HAN en duurzame energie

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "HAN en duurzame energie"

Transcriptie

1 Beroepsonderwijs tijdens de energie transitie HAN en duurzame energie Van buiten naar binnen. Tinus Hammink programma-manager SEECE Hogeschool van Arnhem en Nijmegen

2 HBO en topsectoren; keuze van HAN 1. beleid OCW : commissie Veerman HBO instellingen moeten zich uniek profileren Bekostiging gekoppeld aan speerpunten 2. beleid EL&I: topsectoren beleid High Tech Systemen en materialen Chemie Energie Creatieve industrie Life Sciences & Health Logistiek Tuinbouw en uitgangsmaterialen Agro & Food

3 Solar Energie Wind op zee Smart Grids Topsector energie Innovatiecontract Energiebesparing gebouwde omgeving Energiebesparing in de industrie Gas Bio energie Human Capital Agenda

4 Human Capital Agenda Topsector Energie Tekorten HBO, WO en MBO Continue inhoudelijke veranderingen De sector energie zit in een transitie Nieuwe rollen en regionale verbanden -Centre of expertise (Duurzame elektrische energie) -HBO onderzoeksfunctie en MKB participatie -kansen door sociale innovatie in onderwijs en MKB -aandacht voor krimpregio s -thematisch stimuleren 4 O s samenwerking

5 Alles TOP!! CoE als Publiek private samenwerking 4 O s On- der- zoek OVERHEID Nationale topsectoren Centres of Expertise Opleidingen ONDERNEMINGEN Regionale speerpunten

6 HAN focus op ELECTRISCHE energie Regiospecifiek en uniek in Nederland: veel elektriciteit (gerelateerde) bedrijven Opwekken en distributie (KEMA, TENNET, ALLIANDER, NUON) Maakindustrie; bijvoorbeeld t.a.v. -decentrale opwekking en decentrale opslag van energie (presentatie Piet) -voertuigen: elektrische aandrijving en opslag (batterij, waterstof) (ACE) Bouw- en installatie (all-electric houses, energieneutraal bouwen)

7 Doelstellingen SEECE geformuleerd o.b.v. behoeften (HCA) van bedrijfsleven (energiesector) -groei van uitstroom studenten die tijdens studie aan energie vraagstukken gewerkt hebben: 110 nu (wtb en E) naar 265 in groei instroom E en Wtb van 161 naar 235 (in 2016) -talentprogramma (10% van die 265 studenten) -groei onderzoeksomzet energie van 300 naar 450k -groei energiecursussen 100 naar 250k euro -valorisatie: Innovatie in MKB en start-ups

8 TNO arbeidsmarktverkenning ENWB Vervangingsvraag Technische functies Netwerkbedrijven: Jaarlijks 500 op MBO niveau Jaarlijks 200 op HBO/WO niveau Vervangingsvraag Technische functies Alliander Jaarlijks 80 op MBO niveau Jaarlijks 30 op HBO/WO niveau Energiesector arbeidsplaatsen 60% werknemers netwerkbedrijven ouder dan 45 jaar 50% van de functies energievoorziening middelbaar beroepsniveau. 26% vrouwen Bron: TNO arbeidsmarkt verkenning

9 Arbeidsmarkt techniek Vervangingsvraag technische functies alle sectoren 2011/2016 MBO Electrotechniek tekort 5000 MBO Werktuigbouw tekort 5000 MBO Civiel tekort 1000 MBO Procestechniek overschot 2500 MBO Installatietechniek overschot 2500 MBO ICT overschot 4000 MBO Proces overschot 500 Bron: TNO arbeidsmarkt verkenning

10 Arbeidsmarkt Vervangingsvraag HBO/WO technische functies alle sectoren 2011/2016 HBO Elektrotechniek tekort 5000 HBO Werktuigbouw tekort 5000 HBO Civiele techniek tekort 1000 HBO Informatica overschot 4000 WO Werktuigbouw tekort < 500 WO Civiele techniek tekort < 500 WO Informatica overschot > 500 WO Elektrotechniek overschot < 500 N.B overschot Elektrotechniek WO-ers is inclusief Elektronica Zij zijn minder gevraagd bij netwerkbedrijven. Bron: TNO arbeidsmarkt verkenning

11 Probleemstelling Analyse en Probleemstelling arbeidscapaciteit : -er is en blijft en groeiend tekort aan technische arbeidscapaciteit die gekwalificeerd is voor de energievoorziening (van de toekomst) - zonder interventies van werkgevers en opleidingsinstituten zullen de aanstaande tekorten niet worden opgelost. 11

12 Stakeholders Studenten Publieke domein -burgers (infra voorziening Nederland) -Gemeentes (EMIA, P2N) (aandeelhouders Netbedrijven) Onderwijs -HBO/WO -MBO -VMBO HANcentre of expertise duurzame elektrische energie Energie Milieu Technologie

13 Nieuwe doelgroepen Die anders niet in onze sector komen Mensen met een opleiding in een richting waarin geen arbeidsperspectief is. Mensen die willen werken in combinatie met een HBO studie cq. hun studie werkend willen afronden Mensen die moeten werken (geld verdienen) in combinatie met een HBO studie Mensen die kiezen voor het thema duurzame energie transitie

