De toekomst van procurement dat zijn wij Nyenrode congres kring Noord-West Jeroen Wegkamp 3 oktober 2016 Versie 1.0 Status Definitief
Jeroen Wegkamp? Nooit van gehoord Getrouwd 3 dochters 1970 Geboren in Arnhem 1994-1995 Militaire dienst 2006-2013 Finance en inkoop functies 1982-1988 VWO 1995-1996 Business Administration TSM Business School 1988-1994 Chemische Technologie Universiteit Twente 2005 1997-2006 Management Consultant 1996-1997 Management trainee Certified Internal Auditor IIA 2013-Heden CPO https://www.linkedin.com/in/jeroen-wegkamp-69a2741 2
Procurement drijvende kracht achter onze welvaart? Procurement maakt het mogelijk *GDP = Gross Domestic Product, oftewel Bruto Binnenlands Product is de optelsom van alle bruto toegevoegde waarde (tegen marktprijzen) van bedrijven en overheid die in een bepaald jaar binnen de grenzen van een land worden voortgebracht. Sterkste stijging tussen 1800 en nu Stijging ingezet door de uitvinding van de stoommachine en industrialisering Industrialisering ging ook gepaard met ontwikkeling van de inkoopfunctie (van ruilen naar handelen) Door o.a. nieuwe transportmogelijkheden, lagere transportkosten, transparantie in markten en supply chains zijn (inkoop)markten globaal geworden Zonder inkoop en logistiek was deze welvaartsontwikkeling dus niet mogelijk geweest 3
Ooit was de trekschuit het meest succesvolle vervoersmiddel Drie eeuwen een succesverhaal! Gericht op passagiersvervoer, voorloper van modern openbaar vervoer Vaste prijzen en zeer punctueel Niet afhankelijk van wind, dus veel betrouwbaarder dan zeilboten Op het hoogtepunt (rond 1670) een marktaandeel van 68% Tot de opkomst van stoomboot en trein Is Procurement de nieuwe trekschuit? 4
De voortekenen 5
Procurement heeft zich ontwikkeld op veel gebieden maar is de Procurement leider niet nog steeds een Neanderthaler? 6
Leiderschap of management? Warren Bennis - On Becoming a Leader-1989 Manager Beheert Is een kopie Onderhoudt Focust op systemen en structuur Vraagt hoe en wanneer Oog op de bottom line Accepteert de status quo Doet dingen juist Korte termijn blik Leider Vernieuwt Is (een) origineel Ontwikkelt Focust op mensen Vraagt wat en waarom Oog op de horizon Aanvaardt de status quo niet Doet het juiste ding Lange termijn perspectief Het leiderschap van Procurement is voorspellend/richtinggevend voor de toekomst 8
Een misschien niet geheel representatief onderzoek (N=22, n=10) 8
Enkele in het oog springende uitkomsten In 80% van de gevallen bij toeval in Procurement terecht gekomen Zeer diverse opleidingsachtergrond: techniek, economie, bedrijfskunde, rechten en supply chain Werkervaring voor Procurement ook divers: business, consultancy, HR, finance, IT en operations 90% geeft aan aangenomen te zijn als veranderaar 30% geeft aan dat ook inkoopkennis en kunde relevant was Competenties en vaardigheden 60% business focus 60% verbindend 50% resultaat gericht 40% organisatie sensitiviteit De beste medewerkers hebben inhoudelijke kennis, kennen de business, challengen de status quo, tonen initiatief, zijn autonoom, ontwikkelen zich snel en boeken (met de business) klinkende resultaten 9
NS en Procurement >175 jaar spoor in Nederland Strategie NS Procurement kentallen 1,3 miljard Euro (excl. nieuw materieel) Categorieën - Rolling stock - Spare parts & maintenance - IT - Professional services - Facility services - Building & construction - Marketing & communication ~100 FTE 15.000 leveranciers Doelen en kaders Procurement Matching Partners, Making Sustainable Business Aanbestedingswet Toegevoegde waarde Innovatie Business tevredenheid Duurzaamheid World Class 10
Benchmark door Hackett (2012) NS 2013 NS 2017 Others + Sourcing process (European tendering) is effective and compliant + erfx used for all European tenders + Spend/FTE is above World Class level Procurement scattered throughout the company No clear and committed governance and policies in place Strategic procurement (strategic supplier management and category management) need extra attention Placement of operational procurement not effective Limited use of state-of the-art procurement techniques like e-auctions and Best Value Procurement Spend analytics barely in place, contract use not measurable Verre van World Class performance, geen uniformiteit, beperkte focus op realiseren van business doelen 11
Uiteraard (ook) een programma gericht op systemen, processen etc 2015 Governance Reporting / Performance Management Category Management Sourcing P2P Contract Management 2013 Governance Reporting / Performance Management Leveranciers Management Account Management MVO/MVI HRM Category Management Sourcing P2P Contract Management Leveranciers Management Account Management MVO/MVI HRM Legenda World Class Volwassen Onvolwassen Onvoldoende Niet aanwezig 12
Alles staat of valt met het juiste team De juiste medewerkers Traineeprogramma Focus op hoogopgeleiden (HBO/Universiteit) Niet per sé supply chain achtergrond Competenties en houding ( blauwdruk ) belangrijker dan kennis Onboarding programma (met mentor) NEVI trainingen verplicht Voor aanbestedingskennis Conducto (post HBO) Aangescherpt functieprofiel met eisen! Competentieprofiel met (vrijwillige) assessment Leerportaal (met verplichte en facultatieve trainingen) POP, doelen, coaching Next step LEAN (empowerment en zelfsturing) 13
En de leiders dan??? De juiste leiders Behoorlijke verandering Complementair team Veiligheid en openheid Wel inhoudelijke kennis Business focus Geen eigen kamers Met de mensen Wat we van anderen verwachten, verwachten we minimaal ook van onszelf Zo min mogelijk management Gaan over de WAT en niet de HOE Geven goede voorbeeld 14
Stellingen Het belang van Procurement neemt in organisaties alleen maar toe Een Procurement leider moet vooral geen inhoudelijke kennis hebben, want dat zit hem/haar alleen maar in de weg Als wat de Nederlandse CPO s zeggen inderdaad voorspellende waarde heeft dan ben ik weg Inkoopkennis en -kunde zijn belangrijker dan mijn competenties en gedrag Ik word (door de business) nog steeds gezien als ongewenst omdat ik budgetten kom snijden 15