J. van Kampen (Steller) SB/ING Januari 2016 Zaaknummer:

J. van Kampen (Steller) SB/ING Januari 2016 Zaaknummer: 1243973

Inhoudsopgave 1 Inleiding... 5 1.1 Aanleiding... 5 1.2 Geldigheidsduur... 5 1.3 Procedure... 5 1.4 Planopbouw en leeswijzer... 5 2 Evaluatie vorig GRP en verkenning omgeving... 7 2.1 Samenvatting evaluatie GRP 2011-2015... 7 2.1.1 Doel... 7 2.1.2 Resultaten voorgenomen maatregelen... 7 2.1.3 Samenwerking... 7 2.1.4 Middelen... 8 2.1.5 Doelbereik... 8 2.1.6 Benchmark rioleringszorg... 8 2.1.7 Aandachtspunten planperiode 2016-2021... 8 2.2 Verkenning omgeving... 8 2.2.1 Wet- en regelgeving... 8 2.2.2 Beleid van en afspraken met andere overheden... 9 2.3 Aandachtspunten GRP 2016-2021... 10 3 Visie en beleidsuitgangspunten... 11 3.1 Visie/ambitie voor de planperiode en daarna... 11 3.2 Beleidsuitgangspunten... 11 4 Gewenste situatie... 13 4.1 Inleiding... 13 4.2 Doel rioleringszorg... 13 4.3 Voorwaarden voor effectief rioleringsbeheer... 15 5 Huidige situatie en toetsing... 17 5.1 Inleiding... 17 5.2 Inwoners en bedrijven... 17 5.3 Afvoer en behandeling van afvalwater... 17 5.4 Aanwezige voorzieningen (peildatum 1 januari 2015)... 17 5.5 Toestand van de objecten... 18 5.6 Functioneren van de voorzieningen... 19 5.7 Onderhoud... 20 5.8 Vergunningen/ontheffingen... 20 5.9 Planvorming: GRP en jaarplannen... 20 5.10 Communicatie... 21 5.11 Toetsing... 21 6 De opgave... 25 6.1 Inleiding... 25 6.2 Aanleg voorzieningen voor stedelijk afvalwater, hemel- en grondwater... 25 6.2.1 Aanleg bij bestaande bebouwing... 25 6.2.2 Aanleg bij nieuwbouw... 25 6.3 Beheer van de bestaande voorzieningen voor stedelijk afvalwater, hemel- en grondwater... 26 6.3.1 Gegevensbeheer... 26 6.3.2 Onderzoek... 26 6.3.3 Planvorming... 27 6.3.4 Onderhoud... 27 6.3.5 Investeringen... 27 6.4 Vergunningverlening en handhaving... 27 6.5 Samenwerking... 27 6.6 Communicatie... 27 7 Organisatie en financiën... 29 7.1 Inleiding... 29 7.2 Personele middelen... 29 7.3 Financiële middelen... 29 7.3.1 Aanleg... 29 7.3.2 Gegevensbeheer en onderzoek... 29 7.3.3 Planvorming... 29 7.3.4 Onderhoud riolering... 29 7.3.5 Kapitaallasten... 29 Gemeentelijk rioleringsplan 2016-2021 Plan Pagina 3 van 37

7.3.6 Dotatie voorziening riolering... 29 7.3.7 Btw... 30 7.3.8 Investeringen... 30 7.3.9 Samenvatting van de uitgaven... 30 7.4 Kostendekking... 32 7.4.1 Uitgangspunten kostendekkingsberekening... 32 7.4.2 Resultaat kostendekkingsberekening... 33 Bijlagen: 1. Evaluatie Gemeentelijk rioleringsplan (GRP) 2011-2015 2. Wet- en regelgeving in de rioleringszorg en het beleid van en afspraken met andere overheden 3. Uitgangspunten Regionaal Rioleringsplan West-Friesland 4. Reacties HHNK en RWS op het Ontwerp Gemeentelijk Rioleringsplan 2016-2021 Gemeentelijk rioleringsplan 2016-2021 Plan Pagina 4 van 37

1 Inleiding Volgens de Wet milieubeheer is iedere gemeente verplicht een Gemeentelijk Rioleringsplan (hierna te noemen: GRP) op te stellen voor een daarbij vast te stellen periode. Het GRP geeft op hoofdlijnen weer hoe de gemeente invulling geeft aan de haar toebedeelde zorgtaken voor stedelijk afvalwater, hemel- en grondwater, voor de planperiode én de langere termijn. In het GRP is vastgelegd wat de gemeente wil bereiken en wat de rol van de particulier daarbij is. De hoofdlijnen worden jaarlijks verder uitgewerkt in een operationeel plan (het Jaarplan Rioleringen). Bij de opstelling van het GRP moeten de waterbeheerders: het HHNK en Rijkswaterstaat (RWS) worden betrokken en moet inhoudelijk rekening gehouden worden met het provinciale milieubeleidsplan en de waterplannen van het rijk, de provincie en het HHNK. In het kader van het Bestuursakkoord Water (BAW) werken de zeven gemeenten in de regio West-Friesland met elkaar, met het HHNK en het PWN Waterleidingbedrijf Noord-Holland (PWN) samen in het waterbeheer. Door de watertaken gezamenlijk op te pakken en daarvoor samen plannen te maken en uit te voeren besparen zij kosten, verbeteren zij de kwaliteit en verminderen zij de kwetsbaarheid van de afzonderlijke organisaties. Omdat uniform beleid bijdraagt aan de beoogde doelen van het BAW bereiden de zeven gemeenten en het HHNK de totstandkoming van een Regionaal Rioleringsplan (RRP) voor. Op basis van de relevante wetgeving en het beleid van, en afspraken met, andere overheden zijn de gezamenlijke visie en uitgangspunten bepaald voor het opstellen van het RRP. Deze uitgangspunten (zie bijlage 3) vormen de basis voor het opstellen van dit nieuwe GRP. 1.1 Aanleiding De geldigheidsduur van het vorige GRP verstrijkt in 2015 en is aanleiding voor het opstellen van dit nieuwe GRP. 1.2 Geldigheidsduur De geldigheidsduur van het GRP is afgestemd op de geldigheidsduur van de (water)plannen van het rijk, de provincie en het HHNK. Als looptijd van dit GRP is daarom gekozen voor de periode 2016-2021. 1.3 Procedure Het GRP is in overleg met het HHNK opgesteld en voor commentaar voorgelegd aan de waterbeheerders. Na verwerking van de commentaren is het GRP door de gemeenteraad vastgesteld. Na vaststelling is het GRP met raadsvoorstel en raadsbesluit verzonden aan het HHNK en RWS. De vaststelling is bekend gemaakt op de gemeentepagina s in het Westfries Weekblad, waarbij vermeld is waar het plan kan worden ingezien. 1.4 Planopbouw en leeswijzer Het GRP is opgebouwd op basis van de aanbevelingen van de Leidraad Riolering, module A1050. Het GRP bestaat ut de volgende hoofdstukken: 1. Inleiding, met de aanleiding, de geldigheidsduur en de gevolgde procedure. 2. Evaluatie vorig GRP en verkenning omgeving, met een korte samenvatting van het vorige GRP, de relevante wetgeving en het beleid van, en afspraken met, andere overheden. 3. Visie en uitgangspunten, waarin een beeld wordt gegeven van datgene wat de gemeente met de zorgplichten wil bereiken. 4. Gewenste situatie, waarin het doel en de doelstellingen zijn geformuleerd om de visie te verwezenlijken. 5. Huidige situatie en toetsing, met het overzicht van de aanwezige voorzieningen en een beeld van het doelbereik. 6. De opgave, met hierin de maatregelen die nodig zijn om het gestelde doel te realiseren. 7. Organisatie en financiering, met hierin de vertaling van de opgave naar de benodigde personele en financiële middelen en de wijze van kostendekking. Gemeentelijk rioleringsplan 2016-2021 Plan Pagina 5 van 37

