Voorstel voor de Raad

Transcriptie

1 Voorstel voor de Raad Datum raadsvergadering : 31 maart 2016 Agendapuntnummer : III, punt 5 Besluitnummer : 2028 Portefeuillehouder : Wethouder Jan van 't Zand Aan de gemeenteraad Onderwerp: Rapportage afvalinzameling 2015 en wijziging ledigingsfrequenties containers voor verpakkingsmateriaal en restafval. Samenvatting: Bijgaand de rapportage over de afvalinzameling in In de rapportage is te zien dat in 2015 het scheidingpercentage met 3 procent is gestegen naar 67 procent. Een goed resultaat en een flinke stap richting de doelstelling om in procent van het afval gescheiden in te zamelen. De rapportage laat ook zien dat we met 248 kilogram restafval per inwoner per jaar nog ver verwijderd zijn van de ambitie uit het Rijksprogramma Van Afval Naar Grondstof om de hoeveelheid restafval te reduceren naar 100 kg per inwoner per jaar in Als maatregel uit het Afvalbeleidsplan is met ingang van 1 juli gestart met het inzamelen van verpakkingsafval met containers. De hoeveelheid ingezameld materiaal is daardoor in 2015 met 75 procent gestegen. Inwoners zijn door de container sterk gestimuleerd om deze deelstroom te scheiden. Dit heeft er toe geleid dat veel inwoners de ledigingsfrequentie van eens per vier weken te laag vinden en vragen om de ledigingsfrequentie te wisselen met die van de restafvalcontainer. Wij adviseren uw raad om met deze wisseling akkoord te gaan. Fase van besluitvorming: Besluitvormend. Ontwerpbesluit: 1. Kennis nemen van de Afvalrapportage 2015; 2. Akkoord gaan met het verlagen van de ledigingsfrequentie van de restafvalcontainer naar eens per vier weken met ingang van 1 juli 2016; 3. Akkoord gaan met het verhogen van de ledigingsfrequentie van de pmd-container naar eens per twee weken met ingang van 1 juli 2016; 4. Kennis nemen van de resultaten van het eerste deel van proef wekelijks inzamelen g.f.t.-afval Inleiding en aanleiding: Inleiding: Gemeenten hebben de wettelijke zorgplicht voor de inzameling en verwerking van afval van haar inwoners. Naast het zorgen voor de inzameling van het afval, wordt elke gemeente ook geacht bij te dragen aan de landelijke doelstellingen op het gebied van preventie van afval en betere scheiding van grondstoffen. Conform het Landelijk Afvalbeheerplan (LAP) worden gemeenten geacht gezamenlijk een scheidingsresultaat van 65% in 2015 te behalen. Met het programma Van Afval Naar Grondstof (VANG) spant het kabinet zich in om de transitie naar een circulaire economie in Nederland te stimuleren. Daarbij is de ambitie voor afvalscheiding gesteld op 75% in Pagina 1 van 5

2 De ambities en doelstellingen op het gebied van duurzaam beheer van afval zijn terug te voeren op één doel: het reduceren van de hoeveelheid restafval. Ten opzichte van het scheidingspercentage wordt de hoeveelheid restafval per inwoner per jaar beschouwd als een betere prestatie-indicator. In het VANG programma is 100 kilogram per inwoner per jaar als gezamenlijke doelstelling voor 2020 opgenomen. Voor de meeste gemeenten betekent dit dat er de komende jaren nog een behoorlijke verbetering van de afvalbeheerprestaties moet worden bewerkstelligd. In het Afvalbeleidsplan De Wolden heeft de gemeente De Wolden de VANGambitie van 75% afvalscheiding overgenomen en vastgesteld als doelstelling voor De gemeente staat daarmee voor de uitdaging om de hoeveelheden restafval verder terug te dringen en meer grondstoffen gescheiden in te zamelen. Aanleiding: In het Afvalbeleidsplan is vermeld dat ons college jaarlijks aan uw raad rapporteert over de afvalbeheerprestaties. Tijdens de behandeling van de begroting 2016 heeft de raad gevraagd om de rapportage in februari te kunnen ontvangen. Ons college