Communicatieplan 'Omgekeerd inzamelen' CONCEPT Pagina 1 van 7 Communicatieplan Omgekeerd Inzamelen januari 2016
Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Kernboodschap... 3 3. Strategie... 4 4. Risico's... 4 5. Slogan... 5 6. Doelgroepen... 5 7. Middelen... 6 8. Kalender... 6 Pagina 2 van 7 Communicatieplan Omgekeerd Inzamelen januari 2016
1. Inleiding Papendrecht streeft ernaar een groene, duurzame woonplaats te zijn. In het collegeprogramma 'Duurzaam samen Samen doen' staat dat we herbruikbare grondstoffen gescheiden gaan inzamelen en verwerken. Gedeeltelijk gebeurt dit al, maar om de doelstelling die is verwoord in de 'Visie op een duurzame ontwikkeling van Papendrecht' te behalen is méér nodig. Daar stelt de gemeente zich ten doel om in 2020 de landelijke afvalscheidingsambitie van 75% te halen oftewel 100 kilo restafval per persoon per jaar. We moeten van een lineaire economie naar een circulaire economie zodat grondstoffen niet verbrand worden maar in de kringloop blijven om opnieuw toegepast te worden. Aan burgemeester en wethouders zijn scenario s voor de toekomstige afvalinzameling voorgelegd. Het college heeft zijn voorkeur uitgesproken voor scenario 4: omgekeerd inzamelen zonder mensen te laten betalen voor restafval (zonder diftar). Daarbij heeft het college aangegeven dat er, voor de start van deze manier van inzamelen, ruimte moet zijn voor inspraak van inwoners. Scenario 4 betekent dat de inzameling anders wordt ingericht. De container voor restafval die laagbouwwoningen hebben, wordt straks voor de inzameling van pmd (plastic, metaal en drankkartons). De overige minicontainers die mensen hebben voor gft-afval en / of papier blijven. Het restafval wordt niet meer huis aan huis ingezameld in de containers maar moet door de inwoners worden weggebracht naar een (nieuwe) ondergrondse container, geplaatst in een straal rondom de woning van maximaal 200 meter loopafstand. De milieuparkjes bij de winkelcentra wijzigen hierdoor ook: bakken voor het aanbieden van papier- en plastic worden verwijderd; bakken voor glas en textiel blijven. De gedachte achter deze manier van inzamelen is dat de service op herbruikbare grondstoffen wordt verhoogd en dat voor niet-herbruikbaar restafval meer moeite moet worden gedaan om het kwijt te raken. Het stimuleren van de afvalscheiding en de daaruit voorkomende maatregelen mogen niet leiden tot hogere afvalbeheerkosten en daarmee verhoging van de afvalstoffenheffing. Dit is mogelijk wanneer de beoogde scheidingsdoelstellingen door onze inwoners worden gerealiseerd. Dat de inwoners de schakel zijn tot het behalen van de scheidingsdoelstellingen en dat ze daar vervolgens zelf van profiteren in de vorm van de afvalstoffenheffing is een wezenlijk onderdeel van de communicatie. De overgang vergt uiteraard een uitgebreide en zorgvuldige communicatie-aanpak. In dit communicatieplan leest u hoe communicatie kan bijdragen aan een soepele invoering van de nieuwe inzameling. 2. Kernboodschap Afval is geen afval maar een waardevolle grondstof. Gescheiden inzameling in Papendrecht kan beter. Van gescheiden grondstoffen kunnen nieuwe producten worden gemaakt. De kapstok voor de communicatie is de boodschap dat betere afvalscheiding bijdraagt aan een beter milieu. Nadere uitwerking van de boodschap: Bij laagbouwwoningen wordt pmd aan huis ingezameld in de container die eerst voor restafval was. Pagina 3 van 7 Communicatieplan Omgekeerd Inzamelen januari 2016
