Wethouder van Verkeer, Binckhorst en Vlietzone P.W.M. Smit Gemeente Den Haag De voorzitter van Commissie Leefomgeving DSB/2013.309 RIS 265319 070-353 29 44 1 2 oktober 2013 Onderzoek naar de effectiviteit van de bezoekersparkeerregeling in Den Haag Aanleiding In november 2011 is een burgerinitiatief (RIS 181902) over de bezoekersregeling van betaald parkeren aan de gemeenteraad aangeboden. Naar aanleiding hiervan is een advies opgesteld (RIS 246111) dat in februari 2012 in de Commissie Leefomgeving is besproken. In de commissie is afgesproken dat eind 2012/begin 2013 een onderzoek naar de toekomst van de Haagse bezoekersregeling plaatsvindt (RIS 246562). Dit onderzoek is inmiddels afgerond. Daarnaast is afgesproken dat de effectiviteit van de huidige parkeerregeling in Scheveningen onderzocht wordt. Onderzocht wordt of een aanpassing van de betaald parkeerregeling wenselijk is ter verbetering van de parkeermogelijkheden voor sociaal bezoek. Met deze brief wil ik u informeren over de resultaten van het onderzoek naar de bezoekersparkeerregeling en de daaruit voortvloeiende vervolgstappen. Als bijlage treft u de rapportage van het onderzoek naar de bezoekersparkeervergunning aan. De initiatiefnemers van het burgerinitiatief zijn reeds geïnformeerd over de resultaten van het onderzoek. Via de commissiebrief Voorstel wijziging parkeerregeling Scheveningen (DSB/2013.455) informeer ik u binnenkort over de uitkomsten van het onderzoek naar de parkeerregeling in Scheveningen. Werking van de bezoekersparkeerregeling in Den Haag De gemeente Den Haag heeft een regeling waarmee inwoners in een gebied met betaald parkeren, tegen betaling van een vast bedrag, het recht krijgen hun bezoek een maximum aantal uren te laten parkeren, zonder dat het bezoek een parkeerticket uit de parkeerautomaat hoeft te kopen, of met GSM-parkeren hoeft te betalen. Indien het maximum aantal uren is verbruikt, dan moet het bezoek alsnog op een andere wijze betalen. Als een vergunninghouder aan het einde van het vergunningjaar nog uren overheeft, dan worden deze uren afgeboekt. Na verwerking van de betaling voor het nieuwe vergunningjaar, wordt het nieuwe jaartegoed op de parkeervergunning geboekt. Wanneer een vergunninghouder zijn bezoek wil laten parkeren, dan geeft hij een parkeerpas aan zijn bezoek en meldt via telefoon of via computer zijn bezoek aan. Sabine Gresnigt
DSB/2013.309 2 Resultaten onderzoek bezoekersparkeervergunning Het doel van het onderzoek is het adviseren over een toekomstbestendige bezoekersparkeerregeling voor de gemeente Den Haag. Hiervoor heeft de onderzoeker, de heer Mingardo van de Erasmus Universiteit Rotterdam, een vergelijkend onderzoek gedaan naar de bezoekersregeling in andere steden, een kwantitatief onderzoek naar het gebruik van de huidige regeling en een kwalitatief onderzoek onder gebruikers. Hieronder zijn kort de belangrijkste resultaten uit onderzoek in een kader weergegeven. Vergelijking met andere steden Het bezoekersparkeersysteem in Den Haag is vergelijkbaar of gunstiger voor bewoners en hun bezoek dan in andere steden in Nederland (waaronder de andere steden van de G4), omdat het: - parkeren met een bezoekersparkeervergunning in Den Haag relatief goedkoop is; - ook in andere steden niet mogelijk is om extra uren bij te kopen; - ook in andere steden niet mogelijk is om niet gebruikte uren aan het eind van het jaar mee te nemen naar volgend jaar. Kwantitatief onderzoek naar gebruik van de huidige regeling Resultaten uit de gegevens van het gebruik van de bezoekersvergunning: - 81% van de bezoekersvergunninghouders gebruikt de bezoekersvergunning; - 96,2% van de bezoekersvergunninghouders heeft voldoende aan de jaarlijks beschikbare uren; - In vier vergunninggebieden (Bomenbuurt, Regentessekwartier, Rustenburg-Oostbroek en Valkenboskwartier) is het aantal grootverbruikers sterk gedaald als gevolg van de stadsbrede uitbreiding van het uur tegoed met 35% in 2011; - In twee vergunninggebieden (Mient tot Volendamlaan en Transvaal) is sprake van een significant percentage grootverbruikers. In deze gebieden is het percentage ouderen niet groter dan op gemeentelijk niveau. Hierdoor is er geen direct verband tussen het percentage oudere mensen en het gebruik van de bezoekersparkeervergunning, zoals gesuggereerd is in het initiatiefvoorstel 'Marktconforme bezoekerspas'. Kwalitatief onderzoek onder gebruikers Resultaten uit de enquête onder gebruikers en de groepsdiscussies: - Uit de gehouden enquête onder gebruikers van de bezoekersvergunning blijkt dat de mening over het aantal beschikbare uren per jaar gelijk is verdeeld tussen de mensen die positief en negatief zijn. Dit is in contrast met de resultaten uit de statistische analyse, deze