INHOUD Voorwoord............................................................ v DEEL I. WETGEVING 1. EUROPESE ASPECTEN.......................................... 3 1.1. Verordeningen, richtlijnen, uitvoerings besluiten (beschikkingen), mededelingen.................................................... 3 1.1.1. Uitvoeringsbesluit Verenigd Koninkrijk..................... 3 1.1.2. Uitvoeringsverordening Btw-richtlijn gepubliceerd........... 4 1.1.3. Richtlijn administratieve samenwerking inzake belastingen... 4 1.1.4. Uitvoeringsbesluit Litouwen............................... 4 1.1.5. Uitvoeringsbesluit Roemenië.............................. 4 1.1.6. Toelichting omzetting factuurrichtlijn...................... 5 1.1.7. Advies EESC inzake het Groenboek m.b.t. de toekomst van de btw............................................... 6 1.1.8. Resolutie Europees Parlement inzake het Groenboek m.b.t. de toekomst van de btw...................................... 7 1.1.9. Goederennomenclatuur 2012.............................. 9 1.1.10. Werkprogramma Europese Commissie 2012 (en 2013-2014)... 9 1.1.11. Mededeling Europese Commissie inzake het toekomstige btw-stelsel.............................................. 10 1.1.12. Uitvoeringsbesluit Roemenië............................. 14 1.1.13. Lijst gouden munten 2012................................ 15 1.1.14. Verslag Europese Rekenkamer inzake douaneregeling 42... 15 1.2. Ontwerpwetgeving.............................................. 17 1.2.1. Verfijning teruggaaf EU-btw.............................. 17 1.2.2. Ontwerprichtlijn en ontwerp verordening verzekerings- en financiële diensten Voortgang........................... 18 1.2.3. Ontwerpverordening FISCUS........................... 18 1.3. Inbreukprocedures.............................................. 19 1.3.1. Inbreukprocedures inzake reisbureau regeling Tsjechië, Finland, Frankrijk, Griekenland, Italië, Polen, Portugal en Spanje............................................... 19 vii
1.3.2. Inbreukprocedure Duitsland.............................. 19 1.3.3. Inbreukprocedures Italië................................. 20 1.3.4. Inbreukprocedure Bulgarije.............................. 20 1.3.5. Inbreukprocedure Spanje................................. 20 1.3.6. Inbreukprocedure Hongarije............................. 20 1.3.7. Inbreukprocedure Nederland............................. 21 1.3.8. Inbreukprocedure België verlaagd btw-tarief schijf 50.000 EUR............................................. 22 1.3.9. Inbreukprocedure Frankrijk.............................. 22 1.4. Diversen....................................................... 22 1.4.1. Eurofisc opgestart....................................... 22 1.4.2. Rapport consultatie inzake de vereenvoudiging van de btwinning in het licht van gecentraliseerde vrijmaking.......... 23 1.4.3. Rapport inzake btw en de overheids sector.................. 23 1.4.4. Besluit Umicore......................................... 24 1.4.5. Tussentijdse evaluatie Fiscalis 2013........................ 25 1.4.6. OESO.................................................. 26 2. BELGISCHE ASPECTEN......................................... 27 2.1. Wijzigingen aan het WBTW, KB s en MB s.......................... 27 2.1.1. Wijzigingen KB s nrs. 1, 3, 14, 15 en 20 Grond en btw....... 27 2.1.2. Vervanging MB nr. 2 Grond en btw...................... 37 2.1.3. Decreet tot vermijding van heffing van btw en registratierecht op grond.......................................... 39 2.1.4. Wet tot wijziging van het WBTW......................... 41 2.1.5. Wijzigingen KB nr. 7 Invoer gevolgd door intracommunautaire levering..................................... 52 2.1.6. Technische aanpassingen WBTW......................... 54 2.1.7. Btw en grond Ordonnantie Brussels Hoofdstedelijk Gewest. 54 2.1.8. Wijziging artikel 44, 3, 14 WBTW Postdiensten......... 54 2.1.9. Technische wijziging KB nr. 4............................. 59 2.1.10. Technische wijziging KB s nrs. 1 en 47..................... 59 2.1.11. Wet houdende diverse bepalingen Technische aanpassing WBTW................................................ 59 2.1.12. Definitieve verlenging verlaagd btw-tarief arbeidsintensieve diensten................................................ 59 2.1.13. Aanpassing KB nr. 4 Vergunning maandelijkse teruggaaf... 60 viii