14 Opzet leer-werk traject netbedrijven 3 dagen deeltijd bij netbedrijf op MBO functie. 2 dagen deeltijd opleiding duurzame HBO /HAN In 4 jaar HBO diploma elektrotechniek (bachelor of engineering cq ingenieur) Casuïstiek, studieopdrachten, stage en afstudeer- opdrachten komen uit de energiewereld Gastcolleges, excursie en opdrachten door/bij netbedrijven Toelatingseis: MBO 4 (in relevante richting), Havo met NT of NG profiel en 21+ers die toelatingsexamen halen. Samen met regionale ROC s kandidaten op MBO 4 brengen door voorbereidend jaar. Bij slagen hiervoor worden al deze studiekosten terugbetaald aan student door netbedrijf. -Werving samen met ROC s onder hun alumni (MBO studies met slecht arbeidsmarkt perspectief. -inzetten Vavo trajecten bij ROC s voor havisten. Losse VO/HAVO vakken in examenjaar

15 17 Duurzame energie transitie Elektrotechniek opleiding met en voor de netbedrijven

Hoe krijgt u eenvoudig studenten HBO techniek en -business voor uw bedrijfsvraagstukken?

Hoe krijgt u eenvoudig studenten HBO techniek en -business voor uw bedrijfsvraagstukken? Hoe krijgt u eenvoudig studenten HBO techniek en -business voor uw bedrijfsvraagstukken? Tinus Hammink Leonie Dijkhof Workshop VNO-NCW-10 December 2015 IIME C.Missetstraat 30 7005 AB Doetinchem - www.iime.nl

Nadere informatie

Samenwerkingsagenda Hogeschool van Arnhem en Nijmegen en de Provincie Gelderland

Samenwerkingsagenda Hogeschool van Arnhem en Nijmegen en de Provincie Gelderland en de Provincie Gelderland 22 maart 2016 Overwegende dat: De provincie Gelderland veel waarde hecht aan de aanwezigheid van onderwijs/kennisinstellingen in haar Provincie. Uiteraard in hun functie van

Nadere informatie

Bijlage 2. Human Capital Agenda s

Bijlage 2. Human Capital Agenda s Bijlage 2 Capital s De topsectoren gaan een human (onderwijs en scholing) voor de langere termijn opstellen en zullen onderwijsinstellingen hierbij betrekken. De s bevatten o.a. een analyse van de behoefte

Nadere informatie

Topsectoren aanpak en de Nederlandse Defensie & Veiligheid gerelateerde industrie. Samen naar de top!

Topsectoren aanpak en de Nederlandse Defensie & Veiligheid gerelateerde industrie. Samen naar de top! Ministerie van Economische Zaken, Landbouw & Innovatie Topsectoren aanpak en de Nederlandse Defensie & Veiligheid gerelateerde industrie Samen naar de top! Drs. G.M. Landheer Directeur Topsectoren en Industriebeleid

Nadere informatie

TECHNIEKPACTMONITOR.NL HIGHLIGHTS 2017

TECHNIEKPACTMONITOR.NL HIGHLIGHTS 2017 TECHNIEKPACTMONITOR.NL HIGHLIGHTS 2017 AANDEEL LEERLINGEN VMBO 3E LEERJAAR 2006-2007 2013-2014 2016-2017 VMBO-BB 31% 24% 24% VMBO-KB 27% 22% 21% Het betreft hier het aandeel leerlingen binnen het totaal

Nadere informatie

Infrastructuur landsdeel Zuidoost. 3 hogescholen met bètatechniek 3 universiteiten Jet-Net: 38 scholen en 13

Infrastructuur landsdeel Zuidoost. 3 hogescholen met bètatechniek 3 universiteiten Jet-Net: 38 scholen en 13 Facts & Figures 24 Deel II LANDSDEEL zuidoost De Human Capital Agenda Brainport 2 vormt de basis voor het regionaal Techniekpact van het landsdeel Zuidoost, bestaande uit de provincies Noord-Brabant en

Nadere informatie

Presentatie EDB Nicole Ottenheim Gemeente Venlo. Tjeu van de Laar ROC Gilde Opleidingen. Hans Aarts Fontys Hogescholen

Presentatie EDB Nicole Ottenheim Gemeente Venlo. Tjeu van de Laar ROC Gilde Opleidingen. Hans Aarts Fontys Hogescholen Presentatie EDB 27-9-2017 Nicole Ottenheim Gemeente Venlo Tjeu van de Laar ROC Gilde Opleidingen Hans Aarts Fontys Hogescholen Bedrijfsleven: personeelspiramide wordt personeelsruit Outsourcing HO MBO

Nadere informatie

Infrastructuur landsdeel Noordvleugel. 5 hogescholen met bètatechniek 3 universiteiten Jet-Net: 31 scholen en 15

Infrastructuur landsdeel Noordvleugel. 5 hogescholen met bètatechniek 3 universiteiten Jet-Net: 31 scholen en 15 Facts & Figures 2 Deel II LANDSDEEL NOORDvleugel In het Techniekpact Noordvleugel hebben de provincies Noord-Holland, Flevoland en Utrecht hun bestaande techniek-, human capital- en economische agenda