geeft aan dat de huidige regeling qua uren volstaat; - Uit de gehouden groepsdiscussie kwam naar voren dat de communicatie rond het beleid van de regeling verbeterd kan worden en dat het aan- en afmeldsysteem gebruiksvriendelijker en moderner zou kunnen. Uit het onderzoek blijkt dat in twee vergunninggebieden (Mient tot Volendamlaan en Transvaal) sprake is van een significant percentage grootverbruikers. Enkele sociaal-economische aspecten, als het percentage ouderen, percentage huishoudens en percentage lage inkomens, leiden niet tot een verklaring van deze afwijking. Een andere mogelijke verklaring voor deze afwijking kan zijn dat in de gebieden Mient tot Volendamlaan en Transvaal de bezoekersparkeervergunning veel gebruikt wordt voor de 2 e auto, zodat voor de 2 e auto geen parkeervergunning a 420,00 aangeschaft hoeft te worden. Echter uit een door de gemeente zelf uitgevoerde vergelijking tussen het 2 e autobezit en 2 e vergunning bezit blijkt niet dat in deze twee gebieden minder bewonersvergunningen worden aangevraagd voor de 2 e auto dan in andere gebieden. Helaas is een verklaring voor het significant percentage grootverbruikers in Mient tot Volendamlaan en Transvaal dan ook niet gevonden.
DSB/2013.309 3 Conclusie Hieronder zijn kort de belangrijkste conclusies uit het onderzoek in een kader weergegeven. De belangrijkste conclusies zijn: - Het huidige beleid met betrekking tot de bezoekersparkeervergunning in de gemeente Den Haag is goed. Bezoekers van bewoners kunnen goedkoop parkeren, zeker in vergelijking met andere grote steden, waaronder de G4; - Het hoge percentage (96,2%) van de mensen dat uitkomt met het aantal bezoekersuren, is een duidelijk signaal dat het aantal beschikbare uren per vergunninggebied voldoende is voor de bewoners en dat dit niet uitgebreid hoeft te worden; - Een eventuele uitbreiding van het aantal uren voor de bezoekersregeling is naast onnodig ook niet wenselijk. Een dergelijke uitbreiding draagt het risico in zich van ongewenste extra automobiliteit met een negatieve invloed op de parkeerbalans van de wijken. Opvallend is dat de perceptie van het bezoekersvergunningsysteem (die blijkt uit de gehouden enquête) slechter is dan de daadwerkelijke ervaring (die blijkt uit de analyse van de data van het gebruik van de bezoekersparkeervergunning). Zo geeft 35% van de bezoekersparkeervergunninghouders aan dat het aantal beschikbare parkeeruren dat gekoppeld is aan de bezoekersparkeervergunning ruim onvoldoende is voor de behoefte, terwijl uit de analyse van de datagegevens blijkt dat slechts 3,8% van de bezoekersparkeervergunninghouders niet over voldoende uren beschikt. Aanbevelingen Hieronder zijn kort de aanbevelingen uit onderzoek in een kader weergegeven. De aanbevelingen hebben betrekking op het moderniseren van de bezoekersvergunning, waardoor het product bij de huidige en toekomstige behoeften van de bewoners past. De aanbevelingen voor de korte termijn zijn: 1 Meer aandacht besteden aan de communicatie rond het beleid ten aanzien van de bezoekersparkeervergunning en het functioneren van het systeem. Een goede communicatie is essentieel om meer maatschappelijk draagvlak te creëren voor het beleid. Bewoners en bezoekers moeten goed geïnformeerd worden over de doelen en de redenen van het beleid en de relatie met het algemene mobiliteitsbeleid van de gemeente. Ook het functioneren van het systeem moet goed uitgelegd worden; 2 Meer aandacht besteden aan de mogelijkheid dat het systeem de codes voor het aan- en afmelden via de telefoon kan onthouden. Dit is nu onvoldoende bekend bij de vergunninghouders. Het onthouden van de codes maakt het voor (oudere) mensen die moeite hebben met het onthouden van de codes makkelijker om aan- en af te melden; 3 Een mobiele app ontwikkelen en introduceren om het aan- en afmelden makkelijker te maken. De ontwikkeling van een mobiele app maakt het systeem niet alleen klantvriendelijker maar kan ook kostenbesparend voor de gemeente werken. Het gebruik van de gratis telefonische optie voor aanen afmelden kost de gemeente Den Haag in de huidige situatie tot 40.000,- per maand; 4 De mogelijkheid introduceren om extra uren te kunnen kopen, tegen geldend straattarief, zodat vergunninghouders de bezoekerspas kunnen blijven gebruiken als het uurtegoed op is; 5 Om het gebruiksgemak te vergroten de mogelijkheid introduceren om op een makkelijke manier meerdere mensen tegelijk aan- en af te kunnen melden; 6 De mogelijkheid om in één keer voor meerdere dagen aan te kunnen melden. Of in elk geval een soort weekend-optie waarbij mensen in een keer voor het hele weekend aangemeld kunnen worden (dus met de automatische afmelding uitgeschakeld). Hierdoor wordt het gebruiksgemak vergroot.