Gemeentelijk rioleringsplan 2016-2021 Plan Pagina 6 van 37

2 Evaluatie vorig GRP en verkenning omgeving In dit hoofdstuk worden korte samenvattingen gegeven van de evaluatie van het vorige GRP, de relevante wetgeving en het beleid van, en afspraken met, andere overheden. De evaluatie van het vorige GRP is opgenomen in bijlage 1. De inventarisatie van de relevante wetgeving en het beleid van en afspraken met andere overheden is opgenomen in bijlage 2. 2.1 Samenvatting evaluatie GRP 2011-2015 2.1.1 Doel Het doel van het rioleringsbeleid van de gemeente Hoorn was om de kwaliteit en capaciteit van het Hoornse rioolstelsel binnen het wettelijke kader op peil te houden tegen zo gering mogelijke kosten. 2.1.2 Resultaten voorgenomen maatregelen De in het GRP voorgenomen activiteiten zijn nagenoeg geheel uitgevoerd. De riolering is planmatig beheerd en onderhouden. Bij uit- en inbreidingsplannen is het toe te passen rioleringssysteem in overleg met de waterbeheerder bepaald. Het hemelwater is zoveel mogelijk gescheiden ingezameld en rechtstreeks afgevoerd naar oppervlaktewater. De voorbereiding en uitvoering van renovaties en vervangingen ligt op schema. De in het basisrioleringsplan (BRP) opgenomen verbeteringsmaatregelen zijn grotendeels uitgevoerd. De resterende maatregelen zijn gepland om op termijn in combinatie met andere werken uitgevoerd te worden. De afkoppelmaatregel in HoornNoord/Venenlaankwartier is komen te vervallen omdat uit aanvullend onderzoek naar de (ecologische) kwaliteit van het oppervlaktewater niet naar voren is gekomen dat de overstorten waterkwaliteitsproblemen veroorzaken. In onderstaande figuur is op een schaal van 0 tot 100 aangegeven in hoeverre de voorgenomen maatregelen zijn uitgevoerd. Planrealisatie GRP 2011-2015 onderzoek/ gegevensbeheer verbetering riolering 100 80 opstellen BRP renovatie riolering 60 40 opstellen GRP aanleg riolering 20 opstellen jaarplannen 0 klein onderhoud reiniging randvoorzieningen reiniging kolken vergunningverlening / handhaving reiniging riolering reiniging gemalen plan gerealiseerd Figuur 1: Vergelijking gerealiseerde maatregelen met voorgenomen maatregelen GRP 2011-2015 2.1.3 Samenwerking Er is met het HHNK samengewerkt om de taken van beide organisaties bij de inzameling, het transport en de zuivering van afvalwater af te stemmen. Hiernaast is samengewerkt met de regiogemeenten in Westfriesland, het HHNK en het PWN om kosten te verlagen, kwaliteit te verbeteren en kwetsbaarheid van organisaties te verminderen. Gemeentelijk rioleringsplan 2016-2021 Plan Pagina 7 van 37

2.1.4 Middelen De beschikbare personele en financiële middelen waren voldoende om het maatregelenpakket uit het GRP uit te voeren. De kosten van gegevensbeheer/onderzoek zijn hoger geweest dan verwacht doordat er binnen het plan geen kosten waren voorzien voor de samenwerking met de regiogemeenten, het HHNK en het PWN en het planmatig inmeten van de hoogteligging van de riolering. In onderstaande figuur is op een schaal van 0 tot 100 aangegeven in hoeverre de werkelijke uitgaven zich verhouden tot de verwachte uitgaven. Uitgaven GRP 2011-2015 investeringen planvorming 140 120 100 80 60 40 20 0 onderzoek/ gegevensbeheer onderhoud plan gerealiseerd Figuur 2: Vergelijking gerealiseerde uitgaven met verwachte uitgaven GRP 2011-2015 2.1.5 Doelbereik De uitgevoerde maatregelen hebben bijgedragen aan de doelstelling. 2.1.6 Benchmark rioleringszorg Uit de in 2013 gehouden Nationale benchmark rioleringszorg blijkt dat de gemeente Hoorn het riool op een gangbare wijze en tegen gemiddeld lagere kosten beheert. 2.1.7 Aandachtspunten planperiode 2016-2021 Vanuit de evaluatie zijn de volgende aandachtspunten voor het GRP 2016-2021 naar voren gekomen. 1. Opnemen van de nieuw gerealiseerde lozingspunten op het oppervlaktewater. 2. Opnemen van financiën voor samenwerking met gemeenten, het HHNK en het PWN. 3. Opnemen van financiën voor het planmatig inmeten van de hoogteligging van de riolering. 2.2 Verkenning omgeving 2.2.1 Wet- en regelgeving Gemeenten hebben wettelijke zorgplichten ten aanzien van stedelijk afvalwater(vuilwater), hemelwater en grondwater. Zorgplicht stedelijk afvalwater De gemeente is verantwoordelijk voor aanleg en beheer van vuilwaterriolen en transport van het afvalwater naar een rioolwaterzuiveringsinstallatie. De gemeente kan ook kiezen voor aanleg en beheer van kleine zuiveringen als daarmee eenzelfde graad van milieubescherming bereikt wordt. Voor het buitengebied kan de gemeente er in het GRP voor kiezen om deze verplichting niet te laten gelden. In dat geval moeten burgers en bedrijven zelf zorgen voor zuivering van huishoudelijk afvalwater. Gemeentelijk rioleringsplan 2016-2021 Plan Pagina 8 van 37