Restafval wordt niet meer aan huis ingezameld bij laagbouwwoningen. In alle wijken van Papendrecht komen ondergrondse containers voor restafval. Op maximaal 200 meter lopen van elke woning. Hoogbouwwoningen krijgen een mini-milieustraatje nabij de flat met verzamelcontainers voor pmd, papier, gft-afval en restafval. Bij de milieuparkjes bij de winkelcentra gaan de verzamelbakken voor papier en plastic verdwijnen; de bakken voor glas en textiel blijven. 3. Strategie Bewustwording: appelleren aan de wens van veel inwoners om een steentje bij te dragen aan een beter milieu. Het moet leuk worden om afval te scheiden. Goed laten zien wat er gebeurt met gerecyclede grondstoffen. Niet meer spreken van afval maar van (waardevolle) grondstoffen. Inzetten gedragsveranderingstechnieken: o uitingen (kleding, petje, button, tasjes) met daarop de tekst 'Ik scheid mijn afval' o zorgen dat mensen erbij willen horen (b.v. 75% van de inwoners in deze buurt gooit het afval in de juiste container) o de norm communiceren: "Zo hoort het" o appelleren op consistentie: als mensen eenmaal ja hebben gezegd tegen iets, zullen ze in het vervolg zich ook meer in die lijn gaan gedragen. Kernboodschap komt steeds terug in elke communicatie-uiting over welke vorm van afval dan ook Geleidelijke gewenning: stapje voor stapje toewerken naar de nieuwe inzamelwijze Informeren: voorkeur van het college uitleggen/onderbouwen, inhoud en proces vertellen. Participeren: meningen peilen over de nieuwe inzamelmethode en inventariseren wensen en ideeën over maatwerk Visualiseren/beeldcommunicatie: geen ellenlange artikelen/brieven/persberichten, maar korte, pakkende en visuele boodschappen. Geschreven boodschappen gaan steeds gepaard met of worden versterkt door bijbehorend beeldmateriaal. B.v. beeld van een bolle container, elke container zijn eigen symbool (cartoonfiguurtje) Beleving: organiseren van evenementen en activiteiten. Financiën: onze inwoners zijn de schakel tot het behalen van de scheidingsdoelstellingen en profiteren hiervan in de vorm van een minimaal gelijkblijvende afvalstoffenheffing. 4. Risico's Inwoners kunnen bezwaar hebben tegen een standaard containerset die nodig is om de afvalscheiding te optimaliseren (containers voor pmd, gft-aval en papier), in het bijzonder wanneer zij nu nog geen papiercontainer hebben. Aanpak risico: container voor papier een eigen keuze laten. B.v. 'Als u nog geen papiercontainer had, maar er nu wel één wilt, bezorgen wij die alsnog gratis bij u.' Relatie tussen de omvorming van de afvalinzameling en de bijbehorende investeringen met bezuiniging van 2 miljoen. Aanpak risico: belang van een beter milieu en het behalen van de landelijke doelstelling benadrukken. Pagina 4 van 7 Communicatieplan Omgekeerd Inzamelen januari 2016
Mensen hebben bezwaar tegen lopen met hun afval. Aanpak risico: benadrukken dat er bij goed scheiden aanmerkelijk minder restafval is dan nu, dus dat het lopen ook niet zo veel zal zijn als nu mogelijk gedacht. Het slagen van de nieuwe manier van inzamelen valt of staat met de service die we vanuit de gemeente bieden omdat het systeem gebaseerd is op vrijwillige deelname: verzamelcontainers en de omgeving moeten schoon zijn en de containers moeten op tijd worden geleegd, meldingen moeten z.s.m. worden opgevolgd. 5. Slogan Uw afval verdient beter! Afval is waardevol. 6. Doelgroepen Inwoners laagbouw Inwoners hoogbouw Winkelcentra/winkeliersverenigingen Leveranciers (HVC, Nedvang, Leger des Heils, verenigingen OPK) Kringloopwinkels (b.v. Opnieuw&Co) Basisscholen Middelbare scholen Ouderen Informeren over voorkeur college en de consequenties, doel, nut en werkwijze van omgekeerd inzamelen. Informatie over de inzameling van pmd aan huis en over het reduceren en wegbrengen van het restafval. Informatie over de wijze waarop overleg mogelijk is over de locaties van de restafvalcontainers. Informatie over het verwijderen van de verzamelcontainers voor papier en uitleg over aanvragen eigen container (indien die nog niet in het bezit is). Informeren over voorkeur college en de consequenties, doel, nut en werkwijze van omgekeerd inzamelen. Informatie over de mini-milieustraatjes, over de wijze waarop overleg mogelijk is over de locaties van deze straatjes en uitleg