Nadere informatie

zuidwest Infrastructuur landsdeel Zuidwest 6 hogescholen met bètatechniek 3 universiteiten Jet-Net: 53 scholen en 17

zuidwest Infrastructuur landsdeel Zuidwest 6 hogescholen met bètatechniek 3 universiteiten Jet-Net: 53 scholen en 17 LANDSDEEL zuidwest De regio West-Brabant is samen met de provincies Zeeland en Zuid-Holland verenigd in het landsdeel Zuidwest. In de Techniekpact-samenwerking op landsdeelniveau verbinden de zes subregio

Nadere informatie

seece Sustainable Electrical Energy Centre of Expertise H AN C ENTR E OF EXPERTISE SEECE

seece Sustainable Electrical Energy Centre of Expertise H AN C ENTR E OF EXPERTISE SEECE H AN C ENTR E OF EXPERTISE SEECE Sustainable Electrical Energy Centre of Expertise Sustainable Electrical Energy Centre of Expertise seece SEECE is hét centre of expertise op het gebied van duurzame elek

Nadere informatie

Topsectoren. Hoe & Waarom

Topsectoren. Hoe & Waarom Topsectoren Hoe & Waarom 1 Index Waarom de topsectorenaanpak? 3 Wat is het internationale belang? 4 Hoe werken de topsectoren samen? 5 Wat is de rol voor het MKB in de topsectoren? 6 Wat is de rol van

Nadere informatie

Indien anders gewenst, hier omschrijving geven: (max. 20 tekens incl. spaties)

Indien anders gewenst, hier omschrijving geven: (max. 20 tekens incl. spaties) Het aanvraagformulier bevat kerngegevens van het postdocvoorstel en de hogeschool. NB Zonder volledig ingevulde en ondertekende formulieren wordt een aanvraag niet in behandeling genomen. Algemene gegevens

Nadere informatie

Infrastructuur landsdeel Noord. 4 Centres of expertise (penvoerders)

Infrastructuur landsdeel Noord. 4 Centres of expertise (penvoerders) LANDSDEEL NOORD Het landsdeel Noord, bestaande uit de provincies Groningen, Friesland en Drenthe, heeft het Techniekpact regionaal vertaald in de Techniekagenda Noord Nederland. In de noordelijke provincies

Nadere informatie

Analyse integrale aanpak arbeidsmarktbeleid Zuidoost-Nederland Samenvatting

Analyse integrale aanpak arbeidsmarktbeleid Zuidoost-Nederland Samenvatting Analyse integrale aanpak arbeidsmarktbeleid Zuidoost-Nederland Samenvatting Versie 28 november 2012 In opdracht van de Brainport 2020-commissie Samenvatting Brainport 2020 heeft de ambitie om Zuidoost-Nederland

Nadere informatie

Het TKI SOLAR ENERGY in het Nederlandse Energie- / Topsectorenbeleid

Het TKI SOLAR ENERGY in het Nederlandse Energie- / Topsectorenbeleid Het TKI SOLAR ENERGY in het Nederlandse Energie- / Topsectorenbeleid SundayNL 2014-19 november 2014 - Arnhem Wijnand van Hooff Programmadirecteur TKI Solar Energy Inhoud Het Nederlandse Energiebeleid en

Nadere informatie

Het Bedrijfslevenbeleid

Het Bedrijfslevenbeleid Het Bedrijfslevenbeleid NAAR DE TOP! Sjoerd Visser Programmadirectie Topsectoren i.o. Inhoud Regeerakkoord Bedrijfslevenbeleid - ambitie - topsectoren - ruimtelijke aspecten - financiering - Proces fasering

Nadere informatie

Aanvraagformulier Take-off hbo fase 1 ronde 5

Aanvraagformulier Take-off hbo fase 1 ronde 5 Aanvraagformulier Take-off hbo fase 1 ronde 5 1 INHOUD 1 Inhoud... 1 2 Toelichting... 1 3 Algemene gegevens... 2 aa r 4 Betrokkenen (penvoerende) hogeschool... 3 5 Betrokkenen extern... 5 TOELICHTING m

Nadere informatie

Waar gaat LLL over? Regio. Onderwijs continuïteit. Arbeidsmarkt macro economie. Overheid vitaliteit, fiscaal beleid

Waar gaat LLL over? Regio. Onderwijs continuïteit. Arbeidsmarkt macro economie. Overheid vitaliteit, fiscaal beleid Waar gaat LLL over? Onderwijs continuïteit Arbeidsmarkt macro economie Individu employability Sector Regio Overheid vitaliteit, fiscaal beleid Bedrijven continuïteit, concurrentie Arbeidsmarkt doelen Sectorbeleid

Nadere informatie

Navigatie techniekpact

Navigatie techniekpact Navigatie techniekpact Beleidsthema s en - doelen Beleid in cijfers Beleidsinstrumentarium EZ 1 Versie oktober 2015 Beleidsthema s en doelen techniekpact Zorgen voor voldoende gekwalificeerde technici

Nadere informatie

Arbeidsmarktanalyse Logistiek Een analyse van vraag en aanbod: 2015, trends en prognoses tot 2020

Arbeidsmarktanalyse Logistiek Een analyse van vraag en aanbod: 2015, trends en prognoses tot 2020 Arbeidsmarktanalyse Logistiek Een analyse van vraag en aanbod: 2015, trends en prognoses tot 2020 Wim Verhoeven 25 mei 2016 Human Capital Agenda Logistiek Werk berust op 3 pijlers: Bevordering instroom

Nadere informatie

Energizing the city: Almere energy axis

Energizing the city: Almere energy axis Inhoud Energizing the city: Almere energy axis... 3 Van Noord/West naar Zuid/Ooost... 4 Energie die stroomt door de as... 5 Focus on knowledge & education... 6 Focus on innovation & experiments... 7 Focus

Nadere informatie

Havo, hier hbo: loud and clear, over.