2.1.14. Wijziging WBTW Notarissen en gerechtsdeurwaarders Bewijskracht elektronische informatie.................... 60 2.1.15. Wijziging KB nr. 3 Notarissen en gerechtsdeurwaarders.... 61 2.1.16. Wijziging KB nr. 20 Betaaltelevisie....................... 61 DEEL II. ADMINISTRATIEVE TOELICHTINGEN 1. AANSCHRIJVINGEN........................................... 65 1.1. Btw-plicht...................................................... 65 1.1.1. Btw/registratierechten en grond in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest......................................... 65 1.1.2. Btw en grond Vlaamse registratie rechten................. 65 1.2. Plaats van de dienst.............................................. 65 1.2.1. Eerste commentaar van de wet van 29 december 2010 tot wijziging van het WBTW................................ 65 1.2.2. Uitvoeringsverordening btw-pakket....................... 66 1.3. Vrijstellingen................................................... 66 1.3.1. Eerste commentaar van de wet van 29 december 2010 tot wijziging van het WBTW................................ 66 1.3.2. Lijst gouden munten..................................... 67 1.4. Recht op aftrek.................................................. 67 1.4.1. Eerste commentaar van de wet van 29 december 2010 tot wijziging van het WBTW................................ 67 2. ADMINISTRATIEVE BESLISSINGEN, VOORAFGAANDE BESLISSINGEN, INFORMATIES EN MEDEDELINGEN............ 69 2.1. Btw-plicht...................................................... 69 2.1.1. Onroerende leasing...................................... 69 2.1.2. Tax shelter.............................................. 69 2.1.3. Groenestroomcertificaten................................ 70 2.1.4. Zonnepanelen.......................................... 70 2.1.5. Btw-statuut bestuurder................................... 71 ix
2.1.6. Organisatoren van sportevenementen...................... 71 A. Btw-plicht.......................................... 71 B. Verplichtingen inzake btw............................ 73 2.1.7. Exploitatie sportcentrum door autonoom gemeentebedrijf... 74 2.1.8. Exploitatie van museum door een autonoom gemeentebedrijf. 75 2.1.9. Vestiging van vruchtgebruik door een beroepsoprichter...... 75 2.1.10. Erfpachtrecht........................................... 75 2.1.11. Notarissen en gerechtsdeurwaarders....................... 75 2.2. Belastbare handelingen........................................... 81 2.2.1. Bedrijvencentrum....................................... 81 2.2.2. Dienstencentrum........................................ 81 2.2.3. Partiële splitsing Leden btw-eenheid..................... 81 2.2.4. Toepassing artikel 11 / 18, 3 WBTW...................... 82 2.2.5. Overbrengingen in het kader van een werk in onroerende staat................................................... 84 2.2.6. Lijst van vergunninghouders directe verkopen.............. 87 2.3. Plaatsbepaling.................................................. 88 2.3.1. Plaats van de dienst...................................... 88 2.4. Maatstaf van heffing............................................. 88 2.4.1. Waardebons............................................ 88 2.4.2. Elektronische getrouwheidskaart.......................... 89 2.4.3. Verrekenprijzen......................................... 89 2.4.4. Opname van kosten in de maatstaf van heffing bij invoer..... 90 2.4.5. Werkingssubsidies autonoom gemeente bedrijf.............. 92 2.5. Btw-tarief...................................................... 93 2.5.1. Inbinden van administratieve akten....................... 93 2.5.2. Gebruik van lichte vrachtwagen door invaliden............. 93 2.5.3. Renovatie.............................................. 94 2.5.4. Omvormingswerken..................................... 94 2.5.5. Douchecabines met stoomunit............................ 95 2.5.6. Toepassing verlaagd btw-tarief inzake de plaatsing van kachels, radiators of individuele convectors op hout, kolen, olie, gas of op elektriciteit................................ 96 2.5.7. Bouw van een rusthuis................................... 96 2.5.8. Afbraak en wederopbouw................................ 97 2.5.9. Bouwwerken aan privéwoningen tegen het btw-tarief van 12%................................................ 97 x