over het gebruik van de diverse containers. Informeren over verdwijnen milieuparkjes: geen pmd en papier meer. Containers voor glas en textiel blijven. Informeren over start andere manier van inzamelen, communicatie afstemmen, onderzoeken of deze leveranciers een rol kunnen spelen in de nieuwe manier van inzamelen. Betrekken bij de campagne, ambassadeur van recycling Aansluiten met lespakketten bij hun activiteiten Lespakketten verstrekken (aangeven waar goede lespakketten te verkrijgen zijn), aansluiten bij hun activiteiten met b.v. modeshow van gerecycled materiaal, ontwerpwedstrijd Aangepaste communicatie over de nieuwe manier van inzamelen: grotere letters, kortere brieven, folder en indien gewenst persoonlijke bijeenkomsten (b.v. koffieochtenden) Pagina 5 van 7 Communicatieplan Omgekeerd Inzamelen januari 2016
Mensen met beperking of vertegenwoordigende organisaties Wijkplatforms/wijkcoördinatoren ZAPpers Raadsleden College Portefeuillehouder Kees Koppenol Medewerkers algemeen Medewerkers B&U BOA's Kinderboerderij Beleidsadviseur duurzaamheid Aangepaste communicatie: grotere letters, kortere brieven, folder en indien gewenst persoonlijke bijeenkomsten (huis bezoeken) Informeren en inzetten als intermediair (b.v. wijknieuwsbrief, wijkactiviteiten) B.v. betrekken bij proces, opleiding tot grondstofcoach aanbieden. Informeren over en betrekken bij het proces, excursie 'verwerking van gescheiden grondstoffen' Informeren over en betrekken bij het proces, excursie 'verwerking van gescheiden grondstoffen' Informeren over en betrekken bij het proces, excursie 'verwerking van gescheiden grondstoffen' informeren Informeren, excursie 'verwerking van gescheiden grondstoffen' Training grondstofweetjes aanbieden onderzoeken of de kinderboerderij een rol kan spelen in de educatie over afvalscheiden Project linken aan Visie op Duurzaamheid, deelname aan projectgroep (evt. op ad-hoc basis) 7. Middelen Beeldcommunicatie o Infographics o Aansprekende foto's (trotse gezichten van diverse leeftijden) o Filmpjes over verwerking van afval o Filmpjes waarin mensen vertellen waarom zij afval scheiden (b.v. klanten van de kringloopwinkel), "Dit was míjn spijkerbroek!". Huis aan huis folder (aparte folders voor typen bebouwing / doelgroepen) Enquêtes (b.v. wat is voor u motivatie om meer afval te scheiden?) Free publicity (waar de pers op af komt): startmoment, evenementen, activiteiten, campagnes, stands Persberichten Gemeentenieuws, themapagina Website (meest gestelde vragen en antwoorden) Social media Intern: betrokken medewerkers (ook uitvoerende) actief laten meedenken in b.v. een werkgroep. Overige medewerkers: intranet + Infopeller 8. Planning Er wordt een enquête uitgezet onder het digitale bewonerspanel en een selectie van bewoners van hoogbouw om te peilen van de inwoners van Papendrecht nodig hebben om het omgekeerd inzamelen tot een succes te maken. De onder punt 7 genoemde communicatiemiddelen worden ingezet op het moment dat er naar de buitenwacht gecommuniceerd kan gaan worden over de Pagina 6 van 7 Communicatieplan Omgekeerd Inzamelen januari 2016
nieuwe manier van afval inzamelen. In februari, maart en april van 2016 vindt het locatieonderzoek plaats (onderzoek naar locaties voor verzamelcontainers). Hierover zal gecommuniceerd worden zodra ook de bewonersenquête verspreid wordt. Dit betekent dat in februari vooral bureauonderzoek wordt gedaan en pas in maar en april ook buiten het onderzoek plaatsvindt. De verkregen informatie wordt gebruikt voor de perspectiefnota. Na vaststelling van de perspectiefnota start de communicatie naar de doelgroepen. Dat zal na de zomervakantie 2016, de communicatie is onderdeel van de voorbereidingen voor de implementatie. In 2017 start de implementatie van de andere manier van afval inzamelen. Pagina 7 van 7 Communicatieplan Omgekeerd Inzamelen januari 2016