DE RIJDENDE RECHTER Zaaknummer: S21-06 Datum uitspraak: datum uitspraak Plaats uitspraak: Zaandam Bindend Advies in het geschil tussen: J.W.C. van den Brink te Geldermalsen verder te noemen: Van den Brink, tegen: J.D.A. van Gelderen en J. van Gelderen-van Eck te Geldermalsen verder te noemen Van Gelderen, gegeven door mr. F.M.Visser, verder te noemen de rijdende rechter. De procedure. Partijen zijn schriftelijk overeengekomen dit geschil door middel van een bindend advies op basis van het bindend advies reglement "De Rijdende Rechter" editie januari 2014 te laten beslechten. De vordering van Van den Brink is opgenomen in de bindend advies overeenkomst. Daarin is ook een tegenvordering van Van Gelderen opgenomen. De rijdende rechter heeft kennis genomen van alle door partijen overgelegde stukken. Het geschil is behandeld op de hoorzitting van 28 februari 2014, welke is gehouden te Meteren. Partijen zijn behoorlijk opgeroepen voor de hoorzitting. Voorafgaande daaraan heeft de rijdende rechter zich begeven naar het in deze
procedure bedoelde pad en aangrenzende percelen en heeft hij deze in het bijzijn van partijen bezichtigd. Daarbij waren tevens aanwezig ing. P. Borgers (de Huizenarts) en B. Leenders als deskundigen. Het kadaster heeft de relevante kadastrale erfgrens gereconstrueerd (landmeter B. Loef). Partijen zijn in de gelegenheid gesteld op- en aanmerkingen te maken. Partijen zijn op de hoorzitting verschenen en hebben hun standpunten toegelicht. De deskundigen hebben mondeling verslag uitgebracht. Hierna is de uitspraak bepaald op vandaag. Vaststaande feiten. In deze procedure mag van de volgende feiten worden uitgegaan, omdat deze voldoende zijn komen vast te staan. 1. Van den Brink is eigenaar van het woonhuis met schuur, erf, tuin en ondergrond gelegen te Geldermalsen aan de Willem de Zwijgerweg 67, kadastraal bekend als gemeente Geldermalsen, sectie A, nummer 3281, groot vijf aren en vijfenvijftig centiaren. 2. Van Gelderen is eigenaar van het woonhuis met schuur, erf en tuin, gelegen te Geldermalsen aan de Willem de Zwijgerweg 65, kadastraal bekend als gemeente Geldermalsen sectie A, nummer 2532, groot 10 aren. 3. Tussen de woonhuizen van partijen is een steeg gelegen, die door Van den Brink als achterom wordt gebruikt. 4. Het dak van de woning van Van Gelderen steekt iets uit over de hiervoor bedoelde steeg. Omdat dit dak niet is voorzien van een dakgoot, loopt het hemelwater direct af in die steeg. Deze situatie bestaat al sinds de bouw van beide woningen, in de jaren twintig van de vorige eeuw. Voorheen kon dat geen kwaad, omdat het van het dak aflopende hemelwater terecht kwam in het grind, waarmee de steeg was verhard. 5. Nadat dit grind eerst voor een deel was vervangen door klinkers, heeft Van den Brink ongeveer 12 jaar geleden ook het overgebleven grind door klinkers vervangen, tot aan de zijmuur van het woonhuis van Van Gelderen. Het van het dak van Van Gelderen aflopende hemelwater kon daardoor niet meer direct in de grond wegzakken, maar spatte deels op de klinkerbestrating omhoog tegen de muur en liep overigens de steeg in. Nadat Van den Brink daarna ook nog haar vuilcontainers tegen die zijmuur plaatste, ontdekte Van Gelderen vochtdoorslag aan de binnenkant van de muur, in zijn keuken. Na daarover te hebben geklaagd, heeft Van den Brink die vuilniscontainers verwijderd, waarna de vochtdoorslag verdween, althans afnam.