2.6. Vrijstellingen................................................... 98 2.6.1. Problemen m.b.t. Italiaanse btw-identificatienummers in VIES................................................ 98 2.6.2. Internationaal reizigersverkeer Tax Free Form............ 100 2.6.3. Eerste commentaar van de wet van 29 december 2010 tot wijziging van het WBTW............................... 100 1. Vrijstelling bedoeld in artikel 40, 1, 1, d WBTW...... 101 2. Vrijstelling bedoeld in artikel 40, 1, 3 WBTW........ 102 2.6.4. Internationale vzw..................................... 103 2.6.5. Diensten van persoonsverzorging........................ 103 2.6.6. Onderzoekswerk, met inbegrip van klinische proeven, verricht door artsen of ziekenhuizen...................... 104 1. Inleiding.......................................... 104 2. Toepassing van de btw op de verrichte handelingen..... 104 3. Identificatie voor btw-doeleinden..................... 106 4. Bijzondere regeling voor artsen en ziekenhuizen....... 106 4.1. Ontheffing van de verplichting tot het indienen van periodieke maand- of kwartaalaangiften. Verzaking aan het recht op aftrek................ 107 4.2. Betaling van de btw............................ 107 4.3. Facturering................................... 107 4.4. Indienen van een jaarlijkse opgave van de afnemersbelastingplichtigen............................. 109 4.5. Indienen van een intracommunautaire opgave.... 109 4.6. Indienen van een bijzondere btw-aangifte......... 110 5. Normale regeling inzake btw met indiening van periodieke maand- of kwartaalaangiften.............. 110 6. Vrijwillige overgang van de bijzondere regeling voor artsen en ziekenhuizen naar de normale regeling of van de normale regeling naar deze bijzondere regeling.. 111 7. Bijkomende met btw te belasten activiteit.............. 112 8. Overgangsbepaling................................. 112 2.6.7. Schoolmaaltijden....................................... 113 2.7. Recht op aftrek................................................. 113 2.7.1. Gemengd gebruikte bedrijfsmiddelen (gebouwen, bedrijfswagens)........................................ 113 2.7.2. Cateringkosten en kostuumkosten bij een filmproductie.... 115 xi
2.7.3. Kosten van logies, spijs en drank i.v.m. publiciteitsevenementen.......................................... 116 2.7.4. Btw-eenheid........................................... 117 2.7.5. Plezierjacht............................................ 118 2.8. Bijzondere regelingen........................................... 118 2.8.1. Brochure vrijgestelde kleine ondernemingen............... 118 2.8.2. Berekening van de verwervingsdrempel van 11.200 EUR.... 118 2.9. Administratieve verplichtingen.................................. 122 2.9.1. Decembervoorschot.................................... 122 3. ANTWOORDEN OP PARLEMENTAIRE VRAGEN............... 123 3.1. Btw-plicht..................................................... 123 3.1.1. Optie voor btw-heffing inzake nieuwe gebouwen........... 123 3.1.2. Btw en grond.......................................... 124 3.1.3. Btw-statuut van hondenclubs/paardenclubs/duivenclubs.... 124 3.2. Belastbare handelingen.......................................... 125 3.2.1. Werken in onroerende staat verricht door eigen personeel... 125 3.2.2. Aankoopbonnen die de werkgever aan zijn werknemers verstrekt.............................................. 125 3.2.3. Overbrenging van een onderneming vanuit het buitenland naar België........................................ 126 3.2.4. Onroerende leasing en bijbehorend terrein................ 128 3.3. Plaatsbepaling................................................. 128 3.3.1. Onderwijsprestaties.................................... 128 3.3.2. Goederenvervoer....................................... 129 3.3.3. B2B-dienst Btw-identificatienummer.................... 130 3.3.4. Handelingen met vertegenwoordigings kantoren in België... 132 3.4. Maatstaf van heffing............................................ 136 3.4.1. Grond en btw.......................................... 136 3.4.2. Verliezen bij de levering van elektriciteit.................. 136 3.4.3. Aflevering van organisatie vergunningen door de KBWB.... 137 3.4.4. Douanewaarde......................................... 138 xii
3.5. Btw-tarief..................................................... 138 3.5.1. Bijenzwermen en bijenkoninginnen...................... 138 3.5.2. Cultuurproducten...................................... 139 3.5.3. Gunstregeling voor voertuigen mindervaliden............. 140 3.5.4. Evaluatie verlaagd btw-tarief horeca...................... 143 3.5.5. Het begrip verbruik ter plaatse......................... 146 3.5.6. Kappersdiensten....................................... 146 3.5.7. Beschermende kledij van motorrijders.................... 147 3.5.8. Toepassing verlaagd btw-tarief schijf 50.000 EUR Vruchtgebruiker....................................... 147 3.5.9. Toepassing verlaagd btw-tarief schijf 50.000 EUR Indiening in de eindejaars periode van de verklaringen 104.1 / 121.2........................................... 