Wanneer de gemeente ervoor kiest om de zorgplicht ook in het buitengebied te laten gelden, gelden de volgende afspraken: Bij bestaande lozingen in het buitengebied (buiten de bebouwde kom) kan de bestaande voorziening (meestal een kleine septic tank) blijven zitten, totdat deze aan vervanging toe is. Bij vervanging moet een grotere septictank van 6 m3 geplaatst worden. Bij nieuwe lozingen in het buitengebied moet een betere zuiverende voorziening dan een grotere septictank aangebracht worden. Bij lozingen in kwetsbare gebieden moeten gemeenten met de waterschappen maatwerkovereenkomsten sluiten. Zorgplicht hemelwater De gemeente is verantwoordelijk voor inzameling van afstromend hemelwater van percelen waarvan de eigenaren niet zelf kunnen voorzien in afvoer van hemelwater naar oppervlaktewater of de bodem. Inzameling kan zowel gescheiden van vuilwater, als gemengd plaatsvinden. De gemeente mag er overigens voor kiezen om ook in te zamelen daar waar perceeleigenaren wel andere opties hebben. Grondwaterzorgplicht De gemeente is verantwoordelijk voor het in de gemeentelijke grond nemen van maatregelen om structureel nadelige gevolgen van de grondwaterstanden voor de bestemming die aan de binnen de gemeente gelegen gronden is gegeven zo veel mogelijk te voorkomen. Dit voor zover de maatregelen doelmatig zijn en niet tot de zorg van het waterschap of de provincie behoren. Veelal gaat het, net als bij het hemelwater, om het aanbieden van inzamelvoorzieningen aan particulieren. Rioolheffing De gemeente kan een belasting heffen om de aanleg en het beheer van de voorzieningen voor de verschillende zorgplichten te bekostigen (rioolheffing). Dit kan ook afzonderlijk voor vuilwater, hemelwater en grondwater. Gemeentelijke verordening voor hemelwater en grondwater De gemeente heeft een verordeningsbevoegdheid om, indien het redelijkerwijs mogelijk is, lozingen van afvloeiend hemelwater of van grondwater in een vuilwaterriool (op termijn) te beëindigen, dit met het doel om afkoppelen van hemel- en grondwater te bevorderen. Samenwerking Gemeenten en waterschappen moeten hun waterbeheertaken, waaronder de inname, inzameling en zuivering van afvalwater onderling afstemmen. Overstorten en hemelwateruitlaten Lozingen vanuit de gemeentelijke riolering op oppervlaktewater zijn gereguleerd via algemene regels. De gemeente moet hiervoor een overzicht van de overstorten, hemel- en ontwateringsuitlaten opnemen in het GRP en nieuwe lozingen vanuit de riolering op oppervlaktewater melden bij het bevoegd gezag. Veelal is deze technische informatie opgenomen in het BRP. Het is dan noodzakelijk in het GRP de relatie met het vigerende BRP vast te stellen. Voorkomen graafschade Gemeenten moeten voorafgaand aan graafwerkzaamheden en ter voorbereiding van ruimtelijke plannen, de ligging van kabels en leidingen verstrekken aan het Kadaster (de zogenaamde Graafmelding). Belanghebbenden hebben de wens dat revisiegegevens binnen 30 werkdagen na aanleg van de voorzieningen zijn verwerkt. 2.2.2 Beleid van en afspraken met andere overheden Waterbeleid Het waterbeleid van de ander overheden is opgenomen in het Nationaal Waterplan 2016-2021 (rijk), Watervisie 2016-2021(provincie), het beheer- en ontwikkelplan voor de rijkswateren (RWS) en het Waterprogramma 2016-2021 (HHNK). Het beleid van rijk, provincie en waterschap is gericht op het op orde brengen en houden van het (afval)watersysteem en daarbij inspelen op de gevolgen van klimaatverandering, zeespiegelstijging, bodemdaling en verstedelijking (toename van verhard oppervlak) en het verbeteren van de doelmatigheid door samenwerking tussen de bij de (afval)waterketen betrokken partijen en het integraal en in samenhang met andere ruimtelijke opgaven en maatregelen aanpakken van wateropgaven. Gemeentelijk rioleringsplan 2016-2021 Plan Pagina 9 van 37

Samen met de gemeenten wil het HHNK voor het gehele gebied nagaan of bestaande vitale functies en kwetsbare objecten waaronder rioolgemalen, voldoende zijn beschermd tegen overstroming. Verder wil het HHNK graag bijdragen en zijn kennis actief inbrengen bij het klimaatbestendig maken van de stedelijke omgeving. Het initiatief hiervan ligt bij de gemeenten. Bestuursakkoord water 2011 (BAW) In het BAW hebben gemeenten, waterschappen, provincies en het rijk samenwerkingsdoelen en afspraken vastgelegd. Hoofdlijn van het bestuursakkoord is: een doelmatiger waterbeheer, van goede kwaliteit tegen lagere kosten. Afgesproken is dat: rijk en provincies streven naar integrale plannen (water, milieu, ruimtelijke ordening en waar mogelijk andere onderdelen van de leefomgeving); gemeenten, waterschap en drinkwaterleidingbedrijven regionaal gaan samen werken om kosten te verlagen, kwaliteit te verhogen en kwetsbaarheid van organisaties te verminderen. Bestuursovereenkomst Deltaprogramma In aansluiting op het BAW hebben rijk, provincies, gemeenten en waterschappen in de Bestuursovereenkomst Deltaprogramma afgesproken waterveiligheid en klimaatbestendigheid integraal mee te wegen bij ruimtelijke ontwikkelingen, herontwikkelingen en investeringen in beheer en onderhoud in binnen- en buitendijks gebied. Afvalwaterakkoord Hoorn (2013) In het afvalwaterakkoord Hoorn hebben de gemeente Hoorn en het HHNK afgesproken om op operationeel niveau intensief en structureel samen te werken om de afvalwaterketen (riolering, transport en zuivering) op een maatschappelijk verantwoorde en duurzame wijze in te richten en te beheren. Concrete afspraken zijn gemaakt over: De ombouw van het vrijvervaltransportsysteem naar een (volledig) gesloten persleidingensysteem. De afvoer van afvalwater uit de gemeentelijke rioolstelsels naarde zuiveringstechnische werken van HHNK. De overdracht van de gemalen die (na ombouw van het transportstelsel) zijn aangesloten op het gesloten systeem naar de rwz Wervershoof. Het opstellen van een calamiteitenplan. 2.3 Aandachtspunten GRP 2016-2021 Voor het GRP 2016-2021 zijn er vanuit de wettelijke kaders en het beleid van en afspraken met andere overheden de volgende aandachtspunten: 1. Het integraal meewegen van waterveiligheid en klimaatbestendigheid bij investeringen. 2. Met het rijk en (afval)waterketenpartners de kwetsbaarheid van het gemeentelijke gebied voor hitte, droogte, wateroverlast en overstromingen onderzoeken, met als doel maatregelen te inventariseren die herstel bevorderen en een tijdpad om deze te realiseren. Gemeentelijk rioleringsplan 2016-2021 Plan Pagina 10 van 37

