Het programma van vandaag: het investeringsproject de cashflow het gemiddelde rendement de terugverdientijd de netto contante waarde Adele 1
Investeringsbeslissingen Waarom investeren? We verwachten winst te maken! Calculaties voor beslissingen op lange termijn, die de capaciteit beïnvloeden. 1. Vervangingsinvesteringen 2. Uitbreidingsinvesteringen 3. Kostenbesparing 4. Toekomstige ontwikkelingen 5. Veiligheid en milieu Alleen rekening houden met toekomstige ontvangsten en uitgaven. Niet te vermijden uitgaven door eerdere beslissingen zijn sunk cost 2
Investeren Vastleggen van vermogen (geld) in vaste (duurzame) en vlottende (korte termijn) activa (bezit). Levensduur Technische levensduur Economische levensduur Bij investeringsbeslissingen is alleen de economische levensduur van belang. Fasen Aanloopfase Exploitatiefase Liquidatiefase 3
De productlevenscyclus fasen 1) Ontwikkelingsfase + Introductiefase 2) Groeifase 3) Volwassenfase 4) neergangsfase 4
De productlevenscyclus De investering en de profit zijn op een ander moment in de levenscyclus. De investering is aan het begin van het project. De opbrengsten zijn later! 5
Cashflow (kasstroom) saldo van ontvangsten en uitgaven alternatief winst + afschrijvingen uit exploitatie Er is ook cashflow uit investeringen en financiële transacties 6
Stel we gaan 4.000 investeren. De verwachte inkomsten zijn in de eerst volgende 2 jaren 5.000 en 6.000. De verwachte uitgaven zijn 2.000 en 3.000 Hoeveel is de cashflow? 1e jaar 2e jaar Ontvangsten 5.000 6.000 Uitgaven 2.000 3.000 Cashflow 3.000 3.000 Hoeveel is de winst? 1e jaar 2e jaar Ontvangsten 5.000 6.000 Uitgaven 2.000 3.000 Saldo 3.000 3.000 Afschrijvingen 2.000 2.000 Winst 1.000 1.000 Constateer dat de afschrijvingen + de winst gelijk is aan de (operationele )cashflow! 7
Het gemiddeld rendement Wat levert de investering op? Hopelijk winst! Maar wanneer is deze winst genoeg en acceptabel? Dat hangt af van: Het investeringsbedrag De verwachte winst De looptijd van het project Het gemiddelde rendement per jaar (%): gemiddelde winst per jaar * 100% gemiddelde waarde van de investering 8
Een voorbeeld van het gemiddeld rendement investering 200.000 jaar 1 jaar 2 jaar 3 jaar 4 netto winst 15.000 25.000 15.000 5.000 Gevraagd: Wat is het gemiddelde rendement? De gemiddelde winst is dus: 60.000 / 4 jaar = 15.000 per jaar. De investering aan het begin is 200.000 Aan het eind van de 4 jaar is de investering niets meer waard (restwaarde 0) Het gemiddelde rekenen we uit door het gemiddelde te nemen van de beginwaarde en de eindwaarde. (als we elk jaar evenveel afschrijven) ( 200.000 + 0) / 2 = 100.000 (we delen door 2 en niet door 4 omdat we het gemiddelde nemen van 2 getallen) (Alternatief:de beginwaarde is 200.00, na 1 jaar 150.000, na 2 jaar 100.000, na 3 jaar 50.000, na 4 jaar 0; De gemiddelde waarde is ( 200.000+ 150.000+ 100.000+ 50.000)/5 = 100.000) Het gemiddelde rendement is dus 15.000 / 100.000 * 100% = 15% Indien het minimaal gewenste rendement 10% bedraagt, is het verstandig om te besluiten te investeren.
De terugverdientijdmethode Nodig: Het investeringsbedrag De verwachte levensduur / looptijd van het project De verwachte kasstroom (cashflows) Voordeel: de methode is relatief eenvoudig Nadeel: De methode houdt geen rekening met inkomsten na de terugverdientijd. De methode houdt geen rekening met de tijdswaarde van geld. 10
Een voorbeeld: terugverdientijd methode Bereken eerst de investering, 10.000 Bepaal de looptijd 4 jaar Bereken de cashflows, 4.000 / jaar Restwaarde 2.000 Wat is de terugverdientijd? In het eerste jaar wordt 4.000 terugverdiend. Nog terug te verdienen: 10.000-4.000 = 6.000 In het tweede jaar wordt weer 4.000 terugverdiend. Nog terug te verdienen: 6.000-4.000 = 2.000 Daarna duurt het nog 0,5 jaar (2.000 / 4.000) De terugverdientijd is dus 2,5 jaar. Is dit aanvaardbaar? (Omdat de cashflows elk jaar gelijk zijn kan je in dit geval de terugverdientijd ook uitrekenen door: 10.000 / 4.000 = 2,5 jaar) 11
De tijdswaarde van geld Indien je nu geld betaalt is dat anders dan wanneer je over een jaar gaat betalen! Stel je hebt de keus nu 100 betalen of over een jaar 110 Wat doe je? Je kan het geld ook op de bank zetten. Hoeveel levert dat op? Een ondernemer kan het geld investeren en er winst mee maken. Hetzelfde is van toepassing voor het ontvangen van geld. Als je het later ontvangt, en je geld nodig hebt moet je het lenen, en dan moet je rente betalen. Het maakt dus uit op welk moment je geld ontvangt of betaalt. Dit betekent dat geld dat je later ontvangt een andere waarde heeft als geld dat je nu ontvangt. 12
Contante waarde Eindwaarde r = 10% r = 10% 31 dec. 31 dec. 31 dec. 1.000 1.100 1.210 Ofwel: toekomstige waarde = huidige waarde x ( 1+r)ⁿ Eindwaarde r = 10% r = 10% 31 dec. 31 dec. 31 dec. 1.000 1.000 1.100 1.210 Ofwel: huidige waarde = toekomstige waarde / ( 1+r)ⁿ r = rente/rentabiliteitspercentage (10%) n = aantal perioden (2)
De netto contante waarde methode contante waarde, tijdswaarde van geld Inflatie / rente bij de bank. Bepaal met de rendementseis de contante waarde. Netto Contante waarde: Totale contante waarde van de cashflow gedurende looptijd min het investeringsbedrag. Indien de netto contante waarde positief is, dan is de investering rendabel en dus verstandig. 14
Een voorbeeld: NCW methode Bereken eerst de investering, 10.000 Bepaal de looptijd 4 jaar Bereken de cashflows, 4.000 / jaar Restwaarde 2.000 Rendement voorbeeld 10% De contante waarde van de cashflow 1e jaar 4.000 / 1,1 = 3.636 2e jaar 4.000 / 1,1² = 3.306 3e jaar 4.000 / 1,1³ = 3.005 4e jaar 6.000 / 1,1⁴ = 4.098 Totaal 14.045 (let op: in het 4e jaar wordt ook de restwaarde terug ontvangen!) Wat zegt dit nou? Netto Contante Waarde: 14.045,20-10.000 = 4.045,20 Is dit aanvaardbaar? Ja, de netto contante waarde is positief. 15
en dat was het voor vandaag! tot bij het volgende college Soms is de beste investering, niet investeren! Donald Trump (multi miljardair) 16