147 3.5.10. Verlaagd btw-tarief tijdelijke maatregelen bouw............ 148 3.6. Vrijstellingen.................................................. 148 3.6.1. Onderwijs............................................. 148 3.6.2. Cafetaria s enkel toegankelijk voor leden.................. 149 3.6.3. De terbeschikkingstelling van uit hun aard onroerende goederen in het kader van de exploitatie van havens, bevaarbare waterlopen en vlieghavens.................... 150 3.7. Recht op aftrek................................................. 151 3.7.1. Gemengd gebruikte bedrijfsmiddelen..................... 151 3.7.2. Per fax verstuurde facturen.............................. 151 3.7.3. Btw-eenheid Aanvang herzienings tijdvak................ 152 3.7.4. Bedrijfsmiddel Aanvang herzienings tijdvak.............. 154 3.8. Recht op teruggaaf.............................................. 154 3.8.1. Teruggaaf EU-btw...................................... 154 3.9. Administratieve verplichtingen.................................. 155 3.9.1. Uitreiking van factuur voor verkopen op afstand........... 155 3.9.2. Voorschotfacturen van een leverancier uit een andere EU-lidstaat............................................ 156 3.9.3. Digitale bewaring fiscaal-financiële documenten........... 158 xiii
3.10. Procedure..................................................... 160 3.10.1. Toepassing verlengde verjaringstermijn (onderzoekstermijn) Voorafgaande kennisgeving............................ 160 3.10.2. Precedentwerking van een voorafgaande beslissing......... 162 3.10.3. Fiscale Bemiddelingsdienst.............................. 162 3.11. Diversen btw................................................... 163 3.11.1. Fraude met CO 2 -emissierechten.......................... 163 3.11.2. Aantal niet-ingediende btw-aangiften..................... 163 3.11.3. Btw-carrousels met auto s............................... 164 3.11.4. Strijd tegen de btw-fraude............................... 164 3.11.5. Werking Fisconetplus Niet-beschikbaar heid van gecoördineerde teksten van de fiscale wetgeving................. 165 3.11.6. Evolutie van de btw-inkomsten.......................... 166 DEEL III. RECHTSPRAAK 1. EUROPEES HOF VAN JUSTITIE................................ 169 1.1. Btw-plicht..................................................... 169 1.1.1. Jarosław Słaby en Emilian Kuć, Halina Jeziorska-Kuć....... 169 1.1.2. GFKL................................................. 170 1.2. Belastbare handelingen.......................................... 170 1.2.1. RBS.................................................. 170 1.2.2. Christel Schriever...................................... 171 1.3. Plaatsbepaling................................................. 171 1.3.1. Markus Stoppelkamp................................... 171 1.3.2. Inter-Mark Group...................................... 171 1.4. Maatstaf van heffing............................................ 172 1.4.1. Lidl................................................... 172 1.4.2. Vandoorne............................................ 172 1.4.3. Campsa............................................... 173 xiv
1.5. Btw-tarief..................................................... 173 1.5.1. Europese Commissie/Nederland......................... 173 1.5.2. Manfred Bog.......................................... 174 1.5.3. Commissie/Oostenrijk.................................. 174 1.5.4. Commissie/Duitsland.................................. 174 1.6. Vrijstellingen.................................................. 175 1.6.1. Nordea................................................ 175 1.6.2. Skandinaviska Enskilda banken.......................... 175 1.6.3. Pierre Henfling, Raphaël Davin en Koenraad Tanghe....... 175 1.6.4. The Rank Group....................................... 176 1.7. Recht op aftrek................................................. 177 1.7.1. Tanoarch.............................................. 177 1.8. Recht op teruggaaf.............................................. 177 1.8.1. Enel Maritsa........................................... 177 1.8.2. Commissie/Hongarije.................................. 178 1.9. Voldoening van de btw.......................................... 178 1.9.1. Vlaamse Oliemaatschappij.............................. 178 1.10. Verplichtingen................................................. 179 1.10.1. Commissie/Frankrijk................................... 179 1.11. Bijzondere regelingen........................................... 179 1.11.1. Auto Nikolovi......................................... 179 1.12. Diversen...................................................... 180 1.12.1. Lady & Kid............................................ 180 1.12.2. Commissie/Duitsland.................................. 180 1.12.3. Banca Antoniana....................................... 181 2. BELGISCHE RECHTSPRAAK................................... 183 2.1. Raad van State................................................. 183 2.1.1. Onbeperkt uitstel van de invordering van de btw........... 183 xv