3 Visie en beleidsuitgangspunten Met de zeven West-Friese gemeenten zijn in het kader van de totstandkoming van het RRP de gezamenlijke visie en uitgangspunten bepaald voor het opstellen van het GRP (zie bijlage 3). Op een beperkt aantal punten wijkt de gemeente Hoorn in dit GRP af van deze uitgangspunten. 3.1 Visie/ambitie voor de planperiode en daarna De zeven gemeenten willen kwalitatief goede systemen voor het stedelijk waterbeheer die zowel goed functioneren (volksgezondheid niet in gevaar brengen, geen overlast veroorzaken door water-op-straat en geen onnodige emissies) als van goede kwaliteit zijn. Dat wil zeggen een minimaal risico op instorten hebben en niet leiden tot overlast voor de omgeving. Samen met het HHNK en het drinkwaterleidingbedrijf wordt gezocht naar kansen om in samenwerking de kosten van het beheer te verlagen, de kwaliteit te verbeteren en de kwetsbaarheid te verminderen. 3.2 Beleidsuitgangspunten De beleidsuitgangspunten zijn opgenomen in bijlage 3. Op de volgende onderdelen wijkt de gemeente Hoorn van deze uitgangspunten af. Zorgplicht hemelwater, rol gemeente De gemeente sluit alle hemelwaterafvoeren aan op de openbare hemelwaterriolering, tenzij deze niet aanwezig is of hierop niet kan worden aangesloten, neemt het hemelwater vanaf de perceelgrens in ontvangst en verwerkt dit verder. Zorgplicht hemelwater, rol particulieren Van de particulieren (perceeleigenaren) wordt verwacht dat zij: in drukrioleringsgebieden, het hemelwater zelf verwerken én indien afvoer van hemelwater nodig is, het hemelwater gescheiden inzamelen en rechtstreeks afvoeren naar oppervlaktewater; in de overige gebieden, voor zover zij dit niet redelijkerwijs zelf kunnen verwerken, het hemelwater gescheiden aanbieden voor aansluiting op een openbaar (hemelwater)riool; hun hemelwatervoorzieningen in goede staat onderhouden en zo nodig vernieuwen. In de gemeente Hoorn wordt als uitgangspunt de regel gehanteerd dat het op een perceel verzameld hemelwater van daken en verhard oppervlak niet direct vanaf een perceel op oppervlaktewater geloosd mag worden, tenzij er geen openbaar hemelwaterriool aanwezig is of hierop niet kan worden aangesloten. De belangrijkste redenen hiervoor zijn: Een particuliere afvoerleiding naar oppervlaktewater belemmert de gebruiksmogelijkheden van het perceel. Bij verbouwingen kunnen andere vuilwaterafvoeren eenvoudig op deze leidingen aangesloten worden waardoor vervuiling van oppervlaktewater optreedt. Afvoerpijpen in de oever zijn geen fraai gezicht. Afvoerpijpen in de oever raken bij onderhoudswerkzaamheden gemakkelijk beschadigd. Aansluiting van de woningen op het hemelwaterriool dat aangelegd wordt voor de inzameling en afvoer van het hemelwater van het openbare terrein heeft nagenoeg geen consequenties voor de dimensionering daarvan. Zorgplicht grondwater, rol particulieren Van de particulieren (perceeleigenaren) wordt verwacht dat zij: binnen de grenzen van het redelijke maatregelen treffen tegen nadelige gevolgen van grondwaterstanden, zoals het ontwateren van het eigen perceel en het waterdicht houden van de woning; in drukrioleringsgebieden, voor zover zij zelf binnen de grenzen van het redelijke, geen maatregelen kunnen treffen tegen nadelige gevolgen van grondwaterstanden én afvoer van grondwaternoodzakelijk is, het grondwater gescheiden inzamelen en rechtstreeks afvoeren naar oppervlaktewater; in overige gebieden, voor zover zij zelf binnen de grenzen van het redelijke, geen maatregelen kunnen treffen tegen nadelige gevolgen van grondwaterstanden én afvoer van grondwaternoodzakelijk is, het grondwater gescheiden aanbieden voor aansluiting op een openbaar (ontwaterings)riool; hun grondwatervoorzieningen in goede staat onderhouden en zo nodig vernieuwen. Gemeentelijk rioleringsplan 2016-2021 Plan Pagina 11 van 37

In de gemeente Hoorn wordt om eerder genoemde redenen als uitgangspunt de regel gehanteerd dat het op een perceel verzamelde grondwater niet direct vanaf een perceel op oppervlaktewater geloosd mag worden, tenzij er geen openbaar (ontwaterings)riool aanwezig is of hierop niet kan worden aangesloten. Beheer, Onderzoek, Basisrioleringsplan(BRP) De gemeente zorgt ervoor dat er een actueel BRP beschikbaar is. Het BRP bevat het overzicht van de in de gemeente aanwezige rioleringsvoorzieningen, de uitgangspunten en resultaten van de hydraulische en vuiltechnische berekeningen van het rioolstelsel, de benodigde maatregelen om wateroverlast zoveel mogelijk te verminderen en vuilemissies vanuit de riolering op oppervlaktewater tot een aanvaardbaar niveau te brengen en een uitvoeringsplanning. Het vigerende BRP is een basisdocument van het GRP. In het GRP wordt een verwijzing opgenomen naar dat plan. Een geactualiseerd BRP wordt door de gemeenteraad vastgesteld. Het Besluit lozingen buiten inrichtingen bevat algemene regels over lozingen via overstorten, hemelwater- en ontwateringsuitlaten. Deze lozingen zijn toegestaan, indien de desbetreffende stelsels voorkomen op het in het gemeentelijk rioleringsplan opgenomen overzicht van de in de gemeente aanwezige rioleringsvoorzieningen en in overeenstemming met het gemeentelijk rioleringsplan zijn uitgevoerd en worden beheerd Op basis van deze informatie kan de waterbeheerder de gemeentelijke lozingen, uit overstorten en hemelwaterriolen, concreet toetsen. Van belang is dat deze informatie direct gekoppeld is aan het GRP. Door in het GRP naar het vigerende BRP te verwijzen en een geactualiseerd BRP door de gemeenteraad vast te laten stellen wordt dit bereikt. Beheer, onderzoek, inspectie, gemalen en drukrioleringunits De gemalen worden jaarlijks in combinatie met de reiniging daarvan geïnspecteerd. De drukrioleringunits worden niet planmatig geïnspecteerd. Bij problemen wordt de unit in zijn geheel nagekeken. Op basis van ervaring is het niet nodig om de drukrioleringunits jaarlijks te reinigen en te inspecteren. Gemeentelijk rioleringsplan 2016-2021 Plan Pagina 12 van 37

4 Gewenste situatie 4.1 Inleiding In dit hoofdstuk worden de resultaten beschreven die de gemeente nastreeft om de visie datgene wat de gemeente met de zorgplichten wil bereiken - te verwezenlijken. Om dit eenduidig vast te leggen wordt de gewenste situatie van de riolering beschreven in termen van doelen en functionele eisen met bij deze functionele eisen behorende maatstaven en meetmethoden. Deze methodiek biedt een duidelijk toetsingskader voor de huidige situatie. De doelen geven de gewenste situatie weer voor het beheer van de bestaande en de aanleg van nieuwe voorzieningen. Uit de doelen zijn eisen afgeleid die aan de riolering worden gesteld. Met de maatstaven en meetmethoden kan worden nagegaan of aan de functionele eisen, en daarmee aan de doelen, wordt voldaan. 4.2 Doel rioleringszorg Het doel van het rioleringsbeleid van de gemeente Hoorn is om de kwaliteit en capaciteit van het Hoornse rioolstelsel binnen het wettelijke kader op peil te houden tegen zo gering mogelijke kosten. Dit doel is geconcretiseerd in de volgende doelstellingen: 1. Zorgen voor de inzameling en het transport van stedelijk afvalwater door middel van een openbaar vuilwaterriool 1 naar de overdrachtspunten. Vanaf deze punten wordt het stedelijk afvalwater door het HHNK verder getransporteerd naar de rioolwaterzuivering in Wervershoof. 2. Zorgen voor de inzameling, transport en verwerking van het hemelwater dat de particulier niet zelf kan/mag verwerken. 3. Er voor zorgen dat de grondwaterstand de aan de grond gegeven bestemming zo min mogelijk belemmert. In de volgende tabel zijn de doelstellingen, functionele eisen, maatstaven en meetmethoden weergegeven. Tabel 4.1 Doelstellingen rioleringszorg Doelstellingen Functionele eisen Maatstaven Meetmethode 1. Zorgen voor de a. Alle percelen moeten voorzien zijn Alle percelen aangesloten of Registreren inzameling en het transport van stedelijk afvalwater door middel van een openbaar vuilwaterriool naar de overdrachtspunten. van een aansluiting op het openbaar vuilwaterriool, uitgezonderd specifieke situaties waar lokale behandeling doelmatiger is. b. De objecten moeten in goede staat verkeren. voorzien van een toegestane IBA. De toestand van de riolen moet voldoen aan kwaliteitsdoelstellingen (NEN 3398 en NEN 3399). De overige objecten moeten voldoen aan de specificaties van de leveranciers. Inspecteren c. Er dienen geen ongewenste lozingen op de riolering plaats te vinden. d. De vuiluitworp uit vuilwaterriolen op oppervlaktewater dient beperkt te zijn 2. Geen overtredingen van de lozingsvoorwaarden krachtens de Wm. Geen foutieve aansluitingen. De belasting van het oppervlaktewater vanuit de vuilwaterriolen mag niet zodanig zijn dat de functie niet kan worden gewaarborgd. Controle Inspecteren Berekenen en meten 1 Openbaar vuilwaterriool: voorziening voor de inzameling en het transport van stedelijk afvalwater dat in het algemeen loost op een rioolwaterzuiveringsinstallatie (RWZI). Stedelijk afvalwater bestaat uit huishoudelijk afvalwater of een mengsel daarvan met bedrijfsafvalwater, afvloeiend hemelwater, grondwater of ander afvalwater. 2 Hier wordt gedoeld op de vuiluitworp uit gemengde riolen. Dit zijn de riolen waarmee naast ander afvalwater ook hemelwater wordt ingezameld en afgevoerd. Vuiluitworp uit riolen waarmee geen hemelwater wordt ingezameld en afgevoerd: droogweerafvoer(dwa)-riolen, is niet toegestaan. Gemeentelijk rioleringsplan 2016-2021 Plan Pagina 13 van 37

