Vergadering d.d. : 1 juni 2016 Agendapunt : Onderwerp Programma : Mogelijke opvang van vergunninghouders Programma 1: burger, bestuur en veiligheid Portefeuillehouder : Burgemeester M.H.M.R. de Hoon-Veelenturf Samenvatting: In de raadsvergadering van 23 september 2015 heeft uw raad de motie Tijdelijke opvang van vluchtelingen in onze gemeente aangenomen. Hierna heeft het college de mogelijkheden onderzocht voor opvang van asielzoekers en vergunninghouders. Hierbij is enkele malen met het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) gesproken. Inleiding: De aangenomen raadsmotie is voor het college mede de aanleiding geweest tot dit voorstel. Bovendien wil het college vanuit maatschappelijke en humanitaire overwegingen haar verantwoordelijkheid nemen. Hierbij spelen tevens de landelijke en provinciale ontwikkelingen van het vluchtelingendossier een rol. Zo heeft o.a. de Commissaris van de Koning in de provincie Noord-Brabant bij brief van 31 maart jl. aan de gemeenten een dringend appél gedaan aan de gemeenten in Noord-Brabant om in gezamenlijkheid een Plan van Aanpak te ontwikkelen voor het opvangen van een extra aantal vluchtelingen en statushouders. De insteek hierbij is om zoveel mogelijk oplossingen te zoeken binnen subregio s. De gemeente Baarle-Nassau is ingedeeld in de subregio De Baronie. Om genoemde redenen stellen wij u nu voor om een verkenning te starten naar de mogelijkheden voor opvang van vergunninghouders m.b.t. een nader te noemen specifieke locatie. Afwegingen: Wat is gebeurd nadat de raadsmotie is aangenomen? Nadat de motie is aangenomen heeft er een inventarisatie plaatsgevonden van mogelijk bruikbaar bestaand gemeentelijk vastgoed. Daarnaast is diverse keren overlegd met het COA. Vanuit het perspectief van Baarle-Nassau is gesproken over de mogelijkheden voor opvang van asielzoekers en vergunninghouders. Gezien de verwevenheid van het grondgebied van onze gemeente Baarle- Nassau met de Belgische gemeente Baarle-Hertog, is hierbij geconstateerd dat voor onze gemeente alleen de opvang van vergunninghouders tot de mogelijkheden behoort. Vergunninghouders zijn personen die de asielprocedure hebben doorlopen en een tijdelijke verblijfsvergunning hebben ontvangen. Deze personen zijn door de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) gescreend, als onderdeel van de asielprocedure. Vergunninghouders beschikken over een geldig reisdocument. Asielzoekers bevinden zich in de asielprocedure, zijn nog in afwachting van een vergunning en beschikken niet over een geldig reisdocument. Overigens staat deze extra opvang van vergunninghouders geheel los van de reguliere taakstelling die onze gemeente heeft voor de opvang van vergunninghouders. 1 van 5
In de gesprekken met COA is tevens informeel gesproken over mogelijke opvang op het recreatiepark De Steppe van Jeppe te Ulicoten. COA gaf aan in gesprek te zijn met een potentiële exploitant voor opvang op deze locatie. COA heeft in overleg met de potentiële exploitant de mogelijkheden onderzocht voor opvang van maximaal 150 vergunninghouders op De Steppe van Jeppe. Hierbij heeft de gemeente aangegeven dat huisvesting van statushouders buiten de bestaande recreatieve bebouwing in beginsel onbespreekbaar is. Op 1 maart heeft COA te kennen gegeven dat de potentiele exploitant afziet van verdere stappen om te komen tot feitelijke opvang op deze locatie. De door de potentiele exploitant opgestelde businesscase zou een verantwoorde exploitatie niet toestaan. Het COA heeft aldus afgezien van het indienen van een formeel verzoek. De burgemeester heeft op 10 maart 2016 in het provinciehuis een bijeenkomst bijgewoond met de Brabantse burgemeesters. De inzet van deze bijeenkomst was dat de Brabantse gemeenten gezamenlijk bezien op welke wijze bijgedragen kan worden aan de opvang van vluchtelingen. Hierbij is duidelijk gesteld dat van alle Brabantse gemeenten inzet wordt verwacht. We hebben een opgave in dit land waaraan ook deze gemeente moet bijdragen. De Commissaris van de Koning heeft in genoemde brief een taakstelling