DSB/2013.309 4 Voor de lange termijn wordt het volgende geadviseerd: Introduceer een systeem waarbij vergunninghouders de mogelijkheid hebben om te kiezen tussen verschillende uurtegoeden, waarbij het huidige maximum tegoed gehandhaafd blijft. Nu is het beleid one size fits all in hetzelfde vergunninggebied krijgt iedereen hetzelfde aantal uren. Het huidige gebruik van de bezoekersparkeervergunning laat echter zien dat de meeste vergunninghouders geen gebruik maken van alle toegekende uren. Zelfs 1/5 (19%) van de vergunninghouders gebruikt de vergunning niet en de helft of zelfs 60%-70% van de vergunninghouders gebruikt minder dan 50% van het totaal aantal beschikbare uren. Hierbij kan ook de optie om een beperkt aantal niet gebruikte uren mee te nemen naar het volgende jaar geïntroduceerd worden. In dit geval dient wel rekening te worden gehouden met het maximum aantal beschikbare parkeeruren dat aan het vergunningsgebied gekoppeld is. Voorstellen Onderstaand geef ik aan welke van de aanbevelingen passen binnen het gemeentelijke parkeerkader en welke ik zal overnemen. 1. Meer aandacht besteden aan de communicatie rond het beleid ten aanzien van de bezoekersparkeervergunning en het functioneren van het systeem. Uit het onderzoek komt naar voren dat het beleid ten aanzien van de bezoekersvergunning en het functioneren van het systeem niet voor alle gebruikers duidelijk zijn. Het beleid ten aanzien van de bezoekersvergunning wordt uitgelegd op www.denhaag.nl/parkeren. Ik zal zorgen voor verduidelijking van de informatie op de website, daarnaast zal in een artikel in de Stadskrant aandacht worden besteed aan het beleid. Ook zal op de website de beschrijving van het functioneren van het systeem worden verduidelijkt, iedere aanvrager van een bezoekersparkeervergunning ontvangt met de bezoekerspas een handleiding op papier. Ook deze handleiding wordt aangepast. 2. Meer aandacht besteden aan de mogelijkheid dat het systeem de codes voor het aan- en afmelden via de telefoon kan onthouden. Vergunninghouders die hun bezoek telefonisch aan- en afmelden, kunnen zelf een telefoonnummer koppelen aan het urentegoed c.q. aan één bezoekerspas. Wanneer deze optie is geactiveerd, vindt aan- en afmelding voortaan op basis van (telefoon)nummerherkenning plaats. De vergunninghouder hoeft dan niet meer het kaartnummer en de pincode in te voeren. Vergunninghouders die meerdere bezoekersspassen hebben gekocht, moeten oppassen met het activeren van deze optie. Wanneer zij met het gekoppelde telefoonnummer het bezoek aanmelden zal automatisch de gekoppelde pas worden geactiveerd. Ik zal zorgen dat in het artikel in de Stadskrant rondom het beleid expliciet wordt ingegaan op deze mogelijkheid. 3. Een mobiele app ontwikkelen en introduceren om het aan- en afmelden makkelijker te maken. Het huidige bezoekersparkeersysteem voorziet niet in een app. Op dit moment wordt een aanbesteding voorbereid voor een nieuw bezoekersparkeersysteem. Ik zal zorgen dat het aanbieden van een gebruikersvriendelijke app een eis is voor de mogelijke leverancier. Het aanmelden op andere wijze (telefonisch, via een internetpagina) moet in het nieuwe systeem ook mogelijk blijven. 4. De mogelijkheid introduceren om extra uren te kunnen kopen, tegen geldend straattarief. Bewoners in een betaald parkeergebied, die bezoek ontvangen, kunnen hun gasten het hele jaar door met het gemak van het bezoekersparkeersysteem laten parkeren. Zijn de standaarduren op, dan hoeven bezoekers niet meer naar de parkeerautomaat te lopen om daar een parkeerticket te kopen. Vergunninghouders kunnen via www.denhaag.nl/parkeren een aantal uren kopen en vervolgens afrekenen per ideal. De gekochte uren moeten dan worden toegevoegd aan het saldo. Ik wil deze aanbeveling overnemen, het geldt als eis voor het nieuwe bezoekersparkeersysteem, zoals genoemd onder voorstel 3. 5. Om het gebruiksgemak te vergroten de mogelijkheid introduceren om op een makkelijke manier meerdere mensen tegelijk aan- en af te kunnen melden.