Doelstellingen Functionele eisen Maatstaven Meetmethode e. De afvoercapaciteit van de riolering moet voldoende zijn om bij droog weer het stedelijk afvalwater te verwerken. Stelselontwerp conform Leidraad Riolering. Berekenen 2. Zorgen voor de inzameling, transport en verwerking van het hemelwater dat de particulier niet zelf kan / mag verwerken. f. De afvoercapaciteit van de riolering moet voldoende zijn om bij neerslag het stedelijk afvalwater te verwerken. g. Het afvalwater dient zonder overmatige aanrotting de rioolwaterzuiveringsinstallatie te bereiken. h. De afstroming dient gewaarborgd te zijn. i. De bedrijfszekerheid van gemalen en andere objecten dient gewaarborgd te zijn. j. De riolering dient zodanig ont- en belucht te zijn dat overlast door stank wordt voorkomen. k. Overlast door werkzaamheden aan de riolering dient beperkt te zijn. m Alle percelen moeten voorzien zijn van een aansluiting op het openbaar (hemelwater)riool, uitgezonderd specifieke situaties waar lokale verwerking doelmatiger is (drukrioleringsgebieden). n. De objecten moeten in goede staat verkeren. o. Er dienen geen ongewenste lozingen op de riolering plaats te vinden. p. De instroming in riolen via de kolken dient ongehinderd plaats te vinden. q. De vuiluitworp uit hemelwaterstelsels op oppervlaktewater dient beperkt te zijn. Er mag slechts heel kort water op straat optreden bij een neerslaggebeurtenis die eenmaal per twee jaar voorkomt. De verloren berging in het stelsel is niet groter dan 5% van de theoretische onderdrempelberging. De verblijftijd van het afvalwater mag niet langer zijn dan 24 uur Het inslagpeil van rioolgemalen moet gelijk met of onder de binnenonderkant van het laagst inkomend riool liggen. Gemalen moeten van een automatische storingsmelding voorzien zijn. Drukrioleringunits moeten voorzien zijn van een rode lamp op de bedieningskast. Storingen dienen binnen 24 uur verholpen te zijn. Er dient geen stankoverlast te zijn. Afstemming van rioolwerken op andere maatregelen in de openbare ruimte. Alle percelen aangesloten of voorzien van een toegestane lozing op oppervlaktewater. De toestand van de riolen moet voldoen aan kwaliteitsdoelstellingen (NEN 3398 en NEN 3399). De overige objecten moeten voldoen aan de specificaties van de leveranciers. Geen foutieve aansluitingen. Plasvorming bij kolken dient beperkt te zijn. De belasting van het oppervlaktewater vanuit de hemelwaterstelsels mag niet zodanig zijn dat de functie niet kan worden gewaarborgd. Berekenen, waarnemen en klachtenregistratie Berekenen Berekenen Controle Registratie Registratie Klachtenregistratie Procedure Registreren Inspecteren Inspecteren Klachtenregistratie Berekenen en meten Gemeentelijk rioleringsplan 2016-2021 Plan Pagina 14 van 37

Doelstellingen Functionele eisen Maatstaven Meetmethode 3. Er voor zorgen dat de grondwaterstand de aan de grond gegeven bestemming zo min mogelijk belemmerd. r. De afvoercapaciteit van de hemelwaterstelsels moet voldoende zijn om bij neerslag het aanbod van hemelwater te verwerken. s. Overlast door werkzaamheden aan de riolering dient beperkt te zijn. t. De afstroming dient gewaarborgd te zijn. u. De bedrijfszekerheid van gemalen en andere objecten dient gewaarborgd te zijn. v. Adequate afvoer van overtollig grondwater bij te hoge grondwaterstanden. w. De objecten moeten in goede staat verkeren. x. Lozingen van afstromend grondwater hebben geen nadelig effect op de waterkwaliteit. Stelselontwerp conform Leidraad Riolering. Er mag slechts heel kort water op straat optreden bij een neerslaggebeurtenis die eenmaal per twee jaar voorkomt. Afstemming van rioolwerken op andere maatregelen in de openbare ruimte. Het inslagpeil van rioolgemalen moet gelijk met of onder de binnenonderkant van het laagst inkomend riool liggen. Gemalen moeten van een automatische storingsmelding voorzien zijn. Storingen dienen binnen 24 uur verholpen te zijn. De ontwateringsdiepte mag niet leiden tot structurele grondwaterproblemen De toestand van de (ontwaterings)riolen moet voldoen aan kwaliteitsdoelstellingen (NEN 3398 en NEN 3399). De overige objecten moeten voldoen aan de specificaties van de leveranciers. De belasting van het oppervlaktewater vanuit de ontwateringsriolen mag niet zodanig zijn dat de functie niet kan worden gewaarborgd. Berekenen, waarnemen en klachtenregistratie Procedure Controle Registratie Registratie Berekenen, waarnemen en klachtenregistratie Inspecteren Berekenen en meten 4.3 Voorwaarden voor effectief rioleringsbeheer Om een doelmatige inzameling en transport van afvalwater te kunnen realiseren moet aan de volgende voorwaarden worden voldaan. Tabel 4.2. Voorwaarden voor effectief rioolbeheer Voorwaarde 1. Het rioleringsbeheer dient zo goed mogelijk te worden afgestemd met andere gemeentelijke taken en externe partijen. 2. De gebruikers van de riolering dienen bekend te zijn en ongewenste lozingen dienen te worden voorkomen. 3. Er dient inzicht te bestaan in de aanwezige rioleringsvoorzieningen en de toestand en het functioneren daarvan. 4. Er dient zoveel mogelijk gebruik gemaakt te worden van duurzame en milieuvriendelijke materialen 5. Er dient een klantgerichte benadering te worden nagestreefd. Maatstaf De diverse afdelingen en externe instanties dienen van elkaars plannen op de hoogte te zijn en hun werkzaamheden op elkaar af te stemmen. Actueel houden en handhaven Wm-vergunningen. Bijhouden revisiegegevens van voorzieningen in het rioolbeheersysteem. Uitvoeren jaarlijkse inspecties. Actuele berekeningen. Maken van afweging bij materiaalkeuze. Behandeling van klachten en een reactie naar de klager binnen één werkdag. Gemeentelijk rioleringsplan 2016-2021 Plan Pagina 15 van 37

