Naam en telefoon Portefeuillehouder

Transcriptie

1 Onderwerp Evaluatie proef afvalinzameling en pilots Datum Afdeling 6 december 2016 SLWE Naam en telefoon Portefeuillehouder A. de Smit, 9287 J. van der Schoot Waarover wil ik u informeren? Op 1 januari 2015 wijzigde de afvalinzameling op proef voor de duur van twee jaar. Van deze proef hebben we de resultaten en ervaringen geëvalueerd. Ik informeer u graag in deze informatienota over de uitkomsten van de evaluatie. Onderdeel van deze evaluatie zijn: 1. Resultaten gewijzigde afvalinzameling. 2. Resultaten pilots. 3. Uitkomsten bewonersonderzoek. 4. Extra inzet op communicatie en educatie. 5. Meldingen afvalinzameling, zwerfvuil en illegale stortingen. 6. Kosten. Aanleiding Op 3 juli 2014 stemde u in met een andere aanpak van afval inzamelen in de gemeente Oss op proef voor de duur van twee jaar. Deze andere aanpak startte op 1 januari 2015 met als belangrijkste verandering het driewekelijks ophalen van restafval (was tweewekelijks) en PMD-afval (plastic, metaal en drankenkartons). De proef is op uw verzoek na een half jaar tussentijds geëvalueerd. Deze evaluatie ontving u in november Uit deze tussentijdse evaluatie bleek dat zowel de resultaten als de ervaringen van onze inwoners geen aanleiding gaven om de veranderde afvalinzameling te wijzigen. Nu de proefperiode van twee jaar er bijna op zit, evalueren we opnieuw. Deze keer evalueren we niet alleen de wijzigingen in de afvalinzameling, maar ook de verschillende pilots, de kosten en de extra inzet op communicatie en educatie. Kernboodschap De evaluatie laat zien dat we serieuze stappen hebben gemaakt in het terugdringen van de hoeveelheid restafval ten opzichte van De totale hoeveelheid restafval daalde van 227,80 kg naar 196,91 kg per inwoner. Het percentage afvalscheiding steeg van 63,07% naar 67,85%. Er blijkt echter ook uit dat we, als we op de ingeslagen koers doorgaan, de doelstellingen voor 2020 niet zullen halen. Deze doelstellingen zijn maar liefst 60% minder restafval ten opzicht van 2012 (naar 96 kg restafval in totaal) en een scheidingspercentage van 75%. We zijn, kortom, nog ruim 100 kg verwijderd van de Osse doelstelling van 96 kg restafval in Om over drie jaar aan deze doelstellingen te kunnen voldoen, zijn aanvullende maatregelen noodzakelijk die grote consequenties kunnen hebben voor de inwoners van onze gemeente. Informatienota Pagina 1 van 6

2 Wat zijn de belangrijkste resultaten? 1. Restafval De driewekelijkse inzameling heeft vooral gevolgen voor de hoeveelheid restafval in de grijze container (fijn restafval). In de afbeelding hieronder vindt u de resultaten voor de hoeveelheid fijn restafval dat in de grijze container wordt aangeboden per inwoner per jaar. Ervaringen inwoners met driewekelijkse inzameling van restafval We vroegen onze inwoners via een bewonersonderzoek naar hun ervaringen met de veranderingen in de afvalinzameling. De meeste inwoners (88%) bieden de grijze container driewekelijks aan en 12% doet dit één keer per 6 weken of minder. De meeste inwoners (86%) hebben bij de driewekelijkse inzameling (meestal) geen probleem om het restafval kwijt te kunnen in de grijze container. Onze inwoners waarderen bijna twee jaar na invoering van alle veranderingen de afvalinzameling met een 7,3. De inwoners van Geffen waarderen zelfs met een 8,2. 2. Afvalscheiding Uit het bewonersonderzoek blijkt dat bijna iedereen (98%) het afval scheidt. Inwoners geven zichzelf een 7,9 voor het scheiden van afval. Belangrijkste reden voor afvalscheiding voor hen is: het is beter voor het milieu. Opvallend is dat de meeste inwoners aangeven dat ze andere herbruikbare afvalstromen niet beter scheiden nu we de grijze container nog maar driewekelijks legen. Ze hielden voor de veranderingen in de afvalinzameling al alles gescheiden, gaven ze aan als reden. Uit steekproeven die we in juni/juli 2016 namen van de grijze containers blijkt dat inwoners papier, glas, textiel en plastic beter scheiden. Er zit meer gft-afval in het restafval dan voor de veranderingen in de afvalinzameling. U ziet in de volgende afbeelding welke afvalstromen nog in de grijze container zitten (per inwoner per jaar). Informatienota Pagina 2 van 6

