Hilversum, 26 juni 2014
Mediapact MEDIAPACT De Nederlandse mediasector heeft een naam hoog te houden. Niet voor niets is Media & ICT een apart netwerk binnen de Nederlandse topsector creatieve industrie. De groei en bloei van de sector dreigt echter geremd te worden door een schaarste aan personeel met de juiste mix van kennis en vaardigheden. Om dit probleem het hoofd te bieden, sluiten mediaorganisaties, kennis- en onderwijsinstellingen en overheden dit Mediapact. Het belangrijkste doel is om door samenwerking nu en in de toekomst te kunnen blijven voldoen aan de personeelsbehoefte van mediabedrijven. Het gaat dan niet alleen om opleidingsrichting en skills voor jongeren, maar ook om het bijscholen van docenten en mediaprofessionals in het kader van een leven lang leren. Zo ontstaan de randvoorwaarden voor een bloeiende, innovatieve en internationaal concurrerende mediasector. Ambitie en visie Nederland kent een groot aantal mediabedrijven dat internationaal aan de weg timmert. Naast bekende organisaties als United en RTL, bevinden zich door heel Nederland tal van creatieve en innovatieve mediabedrijven. De ondertekenaars van het Mediapact hebben de gezamenlijke ambitie om de internationale concurrentiepositie verder uit te bouwen. Einddoel is dat Nederland zich ontwikkelt tot de meest concurrerende mediaregio van Europa. Om dat te bereiken is in de eerste plaats goed opgeleid personeel, technisch, technologisch en creatief, nodig. Maar ook personeel dat beschikt over de juiste sociale (advies-)vaardigheden. Op deze punten dreigen knelpunten te ontstaan. Mediabedrijven ervaren in toenemende mate moeite om personeel te vinden met voldoende technische kennis. Veel jongeren kiezen voor creatieve of economische mediaopleidingen, terwijl er juist een grote behoefte bestaat aan personeel dat ook kennis van techniek, ICT en technologie heeft. Gezien de snelle technologische veranderingen in de sector is deze kennis een randvoorwaarde geworden om creatief conceptueel te werken. Er dreigt met name een tekort aan mensen die concepten technisch kunnen realiseren. Cruciaal hierbij is dat medewerkers in staat zijn om zich in een sector die voortdurend in beweging is, te blijven ontwikkelen en dus relevant te blijven voor de sector. Daarnaast verlaten te vaak talentvolle technische medewerkers de sector of zelfs Nederland omdat er elders aantrekkelijker perspectieven zijn. De ondertekenaars van het Mediapact onderkennen dit probleem. Zij spreken af de komende jaren gezamenlijk te werken aan een betere aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt, zodat de mediasector met multidisciplinaire mediaprofessionals kan blijven innoveren en internationaal een leidende positie in kan nemen. 2
Het belang van goed personeel De komende jaren loopt het tekort aan goed opgeleide technici op. Dit probleem wordt sinds 2012 op nationale schaal aangepakt via het Techniekpact. Het tekort aan gekwalificeerd technisch personeel speelt in het bijzonder ook in de creatieve sector. Mediabedrijven geven aan dat studenten meer kennis van techniek moeten hebben om mee te kunnen blijven draaien in de hedendaagse mediapraktijk. Ook mediaopleidingen erkennen dit probleem; zij staan telkens voor een uitdaging om de juiste technische kennis in hun opleidingen in te bouwen. Door het snelle tempo van de ontwikkelingen lopen opleidingen hierin soms achter en blijkt het lastig hype van trend te onderscheiden. Het is van groot belang dat mediabedrijven en opleidingsinstellingen gezamenlijk in een human capital-agenda afstemmen aan welke kennis behoefte is en hoe die kennis kan worden opgebouwd bij studenten, docenten en mediaprofessionals. Zodat opleidingen in onze dynamische wereld voortdurend up-to-date blijven, studenten de juiste kennis en vaardigheden opdoen en professionals en docenten elkaar scherp houden. Naast deze technische kennis is het van belang dat studenten beschikken over meer persoonlijke vaardigheden als 21st century skills, advies- en ondernemersvaardigheden. Studenten moeten leren interdisciplinair te denken en te werken en over de grenzen van de eigen organisatie heen te kijken. Creatieve klasse Uit internationaal onderzoek* blijkt dat regio s die over voldoende technisch en creatief personeel beschikken, een grotere economische groei kennen. De aanwezigheid van een creatieve klasse is van enorm economisch belang. De mediasector in Nederland heeft zich afgelopen decennia ontwikkeld tot één van de meest concurrerende van Europa. De ontwikkelingen in de mediasector gaan razendsnel en worden wereldwijd voortgedreven door technologische ontwikkelingen. Om door te kunnen groeien, strijden Nederlandse bedrijven meer en meer in een internationale arena. Slagen mediabedrijven en kennisinstellingen erin de opleidingen beter te laten aansluiten bij