Gemeentelijk rioleringsplan 2016-2021 Plan Pagina 16 van 37

5 Huidige situatie en toetsing 5.1 Inleiding In dit hoofdstuk vindt de toetsing van de huidige situatie plaats. Deze toetsing is het uitgangspunt voor het bepalen van de benodigde maatregelen die in het volgende hoofdstuk worden besproken. De huidige situatie is bepaald op basis van de beschikbare informatie over het functioneren van de riolering en de in het rioolbeheersysteem opgenomen object- en kwaliteitsgegevens. 5.2 Inwoners en bedrijven Op 1 januari 2015 had de gemeente Hoorn 71.880 inwoners. Zij woonden in 32.226 woningen, waarmee het gemiddelde aantal bewoners per woning op 2,23 kwam. Het bruto oppervlak bedrijventerreinen bedroeg 244 hectare (netto 183 ha). 5.3 Afvoer en behandeling van afvalwater De inzameling van afvalwater vindt plaats met vrijvervalriolen (gemengd stelsel en droogweerafvoerstelsel). Het afvalwater wordt via stelsels van druk-,vrijvervalriolen en tussengemalen afgevoerd naar de rioolgemalen (overnamepunten) van het HHNK. Van daaruit wordt het afvalwater verder getransporteerd naar de rioolwaterzuiveringsinstallatie in Wervershoof. 5.4 Aanwezige voorzieningen (peildatum 1 januari 2015) De gemeente beschikt over een geautomatiseerd rioolbeheersysteem, waarin de gegevens van de riolering, drainage, kolk en huisaansluitingen en randvoorzieningen (bergbezinkbassin en lamellenafscheiders) zijn opgenomen. De gegevens van gemalen en drukrioleringunits zijn opgenomen in een exel-bestand. De gegevens worden dagelijks bijgehouden. In tabel 5.1 is een beknopt overzicht opgenomen van de aanwezige voorzieningen. Tabel 5.1 Voorziening Aanwezige voorzieningen Omvang Vrijvervalriolering: 495 km gemengd 84 km gescheiden droogweerafvoer 177 km gescheiden hemelwaterafvoer* 156 km verbeterd gescheiden hemelwaterafvoer 29 km drainage 49 km Drukriolering Persleidingen Rioolgemalen** Tunnelgemalen Pompunits drukriolering Overstorten (in gemengd stelsel) Hemelwater-/ontwateringsuitlaten Randvoorzieningen 17 km 2 km 24 st. 8 st. 213 st. 45 st. 466 st. bergbezinkbassins (in gemengd stelsel) 1 st. lamellenafscheiders (in gescheiden hemelwaterstelsel) 6 st. Stankbestrijding: Oxicator (ontvangsput Koopvaarder) 1 st. Luchtinjectiesystemen 3 st. * een deel van het gescheiden hemelwaterafvoerstelsel in de wijken Kersenboogerd en Bangert en Oosterpolder, kan door het openen van afsluiters aangesloten worden op het verbeterd gescheiden hemelwaterafvoerstelsel. ** na afronding overdracht 31 rioolgemalen aan HHNK. Gemeentelijk rioleringsplan 2016-2021 Plan Pagina 17 van 37

In figuur 5.1 is te zien dat een groot deel van de riolering aangelegd is in de periode na 1970. Ouderdom vrijvervalstelsel lengte (km) 150 140 130 120 110 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 1950 1951-1960 1961-1970 1971-1980 1981-1990 1991-2000 2001-2010 2010 aanlegperiode Figuur 5.1. Overzicht aanlegperiode gemengde en (verbeterd) gescheiden vrijvervalriolering In de gemeente Hoorn zijn 13 percelen niet aangesloten op de riolering. Deze percelen zijn in de periode 2000-2005 voorzien van een verbeterde septictank. Dit zijn de woningen aan de Hulk 8, 9, 9a, 10, 11, 12,13, 18, 19,20, IJsselmeerdijk 1 en het volkstuinencomplex aan de Berkhouterweg 21. De septictanks zijn aangelegd door de gemeente Hoorn en in eigendom overgedragen aan de gebruikers. 5.5 Toestand van de objecten Om een actueel beeld te houden van de toestand van de objecten worden inspecties uitgevoerd. Op basis van de resultaten van de inspecties wordt de toestand beoordeeld en worden herstelmaatregelen geformuleerd en uitgevoerd. Voor de verschillende rioleringsobjecten is de huidige inspectie- en beoordelingsmethodiek hieronder weergegeven Vrijvervalriolering o Na aanleg of een herstelmaatregel wordt het riool met een door het riool rijdende videocamera geïnspecteerd (gedetailleerde inspectie, opleveringsinspectie). Bij meer dan geringe schade wordt dit gerepareerd en het riool opnieuw geïnspecteerd. Wanneer hierbij geen of geringe schade (meer) wordt geconstateerd, wordt een nieuwe gedetailleerde inspectie gepland. De lengte van de termijn is na aanleg 20 jaar en na een herstelmaatregel afhankelijk van de geconstateerde schade. o Op basis van de resultaten uit eerdere (gedetailleerde) inspecties en knelpunten bij het dagelijks onderhoud, worden vervolginspecties uitgevoerd. Wanneer hierbij geen of geringe schade wordt geconstateerd, wordt vervolgens op termijn weer een nieuwe gedetailleerde inspectie gepland. De lengte van de termijn is hierbij afhankelijk van de functie van het riool. Bij vuilwater- en gemengde riolering na tien jaar en bij hemelwater na 20 jaar. o Wanneer sprake is van ernstige schade wordt dit onderzoek zo nodig aangevuld met nader onderzoek (bijv. radar- of boorkernonderzoek bij ernstige aantasting) en afhankelijk van dat resultaat een herstelmaatregel en/of een vervolginspectie gepland. De lengte van de termijn van een vervolginspectie is hierbij afhankelijk van de geconstateerde schade. Persleidingen en drukriolering Persleidingen en drukriolering worden niet planmatig geïnspecteerd. Kolken De straat- en trottoirkolken worden gelijktijdig met de reiniging daarvan geïnspecteerd. Gemalen en drukrioleringunits De gemalen worden gelijktijdig met de reiniging daarvan geïnspecteerd. De drukrioleringunits worden niet planmatig geïnspecteerd. Randvoorzieningen De randvoorzieningen (bergbezinkbassin en lamellenafscheiders) worden gelijktijdig met de reiniging daarvan geïnspecteerd. Gemeentelijk rioleringsplan 2016-2021 Plan Pagina 18 van 37

