Aan het college van Burgemeester en Wethouders van Den Haag De wethouder Financiën, Verkeer, Vervoer en Milieu. De heer Th.J.A.M. de Bruijn De wethouder Binnenstad, Stadsontwikkeling, Kerngebieden en Buitenruimte. De heer B. Revis Spui 70 2511 BT Den Haag c.c.: De directeur OV van de Vervoersautoriteit MRDH, de heer E. Bavelaar De algemeen directeur van de HTM, de heer J. Bierman Kenmerk: R.DH/AH/1603-StrXpres26 Onderwerp: Doortrekking NRR tram 11 naar Binckhorst & aanleg P+R-locatie Datum: 26 maart 2016 per E-mail Samensteller: Arnold v.d. Heijden Mede bijgedragen: Henk Toet Geachte heer De Bruijn, Geachte heer Revis, In deze brief vragen wij gaarne uw aandacht voor doortrekking van tram 11 naar de Binckhorst in het kader van de verdere stedebouwkundige invulling en de aanleg van een P+R-locatie. Ontsluiting ontwikkelingslocatie Binckhorst met hoogwaardige tramverbinding In de Haagse Nota Mobiliteit, vastgesteld op 22 september 2011 (hierna afgekort als: HNM), is o.m. de ambitie neergelegd voor meer en beter openbaar vervoer. Deze ambitie zou moeten worden bereikt op basis van acht speerpunten. Drie daarvan zijn: Duidelijke opbouw van het OV-netwerk. Investeren in Netwerk RandstadRail. Verbeteren van comfort, reizigersinformatie en toegankelijkheid. In de afgelopen jaren is in deze speerpunten geïnvesteerd. Er is een duidelijke opbouw van het OV-netwerk waarbij de RandstadRail- en tramlijnen de ruggengraat vormen van het openbaar vervoer in de stad en regio. Met de ingebruikneming van de Regio Citadis trams in 2007 en de komst van de nieuwe Avenio stadstrams zijn het comfort en de toegankelijkheid aanzienlijk ROVER afdeling Den Haag e.o. Pagina 1 van 5
verbeterd. Ook is sprake van een verbetering van de reizigersinformatie, zowel in de voertuigen als op de halten. In de HNM is verder bepaald dat het Netwerk RandstadRail in de periode tot 2020 wordt uitgebreid, waarbij prioriteit wordt gegeven aan het opwaarderen en uitbreiden van de tramlijnen 1, 9 en 11. Het gaat dan volgens de HNM om het opwaarderen van de bestaande tramlijnen 1, 9, en 11 naar RandstadRail kwaliteit in combinatie met de realisatie van nieuwe trajecten voor de ontsluiting van de ontwikkelingslocaties Binckhorst, Vlietzone en Scheveningen Haven. Tram 11 Opwaardering en Verlenging De nieuwe Avenio stadstram heeft in november 2015 haar intrede gedaan op het tramnet van HTM. In de afgelopen maanden zijn het baanvak, de perrons en halten van tram 11 aangepast aan deze nieuwe brede stadstram. Op 7 maart jl. is de nieuwe stadstram ingezet op tram 11 (Scheveningen Haven/Boulevard station Hollands Spoor v.v.). Aan de kant van Scheveningen voorziet de HNM en de Investeringsagenda OV Den Haag «Op naar een werelds netwerk aan zee» (RIS 257267 d.d. 13 maart 2013) in een doortrekking van tram 11 naar het Norfolkterrein via de gehele Kranenburgweg. Tram 17 zou volgens deze Investeringsagenda doorgetrokken worden naar de Strandweg (= huidige eindpunt tram 11). Voor deze doortrekkingen is 36 mln. gereserveerd. In onze Nota «OV naar Scheveningen Haven/Norfolkterrein» (kenmerk: R.AH/1410-NO d.d. 10 oktober 2014) hebben wij u met betrekking tot de route van tram 11 geadviseerd om: deze tramlijn in het stadsdeel Scheveningen niet te verleggen naar het Norfolkterrein maar tram 11 aan de kant van station Hollands Spoor door te trekken via de Binckhorst naar de Vlietzone en station Ypenburg e.v. zoals in de HNM is bepleit. Deze doortrekking zou in samenhang met de stedenbouwkundige ontwikkeling van de Binckhorst moeten worden bewerkstelligd. Daarmee wordt recht gedaan aan de NRR kwaliteit van tram 11. In de door u ingestelde Adviesgroep Tramverbinding Scheveningen Haven/Norfolk (afgekort: SHN), waar ook Rover op uw uitnodiging in heeft geparticipeerd, is een ruime meerderheid ontstaan voor handhaving van tram 11 naar de Boulevard (huidige begin-/eindpunt), via het huidige traject (Van Boetzelaerlaan) en doortrekking van in eerste instantie tram 17, in een later stadium tram 15, naar Scheveningen Haven/Norfolk. Tram 11 zou volgens de Adviesgroep Tramverbinding SHN het hart van het Geuzen- en Statenkwartier moeten blijven bedienen. Bij het verleggen van lijn 11 via de (gehele) Kranenburgweg zou het Statenkwartier en met name de omgeving van het winkelgebied rondom de Frederik Hendriklaan niet meer door deze tramlijn worden bediend. Dit komt doordat de tramlijn langs de ROVER afdeling Den Haag e.o. Pagina 2 van 5