deze ontwikkelingen in de sector, dan liggen er grote kansen voor verdere groei. * Richard Florida, Cities and the creative class, (New York 2005). Voor Nederland: Gerard Marlet, De aantrekkelijke stad. Moderne locatietheorieën en de aantrekkingskracht van Nederlandse steden, (Nijmegen 2009), en Paul Rutten, Creatieve industrie als vliegwiel (onderzoek in opdracht van Creative Cities Amsterdam Area), (Haarlem 2011). Drie doelen De ondertekenaars van het Mediapact willen de komende jaren drie concrete doelen bereiken: Opleiden voor de media: Meer creatieven met relevante (technische) kennis en vaardigheden opleiden voor de mediasector. Jongeren kiezen voor de opleidingen waar mediabedrijven behoefte aan hebben: creatieve opleidingen met veel aandacht voor techniek of technische opleidingen met veel aan- 3
dacht voor de creatieve sector. Mediabedrijven en kennisinstellingen dragen gezamenlijk verantwoordelijkheid voor uitdagende curricula, óók in het funderend onderwijs, met veel mogelijkheden voor praktijkervaring en uitstekende kansen op een baan. Werken in de media: Meer technisch opgeleide jongeren kiezen blijvend voor een loopbaan in de mediasector. Het is van groot belang dat jongeren die kiezen voor een technische (media-)opleiding daadwerkelijk gaan werken in de mediasector. Een nauwe samenwerking tussen de media bedrijven en de opleidingsinstellingen kan hierbij helpen. Bijvoorbeeld door talentvolle studenten de kans te geven nog tijdens de studie intensief kennis te maken met de praktijk van het werken in de mediasector. Leren in de media: Werknemers onderhouden tijdens hun loopbaan voortdurend hun kennis. Op die manier blijven medewerkers relevant in de snel veranderende mediasector. Dit geldt zeker ook voor docenten van mediaopleidingen. Door nauw samen te werken met mediaorganisaties blijft het kennisniveau van docenten up-to-date. Het is belangrijk dat mediaprofessionals en docenten hun kennis voortdurend up-to-date houden. Bijvoorbeeld door masterclasses waarbij mediabedrijven en kennisinstellingen kennis uitwisselen. Mediaprofessionals, zowel werknemers als de groeiende groep zzp ers, kunnen op die manier structureel werken aan hun professionele ontwikkeling. Ook docenten van mediaopleidingen kunnen via masterclasses hun kennis onderhouden. Cruciaal in een zich voortdurend ontwikkelende sector! Drie uitgangspunten De ondertekenaars van het Mediapact werken volgens drie uitgangspunten: Regionale aanpak De uitwerking van de ambities uit het Mediapact vindt op regionale schaal plaats. De regio met de hoogste mediaconcentratie (de regio Amsterdam Hilversum Utrecht) realiseert op dit moment de Hilversum Media Campus, die uitgroeit tot een learning lab waar jongeren uitgedaagd worden en het vak leren en professionals hun kennis op peil houden. Deelname aan de Hilversum Media Campus beperkt zich niet tot de regio, maar staat open voor alle onderwijsinstellingen en bedrijven voor wie de Campus meerwaarde biedt. 4
Triple Helix De samenwerking in het Mediapact vindt plaats binnen de gouden driehoek van de drie O s: ondernemers, onderwijs & onderzoek en overheid. Leidend is steeds de concrete vraag van mediaorganisaties en hun visie op de toekomstige ontwikkelingen. Onderwijsinstellingen matchen dat met een zo goed mogelijk aanbod op het gebied van onderzoek, onderwijs en leven lang leren. Bedrijven zijn nauw betrokken bij het onderwijs, via bijvoorbeeld gastcolleges en de invulling van stages. De rol van de overheden (gemeenten, provincies, Rijk) is binnen de triple helix vooral faciliterend en verbindend. Onderwijs als fundament Goed onderwijs vormt het fundament onder een goed functionerende arbeidsmarkt. Het Mediapact richt zich niet alleen op initieel onderwijs, maar ook op de ontwikkeling van werkende professionals. Het gaat dan niet alleen om werknemers en zzp ers, maar ook om docenten. Hilversum Media Campus In de regio Hilversum ontwikkelen mediabedrijven, kennisinstellingen en overheden gezamenlijk de Hilversum Media Campus. Het initiatief is een invulling van de Human Capital Agenda van de Topsector Creatieve Industrie. De Hilversum Media Campus streeft naar een optimaal functionerende gouden driehoek van overheid, bedrijfsleven (mediaorganisaties) en kennisinstellingen. Als concrete uitwerking van het Mediapact werken de partners in de Hilversum Media Campus al sinds 2013 aan een betere afstemming tussen onderwijs en arbeidsmarkt. Het doel is dat meer jongeren gaan werken in de mediasector en dat werkenden en docenten zich tijdens hun loopbaan blijven ontwikkelen. Om deze doelen te realiseren heeft de Hilversum Media Campus vijf actielijnen ontwikkeld. Vijf actielijnen De partners in de Hilversum Media Campus committeren zich meerjarig aan de onderlinge ambitie om vraag en aanbod op de media-arbeidsmarkt goed