3 Ook namen we steekproeven uit ondergrondse containers bij hoogbouwlocaties. Hieronder ziet u welke afvalstromen hierin zitten. Gft Papier en karton Kunststoffen Overige kunststoffen Textiel Glas Luiers Drankenkartons Metalen Puin en keramiek Hout KCA Wit- en bruingoed Overig Het ingezamelde restafval (fijn en grof) over de jaren 2014, 2015 en 2016 (prognose) ziet u in de volgende grafiek. Hierbij ziet u ook de afvalstromen die onze inwoners gescheiden aanboden. Informatienota Pagina 3 van 6

4 3. Resultaten pilots 3.1. Extra minicontainer PMD-afval in Geffen (sorteeranalyse en bewonersonderzoek) De inwoners van Geffen kregen per 1 januari 2015 een extra container voor het inzamelen van plastic. Per 1 juni 2015 mogen ook metaal (blik) en drankenkartons hierbij. Geffenaren zijn tevreden over het gebruik van de extra container voor PMD-afval; 90% wil de PMD-container houden. 77 % zegt het plastic beter te zijn gaan scheiden nadat men de container had gekregen. In 2015 was dit 59 %. Het gescheiden houden van PMD-afval vinden ze geen enkel probleem (92%). In juni 2016 namen we steekproeven uit de grijze containers in Geffen. Hieruit bleek dat er meer PMD-afval in de grijze container zit dan bij huishoudens die geen extra container voor PMD-afval hebben Pilot BEST-afval In de periode 3 juli 2015 tot en met 8 januari 2016 hebben bewoners in de wijk Piekenhoef meegedaan aan de pilot inzamelen BEST-afval. BEST staat voor boeken, elektrische apparaten, speelgoed en textiel en kon worden verzameld in een speciale BEST-tas. Het Kringloopbedrijf Oss haalde het BEST-afval huis-aan-huis op. Er waren vier inzamelronden. De resultaten vindt u in de onderstaande afbeelding. De inzameling van BEST-afval was vier keer kort achter elkaar. We zagen een terugloop in deelname en hoeveelheid BEST-afval per inzamelronde. In 2016 kozen we daarom voor twee maal per jaar BEST-afval inzamelen met een inzamelronde in juni en in november. In juni zamelden we 1134 kg BEST-afval in. De resultaten van de BEST-inzameling van november waren nog niet bekend op het moment van het opstellen van deze afvalevaluatie. Naast Piekenhoef hebben we een pilot BEST-afval uitgevoerd in de wijk Ussen. Inwoners uit deze wijk konden BEST-afval inleveren samen met andere huisraad en meubelen. Deze inzameling was Informatienota Pagina 4 van 6