Havo, hier hbo: loud and clear, over. Havo, hier hbo: loud and clear, over. Bert Schroën Voorzitter netwerk HTNO 28 september 2016 Overzicht presentatie Op naar toekomstbestendig bètatechniekonderwijs ontwikkelingen binnen hbo bètatechniek

Nadere informatie

Professional Engineering Programme TU Delft De stap terug naar de techniek

Professional Engineering Programme TU Delft De stap terug naar de techniek 1 Professional Engineering Programme TU Delft De stap terug naar de techniek Jan de Kreij/Ellard Groenewegen Programmamanagers 2 De TU Delft in het kort 3 Volwassenenonderwijs op de TUD 4 Professional

Nadere informatie

Techniek College Rotterdam

Techniek College Rotterdam Samenwerking Albeda / Zadkine Op weg naar: Techniek College Rotterdam Kwartaallezing 26 november 2015 1 overview: Waarom Techniek College Rotterdam? en de weg tot nu toe. Beleid Focus op Vakmanschap van

Nadere informatie

Toon Berkers Maartje Geenen Cécile Stallenberg

Toon Berkers Maartje Geenen Cécile Stallenberg Limburgse Arbeidsmarktdag 24 mei 2018 Toon Berkers Maartje Geenen Cécile Stallenberg Dit pdf-bestand bevat de belangrijkste dia s uit de presentatie die in de LADworkshop van 24 mei 2018 is gegeven. De

Nadere informatie

Duurzaam leren, werken en innoveren

Duurzaam leren, werken en innoveren Duurzaam leren, werken en innoveren 23 april 2015 Faculteit Bèta Sciences and Technology i.s.m. Metaalunie & FME Agenda Organisatie Faculteit Bèta Sciences & Technology en Onderwijsvisie Kennisdeling Werken,

Nadere informatie

Topgebied Energie: kansen voor Oost-Nederland Workshop - H. Datum 05 april 2011

Topgebied Energie: kansen voor Oost-Nederland Workshop - H. Datum 05 april 2011 Topgebied Energie: kansen voor Oost-Nederland Workshop - H Datum 05 april 2011 kiemt KANSEN CREËREN EN BENUTTEN Thecogas Binnenstadservice.nl Sidcon Ingrepro Bredenoord Nuon Helianthos Ubbink Solar Solesta

Nadere informatie

Reviewrapportage 2013

Reviewrapportage 2013 SEECE Sustainable Electrical Energy Centre of Expertise Reviewrapportage 2013 Tomorrow s Electricity Grid Met dank aan TU Delft, Prof. Van der Meijden (TenneT) Datum: 22 augustus 2013 Contactpersonen:

Nadere informatie

VOORBEELDEXEMPLAAR. Gegevens projectvoorstel. Aanvraagformulier Take-off hbo - fase 1 ronde 4

VOORBEELDEXEMPLAAR. Gegevens projectvoorstel. Aanvraagformulier Take-off hbo - fase 1 ronde 4 Het aanvraagformulier bevat kerngegevens van het projectvoorstel en de penvoerende hogeschool. NB Zonder volledig ingevulde en ondertekende formulieren wordt een aanvraag niet in behandeling genomen. Gegevens

Nadere informatie

Hier komt uw titel te staan 1

Hier komt uw titel te staan 1 Hier komt uw titel te staan 1 Regionale visie van de 3 O s Regionale visie van de 3 O s De regionale visie vormt de basis en het uitgangspunt voor het gezamenlijk meerjarig inzetten van acties door diverse

Nadere informatie

Businessplan SEECE * Sustainable Electrical Energy Centre of Expertise. Tomorrow s Electricity Grid

Businessplan SEECE * Sustainable Electrical Energy Centre of Expertise. Tomorrow s Electricity Grid Businessplan SEECE * Sustainable Electrical Energy Centre of Expertise Een samenwerking met en voor het energiegerelateerde bedrijfsleven Tomorrow s Electricity Grid Met dank aan TUDelft, Prof. Van der

Nadere informatie

Holland High Tech High Tech Solutions for Global Challenges Topsector High Tech Systemen en Materialen

Holland High Tech High Tech Solutions for Global Challenges Topsector High Tech Systemen en Materialen Holland High Tech High Tech Solutions for Global Challenges Topsector High Tech Systemen en Materialen Amandus Lundqvist Voorzitter Topteam HTSM 21 maart 2014 Topteam HTSM advies toename private én publieke

Nadere informatie

Topsectoren en de Samenwerkingsagenda EZ-provincies-MKB

Topsectoren en de Samenwerkingsagenda EZ-provincies-MKB High Tech Systems & Materials Life Sciences & Health Agro-Food Logistiek BEDRIJVEN Water Topsectoren en de Samenwerkingsagenda EZ-provincies-MKB Creatieve Industrie Energie Meer geld en betere dienstverlening