opgelegd aan de gemeente Baarle-Nassau van 26 vluchtelingen, naast de te vestigen 14 statushouders in 2016. Wij constateren dat een opvang van vluchtelingen in beginsel niet mogelijk is. Het vestigen van een AZC behoort, tevens gezien het noodzakelijke aantal van 300 opvangplaatsen, niet tot de mogelijkheden. Ook het vestigen van een nevenlocatie is, gezien de afstand tot het AZC in Gilze als mogelijke hoofdlocatie, niet mogelijk. Verder is de enclavesituatie een belemmering. Om die reden zijn wij in gesprek binnen de subregio De Baronie om met andere gemeenten afspraken te maken om onze taakstelling in te vullen middels het plaatsen van extra vergunninghouders. Nadat duidelijk werd dat het COA geen concreet formeel verzoek in zou dienen m.b.t. eventuele opvang op de locatie Steppe van Jeppe, hebben wij nogmaals gekeken naar de mogelijkheden van opvang elders binnen onze gemeente. Aangezien de gemeente niet beschikt over onroerend goed in eigendom, dat geschikt is (te maken) voor de opvang van vergunninghouders, hebben wij vervolgens onderzoek gedaan naar leegstaande objecten die niet in eigendom zijn. Hierbij is het leegstaande complex van de Cruyshof aan de Bredaseweg 41 te Baarle-Nassau als kansrijke locatie in beeld gekomen. Het complex is eigendom van Leystromen en was tot voor kort in gebruik bij Amarant. Wij hebben de mogelijkheden voor opvang van vergunninghouders besproken met de directie van Leystromen. De directie heeft aangegeven open te staan voor een verkenning om dit complex in te zetten voor de opvang van vergunninghouders. Op basis van een eerste globale oriëntatie gaan we er vooralsnog van uit dat 25 à 30 personen gehuisvest kunnen worden binnen de bestaande gebouwen van dit complex. Enige interne aanpassingen zijn naar verwachting wel noodzakelijk. Leystromen is bereid om een eerste verkenning hiernaar te doen. Is, gelet op het geldende bestemmingsplan, tijdelijke opvang mogelijk in het complex Cruyshof aan de Bredaseweg? Binnen het bestemmingsplan Buitengebied 2008 ligt op dit complex de bestemming Maatschappelijk met de aanduiding jo (jongerenopvang) Op deze gronden is uitsluitend de opvang van jongeren toegestaan. In het Besluit Omgevingsrecht (Bor) is in september 2015 een wijziging doorgevoerd die ziet op de huisvesting van vluchtelingen. Sindsdien kan op basis van artikel 4, onderdeel 9 van bijlage II van het Bor een vergunning worden verleend voor het gebruiken van bouwwerken, eventueel in samenhang met bouwactiviteiten die de bebouwde oppervlakte of het bouwvolume niet vergroten, en van bij die bouwwerken aansluitend terrein, mits, voor zover gelegen buiten de bebouwde kom, het uitsluitend betreft een logiesfunctie voor werknemers of de opvang van asielzoekers of andere categorieën vreemdelingen. Op basis van een concrete aanvraag voor een omgevingsvergunning kan op basis van de wijziging 2 van 5
in het Bor van september 2015 het gebruik van dit perceel gewijzigd worden, zodat de opvang van vergunninghouders kan worden toegestaan. In dit verband dient nog bezien te worden voor welke termijn dit nodig is. Uiteraard dienen er meerdere aspecten op diverse beleidsterreinen verkend te worden, alvorens geconcludeerd kan worden of het complex Cruyshof mogelijk geschikt is voor de opvang van statushouders. Met voorliggend voorstel vragen wij aan uw raad dan ook toestemming om een integrale verkenning te starten naar de haalbaarheid en draagvlak voor huisvesting van vergunninghouders in het genoemde gebouw van Leystromen. Beoogd effect: Met deze verkenning wordt duidelijkheid verkregen over de haalbaarheid en het aanwezige draagvlak voor huisvesting van vergunninghouders in het leegstaande complex Cruyshof van Leystromen, Bredaseweg 41 te Baarle-Nassau. Hiermee draagt de gemeente Baarle-Nassau bij aan de landelijke, provinciale en subregionale opgave voor de opvang van vluchtelingen, in dit geval vergunninghouders. Aanpak/Uitvoering: Zoals hierboven vermeld is het voorstel om een verkenning te starten naar de haalbaarheid en draagvlak voor de opvang op voornoemde