heeft dit toegezegd. Reden voor het vervroegd willen ontvangen van de rapportage, is de per juli jl. gestarte inzameling van verpakkingsafval met containers. Veel inwoners hebben gemeld dat de ledigingsfrequentie van eens per vier weken voor deze container te laag is. Uw raad heeft aangegeven op basis van de Afvalrapportage 2015 een besluit wil nemen over het huidige inzamelsysteem. Problemen of vraagstukken: Inwoners melden dat de ledigingsfrequentie van de container voor verpakkingsmateriaal te laag is. De container is ver voor de ledigingsdatum vol, zodat het materiaal niet meer gescheiden kan worden en in de restafvalcontainer verdwijnt. De inwoners vinden dit niet stimulerend. Ze stellen voor om de ledigingsfrequentie van de container voor verpakkingsmateriaal en de container voor restafval te wisselen. Met het wisselen van de ledigingsfrequenties wordt de aanbiedcapaciteit voor verpakkingsmateriaal verdubbeld en de aanbiedcapaciteit voor restafval gehalveerd. Het effect hiervan zal een betere afvalscheiding zijn en minder restafval. De wijziging is in lijn met het Afvalbeleidsplan om de dienstverlening op de grondstoffen te verhogen, de dienstverlening op het restafval te verlagen, om op deze wijze de hoeveelheid restafval te reduceren. Ontwerpbesluit: toelichting en argumentatie: Algemeen In 2015 is ton afval ingezameld (743 kilogram per inwoner). Dat is 597 ton meer dan in Een stijging van 3,4 procent. Hiervan is ton als grondstof ingezameld. Het scheidingpercentage komt daarmee uit op 67 procent. Dat is 3 procent meer dan in Een goed resultaat. Restafval In 2015 is ton restafval ingezameld (248 kilogram per inwoner). Het afval wordt ingezameld met minicontainer, verzamelcontainers en op de milieustraat. Dat is 127 ton minder dan in Daarmee zijn we nog ver verwijderd van de VANG-ambitie om te komen tot 100 kilogram per inwoner per jaar in Met de minicontainers is in 2015 per inwoner 208 kilogram ingezameld. Het gemiddelde aanbiedpercentage was 85 procent en het gemiddelde gewicht per container was 23 kilogram. Ter vergelijking, in gemeente met diftar op de restafvalcontainer is het aanbiedpercentage bij een ledigingsfrequentie van eens per twee weken 43 procent en bij eens in de vier weken 68 procent. Hieruit kan geconcludeerd worden dat veel containers voor slechts de helft gevuld (of nog minder) aan de weg staan. De huidige Pagina 2 van 5

3 inzameling van restafval is niet doelmatig. Wij stellen om die reden voor om de frequentie van de restafvalcontainer te verlagen naar eens per vier. Wij verwachten hiervan tevens een betere afvalscheiding. Veel inwoners hebben aangegeven dit geen probleem te vinden. Verpakkingsmateriaal In juli zijn we gestart met de inzameling van verpakkingsmateriaal in containers. In 2015 is in totaal 368 ton verpakkingsmateriaal aan huis ingezameld (15,6 kilogram per inwoner). Dat is 157 ton meer dan in Een stijging van 75 procent. Op grond van de resultaten over de tweede helft van 2015 verwachten we in 2016 een hoeveelheid van 450 tot 500 ton (20 kilogram per inwoner). Het aanbiedpercentage van de container ligt op 85 procent. Er zit gemiddeld 5 tot 6 kilogram in de container. Dit komt overeen met het gewicht van 5 à 6 hero-zakken. Daarmee zijn de containers goed gevuld. Veel inwoners vinden de ledigingsfrequentie van de container voor verpakkingsmateriaal te laag. Ze zeggen dat de container vaak voor de ledigingsdatum al vol is, waardoor het verpakkingsmateriaal niet meer gescheiden kan worden en in de restafvalcontainer verdwijnt. Inwoners zeggen dat dit de afvalscheiding niet stimuleert en stellen voor om de ledigingsfrequentie van de container voor verpakkingsmateriaal te wisselen met