Nadere informatie

Provinciaal onderwijs- en arbeidsmarktbeleid

Provinciaal onderwijs- en arbeidsmarktbeleid Provinciaal onderwijs- en arbeidsmarktbeleid 2015-2019 Coalitieakkoord In Limburg bereiken we meer 25 mei 2018 Overleg WTE Regio Zuid Coalitieakkoord 2015-2019 In Limburg bereiken we meer Kern: verbinding

Nadere informatie

Arbeidsmarktanalyse HCA Noord-Brabant

Arbeidsmarktanalyse HCA Noord-Brabant Arbeidsmarktanalyse HCA Factsheetrapportage sector maintenance De provincie heeft door Etil het onderzoek 'Arbeidsmarktanalyse HCA ' laten uitvoeren. Om het menselijk kapitaal in de regio te behouden en

Nadere informatie

Voor vakmensen voor de toekomst

Voor vakmensen voor de toekomst Voor vakmensen voor de toekomst D66 Gelderland wil een klimaatneutrale en toekomstbestendige provincie zijn. Dat betekent windmolens plaatsen, zonneweides aanleggen en elk huis in Gelderland energieneutraal

Nadere informatie

Arbeidsmarktanalyse HCA Noord-Brabant

Arbeidsmarktanalyse HCA Noord-Brabant Arbeidsmarktanalyse HCA Noord-Brabant Factsheetrapportage sector zorg De provincie Noord-Brabant heeft door Etil het onderzoek 'Arbeidsmarktanalyse HCA Noord-Brabant' laten uitvoeren. Om het menselijk

Nadere informatie

EEN DUURZAAM EN DEKKEND HET KAN DUS WEL! TECHNIEKAANBOD VORMGEVEN ONDANKS DALENDE LEERLINGENAANTALLEN? Sheet 1

EEN DUURZAAM EN DEKKEND HET KAN DUS WEL! TECHNIEKAANBOD VORMGEVEN ONDANKS DALENDE LEERLINGENAANTALLEN? Sheet 1 EEN DUURZAAM EN DEKKEND TECHNIEKAANBOD VORMGEVEN ONDANKS DALENDE LEERLINGENAANTALLEN? HET KAN DUS WEL! Sheet 1 Han van Helmond programmaleider Sheet 2 DOELSTELLINGEN TECHNIEKKETEN BEVORDEREN INSTROOM TECHNIEKONDERWIJS

Nadere informatie

Workshop Ondernemerschap

Workshop Ondernemerschap HBO Congres 17 april 2014 Workshop Ondernemerschap Geert-Jan Sweers Onno Bieleman - Hogeschool van Arnhem en Nijmegen - Birch Consultants 1 Onderzoek en ondernemerschap Lectoraten (t=539) 90% 5% 5% Lectoraten

Nadere informatie

Economische Monitor Stedelijk netwerk. Arnhem-Nijmegen CONCEPT. Rozendaal Rheden Doesburg. Arnhem. Zevenaar. Renkum. Westervoort. Duiven Montferland

Economische Monitor Stedelijk netwerk. Arnhem-Nijmegen CONCEPT. Rozendaal Rheden Doesburg. Arnhem. Zevenaar. Renkum. Westervoort. Duiven Montferland CONCEPT Economische Monitor Stedelijk netwerk Renkum Arnhem Rozendaal Rheden Doesburg Zevenaar Westervoort Arnhem-Nijmegen Overbetuwe Lingewaard Duiven Montferland Druten Beuningen Rijnwaarden Wijchen

Nadere informatie

Zonder volledig ingevulde en ondertekende formulieren wordt een aanvraag niet in behandeling genomen.

Zonder volledig ingevulde en ondertekende formulieren wordt een aanvraag niet in behandeling genomen. 1 INHOUD 1 Inhoud... 1 2 Toelichting... 1 3 Algemene gegevens... 2 4 Betrokkenen penvoerende hogeschool... 3 5 Betrokkenen extern... 5 6 Overige informatie... 6 2 TOELICHTING Dit aanvraagformulier is geldig

Nadere informatie

KvK dienstverlening topsectoren

KvK dienstverlening topsectoren MIT regeling 2014 KvK dienstverlening topsectoren Bon Uijting senior adviseur KvK 15 mei 2014 KvK verzorgt vele MKB loketten topsectoren Telnr MKB Loket MKB loketten topsectoren MKB loket Agro Food 088-585

Nadere informatie

Aanvraagformulier RAAK-mkb indieningsronde maart 2019

Aanvraagformulier RAAK-mkb indieningsronde maart 2019 1 INHOUD 1 Inhoud... 1 2 Toelichting... 1 3 Algemene gegevens... 2 4 Betrokkenen (penvoerende) hogeschool... 3 5 Betrokkenen extern... 5 6 Overige informatie... 7 2 TOELICHTING Het aanvraagformulier bevat

Nadere informatie

dit* doorpakken in topsectoren

dit* doorpakken in topsectoren dit* doorpakken in topsectoren dit*doorpakken in topsectoren dit* is een prioriteitenprogramma. dit* zijn de maatregelen die nodig zijn om de groei van de Brabants-Zeeuwse economie te stimuleren, als voortrekker