6. Van den Brink beklaagde zich inmiddels tevergeefs bij Van Gelderen over het water in de steeg, met algenaanslag en vuil als gevolg. Van den Brink wilde dat Van Gelderen een dakgoot liet aanbrengen, wat werd geweigerd. Van den Brink heeft die vuilniscontainers toen weer teruggeplaatst. De vochtdoorslag keerde daarop terug. Van Gelderen heeft het euvel tevergeefs proberen te herstellen, door het aanbrengen van een vochtwerende laag aan de onderzijde van de buitenkant van de zijmuur. 7. Van Gelderen heeft een houtkachel in zijn schuurtje, die hij af en toe stookt om dat schuurtje droog te houden. Van den Brink stookt af en toe een vuur-korf in haar achtertuin. 8. Van den Brink heeft een kersenboom in haar achtertuin. Deze boom verkeert in zeer slechte conditie. Takken steken over de erfgrens de achtertuin van Van Gelderen binnen, waar zich onder andere een kas bevindt. De vordering van Van den Brink. Van den Brink vordert kort gezegd, dat Van Gelderen wordt verplicht een dakgoot aan te brengen aan zijn over de steeg uitstekend dak en tevens, dat Van Gelderen stankoverlast, veroorzaakt door zijn houtkachel, voorkomt. De tegenvordering vordering van Van Gelderen. Van Gelderen vordert kort gezegd, dat Van den Brink wordt verplicht haar vuilcontainers voortaan ergens anders te plaatsen, in elk geval op haar eigen grond, zodat geen vocht meer in zijn woning kan doordringen. Tevens wil Van Gelderen, dat Van den Brink zijn al geleden vochtdoorslagschade vergoedt. Verder wil Van Gelderen een verklaring voor recht, dat hij in de steeg, op of nabij de erfgrens, een afrastering mag plaatsen. Tenslotte eist Van Gelderen dat Van den Brink wordt verplicht haar kersenboom dusdanig te onderhouden, dat geen takken meer in zijn tuin overhangen. Standpunten van partijen. Het standpunt van Van den Brink komt kort samengevat en voor zover thans van belang op het volgende neer. Van den Brink stelt dat zij overlast ondervindt van het hemelwater en dakafval, dat vanaf het dak van de woning van Van Gelderen in de steeg terechtkomt. Volgens Van den Brink moet Van Gelderen voor zijn eigen hemelwaterafvoer zorgen en daarom een dakgoot maken. Daarnaast klaagt Van den Brink over stankoverlast, veroorzaakt door de houtkachel van Van Gelderen.
Het standpunt van Van Gelderen komt kort samengevat en voor zover thans van belang op het volgende neer. Volgens Van Gelderen is een kleine strook van de steeg, direct aan zijn zijmuur grenzend, zijn eigendom. Van den Brink, die haar vuilcontainers tegen zijn muur plaatst, handelt daarmee onrechtmatig. Doordat het hemelwater van zijn dak via deze vuilcontainers tegen zijn zijmuur aan klettert, heeft hij vochtdoorslag in zijn keuken gekregen. Van Gelderen wil de daardoor veroorzaakte schade vergoed zien! Er bestaat geen enkele reden om na 100 jaar alsnog een dakgoot aan zijn dak te maken. In elk geval wil Van Gelderen daartoe niet door Van den Brink worden gedwongen. Het probleem wordt het meest eenvoudig opgelost door het elders neerzetten van de vuilcontainers. Van Gelderen wil een afrastering plaatsen op of nabij de erfgrens in de steeg en wil tenslotte dat Van den Brink haar kersenboom in toom houdt. Beoordeling van het geschil. De erfgrens. Gesteld noch gebleken is dat de door het kadaster gereconstrueerde erfgrens niet (meer) overeenkomt met de werkelijke eigendomsverhoudingen. Dat betekent dat een deel van de in deze procedure bedoelde steeg, te weten een over de volle lengte langs de zijmuur van de woning van Van Gelderen lopende strook grond van ongeveer 28 tot 22 centimeter breed, eigendom is van Van Gelderen. Het dak van Van Gelderen steekt ongeveer 15 centimeter over de steeg uit en blijft dus ruim binnen zijn eigen perceel. Dakgoot verplicht? Omdat het van het dak van Van Gelderen afstromende hemelwater afloopt op zijn eigen grond, valt niet in te zien waarom hij juridisch zou kunnen worden verplicht om een dakgoot aan te brengen. Van den Brink heeft het vanaf de grond van Van Gelderen verder aflopende hemelwater te accepteren, met inbegrip van de met dat water