2.2. Hof van Cassatie............................................... 183 2.2.1. Commissionair........................................ 183 2.2.2. Cateringdienst......................................... 184 2.2.3. Invoer................................................ 184 2.2.4. Recht op aftrek......................................... 185 2.2.5. Bijzondere rekening.................................... 186 2.2.6. Boeten................................................ 186 2.2.7. Dwangbevel........................................... 187 2.2.8. Consignatie............................................ 187 2.2.9. Beginselen van behoorlijk bestuur........................ 187 2.3. Hoven van beroep.............................................. 188 2.3.1. Overdracht van een algemeenheid van goederen........... 188 2.3.2. Lidgelden vzw......................................... 189 2.3.3. Btw-tarief Uitsplitsing................................. 190 2.3.4. Btw-tarief Aerosolapparaten........................... 191 2.3.5. Btw-tarief Parkeergelegenheid.......................... 191 2.3.6. Btw-tarief Werken in onroerende staat.................. 192 2.3.7. Btw-tarief Verzamelobjecten........................... 192 2.3.8. Bewijs intracommunautaire levering...................... 193 2.3.9. Onroerende verhuur.................................... 195 2.3.10. Recht op aftrek Leasevergoedingen..................... 195 2.3.11. Recht op aftrek Beroepsoprichter....................... 196 2.3.12. Recht op aftrek Publiciteitskosten bij verkoop van grond en gebouw............................................. 196 2.3.13. Recht op aftrek Verkoop van grond en gebouw........... 197 2.3.14. Recht op aftrek Intracommunautaire verwerving......... 197 2.3.15. Btw-aftrek Kledij..................................... 198 2.3.16. Btw-aftrek Lichte vrachtwagen......................... 198 2.3.17. Facturen.............................................. 199 2.3.18. Werken in onroerende staat Verlegging van heffing....... 199 2.3.19. Bewijskrachtige boekhouding............................ 200 2.3.20. Toepassing van de verlengde verjarings termijn............. 202 2.3.21. Stuiting verjaring...................................... 203 2.3.22. Dwangbevel........................................... 203 2.3.23. Vermindering geldboeten............................... 204 2.3.24. Aansprakelijkheid van bestuurders....................... 206 xvi
2.4. Fiscale rechtbanken............................................. 208 2.4.1. Btw-plicht overheid..................................... 208 2.4.2. Overdracht van een algemeenheid van goederen........... 209 2.4.3. Maatstaf van heffing.................................... 211 2.4.4. Btw-tarief karting...................................... 211 2.4.5. Btw-tarief verkoop dranken............................. 212 2.4.6. Bewijs intracommunautaire levering...................... 212 2.4.7. Onroerende verhuur.................................... 212 2.4.8. Recht op aftrek catering artiesten......................... 214 2.4.9. Recht op aftrek catering in businessseats.................. 214 2.4.10. Kosten van onthaal..................................... 215 2.4.11. Recht op aftrek bodemsanering.......................... 215 2.4.12. Recht op aftrek vliegtuig................................ 216 2.4.13. Facturen.............................................. 216 2.4.14. Margeregeling......................................... 218 2.4.15. Overhandiging stukken................................. 218 2.4.16. Recht van toegang controleambtenaren................... 218 2.4.17. Vraag om inlichtingen.................................. 219 2.4.18. Bewaring van documenten.............................. 219 2.4.19. Ambtshalve aanslag.................................... 220 2.4.20. Bewijskrachtige boekhouding............................ 220 2.4.21. Wedersamenstelling van omzet.......................... 221 2.4.22. Toepassing verlengde verjaringstermijn................... 223 2.4.23. Vermindering boeten................................... 224 2.4.24. Dwangbevel........................................... 226 2.4.25. Beginselen van behoorlijk bestuur........................ 227 xvii