op elkaar af te stemmen. De partners geloven in de kracht van samenwerking en gezamenlijke innovatie. Vanuit een gedeelde ambitie en passie kiezen de partners voor een structurele samenwerking. Partnerschap staat open voor iedere organisatie die bereid en in staat is om een bijdrage te leveren aan de uitvoering van de actielijnen. Concreet werken de partners de komende jaren aan vijf actielijnen: ACTIELIJN 1 MEDIAMODULES Binnen de mediasector wordt al veel gedaan aan onderwijs, alleen worden bestaande modules maar mondjesmaat met elkaar gedeeld. Via deze actielijn wordt rond clusters zoals gaming of mobile geïnventariseerd welke leermodules aangeboden worden en bekeken of deze breder toegankelijk gemaakt kunnen worden. Daarnaast wordt voor geconstateerde hiaten in het aanbod, een aantal mediamodules ontwikkeld in samenwerking tussen mediaorganisaties en opleidingsinstellingen. Het doel is om bestaand en nieuw aanbod van leermodules binnen het mediadomein zo breed mogelijk toegankelijk te maken voor mediaprofessionals en ook studenten, en daarmee een leven lang leren te faciliteren. 5
ACTIELIJN 2 MASTERCLASSES Masterclasses zijn kortcyclische (reeksen van) bijeenkomsten rond een bepaald thema, waar strategisch geplaatste personen binnen mediabedrijven en -organisaties en de mediaopleidingen aan deelnemen. Iedere reeks van masterclasses behandelt een thema bijvoorbeeld narrative design. Masters vanuit de betrokken organisaties en daarbuiten nemen ieder een bijeenkomst voor hun rekening. Het doel is om hiermee kennis te delen op hoog niveau, netwerken te vormen tussen onderwijs en mediaorganisaties en om betrokken partijen te faciliteren om elkaar te professionaliseren. ACTIELIJN 3 TOPTALENT TRAJECTEN Met de actielijn Toptalent trajecten wil de Hilversum Media Campus talenten de ruimte bieden om zich te ontwikkelen tot internationaal toonaangevende professionals binnen hun betreffende discipline. Daarnaast is het een instrument om (internationaal) talent vooral op technisch gebied te binden aan de sector en aan Nederland. De toptalent trajecten kunnen op verschillende manieren worden vormgegeven; van sectorbrede traineeships en opleidings trajecten tot meester-gezel constructies waar ervaren mediaprofessionals jonge talenten onder hun hoede nemen. ACTIELIJN 4 RESEARCH Het mediaonderzoek in Nederland is van hoog niveau en wordt internationaal bijvoorbeeld in internationale journals gewaardeerd. Nederlandse mediabedrijven en -organisaties op hun beurt, doen veel aan innovatie. Helaas weten de twee elkaar nog niet altijd goed te vinden. In deze actielijn verbindt de Hilversum Media Campus universiteiten, hogescholen en andere kennisinstellingen met mediabedrijven en -organisaties. Het doel is om gezamenlijke innovaties te ontwikkelen, kennis te valoriseren en om in een gezamenlijk Medialab op het Media Park (in de gedachte van MIT Media Lab) de toekomst van de media samen vorm te geven. ACTIELIJN 5 STUDENT CHALLENGES Het doel van deze actielijn is om studenten meer in aanraking te laten komen met mediaorganisaties, zodat de geconstateerde hiaten in kennis bij studenten rond techniek, 21 st century skills en ondernemersvaardigheden kunnen worden geadresseerd. Gemotiveerde en talentvolle studenten van verschillende niveaus en disciplines vormen samen een multi disciplinair team dat een bepaalde periode aan een echte concrete uitdaging van een media organisatie gaat werken. Hierbij wordt vanuit de betrokken opleidingsinstellingen en de mediaorganisaties intensieve begeleiding geboden. Door deze challenges in eerste instantie vooral open te stellen voor talentvolle studenten, krijgen opleidingen een instrument in handen om goede studenten te belonen, maar ook om te laten zien waar de lat binnen het vakgebied ligt. Hilversum, 26 juni 2014 6
Initiatiefnemers Mediapact Hilversum media CAmPus beeldengeluid.nl ilversum media CAmPus engeluid.nl BETROKKEN PARTIJEN VAN HET EERSTE UUR Gemeente Hilversum ik bouw mee aan de immovator Hilversum media CAmPus ik bouw mee aan de Hilversum media CAmPus Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid REEDS AANGESLOTEN PARTIJEN (IN ALFABETISCHE VOLGORDE) (dd 26 juni 2014) Amsterdam Economic Board A. Roland Holst College AVM Broadcasting Exhibition (Euroforum) Centre of Expertise Creative Industry CLICKNL EDG Media Elastique ELMconcepts Erasmus Universiteit Rotterdam Erfgooiers College ERMeCC / Erasmus Research Centre for Media, Communication and Culture HKU HU Mediajunkies Mediastages NOS ROCvA / MBO College Hilversum RTL See Genius The App Academy TNO United VPRO Kijk voor een actueel overzicht op www.beeldengeluid.nl/hilversummediacampus 7
Meedoen? Interesse om je aan te sluiten bij het Mediapact? Stuur een mail naar hmc@beeldengeluid.nl of kijk op www.beeldengeluid.nl/hilversummediacampus