Nadere informatie

Investeren in kwaliteit Kansrijk op arbeidsmarkt. Onderzoek met impact. Hbo als emancipatiemotor. Hbo in vogelvlucht. #hbocijfers

Investeren in kwaliteit Kansrijk op arbeidsmarkt. Onderzoek met impact. Hbo als emancipatiemotor. Hbo in vogelvlucht. #hbocijfers Investeren in kwaliteit Kansrijk op arbeidsmarkt Hbo als emancipatiemotor Onderzoek met impact Hbo in vogelvlucht #hbocijfers Februari 2018 Hbo als emancipatiemotor 453.354 Ingeschreven studenten in studiejaar

Nadere informatie

Arbeidsmarktanalyse HCA Noord-Brabant

Arbeidsmarktanalyse HCA Noord-Brabant Arbeidsmarktanalyse HCA Noord-Brabant Factsheetrapportage sector onderwijs De provincie Noord-Brabant heeft door Etil het onderzoek 'Arbeidsmarktanalyse HCA Noord-Brabant' laten uitvoeren. Om het menselijk

Nadere informatie

Ook zonder aanbevolen vak ben je toelaatbaar, het is geen vereiste.

Ook zonder aanbevolen vak ben je toelaatbaar, het is geen vereiste. Toelatingseisen en aanbevolen vakken NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool en Hogeschool Van Hall Larenstein 2018-2019 In dit document is de landelijke lijst met toelatingseisen van alle opleidingen van de

Nadere informatie

Informatiebrief wetgeving bepaling hoogte collegegelden

Informatiebrief wetgeving bepaling hoogte collegegelden Informatiebrief wetgeving bepaling hoogte collegegelden In het Hoger Onderwijs wordt onderscheid gemaakt tussen wettelijk en instellingscollegegeld. Het wettelijk collegegeld wordt door de minister vastgesteld

Nadere informatie

Veranderende zorg: Eenvisie op de zorgverlenervan de toekomst en de opleiding.

Veranderende zorg: Eenvisie op de zorgverlenervan de toekomst en de opleiding. Veranderende zorg: Eenvisie op de zorgverlenervan de toekomst en de opleiding. René Luigies zorginnovatiemakelaar Health Valley +31 611 366 339 +31 345 558 349 r.luigies@eusamed.eu rene.luigies @Lodewijkjes

Nadere informatie

Contextschets Techniek

Contextschets Techniek Contextschets Techniek Nationaal Techniekpact 2020... 2 Welke activiteiten ondernemen de hbo-instellingen?... 2 Welke activiteiten ondernemen de universiteiten?... 3 Welke activiteiten onderneemt de 3TU?...

Nadere informatie

De arbeidsmarkt in Holland- Rijnland vanuit economisch pespectief

De arbeidsmarkt in Holland- Rijnland vanuit economisch pespectief De arbeidsmarkt in Holland- Rijnland vanuit economisch pespectief Op basis van het arbeidsmarktonderzoek van Research voor Beleid en EIM Douwe Grijpstra Datum: 7 november 2007 Opbouw presentatie -Inrichting

Nadere informatie

Arbeidsmarktontwikkelingen in de techniek. Andries de Grip

Arbeidsmarktontwikkelingen in de techniek. Andries de Grip Arbeidsmarktontwikkelingen in de techniek Andries de Grip Expert meeting Arbeidsmarkt ingenieurs, 11 april 2018 Huidige arbeidsmarktsituatie Werkloosheid onder schoolverlaters, 2016 Techniek % Economie

Nadere informatie

Toptechniek in Bedrijf Programmalijn 1

Toptechniek in Bedrijf Programmalijn 1 Toptechniek in Bedrijf Programmalijn 1 Samenwerking van vijf Gelderse ROC s Organisatiestructuur Overlegstructuur Prestatie indicatoren 1 oktober 2012 Organisatiestructuur RxH Functie: Stuurgroep/klankbord

Nadere informatie

Big Science for Business Erik Prins

Big Science for Business Erik Prins Big Science for Business 2012 Erik Prins Even voorstellen Ambitie om iets te veranderen Krediet & Banken crisis Leiderschap crisis Schulden crisis Welvaart ongelijkheid We need a more sustainable economy

Nadere informatie

PROEFTUIN VOOR HET EUROPESE ENERGIESYSTEEM VAN DE TOEKOMST

PROEFTUIN VOOR HET EUROPESE ENERGIESYSTEEM VAN DE TOEKOMST NOORD-NEDERLAND: PROEFTUIN VOOR HET EUROPESE ENERGIESYSTEEM VAN DE TOEKOMST PROEFTUIN ENERGIE- TRANSITIE REGIONALE PARTNER IN DE EUROPESE ENERGIE UNIE Noord-Nederland is een grensoverschrijdende proeftuin

Nadere informatie

Human Capital Tafel Logistiek in Drenthe op 3 oktober 2013

Human Capital Tafel Logistiek in Drenthe op 3 oktober 2013 Human Capital Tafel Logistiek in Drenthe op 3 oktober 2013 Op 3 oktober 2013 hebben Stenden Hogeschool en de provincie Drenthe samen met Transport en Logistiek Nederland, EVO en de Kamer van Koophandel

Nadere informatie

Campus Zeeland Investeren in economische structuurversterking in de Zuidwestelijke Delta