Het beschrijven van de toestand van riolen (putten en strengen) en het beoordelen daarvan vind plaats met genormaliseerde systemen: NEN 3399 Classificatiesysteem bij visuele inspectie van objecten en NEN 3398 Inspectie en toestandsbeoordeling van objecten. Voor inspectie en beoordeling van de overige objecten zijn geen genormaliseerde systemen beschikbaar. Inspectie en beoordeling vinden plaats naar eigen inzicht en volgens de specificaties van de leveranciers. In figuur 5.2 is en overzicht gegeven van het percentage globaal en gedetailleerd geïnspecteerde riolering naar ouderdom. Percentage geïnspecteerde riolen percentage 100,0 90,0 80,0 70,0 60,0 50,0 40,0 30,0 20,0 10,0 0,0 1950 1951-1960 1961-1970 1971-1980 1981-1990 1991-2000 2001-2010 2010 periode globaal geïnspecteerd gedetailleerd geïnspecteerd Figuur 5.2. Overzicht percentage geïnspecteerde riolering naar ouderdom en inspectiewijze. 5.6 Functioneren van de voorzieningen (Verbeterd) gescheiden rioolstelsels Van de aanwezige (verbeterd) gescheiden rioolstelsels zijn ontwerpberekeningen in de vorm van rioleringsplannen aanwezig. Deze plannen zijn in overleg met de waterbeheerders opgesteld. De (verbeterd) gescheiden rioolstelsels zijn aangelegd in overeenstemming met de vooraf gemaakte ontwerpen. Gemengde rioolstelsels Van de gemengde rioolstelsels zijn actuele hydraulische en vuiltechnische berekeningen in de vorm van een BRP aanwezig: het BASISRIOLERINGSPLAN 2011, GEMEENTE HOORN. Het BRP is in overleg met de waterbeheerders opgesteld. Het BRP is in 2012 als basisdocument van het GRP door de gemeenteraad vastgesteld en in uitvoering genomen. In 2013 is het merendeel van de maatregelen gerealiseerd. Een drietal maatregelen wordt op termijn in combinatie met andere werken uitgevoerd. De maatregel om het hemelwater van de wegen en de daken aan de voorzijde van de woningen in de gebieden Hoorn-Noord en Venenlaankwartier af te koppelen wordt niet uitgevoerd omdat niet aangetoond is dat deze maatregel effectief en efficiënt bijdraagt aan het bereiken van de gewenste oppervlaktewaterwaterkwaliteit. Er is tot op dit moment geen aanleiding om het basisrioleringsplan te actualiseren. In de periode na de opstelling van het BRP zijn er bij de verhoging van de kademuur aan het Hoofd, 5 nieuwe lozingspunten op het oppervlaktewater (de Buitenhaven) gerealiseerd voor de afvoer van overslagwater. Via deze afvoeren wordt ook het hemelwater dat neerslaat op de ter plaatse aanwezige bestrating afgevoerd. Deze nieuwe lozingspunten zijn gemeld bij de waterbeheerder en opgenomen op de rioolbeheertekeningen en in het rioolbeheersysteem. Afvalwaterafvoersysteem De verbetering van het afvalwaterafvoersysteem is in uitvoering. Aan de oostkant van Hoorn is, aansluitend op het afvalwatertransportsysteem van het HHNK, een nieuw persleidingensysteem aangelegd. Op dit systeem zijn de gemalen van de rioolstelsels in dit gebied aangesloten. Aan de westzijde van Hoorn is de aanleg van een nieuw persleidingensysteem in uitvoering. Ook dit systeem sluit rechtstreeks aan op het afvalwatertransportsysteem van het HHNK. Na aanleg van het systeem worden ook in dit gebied de gemalen zoveel mogelijk rechtstreeks op het persleidingensysteem aangesloten. Gemeentelijk rioleringsplan 2016-2021 Plan Pagina 19 van 37

Met dit verbeterde systeem wordt het afvalwater zo min mogelijk doorgepompt naar een voorliggend rioolstelsel. Hiermee wordt aantasting van de betonriolen en stankoverlast door de lozing van aangerot afvalwater sterk verminderd. De belasting van het oppervlaktewater met vuil vermindert doordat het weggepompte vervuilde water bij neerslag niet langer via een overstort in het volgende rioolstelsel op het oppervlaktewater geloosd kan worden. Tot slot wordt energie bespaard doordat het afvalwater slechts één keer verpompt wordt. 5.7 Onderhoud Reiniging Voor het planmatig onderhoud aan de riolering is een reinigingsplan beschikbaar. Het plan kent de volgende reinigingsfrequenties: vuilwater- en gemengde riolen: 1 keer per 10 jaar. hemelwater-/schoonwaterriolen en drainage: 1 keer per 20 jaar. straat- en trottoirkolken: 1 keer per jaar. gemalen/drukrioleringunits 1 keer per jaar. randvoorzieningen: 2 keer per jaar. Storingen Storingen aan gemalen worden automatisch gemeld. Bij drukrioleringunits gaat bij storingen een rode lamp op de bedieningskast branden. Storingen aan gemalen en drukrioleringunits worden binnen 24 uur verholpen. Klachten Klachten worden geregistreerd bij het klantencontactcentrum (KCC). Klachten worden zo spoedig mogelijk afgehandeld. Binnen één werkdag wordt naar de klager gereageerd. Voor klachten over het riool en straatkolken gelden standaard afhandelingstermijnen vanrespectievelijk dezelfde dag en vijf werkdagen. Calamiteiten Indien als gevolg van calamiteiten of andere uitzonderlijke omstandigheden, lozingen vanuit de riolering op oppervlaktewater plaatsvinden, wordt de waterbeheerder daarvan meteen in kennis gesteld. Maatregelen worden getroffen om nadelige gevolgen voor het oppervlaktewater zoveel mogelijk te beperken en ongedaan te maken. 5.8 Vergunningen/ontheffingen Ontheffing buitengebied Voor 12 percelen in het gebied De Hulk/IJsselmeerdijk heeft de provincie op 8 juli 2004 een ontheffing van de zorgplicht verleend (besluit met kenmerk 2004-30278). Deze percelen zijn voorzien van een verbeterde septictank die door de perceeleigenaar wordt beheerd en onderhouden. Vergunningen en handhaving derden De gemeente is bevoegd gezag voor de lozingen van bedrijven op de riolering en ziet toe op de naleving van de lozingsvoorwaarden. Afhankelijk van het type inrichting dienen bedrijven die afvalwater op de riolering lozen over een Wm-vergunning te beschikken. Het verstrekken van de Wm-vergunningen evenals de controle op de naleving van lozingsvoorwaarden wordt uitgevoerd door de Regionale Uitvoeringsdient (RUD). De controlefrequentie is afhankelijk van de aard van bedrijven. Bij overtredingen van de lozingsvoorwaarden worden de betreffende bedrijven aangeschreven. Hiernaast voert de gemeente steekproefsgewijs onderzoek uit naar foutaansluitingen. 5.9 Planvorming: GRP en jaarplannen De gemeente is op grond van de Wm verplicht een GRP op te stellen conform de opzet van die wet. Het vorige GRP is opgesteld voor de periode 2011-2015. Het vorige GRP gaf op hoofdlijnen de invulling van de gemeentelijke zorgplicht riolering weer. Deze hoofdlijnen zijn jaarlijks uitgewerkt in een jaarplan rioleringen. Deze jaarplannen zijn jaarlijks geëvalueerd. In deze plannen is het volgende gerapporteerd: Beschrijving van de uit te voeren werkzaamheden in het komende jaar. Beschrijving van de uitgevoerde werkzaamheden in het voorgaande jaar. Een overzicht van de binnengekomen meldingen/klachten. De voortgang van de uitvoering van het GRP. Met de planvorming is het kader aangegeven voor de invulling van de gemeentelijke zorgplicht riolering. De zorgplichten zijn afgestemd met de overige gemeentelijke taken en taken van andere overheden. Tot slot is gezorgd voor continuïteit in de invulling van deze zorgplicht en is de voortgang in de uitvoering ervan bewaakt. Gemeentelijk rioleringsplan 2016-2021 Plan Pagina 20 van 37

