Overzicht Bevallen buiten de lijntjes: Bijzndere wensen rnd de bevalling: he ver mgen/meten we gaan? Bevallen ann 21 Trends en tradities Binnen de lijntjes: bevallen in Vlaanderen vandaag Buiten de lijntjes: Het gebrteplan Bevallen buiten het ziekenhuis Keizersnede p vraag Culturele/religieuze vragen Prf. Bernard Spitz Natuurlijke Keizersnede Dr. Jhan Vandenberghe Ongebruikelijke hudingen tijdens de bevalling Mevr. Annemie Pacquay Huid-huid cntact Dr. An Eerdekens Binnen de lijntjes België: 12.67 gebrten 99 kraamklinieken Gemiddeld 119 gebrten per kraamkliniek (28-4979) Vlaanderen kraamklinieken, gemiddeld 1112 gebrten Binnen de lijntjes 98,9% van gebrtes vindt plaats in ziekenhuis nder leiding van een gynaeclg 2,36% keizersnedes (12,7-31,%) 1% Kunstverlssing De lijntjes: sectipercentage Sectis (%) 2 2 19,2 19,7 2,3 1 11 1 1991 26 21 213 RIZIV 211, SPE 213 SPE-CEpIP 213 SPE 1991-213 1
De lijntjes: episitmie (%) De lijntjes: epidurale anaesthesie 8 7 6 4 3,1 4 3,3 1,9 1,9 8 6 4 2 32 Epidurale anaesthesie (%) 66, 67,7 7,3 2 29 21 211 212 213 1991 26 21 213 SPE 1991-213 SPE 1991-213 De lijntjes: Perinatale sterfte Fetale sterfte: Ieder ddgebren kind van gram. Nenatale sterfte: Overlijden van een levend gebren kind van gram, vanaf de 8ste dag tt en met de 28ste dag na de gebrte. Perinatale sterfte: De sm van de fetale sterfte en de vreg-nenatale sterfte. Perinatale sterfte 213:,6% De lijntjes: perinatale sterfte (per duizend) 9 8 7 6 4 3 2 1 8,4 6,4,9 6,6 6,6 6,2,8 6 6,6 6, 6,3 1991 24 2 26 27 28 29 21 211 212 213 SPE 1991-213 2
Nenatale sterfte Per duizend gebrten Ijsland 1,2 Finland 1, Zweden 1, Wallnie 2,1 Vlaanderen 2,2 Frankrijk 2,3 Brussel 2,7 Engeland 2, Zwitserland 2,6 Nederland 3,3 Hngarije 3, Nenatale sterfte, 21 >g, >22w Brn Eurpean Perinatal Health Reprt 21 Buiten de lijntjes: het gebrteplan Reactie p medicalisering van de gebrte in de 6 s Lijst van «wensen» Geen cntinue mnitring Geen epidurale Geen episitmie Verhgt bespreekbaarheid - cntrlegevel Systematisch in smmige praktijken Kan leiden tt «gevel van mislukking» Lkt irritatie / vijandigheid uit bij smmige zrgverleners Birth plan cnflict Tensin between health prfessinals and patients caused by birth plans reflects the larger prblems with cntemprary maternity care: cnflicting beliefs abut birth, what cnstitutes safe, effective care, and ethical issues related t infrmed cnsent and infrmed refusal. J. Lthian 26 Birth plan: the gd, the bad and the future Buiten de lijntjes: gebrteplan Invled p gebrteprces? Beperkte evidentie 14 vruwen en 462 cntrles. Minder keizersnedes (11.7% vs. 2.3%, p =.16). Meer 1e en 2e graads scheuren (72.1% vs. 2.%, p <.1). Meer epidurales (81.2% vs. 68.8%, p =.4) Buiten de lijntjes: het gebrteplan A birth plan can be a medium t imprve patient-prvider cmmunicatin regarding a desired labr and birth experience and imprve satisfactin with care Bailey JM, 28 Onderwaterbevalling thuis http://www.yutube.cm/watch?v=jws8mktre1 Hadar et al, 213 3
Buiten de lijntjes: thuis bevallen +/-1% van de gebrten, stabiel ver de laatste 1 jaren Sms accidenteel Geen eenvrmige richtlijnen risicstratificatie Sms prenataal gesprek gynaeclg Vaak prenatale ech s Prfiel: Ged geïnfrmeerde, hg pgeleide, zelfstandige, prgressieve vruwen Patiënten met (ingebezemde) angst vr medische wereld Buiten de lijntjes: thuisbevalling Eurpa <1% Nederland 16,3% 3 3 2 2 1 1 Thuisbevallingen (%) 24 21 Perinatal mrtality and severe mrbidity in lw and high risk term pregnancies in the Netherlands: prspective chrt study. Evers AC, Bruwers HA, Hukkelhven CW, et al. BMJ. 21 Veiligheid van thuisbevalling? Enrm internatinaal debat Onveiliger z geen zeer gestructureerde risicstratificatie en eerstelijns perinatale rganisatie/pleiding 21 N= 83 thuisbevallingen, Nenatale sterfte 2,3 per duizend Niet verschillend van algemene ppulatie Maar Zeer laag risic ppulatie Geen vlledige registratie Cmplicaties van ziekenhuizen kmen terecht in ziekenhuiscijfers Buiten de lijntjes: Unattended/unassisted birth Bevallen znder zrgverlener Thuis/in de natuur gelf in jezelf Demniseren van de zrgverlener the paid pessimists Onwettig in smmige staten: utlaw birth 4
Buiten de lijntjes: Sectin n demand Geplande keizersnede znder medische indicatie Varieert wereldwijd -% Vaak perineale-genitale angst 31% van vruwelijke gynaeclgen wenst keizersnede p vraag (EJOGRM 26) Onderliggende angst dient aangepakt f tch minstens besprken Sydsjö et al, BJOG 214 Vruwen die CS vregen: OR 2. (9% CI 2.-3.2) vr psychiatrische aandening Waren uder, rkten meer, lager pgeleid, hgere BMI en vaker getruwd en uders vaker gebren buiten scandinavië (P <.). Buiten de lijntjes: Keizersnede p vraag Cesarean n demand is ethically justifiable when patient makes request, is fully cunseled and infrmed, and physician is willing t accede t the request. De weg vruit: VLOV-Campagne nrmale gebrte Tien vuistregels vr de vredvruwen, maar k vr huisartsen en gynaeclgen - m de kansen te vergrten p een nrmale gebrte 1. Wacht af! 2. Creëer een veilige mgeving. 3. Stimuleer beweging. 4. Interventies enkel als medisch ndig.. Luister naar de vruw. 6. Deel je ervaring. 7. Vertruw p je intuïtie. 8. Wees een rlmdel. 9. Blijf psitief, bekrachtig haar. 1. Bewaak huidcntact. De weg vruit: Baby Friendly Hspital Initiative (BFHI) Aangepaste lw-risk zne in verlskamer Lw risk Minkff, Chervenak, McCllugh and thers
Cnclusie Bevallen in België is zeer veilig maar erg gemedicaliseerd Duidelijke evlutie in de richting van een meer wmencentered apprach Cntrversiële/extreme vragen zijn zeldzaam en kunnen dr gede cmmunicatie meestal pgelst wrden Nederland: «bijzndere wensen raadpleging» 6