meegevoerde mossen, takjes, bladeren e.d. Dat zou alleen anders zijn, als een en ander voor haar een maatschappelijk onaanvaardbare hinder zou opleveren. Dat is echter niet het geval. Het dak van de woning van Van Gelderen watert al ongeveer 100 jaar af op de wijze waarop dat nog steeds gebeurt. Dat daarvan sinds het aanbrengen van een klinkerbestrating meer hinder wordt ondervonden is niet aan Van Gelderen toe te rekenen. De redelijkheid en billijkheid. Zoals hiervoor overwogen, staat Van Gelderen voor wat betreft de kwestie van de dakgoot geheel in zijn recht. Het ontbreken daarvan is constructief gezien echter niet ideaal, zowel gelet op de vochtgevoeligheid van de enkelsteenmuur als het vrijelijk aflopen van hemelwater in de steeg. Mede gelet op de mededeling
van Van Gelderen, dat hij op zichzelf niet ongenegen is om een dakgoot aan te brengen, komt het de rijdende rechter dan ook -in afwijking van de letter van de wet- redelijk (artikel 15 lid 3 Reglement) voor, dat Van Gelderen die dakgoot inderdaad plaatst, met een afwatering buiten de steeg, zij het op kosten van Van den Brink, aan wier kant nu eenmaal blijvend verandering is gebracht in de al sinds mensenheugenis bestaande situatie ter plaatse en die bovendien in belangrijke mate van die dakgoot gaat profiteren. De rijdende rechter zal de kosten van die dakgoot wel maximeren op 750,--. Lukt het goedkoper, dan moet Van Gelderen dat natuurlijk doen. Deze oplossing betekent wel dat de nieuwe dakgoot iets over de grond van Van den Brink zal uitsteken, waarmee zij en haar rechtsopvolgers genoegen moeten nemen. Van den Brink is ten opzichte van Van Gelderen verplicht mee te werken aan het vestigen van een erfdienstbaarheid ter zake, op haar kosten. Terug in de oude toestand. Los daarvan kan Van den Brink tevens worden verplicht om dat deel van de steeg, dat in eigendom aan Van Gelderen toebehoort, weer klinkervrij te maken en daar weer grind aan te brengen, zoals voorheen het geval was, alles op haar kosten. Uiteraard mag zij daarop ook haar vuilcontainers niet langer plaatsen. Afsluiten van de steeg. Het is Van Gelderen juridisch (artikel 5.22 van het Burgerlijk Wetboek) verder toegestaan om zijn deel van de steeg af te sluiten, door het plaatsen van een nette afrastering, of andere duidelijke kenmerken. Dat is ook aan te bevelen, om in de toekomst een mogelijke verjaringsactie voor te zijn. De lekkage. Op grond van de bevindingen van de deskundige Borgers, die de rijdende rechter tot de zijne maakt, moet ervan worden uitgegaan dat zowel het volledig vervangen van het grind door klinkers als het plaatsen van vuilcontainers tegen de muur van Van Gelderen nadelig hebben bijgedragen aan de vochtdoorslag in de keuken van Van Gelderen. Het mag waar zijn, dat ook in de oude situatie al hemelwater tegen de enkelsteenmuur aankwam, waardoor deze makkelijk met vocht doordrenkt raakte, maar kennelijk ging dat bijna 100 jaar goed, totdat aan de kant van Van den Brink verandering werd aangebracht in de bestaande situatie (klinkerbestrating) en Van den Brink het bovendien verstandig oordeelde om haar vuilcontainers tegen die muur te plaatsen, ook nadat zij ervan op de hoogte was gebracht dat dit vochtdoorslag veroorzaakte. Daaraan kan niet afdoen, dat de situatie werd verergerd nadat Van Gelderen, die wat probeerde te doen aan de vochtdoorslag, de onderzijde van de muur ging impregneren, waardoor deze ook geen water meer naar buiten doorliet. Al met al komt het hierop neer, dat de enkelsteenmuur van Van Gelderen bijzonder gevoelig was en is voor vochtdoorslag en dat deze vochtig werd van het van het dak van Van Gelderen