Campus Zeeland Investeren in economische structuurversterking in de Zuidwestelijke Delta Campus Zeeland Investeren in economische structuurversterking in de Zuidwestelijke Delta BZW Bijeenkomst Middelburg, 4 april 2017 Inhoudsopgave 1. Campus Zeeland 2. Bèta College 3. Kennis & Innovatie Netwerken

Nadere informatie

M201218. Meer snelgroeiende bedrijven en meer krimpende bedrijven in Nederland

M201218. Meer snelgroeiende bedrijven en meer krimpende bedrijven in Nederland M201218 Meer snelgroeiende bedrijven en meer krimpende bedrijven in Nederland drs. D. Snel drs. N. Timmermans Zoetermeer, november 2012 Relatief veel snelgroeiende bedrijven in Nederland In deze rapportage

Nadere informatie

DISCOVER YOUR POWER WITH HZ OPEN DAG PROGRAMMA

DISCOVER YOUR POWER WITH HZ OPEN DAG PROGRAMMA DISCOVER YOUR POWER WITH HZ OPEN DAG PROGRAMMA WELKOM BIJ DE HZ RONDLEIDINGEN DOOR DE HOGESCHOOL HZ-studenten verzorgen vanuit het Atrium rondleidingen langs de algemene voorzieningen, zoals de mediatheek,

Nadere informatie

welkom op onze open dag! programma locatie De Sumpel 4-6 Almelo woensdag 1 februari uur

welkom op onze open dag! programma locatie De Sumpel 4-6 Almelo woensdag 1 februari uur welkom op onze open dag! programma locatie De Sumpel 4-6 Almelo woensdag 1 februari 2017 15.00-21.00 uur vind de opleiding die bij je past, ga de uitdaging aan en haal het beste uit jezelf! Bij ROC van

Nadere informatie

Wet Kwaliteit in verscheidenheid

Wet Kwaliteit in verscheidenheid Wet Kwaliteit in verscheidenheid Betekenis voor de doorstroom vo-hbo en mbo-hbo Presentatie VvSL-congres 7 november 2013 Pierre Poell voorzitter LICA Onderwerpen Achtergrond Wet Kwaliteit in verscheidenheid

Nadere informatie

Nederlands Kennis-en Innovatiecontract d.d. 11 december 2017

Nederlands Kennis-en Innovatiecontract d.d. 11 december 2017 Nederlands Kennis-en Innovatiecontract 2018-2019 d.d. 11 december 2017 Toelichting Kennis- en Innovatiecontract 2018-2019 Voor u ligt het nieuwe Kennis- en Innovatiecontract voor de jaren 2018 en 2019.

Nadere informatie

Instellingsbeleid doelstellingen en profiel

Instellingsbeleid doelstellingen en profiel Instellingsbeleid doelstellingen en profiel 1 Inleiding 2 Beleid 3 Onderwijs 4 Onderzoek 5 Beroepspraktijk en regio 6 Kwaliteit is mensenwerk 7 Operational Excellence 8 Bestuur 9 Raad van Toezicht 10 Financiën

Nadere informatie

economische vooruitzichten

economische vooruitzichten groei in de jaren nul (van 128.000 naar 140.000) krimp in 2010 (- 4.000 vaste krachten) afname van instroom uit onderwijs (20% in 5 jaar) toename van zij-instroom (55% in 5 jaar) tot 2009 2% minder instroom

Nadere informatie

Waar gaat LLL over? Regio. Sectorbeleid CAO/O&O. Cursus en contract. Bijscholen

Waar gaat LLL over? Regio. Sectorbeleid CAO/O&O. Cursus en contract. Bijscholen Arbeidsmarkt macro economie Individu employability Waar gaat LLL over? Sector Regio Overheid vitaliteit, fiscaal beleid Bedrijven continuïteit, concurrentie Arbeidsmarkt doelen Sectorbeleid CAO/O&O Innovatie

Nadere informatie

BETROKKENHEID EN FINANCIERING PUBLIEK PRIVATE KATAPULT NETWERKEN

BETROKKENHEID EN FINANCIERING PUBLIEK PRIVATE KATAPULT NETWERKEN BETROKKENHEID EN FINANCIERING PUBLIEK PRIVATE KATAPULT NETWERKEN TEKST EN ANALYSE DR. HENK DE POOT (NOBIS) NOVEMBER 2017 Betrokkenheid en financiering Publiek Private Katapult Netwerken 1 INHOUD 1 Betrokken

Nadere informatie

LESSEN UIT DE AUTOMOTIVE

LESSEN UIT DE AUTOMOTIVE LESSEN UIT DE AUTOMOTIVE ir. drs. Jan Wouters VGN 14-10- 16 CONTENT Automotive Industry Dynamisch Speelveld Hoe spelen we daarop in? Focus onderwijs / triple helix 1 AUTOMOTIVE INDUSTRIE Themagebieden

Nadere informatie

Factsheet Almeerse arbeidsmarkt Juni 2013

Factsheet Almeerse arbeidsmarkt Juni 2013 Factsheet Almeerse arbeidsmarkt Juni 2013 Snel een beeld van de Almeerse arbeidsmarkt Werkgevers krijgen de komende jaren in toenemende mate te maken met een tekort aan gekwalificeerde medewerkers. Zij