5 niet op een vaste dag, zoals in Piekenhoef. Inwoners konden bellen om het BEST-afval op te laten halen. Hiervan maakten 58 inwoners gebruik en haalden we 685 kg BEST-afval op Pilot textiel inzamelen door sportverenigingen In 2015 en 2016 hebben we sportverenigingen gevraagd om mee te doen aan het inzamelen van (sport) textiel bij de eigen vereniging en daarmee per kilo 0,25 te verdienen. In 2015 deden 11 sportverenigingen mee. In totaal zamelden ze 1700 kilo textiel in. In 2016 deed 1 sportvereniging mee die 206 kilo textiel inzamelde. 4. Extra inzet communicatie en educatie We voerden verschillende afvalcampagnes en acties uit: van social media, inzet afvaladviseur, carnavalslied, extra inzet telefonie tot aan bezoeken aan alle wijk- en dorpsraden. Extra communicatiecampagnes voerden we uit rond inzameling van PMD-afval, glas, elektrisch en elektronisch afval (Wecycle) en de digitale afvalkalender. Ook de app Afvalwijzer promoten we en daarvan maken inmiddels inwoners gebruik. Onze inwoners waarderen onze communicatie rondom afval met een 7,3. We gaven gastlessen afvaleducatie op 7 basisscholen. Deze lessen blijven we aanbieden. Ze maken nu vast onderdeel uit van het aanbod aan lessen van het NME-centrum Elzenhoek. 5. Meldingen zwerfvuil en illegale stortingen In 2016 ontvingen we in de periode januari tot en met 7 november 1112 meldingen zwerfvuil en 279 meldingen illegale stortingen. In 2015 ontvingen we iets meer meldingen illegale stortingen dan in In 2016 ontvingen we iets meer meldingen zwerfvuil dan in We hebben extra aandacht gegeven aan zwerfvuil met de actie schoon belonen. We belonen scholen en sportclubs voor het inzamelen en opruimen van kleine plastic flesjes en drankblikjes. Deelnemers ruimen ook zwerfafval op rondom hun school of sportpark. Er doen tien organisaties mee in de gemeente Oss. 6. Meldingen afvalinzameling In 2015 ontvingen we twee keer zo veel telefoontjes over de afvalinzameling. Vooral in de eerste drie maanden was er een flinke piek. Daarna namen de meldingen af. In 2015 ontvingen we 9603 meldingen. In 2016 daalde dit aantal naar 5480 (per 31 oktober). Het aantal meldingen in 2014 was Kosten De veranderingen in de afvalinzameling, de pilots en de extra inzet op communicatie en educatie leidden tot meerkosten in Daarnaast hebben we bespaard door lagere verwerkingskosten (minder fijn restafval) en meeropbrengsten van papier, glas en PMD. In 2015 resulteerde dit tot ,71 meerkosten die werden gedekt uit het fonds Afvalstoffenheffing. Voor het jaar 2016 zijn de financiële resultaten pas in februari 2017 beschikbaar, waardoor we nu nog geen overzicht kunnen geven van eventuele meerkosten. Omdat we vooral in 2015 Informatienota Pagina 5 van 6

6 veranderingen hebben doorgevoerd, toont dit jaar ook financieel gezien de meeste effecten op de kosten. Het gaat dan om: - Pilot extra container PMD in Geffen. - Extra kosten aanloopproblemen wijzigingen in afvalinzameling. - Kosten inzamelen PMD in buitengebied met extra container PMD. - Plaatsing extra ondergrondse containers. - Extra inzet op communicatie en educatie. - Pilot BEST-afval. Conclusie en vervolg De Osse doelstellingen van 96 kg restafval per inwoner en 75% afvalscheiding zijn nog ver weg. Om hier te komen zijn maatregelen nodig die grote consequenties kunnen hebben voor de inwoners van onze gemeente. Dit vergt dan ook een nauwe betrokkenheid en scherpe keuzes van uw raad. In april 2017 leggen we daarom aan de commissie Ruimte ter opiniëring een routekaart afval voor. In deze routekaart verkennen we de verschillende opties en stappen die nodig zijn om de komende drie jaar tot een daling van 100 kg restafval per inwoner te komen. Communicatie We geven bekendheid aan deze evaluatie in de pers. Daarnaast sturen we de evaluatie toe aan alle wijk- en dorpsraden. Informatienota Pagina 6 van 6