afstromende hemelwater, maar dat Van Gelderen pas last van vochtdoorslag kreeg nadat het naastliggende pad met klinkers was bestraat en Van den Brink haar vuilcontainers tegen die muur plaatste. Zo bezien is Van den Brink in elk geval deels verantwoordelijk te houden voor de daardoor veroorzaakte vochtschade. De rijdende rechter zal dit aandeel van Van den Brink in redelijkheid begroten op 25%. Nu herstel van de vochtdoorslag ongeveer 480,-- zal kosten, zal Van den Brink daarin tot een bedrag groot 120,-- moeten bijdragen. De houtkachel. Niet gebleken is dat Van Gelderen door het af en toe stoken van zijn houtkachel onrechtmatige hinder toebrengt aan Van den Brink. Het mag waar zijn, dat hij in het verleden wel eens te vochtig en/of bewerkt hout heeft verstookt, maar er is geen sprake van structurele overlast. Van den Brink, die nota bene zelf ook hout verstookt in haar achtertuin, heeft die houtkachel te dulden. Dat neemt niet weg dat Van Gelderen er goed aan doet om, zoals hij heeft toegezegd, voortaan alleen droog en onbewerkt hout te verstoken. De kersenboom. De kersenboom is weinig vitaal, zodat rekening moet worden gehouden met afbrekende takken. Het spreekt dan ook voor zich, dat Van den Brink verplicht is om in elk geval de over de erfgrens de tuin van Van Gelderen instekende takken te (doen) verwijderen, dit temeer gelet op de schade die deze takken, als ze spontaan loskomen, in de tuin van Van Gelderen kunnen veroorzaken. Op grond van het voorgaande ben ik van oordeel, dat als volgt moet worden beslist. B E S L I S S I N G a. Van Gelderen wordt verplicht om binnen drie maanden na vandaag een behoorlijke dakgoot te bevestigen aan het dak van zijn woonhuis aan de zijde van de in deze procedure bedoelde steeg, met afwatering buiten de steeg. Indien Van Gelderen daaraan niet tijdig voldoet, verbeurt hij aan Van den Brink 25,-- boete per dag dat hij daarmee in gebreke blijft, met een maximum van 10.000,--. b. Van den Brink is verplicht om tot een bedrag groot 750,-- bij te dragen in de kosten van de dakgoot, te betalen binnen 14 dagen na vertoon van de factuur. Bij niet tijdige betaling loopt daarover de wettelijke rente vanaf de datum tonen factuur. c. Van den Brink is verplicht om desgevraagd op haar kosten mee te werken aan het vestigen van een erfdienstbaarheid voor die dakgoot, voor zover
deze over haar grond komt uit te steken. Indien Van den Brink daaraan geen medewerking verleent, verbeurt zij aan Van Gelderen 25,-- boete per dag dat zij daarmee in gebreke blijft, met een maximum van 10.000,--. Bovendien is Van den Brink dan aansprakelijk voor de extra notariskosten, veroorzaakt door haar niet meewerken. d. Voor recht wordt verklaard dat een strook grond, zoals aangegeven door het kadaster, van ongeveer 22 tot 28 centimeter over de volle lengte van de steeg, langs de muur van de woning van Van Gelderen, aan laatstgenoemde in eigendom toebehoort en dat Van Gelderen gerechtigd is die strook grond af te sluiten, dan wel door middel van duidelijke kentekens aan zijn eigendom aan te merken. e. Van den Brink wordt verplicht om binnen drie maanden na vandaag de door haar op de grond van Van Gelderen in de steeg aangebrachte klinkerbestrating te verwijderen en te vervangen door grind. Indien Van den Brink daaraan niet tijdig voldoet, verbeurt zij aan Van Gelderen 25,-- boete per dag dat zij daarmee in gebreke blijft, met een maximum van 10.000,--. f. Van den Brink wordt verboden om haar vuilcontainers, of andere zaken, op de grond van Van Gelderen in de steeg te plaatsen of geplaatst te houden. Indien Van den Brink dat verbod overtreedt, verbeurt zij aan Van Gelderen 25,-- boete per dag dat de overtreding voortduurt, met een maximum van 10.000,--. g. Van den Brink wordt verplicht om binnen veertien dagen na vandaag aan Van Gelderen te betalen de somma van 120,-- wegens bijdrage vochtschade. Bij niet tijdige betaling loopt daarover de wettelijke rente vanaf vandaag. h. Van den Brink is verplicht om voor juli 2014 alle overstekende takken van haar in deze procedure bedoelde kersenboom te verwijderen, althans tot aan haar kant van de erfgrens terug te snoeien. Indien Van den Brink daaraan niet tijdig voldoet, verbeurt zij aan Van Gelderen 25,-- boete per dag dat zij daarmee in gebreke blijft, met een maximum van 10.000,--. Het over en weer mogelijk meer of anders gevorderde wordt afgewezen. Dit bindend advies is gegeven door mr. F.M.Visser als rijdende rechter en uitgesproken te Zaandam op datum beslissing.