die van de restafvalcontainer. Wij kennen geen gemeenten waar het verpakkingsmateriaal tweewekelijks wordt ingezameld. Hierdoor is moeilijk iets te zeggen is over de doelmatigheid van deze ledigingsfrequentie. Een hogere ledigingsfrequentie verhoogt de service aan de inwoners, draagt bij aan vermindering van de hoeveelheid restafval (minder verwerkingskosten) en draagt bij meer herbruikbaar verpakkingsmateriaal (hogere vergoeding). Het afvalbeheer wordt daardoor duurzamer. Daartegenover staat dat door het wisselen het legen van de containers euro per jaar duurder wordt (circa 5,90 euro per aansluiting). In plaats van euro euro. De reden hiervan is dat de aanbiedfrequenties van alle deelstromen stijgen en er meer uren moeten worden ingezet om alle containers te legen. Wat per saldo het effect is op de op de reinigingskosten op voorhand is lastig te berekenen. Wanneer de voordelen op de helft van de extra inzamelkosten worden geraamd, dan is het netto effect dat de afvalstoffenheffing met circa 2,90 euro stijgt moet stijgen. Hiervoor wordt de container voor verpakkingsafval dan 13 keer per jaar vaker geleegd. Dit is een aanmerkelijke verbetering van de dienstverlening. Vooral hierom adviseren wij uw raad om akkoord te gaan met het wisselen van de ledigingsfrequentie van beide containers. Huishoudens die gemeld hebben dat ze de periode van vier weken niet kunnen overbruggen, hebben wij een gratis extra container aangeboden. Daarvan hebben 65 huishoudens gebruik gemaakt. Uit de sorteeranalyses blijkt dat het percentage verpakkingsmateriaal in het restafval verder is afgenomen. In 2015 zat er nog circa 11 procent in. Dit komt overeen met 500 ton (24 kilogram per inwoner). Van de totale hoeveelheid kunststof die bij de huishoudens vrijkomt wordt nu 45 procent gescheiden ingezameld. Hier is dus nog een behoorlijke hoeveelheid restafval te verminderen. g.f.t.-afval In 2015 is ton gft ingezameld (224 kilogram per inwoner). Dat is 468 ton meer dan in Een stijging van 9,7 procent. Het gemiddelde aanbiedpercentage was 67 procent en het gemiddeld gewicht per container was 30 kilogram. Uit de sorteeranalyses blijkt dat in procent van het restafval uit g.f.t.-afval bestond. Dit is al jaren de situatie. Het percentage komt overeen met circa ton (41 kilogram per inwoner). De analysen worden jaarlijks uitgevoerd in april/mei en september/oktober. Per keer worden twee steekmonster getrokken één uit de kern en Pagina 3 van 5

4 één uit het buitengebied. Het g.f.t.-afval bestaat uit keuken- en uit tuinafval (grootste deel). Bij wijze van proef is in de periode van half oktober tot half december wekelijks g.f.t.- afval ingezameld. Dit is gebeurd omdat inwoners graag willen dat de gemeente de dienstverlening afstemt op de behoefte. Concreet werd gezegd dat er in voor- en najaar vaker moet worden ingezameld en dat het in de winter minder kan. De proef in het najaar heeft veel positieve reactie opgeleverd. Van half oktober tot half december zijn vier extra inzamelrondes gereden. De extra kosten hiervan bedroegen euro (circa 5 euro per aansluiting). In de onderstaande tabel staan de resultaten. Buiten In proefperiode proefperiode Reguliere weken Extra weken Gemiddelde per inzamelronde 182 ton 172 ton 150 ton aanbiedpercentage 67% 58% 46% Gewicht per container 30kg 32kg 35kg Tijdens de proef zijn sorteeranalyses uitgevoerd van het restafval. Er zijn steekmonsters genomen van containers aan de Oosterweg (kern) en de Burgemeester Jansstraat. Er zat minder g.f.t.