumchlorideoplossing. Er ontstaat dan eigenlijk een oplossing van HCl. Deze oplossing kan getitreerd worden op methylrood. De kleur slaat om van rood naar geel. De calciumchloride-oplossing wordt tegen het einde van de titratie toegevoegd, omdat anders de uitkomst onjuist wordt door adsorptie van oxaalzuur aan calciumoxalaat. Titratie op fenolftaleïen Reactie H 2 C 2 O 4aq + 2 OH - aq > C 2 O 4 2- aq + 2 H 2 O Benodigdheden bekerglas 100 ml maatkolf 100 ml 2 erlenmeyers 300 ml buret maatcilinder 10 ml Chemicaliën uitgekookt gedestilleerd water fenolftaleïen Uitvoering Weeg ca. 800 mg oxaalzuur ( H 2 C 2 O 4.2H 2 O) nauwkeurig af en breng dit kwantitatief over in een bekerglas van 100 ml. Los op in ca. 30 ml water, breng de oplossing over in een maatkolf van 100 ml, vul aan tot de streep en homogeniseer. Pipetteer 25 ml van deze oplossing in een erlenmeyer van 300 ml, voeg 1-3 druppels fenolftaleïen toe en titreer met de te stellen natronloog tot de rose kleur tenminste 30 seconden blijft. Voer de titratie in duplo uit. Bereken de exacte molariteit van de natronloog in de juiste significante cijfers. Titratie op methylrood Pagina 2
Reactie H 2 C 2 O 4aq + 2 OH - aq > C 2 O 2-4 aq + 2 H 2 O H 2 C 2 O 4aq + Ca 2+ aq > CaC 2 O 4(s) + 2 H + aq H + aq + OH - aq > H 2 O Chemicaliën gedestilleerd water methylrood oplossing calciumchloride-oplossing ( 10 gram CaCl 2.6H 2 O opgelost in water en aangevuld tot ca. 100 ml). Deze oplossing is neutraal t.a.v. methylrood. Uitvoering Weeg ca. 800 mg oxaalzuur ( H 2 C 2 O 4.2H 2 O) nauwkeurig af en breng dit kwantitatief over in een bekerglas van 100 ml. Los op in ca. 30 ml water, breng de oplossing over in een maatkolf van 100 ml, vul aan tot de streep en homogeniseer. Pipetteer 25 ml van deze oplossing in een erlenmeyer van 300 ml, voeg 1-3 druppels methylrood toe en titreer met de te stellen natronloog tot kleuromslag. Voeg daarna 10 ml calciumchloride-oplossing toe. Vul het volume in de erlenmeyer aan tot ongeveer 100 ml, waardoor de kleur weer rood wordt. Titreer weer totdat de kleur opnieuw omslaat. Voer de titratie in duplo uit. Bereken de exacte molariteit van de natronloog in de juiste significante cijfers. Pagina 3
Over dit lesmateriaal Colofon Auteur Dick Naafs Laatst gewijzigd 02 October 2014 om 11:06 Licentie Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 3.0 Nederlands licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om: het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden. Meer informatie over de CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Aanvullende informatie over dit lesmateriaal Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar: Leerniveau VWO 6; HBO; HAVO 5; HBO - Master; VWO 5; HBO - Bachelor; Leerinhoud en Scheikunde; doelen Eindgebruiker leraar Moeilijkheidsgraad gemiddeld Studiebelasting 0 uur en 50 minuten Trefwoorden bepalen molariteit loog, berekeningen, natronloog, oertiterstof, onderzoek, onderzoeksvaardigheden, oxaalzuur, reken-/wiskundige vaardigheden, titratie, toepassingen Pagina 4