locatie. Deze verkenning zal een dynamisch proces zijn met als doel om af te tasten bij uw raad, inwoners,, maatschappelijke organisaties en andere belanghebbenden of we opvang van vergunninghouders in de gemeente kunnen realiseren op de locatie Bredaseweg 41, Cruyshof. De burgemeester zal in dit proces de regisseursrol op zich nemen. Uiteraard is ook COA een betrokken partij. Mogelijke opvang van, in dit geval, vergunninghouders moet zorgvuldig verkend worden met de Baarlese samenleving. De centrale vraag hierbij is of er maatschappelijk draagvlak is voor de opvang van vergunninghouders in het leegstaande pand van Leystromen. Vanaf het begin helder communiceren is hierbij belangrijk. Daarvoor is een communicatieplan opgesteld. Dit plan maakt als bijlage onderdeel uit van dit raadsvoorstel. Daarbij wordt benadrukt dat het organiseren van informatiebijeenkomsten met de inwoners met als doel om de dialoog aan te gaan over de mogelijkheden om een opvanglocatie te realiseren voor vergunninghouders in het leegstaande gebouw van Leystromen een belangrijk en essentieel onderdeel in deze verkenning. Voor een overzicht van de thans geformuleerde verkenningsvragen verwijzen wij u naar de bijlage bij dit voorstel. Wij stellen voor om deze bijlage onderdeel uit te laten maken van uw besluit op dit voorstel. Deze verkenningsvragen zijn overigens niet limitatief. Voor de uit te voeren verkenning wil het college ook graag een beroep doen op uw raad door aan te geven welke (aanvullende) aspecten in deze verkenning tevens moeten worden meegenomen. Wij willen tijdens de behandeling van dit voorstel in uw raad uw raad dan ook graag uitnodigen om eventuele aanvullende verkenningsvragen naar voren te brengen. Doorlooptijd verkenningsfase: Het streven is om de verkenning nog voor het zomerreces af te ronden. De resultaten van deze verkenning zullen aan uw raad worden voorgelegd met als doel om een standpunt in te nemen over de medewerking die de gemeente Baarle-Nassau al dan niet wil geven aan de realisatie van opvang van statushouders op de locatie Cruyshof. Indien uw raad een positief standpunt inneemt zal het proces starten om de feitelijke opvang te realiseren. Financiën: 3 van 5
Financiële consequenties m.b.t. de daadwerkelijke opvang van statushouders zijn op dit moment niet inzichtelijk, maar zijn onderdeel van de verkenning. Wel is een noodzakelijk budget te benoemen om de verkenning uit te voeren. Vooralsnog gaan wij uit van een indicatief budget van 5.000,-- Wij stellen u voor dit bedrag als werkbudget beschikbaar te stellen en bij de eerstvolgende bestuursrapportage dit bedrag te dekken uit de post onvoorziene uitgaven. Communicatie: Zie hiervoor het bijgevoegde communicatieplan. Gevraagde beslissing: 1. Op basis van de verkenningsvragen die als bijlage onderdeel uitmaken van dit besluit de verkenning te starten naar de haalbaarheid voor huisvesting van vergunninghouders in het leegstaande complex aan de Bredaseweg 41 te Baarle-Nassau. Ook wordt u gevraagd aan te geven welke verdere vragen u mee wilt nemen in deze verkenning 2. Een werkbudget beschikbaar te stellen van 5.000 en dit bedrag te dekken uit de post onvoorziene uitgaven. 3. De navolgende vragen verder te verkennen: Bijlagen: - Verkenningsvragen - Communicatieplan Ter inzage: n.v.t. BURGEMEESTER EN WETHOUDERS VAN BAARLE-NASSAU T.P.G. van der Horst Secretaris M.H.M.R. de Hoon-Veelenturf Burgemeester 4 van 5
De raad van de gemeente Baarle-Nassau; gezien het voorstel van burgemeester en wethouders van 2 mei 2016; BESLUIT: 4. Op basis van de verkenningsvragen die als bijlage onderdeel uitmaken van dit besluit de verkenning te starten naar de haalbaarheid voor huisvesting van vergunninghouders in het leegstaande complex Cruyshof aan de Bredaseweg 41 te Baarle-Nassau. 5. Een werkbudget beschikbaar te stellen van 5.000 en dit bedrag te dekken uit de post onvoorziene uitgaven. 6. De navolgende vragen nader te verkennen: Aldus besloten in de openbare vergadering van 1 juni 2016 H.H. Dame Griffier M.H.M.R. de Hoon-Veelenturf Voorzitter 5 van 5