Zaaknummer 00481247 Onderwerp Ter beschikking stellen van Verklaringen omtrent Gedrag aan vrijwilligers Collegevoorstel Aanleiding / voorgeschiedenis Op 21 juni 2016 werd een motie van de gemeenteraad van Krimpen aan de IJssel, over het gratis ter beschikking stellen van Verklaringen omtrent Gedrag aan vrijwilligers, besproken in de informatievergadering Bestuur en Beheer. De meeste fracties vonden de motie sympathiek maar wilden eerst inzicht in de gevolgen daarvan voor onze gemeente. Daarop werd toegezegd dat u hierover informatie zou verstrekken, ter bespreking in de informatievergadering. Feitelijke informatie Bijgaand treft u een memo aan over het ter beschikking stellen van Verklaringen omtrent Gedrag aan vrijwilligers. Alle verdere informatie leest u in deze memo. Voorgenomen besluit Het voorstel is om bijgaand besluit vast te stellen. 1
Zaaknummer 00481247 Onderwerp Ter beschikking stellen van Verklaringen omtrent Gedrag aan vrijwilligers BESLUIT Het college van Heusden heeft in de vergadering van 18 oktober 2016 besloten: in te stemmen met de bijgevoegde memo over het ter beschikking stellen van Verklaringen omtrent Gedrag aan vrijwilligers en deze toe te sturen aan de leden van de raad; deze memo te agenderen voor bespreking in de informatievergadering Bestuur en Beheer van 29 november 2016. namens het college van Heusden, de secretaris, a.i. mr. H.J.M. Timmermans 2
M E M O R A A D Aan: de leden van de raad Van: het college Datum: 18 oktober 2016 Onderwerp: ter beschikking stellen Verklaringen omtrent Gedrag aan vrijwilligers Doel: ter informatie en bespreking in informatievergadering Bestuur en Beheer Aanleiding: motie van de gemeente Krimpen aan de IJssel en gedane toezegging Aard informatie: ondersteunend voor standpuntbepaling Samenvatting Op 21 juni 2016 werd een motie van de gemeenteraad van Krimpen aan de IJssel over Verklaringen omtrent Gedrag (hierna: VOG s) voor vrijwilligers besproken in de informatievergadering Bestuur en Beheer. Gelet op het feit dat het afgeven van VOG s een taak van de landelijke overheid betreft, zijn wij er voorstander van om het landelijk beleid te volgen over de tarifering en het gratis beschikbaar stellen van een VOG aan vrijwilligers. Wij kunnen ons daarnaast voorstellen dat de raad in navolging van andere gemeenten een vergelijkbare motie over dit onderwerp aanneemt. Aanleiding Per 1 maart 2016 is de regeling Vergoeding verklaring omtrent het gedrag en gedragsverklaring aanbesteden gewijzigd. De staatssecretaris van Veiligheid en Justitie voerde een prijsverhoging van 38% door. Daarnaast is de gratis VOG voor vrijwilligers beperkt tot vrijwilligers die werken met minderjarigen of verstandelijk beperkten. Feitelijke informatie Voorgeschiedenis De gemeenteraad van Krimpen aan de IJssel heeft op 31 maart 2016 een motie aangenomen waarin wordt uitgesproken dat: de prijsverhoging niet valt te rijmen met de door het kabinet beoogde grotere rol van vrijwilligerswerk in de samenleving; de gratis VOG zich niet dient te beperken tot de doelgroepen jongeren en mensen met een verstandelijke beperking maar dat het kabinet VOG s voor vrijwilligers, die zijn aangesloten bij een vrijwilligersorganisatie, waarbij voor de uitvoering van het vrijwilligerswerk een VOG vereist of wenselijk is, ook gratis ter beschikking gaat stellen; de uitspraak navolging en brede steun verdient om landelijk vergroting van draagvlak te realiseren en de motie dus breed wordt verspreid. De motie van Krimpen aan de IJssel is besproken in de informatievergadering Bestuur en Beheer van 21 juni 2016. Daar is toegezegd dat wij informatie zouden verstrekken, ter bespreking in de informatievergadering, over de financiële gevolgen van deze motie voor onze gemeente. Dit memo bevat deze informatie. Inmiddels hebben meerdere gemeenten een vergelijkbare motie aangenomen, zoals onder andere de gemeenten Boxtel, Duiven en Bergen. Kaders (beleid en wettelijk) In de raadsvergadering van 22 december 2015 is de Legesverordening 2016 en de daarbij behorende tarieventabel vastgesteld. In artikel 1.15.1.1 van de tarieventabel is de prijsverhoging voor het in