5.10 Communicatie Bewoners worden met publicaties in week- en wijkbladen en het huis-aan-huis verspreiden van brochures geïnformeerd over de werking en het gebruik van de riolering. Vragen worden telefonisch en schriftelijk beantwoord en klachten worden afgehandeld via het KCC. Het GRP staat op de website van de gemeente Hoorn. Op de website van de gemeente Hoorn wordt verder informatie gegeven over (het aanvragen van) rioolaansluitingen, (hoe te handelen bij) rioolverstoppingen, meldingen (openbare ruimte) en wordt verwezen naar de website www.riool.info van de Stichting Rioned die bedoeld is om een breed publiek van informatie te voorzien over riolering en water in de stad. 5.11 Toetsing Als afsluiting van dit hoofdstuk wordt de huidige situatie vergeleken met de gewenste situatie, zoals beschreven in hoofdstuk 4. Indien niet aan de doelen wordt voldaan, wordt in hoofdstuk 6 een (aangepaste) strategie gegeven om de doelen te verwezenlijken. Tabel 5.3 Toetsing doelen Doelstelling 1: Zorgen voor de inzameling en het transport van stedelijk afvalwater door middel van een openbaar vuilwaterriool naar de overdrachtspunten Functionele eis Toetsing Toelichting Alle percelen moeten voorzien zijn van een aansluiting op het openbaar vuilwaterriool, uitgezonderd specifieke situaties waar lokale behandeling doelmatiger is. De objecten moeten in goede staat verkeren. Er dienen geen ongewenste lozingen op de riolering plaats te vinden. De vuiluitworp uit vuilwaterriolen op oppervlaktewater dient beperkt te zijn. De afvoercapaciteit van de riolering moet voldoende zijn om bij droog weer het stedelijk afvalwater te verwerken. De afvoercapaciteit van de riolering moet voldoende zijn om bij neerslag het stedelijk afvalwater te verwerken. Het afvalwater dient zonder overmatige aanrotting de rioolwaterzuiveringsinstallatie te bereiken. De afstroming dient gewaarborgd te zijn. De bedrijfszekerheid van gemalen en andere objecten dient gewaarborgd te zijn. Alle percelen zijn aangesloten op de riolering of voorzien van een toegestane verbeterde septictank. De vrijvervalriolering, de gemalen en de randvoorzieningen worden planmatig geïnspecteerd, waarna geconstateerde gebreken worden hersteld. Hieruit kan worden geconcludeerd dat de riolering in een redelijke tot goede onderhoudstoestand verkeert. De controle op bedrijfsmatige afvalwaterlozingen wordt verzorgd door de RUD. Tijdens rioolinspecties zijn er geen illegale aansluitingen gesignaleerd. Steekproefsgewijs wordt onderzoek uitgevoerd naar foutaansluitingen. De lozingen via overstorten voldoen aan de eisen van de waterkwaliteitsbeheerder. Op basis van de vooraf gemaakte ontwerpberekeningen wordt gesteld dat de afvoercapaciteit overal voldoende is. Het rioolstelsel in het woonwagencentrum Bobeldijkerweg moet nog vervangen worden (BRPmaatregel). Op basis van de vooraf gemaakte ontwerpberekeningen wordt gesteld dat de afvoercapaciteit in de overige gebieden overal voldoende is. De verloren berging is theoretisch bepaald op 6%. Bij rioolvervanging wordt de verloren berging verder beperkt. De ledigingstijd van de verschillende bemalingsgebieden is ontworpen op 10 uur. Het inslagpeil van rioolgemalen wordt gelijk gehouden met de binnenonderkant van het laagst inkomend riool. De gemalen zijn voorzien van een automatische storingmelding. De drukrioleringunits zijn voorzien van een rode lamp op de bedieningskast. Storingen worden in principe binnen 24 uur verholpen, tenzij de storing dermate ernstig is dat dit niet mogelijk is. In dat geval wordt een alternatieve oplossing gezocht. De bedrijfszekerheid van de gemalen in de hoofdriolering wordt gemeten in het kader van de Benchmark Riolering. Qua in grootte vergelijkbare gemeenten scoren wij gemiddeld. Deze storingen hebben niet geleid tot afvoerproblemen. Gemeentelijk rioleringsplan 2016-2021 Plan Pagina 21 van 37

Doelstelling 1: Zorgen voor de inzameling en het transport van stedelijk afvalwater door middel van een openbaar vuilwaterriool naar de overdrachtspunten Functionele eis Toetsing Toelichting De riolering dient zodanig ont- en belucht te zijn dat overlast door stank wordt voorkomen. Overlast door werkzaamheden aan de riolering dient beperkt te zijn. Het vrijvervaltransportriool tussen de Koopvaarder en het HHNK-rioolgemaal in het sportpark Risdam-Noord veroorzaakt stankoverlast. Verbeteringswerkzaamheden zijn in uitvoering. Met name wordt met de wegbeheerder overleg gevoerd om beheerwerkzaamheden te combineren. Doelstelling 2: Zorgen voor de inzameling, transport en verwerking van het hemelwater dat de particulier niet zelf kan / mag verwerken. Functionele eis Toetsing Toelichting Alle percelen moeten voorzien zijn van een aansluiting op de riolering, uitgezonderd specifieke situaties waar lokale verwerking doelmatiger is drukrioleringsgebieden). De objecten moeten in goede staat verkeren. Er dienen geen ongewenste lozingen op de riolering plaats te vinden. De instroming in riolen via de kolken dient ongehinderd plaats te vinden. De vuiluitworp uit hemelwaterstelsels op oppervlaktewater dient beperkt te zijn. De afvoercapaciteit van de hemelwaterstelsels moet voldoende zijn om bij neerslag het aanbod van hemelwater te verwerken. De afstroming dient gewaarborgd te zijn. De bedrijfszekerheid van gemalen en andere objecten dient gewaarborgd te zijn. Overlast door werkzaamheden aan de riolering dient beperkt te zijn. Alle percelen zijn aangesloten of voorzien van een toegestane lozing op oppervlaktewater. De vrijvervalriolering, de gemalen en de kolken worden planmatig geïnspecteerd, waarna geconstateerde gebreken worden hersteld. Hieruit kan worden geconcludeerd dat de riolering in een redelijke tot goede onderhoudstoestand verkeert. Tijdens rioolinspecties zijn er geen illegale aansluitingen gesignaleerd. Steekproefsgewijs wordt onderzoek uitgevoerd naar foutaansluitingen. Alle kolken worden afhankelijk van de locatie één of twee keer per jaar gereinigd. Tijdens de reiniging worden gebreken vastgelegd en vervolgens hersteld. Klachten over verstopte kolken worden met een reactietijd van circa 1 dag opgepakt door de buitendienst. De regenwaterlozingen uit de (verbeterd)gescheiden rioolstelsels voldoen aan de eisen van de waterkwaliteitsbeheerder. Tussen de Maelsonstraat en de Provincialeweg moet nog een hemelwaterriool met hemelwateruitlaat aangelegd worden (BRP-maatregel). Op basis van de vooraf gemaakte ontwerpberekeningen wordt gesteld dat de afvoercapaciteit in de overige gebieden overal voldoende is. Het inslagpeil van rioolgemalen wordt gelijk gehouden met de binnenonderkant van het laagst inkomend riool. De gemalen zijn voorzien van een automatische storingmelding. Storingen worden in principe binnen 24 uur verholpen, tenzij de storing dermate ernstig is dat dit niet mogelijk is. In dat geval wordt een alternatieve oplossing gezocht. De bedrijfszekerheid van de gemalen in de hoofdriolering wordt gemeten in het kader van de Benchmark Riolering. Qua in grootte vergelijkbare gemeenten scoren wij gemiddeld. Deze storingen hebben niet geleid tot afvoerproblemen. Met name wordt met de wegbeheerder overleg gevoerd om beheerwerkzaamheden te combineren. Doelstelling 3: Er voor zorgen dat de grondwaterstand de aan de grond gegeven bestemming zo min mogelijk belemmerd. Functionele eis Toetsing Toelichting Adequate afvoer van overtollig grondwater bij te hoge Er zijn geen structurele grondwaterproblemen. grondwaterstanden. Gemeentelijk rioleringsplan 2016-2021 Plan Pagina 22 van 37