rand van het Geuzenkwartier gaat rijden. Ook zou de directe en snelle verbinding tussen Scheveningen Dorp met de Haagse Markt en station Hollands Spoor worden verbroken. Ook dit stuitte in de Adviesgroep op bezwaren. Stedebouwkundige ontwikkeling Binckhorst Op 20 januari 2016 heeft u uw plannen met betrekking tot de buitenruimte rondom de drie havens van De Binckhorst (RIS 278681), uw brief van 15 december 2015 (RIS 289668), met de raad besproken. Hiermee heeft u een begin gemaakt met de verdere stedebouwkundige invulling van De Binckhorst tot een eigentijds innovatief en duurzaam woon-werkgebied. Verder wordt met de aanleg van de Rotterdamse baan de bereikbaarheid van dit stadsdeel met de auto belangrijk verbeterd. U verwacht dat hiermee de aantrekkelijkheid van de Binckhorst als woon- en werkgebied aanmerkelijk groter wordt. Niet alleen de aanleg van de Rotterdamse baan is essentieel voor de bereikbaarheid van de Binckhorst. Dit gebied moet ook goed bereikbaar zijn met hoogwaardig openbaar vervoer. In het Structuurplan Binckhorst 2020 is de aanleg van een tramlijn op de Binckhorstlaan opgenomen. Verder is in de HNM bepaald dat het aandeel van het OV in de modal split moet groeien naar 20% in 2020. Uitgangspunt van de Vervoersautoriteit MRDH is dat economische ontwikkelingslocaties zoals de Binckhorst op termijn worden aangesloten op het railvervoer en dat in het Metropolitaan hoogstedelijk gebied de focus ligt op OV en de fiets. Ook moeten er goed vindbare en toegankelijke collectieve parkeervoorzieningen zijn, zowel in het centrum, als bij P&R-locaties aan de rand van de stad. Deze uitgangspunten en opgaven heeft de Vervoersautoriteit MRDH vastgelegd in haar Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid 2016 2025. In de recentelijk door u ingestelde Denktanks Verkeersvisie Scheveningen (Haven, Dorp en Bad) blijkt eveneens een groot deel van de participanten zich uit te spreken voor een groter aandeel van het OV in de mobiliteit naar/van Scheveningen. Dat grotere aandeel zal in belangrijke mate kunnen worden bereikt door P+R-locaties aan de rand van de stad, aan te leggen bij hoogwaardige en frequente tramverbindingen naar Scheveningen. Momenteel bevinden zich drie P+R-locaties aan de rand van de stad, bij station Ypenburg, in Hoornwijck bij de halte van tram 15 en in Voorburg bij het station Laan van NOI. Vanuit deze P+R-locaties is Scheveningen met OV zeer beperkt bereikbaar: P+R station Ypenburg Vanuit dit station is er geen OV-verbinding met Scheveningen; ROVER afdeling Den Haag e.o. Pagina 3 van 5
P+R station Laan van NOI (Voorburgs grondgebied) Scheveningen is bereikbaar met bus 23. Echter tijdens zomerse dagen staat bus 23 vast in de file op de Van Alkemadelaan; P+R Hoornwijck de Strandexpres (tram 5, in casu de verlengde tram 15) rijdt uitsluitend op de zondagen in het zomerseizoen. P+R-locatie Binckhorst t.b.v. Strandexpres Tram 11 Scheveningen is vanuit P+R-locaties aan de rand van de stad niet met het OV bereikbaar. Om meer automobilisten via P+R-locaties met het OV naar deze badplaats te krijgen en de automobiliteit daardoor te verminderen zijn extra P+R-locaties noodzakelijk. De HNM voorziet in de realisatie van een regionale P+R-locatie bij de RandstadRailhalte Forepark. Vanuit deze halte is het Centraal Station met de hoogwaardige en frequente RandstadRailijnen (3, 4 en E-lijn) snel bereikbaar. Scheveningen is vanuit de halte Forepark niet rechtstreeks bereikbaar. Er zal op het Centraal Station