behandeling nemen van een aanvraag tot afgifte van een VOG opgenomen. Het betreft een wettelijk vastgesteld tarief. Voor sommige beroepen is een VOG wettelijk verplicht, bijvoorbeeld voor onderwijzers, gastouders en taxichauffeurs. Als er geen wettelijke verplichting is voor het overleggen van een VOG, mag een werkgever zelf bepalen of hij een VOG verplicht stelt voor een bepaalde functie. Binnen het vrijwilligerswerk is een VOG niet wettelijk verplicht. Een vereniging kan dus zelf bepalen of een VOG wordt vereist. Voor vrijwilligers die met kinderen of mensen met een verstandelijke beperking werken is een VOG wel wenselijk. Daarom stelt de minister een VOG gratis ter beschikking aan vrijwilligers die werkzaam zijn bij een door de minister van Veiligheid en Justitie geregistreerde vrijwilligersorganisatie en werken met minderjarigen en/of mensen met een verstandelijk beperking. Overige informatie Het afgeven van een VOG is geen gemeentelijke taak, maar een taak van de rijksoverheid. Een VOG kan worden aangevraagd bij de gemeente of rechtstreeks elektronisch bij de minister van Veiligheid en Justitie. Aanvragen bij de gemeente worden doorgestuurd naar het ministerie dat uiteindelijk de VOG afgeeft. De kosten voor het aanvragen van een VOG bij de gemeente bedragen 41,35. De gemeente draagt hiervan 33,85 af aan het Rijk. Het verschil ad 7,50 is de gemeentelijke vergoeding voor de te verrichten administratieve handelingen. Jaarlijks ontvangt de gemeente gemiddeld 800 aanvragen. Er wordt niet geregistreerd of een aanvraag beroepsmatig is dan wel door een vrijwilliger wordt gedaan. Op basis van een ruwe inschatting wordt in ongeveer 25% van de gevallen een VOG aangevraagd voor het uitvoeren van vrijwilligerswerk. De kosten voor het rechtstreeks elektronisch aanvragen van een VOG bij het ministerie van Veiligheid en Justitie bedragen 33,85. De gratis VOG voor vrijwilligers die werken met minderjarigen of verstandelijk beperkten kan alleen rechtstreeks elektronisch bij de minister van Veiligheid en Justitie worden aangevraagd. Inzet van middelen In het geval dat wordt besloten om een VOG in onze gemeente gratis ter beschikking te stellen aan vrijwilligers, kan het dus op jaarbasis gaan om 25% van 800 aanvragen = circa 200 aanvragen. Bij een dergelijke lokale keuze zal de gemeente nog wel de vergoeding aan het Rijk moeten afdragen. Dit betekent een nadeel van circa 8.270 per jaar (200 x 41,35). Als de landelijke regeling wordt gevolgd, zijn er geen financiële gevolgen voor de gemeente. Afweging Met de motie beoogt de gemeenteraad van Krimpen aan de IJssel niet om het aanvragen van een VOG binnen de eigen gemeente gratis ter beschikking te stellen voor vrijwilligers. De motie roept het kabinet op om de landelijke regeling Vergoeding verklaring omtrent het gedrag en gedragsverklaring aanbesteden aan te passen, zodanig dat de prijsverhoging wordt teruggedraaid en landelijk voor alle vrijwilligers, die zijn aangesloten bij een vrijwilligersorganisatie, een VOG gratis ter beschikking kan worden gesteld. De discussie in de informatievergadering Bestuur en Beheer ging vooral over de financiële gevolgen als zou worden besloten om in onze gemeente een VOG gratis ter beschikking te stellen aan vrijwilligers. Binnen het vrijwilligerswerk is een VOG niet wettelijk verplicht. Het is wel een van de maatregelen die een vereniging kan nemen om een veilig klimaat te scheppen. Een vrijwilligersorganisatie kan zelf bepalen of aan de vrijwilligers wordt gevraagd om een VOG te overleggen. Wij hebben geen signalen ontvangen van vrijwilligers of vrijwilligersorganisaties dat de tariefsverhoging (te) zwaar drukt op het budget van vrijwilligersorganisaties en dat daardoor het aanvragen van een VOG achterwege wordt
gelaten. Voor vrijwilligers die werken met minderjarigen en/of mensen met een verstandelijke beperking is een VOG al gratis. Het afgeven van een VOG is een taak van de rijksoverheid, de gemeente fungeert alleen als doorgeefluik voor de aanvragen.