DSB/2013.309 5 In het huidige systeem is voor iedere bezoeker die wordt aangemeld een bezoekerspas nodig. Iedere pas moet afzonderlijk worden aan- en afgemeld. Onderzocht kan worden of aan- en afmelden voortaan op niveau van pashouder kan plaatsvinden in plaats van op pasniveau. Zoals gemeld onder voorstel 3 wordt op dit moment een aanbesteding voorbereid voor een nieuw bezoekersparkeersysteem. Ik vind het om die reden niet opportuun de aanbieder van het huidige systeem te vragen het systeem aan te passen, de aanmeldoptie voor meerdere bezoekers zal deel uitmaken van het programma van eisen voor het nieuwe bezoekersparkeersysteem. 6. De mogelijkheid om in één keer voor meerdere dagen aan te kunnen melden. Of in elk geval een soort weekend-optie waarbij mensen in een keer voor het hele weekend aangemeld kunnen worden (dus met de automatische afmelding uitgeschakeld). De gemeente Den Haag heeft een bezoekersregeling ingevoerd om het mogelijk te maken kortdurend bezoek te ontvangen en te laten parkeren. Dit is de reden dat aan het einde van het betaald parkeren iedere bezoeker automatisch wordt afgemeld, op deze manier lopen vergunninghouders, die vergeten hun bezoeker af te melden na vertrek, een beperkt risico op teveel uren afschrijven. In geval extra uren bijgekocht kunnen worden tegen geldend straattarief (voorstel 4) en meerdere bezoekers tegelijk aangemeld kunnen worden (voorstel 5), verwacht ik een ongewenst parkeerconsumptiebevorderend effect. Daarom wil ik aanbeveling 6 overnemen en het mogelijk maken om per keer één bezoeker voor meerdere dagen aan te melden. Zoals gemeld onder voorstel 3 wordt op dit moment een aanbesteding voorbereid voor een nieuw bezoekersparkeersysteem. Ik vind het om die reden niet opportuun de aanbieder van het huidige systeem te vragen het systeem aan te passen, de aanmeldoptie voor meerdere dagen zal deel uitmaken van het programma van eisen voor het nieuwe bezoekersparkeersysteem. In het artikel in de Stadskrant rondom het beleid en het koppelen van een telefoonnummer aan het urentegoed, zal specifiek ook deze optie aan de orde komen. Om de voorstellen zo spoedig mogelijk door te voeren wordt bij de aanbesteding de snelheid van implementatie als toetsingscriterium gehanteerd. Het traject van aanbesteding en implementatie beslaat 6 tot 8 maanden. Uitgaande van de besluitvorming in oktober, kunnen de voorstellen rond mei 2014 worden doorgevoerd. Er zijn twee aanbevelingen die meer onderzoek vergen omdat deze betrekking hebben op het parkeerbeleid, namelijk het aanbieden van verschillende uurbundels en het mogelijk maken een beperkt aantal uren mee te nemen naar het volgende jaar. Het aanbieden van verschillende uurbundels maakt de bezoekersparkeervergunning complexer en vraagt een aanpassing aan de administratieve organisatie. De aanbeveling dient nader onderzocht te worden op haalbaarheid. De mogelijkheid om een beperkt aantal niet gebruikte uren van de standaard uren die gekoppeld zijn aan de bezoekersvergunning mee te nemen naar het volgend jaar, creëert net als de mogelijkheid om uren bij te kopen tegen geldend straattarief (voorstel 4), een verruiming van het aantal beschikbare bezoekersparkeeruren. Om te voorkomen dat bezoekersvergunninghouders uren gaan opsparen en daardoor een stuwmeer aan uren creëren, waardoor de bezoekersvergunning als 2e bewonersparkeervergunning kan dienen, dient deze nader uitgewerkt te worden. Ik zal u blijven informeren over de uitwerking van de aanbevelingen. Met vriendelijke groet, De wethouder van Verkeer, Binckhorst en Vlietzone, P.W.M. Smit