-afval in het restafval dan gebruikelijk. Met het extra inzamelrondes willen wij voorkomen dat de restafvalcontainers worden gebruik voor het verwijderen van blad en ander tuinafval. Dit heeft een positief effect op de hoeveelheid restafval en de verwerkingskosten van deze deelstroom. Met extra inzamelingen is ook blad ingezameld, dat anders via de bladkorven of niet was ingezameld. Dit heeft extra verwerkingskosten opgeleverd. Wat per saldo het financiële effect is lastig te berekenen. De extra inzamelingen verhogen de dienstverlening, verminderen de hoeveelheid restafval, verbeteren het scheidingsresultaat door meer gescheiden ingezameld g.f.t.-afval, maar verhogen de kosten. Ongeveer 1 euro per inzamelronde per aansluiting. In het voorjaar wordt het tweede deel (half maart tot half mei) van de proef uitgevoerd. Zodra de resultaten over dit deel bekend zijn, wordt een eindrapportage opgesteld, waarmee een besluit kan nemen over het wel of niet structureel invoeren van deze dienstverlening. Alternatief beleid: 1. De ledigingsfrequentie van de restafvalcontainer naar eens per vier weken brengen en de frequentie van de pmd-container niet veranderen. 2. De huidige ledigingsfrequentie van de containers niet wijzigen. Financiële effecten: Wat het effect van het voorstel is op de reinigingsbegroting is lastig op voorhand te berekenen. Het legen van de huiscontainers gaat euro meer kosten (circa 5,75 euro per aansluiting). Daartegenover staat dat de verwerkingskosten voor restafval gaan afnemen en de vergoeding voor verpakkingsafval gaat toenemen. Wanneer we de voordelen stellen op de helft van de inzamelkosten dan is het netto effect, dat de afvalstoffenheffing met ongeveer 2,90 euro stijgt. Hiervoor wordt de container voor verpakkingsafval dan 13 keer per jaar vaker geleegd. Dit is een aanmerkelijke verbetering van de dienstverlening. Personele effecten: Het wisselen van de ledigingsfrequenties heeft geen personele consequenties. Pagina 4 van 5

5 Juridische effecten: De afvalstoffenverordening en het daarop gebaseerde uitvoeringsbesluit moeten worden aangepast op de gewijzigde ledigingsfrequenties. Participatie- en communicatieparagraaf: (in te vullen aan de hand van de menukaart) In de klankbordgroep is het huidige inzamelsysteem besproken. De klankbordgroep is van mening dat de ledigingsfrequentie van de restafvalcontainer naar beneden kan, maar dat de frequentie van g.f.t.-afvalcontainer en de container voor verpakkingsmateriaal hoger moet. Bij de keuze van een inzamelsysteem vindt de klankbordgroep het belangrijk dat er een goede balans is tussen service, kosten en milieu. De klankbordgroep ziet op termijn ook omgekeerd inzamelen als een acceptabel inzamelsysteem om de VANG-ambitie van 100 kg restafval per inwoner per jaar te realiseren. Dit is 5 kg per huishouden per week. Een dergelijk kleine hoeveelheid, zegt de klankbordgroep, moet zonder problemen eens per week in een plasticzak, bij een bezoek aan de supermarkt, naar een verzamelcontainer gebracht kunnen worden. Dit gebeurt nu ook met flessenglas. Het is een kwestie van wennen. De klankbordgroep vindt het om die reden jammer dat de gemeenteraad besloten heeft om geen pilot uit te laten voeren met omgekeerd inzamelen. De klankbordgroep is van mening dat om de inwoners mee te krijgen naar omgekeerd inzamelen een geleidelijke wijziging van het inzamelsysteem gewenst is. Eerst de ledigingsfrequentie van de restafvalcontainer verlagen en pas daarna, indien nodig, overschakelen naar omgekeerd inzamelen. Met omgekeerd inzamelen wordt volgens de klankbordgroep ook het stank en hygiëne probleem opgelost. Fatale termijnen: n.v.t. Aanpak en uitvoering: In overleg met de inzameldienst in de eerste helft van Bijlagen: - Rapportage afvalinzameling 2015 Zuidwolde, 17 maart 2016 Burgemeester en wethouders van De Wolden, secretaris Nanne Kramer burgemeester Roger de Groot Pagina 5 van 5