altijd moeten worden overgestapt op de snelle tram 9. De Binckhorst heeft een gunstige ligging in de nabijheid van het Prins Clausplein waar de rijkswegen A4 en A12 samen komen. Met de aanleg van de Rotterdamse baan wordt de Binckhorst ook vanuit de A13 gemakkelijker bereikbaar. Daaruit volgt dat De Binckhorst bij uitstek geschikt is om in dit gebied bij de Binckhorstlaan een P+R-locatie aan te leggen. Deze locatie moet dan ook worden ontsloten met een hoogwaardige OV-verbinding. Tram 11 is met de inzet van de nieuwe brede stadstram opgewaardeerd tot regiotram. Krachtens de HNM en de Regionale Nota Mobiliteit moet tram 11 op termijn (2020-2030) worden doorgetrokken via de Binckhorst naar naar de Vlietzone en station Ypenburg e.v. Deze doortrekking wordt actueel op het moment dat de Binckhorst verder stedebouwkundig wordt ingevuld. Daarmee heeft u inmiddels een aanvang gemaakt. Voorlopig kan tram 11 eindigen/beginnen op Voorburg station (standplaats voormalige tram 10, tevens P+R accommodatie gem. Leidschendam-Voorburg). Met deze doortrekking wordt verder invulling gegeven aan de regiokwaliteit en zal deze tramlijn meer voldoen aan de kwaliteitscriteria van R-net. Bovendien is tram 11 een Strandlijn; deze tramlijn die aan de Boulevard begint/eindigt zet de reizigers als het ware af op het strand. Vanuit de P+R-locatie Binckhorst is het mogelijk om strandreizigers e.d. binnen 38 minuten af te zetten op het strand met tramlijn 11. Daartoe zal de snelheid op het traject station Hollands Spoor Scheveningen Haven/Boulevard v.v. moeten worden verhoogd naar tenminste 40 km per uur. Het traject zal dan wel vanwege de veiligheid zoveel mogelijk moeten worden afgezet met hekjes. ROVER afdeling Den Haag e.o. Pagina 4 van 5
Volgens de Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid MRDH 2016-2020 loopt het beschikbare budget voor investeringen terug. Het financieel meerjarenbeeld van de MRDH laat een daling zien van de beschikbare middelen. Een dergelijk beeld verhoudt zich volgens Rover geenszins met de investeringen die nodig zijn om de kwaliteit van het OV in deze Metropoolregio te verbeteren. Veel economen zijn van oordeel dat juist in een tijd waarin sprake is van een langdurige lage rentestand, een kwetsbare economie en tegenvallende consumptieve bestedingen, de overheden juist moeten investeren in infrastructurele projecten. Daarom doen wij een beroep op de MRDH om hun ambitie, zorgdragen voor een 'beleidsrijke' Uitvoeringsagenda door het optimaliseren van voorstellen en maatregelen en door het actief zoeken naar aanvullende middelen, waar te maken. Mogelijk zijn er nog middelen aan te wenden in het kader van Beter Benutten Haaglanden 2015 2017. Wij menen dat met een verlengde tram 11 via de Binckhorst de exploitatie van bus 26 op het traject station Hollands Spoor Voorburg station v.v. kan worden beëindigd. Dat deel van de BDU-middelen kan worden overgeheveld naar de exploitatie van de verlengde tram 11. Ons voorstel aan u is: breng een rechtstreekse hoogwaardige tramverbinding tussen een P+R-locatie aan de rand van de stad (Binckhorst) en Scheveningen tot stand; verleng tram 11 vanaf het station Hollands Spoor via de Binckhorst naar Voorburg station (standplaats voormalige tram 10) en verhoog daarmee de regiokwaliteit van deze tramlijn; leg aan de Binckhorstlaan een P+R-locatie aan voor de Strandexpres tram 11, zodat er een rechtstreekse tramverbinding ontstaat vanaf een P+R locatie aan de rand van de stad bij de uitvalswegen A4, A12 en A13 met de Scheveningse Boulevard en het Strand. Graag verzoeken wij u in de verdere stedebouwkundige invulling van de Binckhorst ons voorstel mee te nemen. Met vriendelijke groet, Bestuur Rover afdeling Den Haag e.o., Arnold van der Heijden Marc Schram A. van der Heijden Marc Schram Voorzitter Vice-voorzitter Adres: Sportlaan 878 2566 NB Den Haag Website: http://www.rover.nl/denhaag E-mailadres: denhaag@rover.nl ROVER afdeling Den Haag e.o. Pagina 5 van 5