Nadere informatie

Onderzoeksrapport: zorgelijke terugloop leerwerkplekken mbo

Onderzoeksrapport: zorgelijke terugloop leerwerkplekken mbo Onderzoeksrapport: zorgelijke terugloop leerwerkplekken mbo - Algemene daling in aantal mbo-studenten. Deze daling wordt grotendeels veroorzaakt door de afname van het aantal leerwerkplekken. - Vooral

Nadere informatie

Arbeidsmarktanalyse HCA Noord-Brabant

Arbeidsmarktanalyse HCA Noord-Brabant Arbeidsmarktanalyse HCA Factsheetrapportage sector bouw De provincie heeft door Etil het onderzoek 'Arbeidsmarktanalyse HCA ' laten uitvoeren. Om het menselijk kapitaal in de regio te behouden en te vergroten

Nadere informatie

Ook zonder aanbevolen vak ben je toelaatbaar, het is geen vereiste.

Ook zonder aanbevolen vak ben je toelaatbaar, het is geen vereiste. Toelatingseisen en aanbevolen vakken NHL/Stenden Hogeschool en Hogeschool Van Hall Larenstein 2018-2019 In dit document is de landelijke lijst met toelatingseisen van alle opleidingen van de NHL/Stenden

Nadere informatie

Duurzaamheid: speerpunt voor industrie en onderwijs

Duurzaamheid: speerpunt voor industrie en onderwijs Duurzaamheid: speerpunt voor industrie en onderwijs Vereniging van de Nederlandse Chemische Industrie Nelo Emerencia, Speerpuntmanager Onderwijs & Innovatie Utrecht, 9 februari 2012 DAS Docentenconferentie

Nadere informatie

Arbeidsmarktanalyse HCA Noord-Brabant

Arbeidsmarktanalyse HCA Noord-Brabant Arbeidsmarktanalyse HCA Noord-Brabant Factsheetrapportage sector biobased economie De provincie Noord-Brabant heeft door Etil het onderzoek 'Arbeidsmarktanalyse HCA Noord-Brabant' laten uitvoeren. Om het

Nadere informatie

Arbeidsmarkt informatie in vogelvlucht

Arbeidsmarkt informatie in vogelvlucht Arbeidsmarkt informatie in vogelvlucht Macro-ontwikkelingen Gegevens vanuit ROA: researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt naar opleiding en beroep 2016 SBB en doelmatigheidsonderzoek UWV sectorale

Nadere informatie

CA-ICT Opleidingsfonds Arbeidsmarkt ICT. CA-ICT Opleidingsfonds Arbeidsmarkt ICT. Arbeidsmarkt ICT. Problematiek: Continue verandering

CA-ICT Opleidingsfonds Arbeidsmarkt ICT. CA-ICT Opleidingsfonds Arbeidsmarkt ICT. Arbeidsmarkt ICT. Problematiek: Continue verandering Opleidingsfonds Opleidingsfonds Louis Spaninks, directeur Werk maken van de toekomst 1 2 Problematiek: Continue verandering Toenemende onvoorspelbaarheid Toekomst Voorspelling in 2005: 2005: 80 % gebruikte

Nadere informatie

De hbo er aan het werk

De hbo er aan het werk De hbo er aan het werk Hogescholen leiden op voor de arbeidsmarkt. Dat doen zij met succes. Het overgrote deel van de studenten vindt binnen 3 maanden een baan op minimaal hbo-niveau. Beroepen en functies

Nadere informatie

Centre for Biobased Economy Innoveren van kennisoverdracht. Gerlinde van Vilsteren, 23 juni 2015

Centre for Biobased Economy Innoveren van kennisoverdracht. Gerlinde van Vilsteren, 23 juni 2015 Centre for Biobased Economy Innoveren van kennisoverdracht Gerlinde van Vilsteren, 23 juni 2015 Onderzoeksagenda Biobased Economy 2015-2027 B4B: biobased voor bedrijven, burgers en beleid - ONDERWIJS Kansen

Nadere informatie

Management Summary Arbeidsmarktverkenning Netwerkbedrijven

Management Summary Arbeidsmarktverkenning Netwerkbedrijven Management Summary Arbeidsmarktverkenning Netwerkbedrijven Management Summary Trends en ontwikkelingen (hoofdstuk 4 en 5) Om actuele informatie over de arbeidsmarkt waarop netwerkbedrijven zich begeven

Nadere informatie

Arbeidsmarktanalyse HCA Noord-Brabant

Arbeidsmarktanalyse HCA Noord-Brabant Arbeidsmarktanalyse HCA Noord-Brabant Factsheetrapportage sector Life sciences en Medische technologie De provincie Noord-Brabant heeft door Etil het onderzoek 'Arbeidsmarktanalyse HCA Noord-Brabant' laten

Nadere informatie

VISIE OP ONDERWIJS. Associate degrees voltijd

VISIE OP ONDERWIJS. Associate degrees voltijd VISIE OP ONDERWIJS Associate degrees voltijd Voor u ligt de Visie op Onderwijs voor de Associate degree-opleidingen. Deze visie is tot stand gekomen met de partners in het mbo en het hbo in de regio. In

Nadere informatie

DAS Lectorenbijeenkomst 13 november Annemarie Knottnerus Platform Bèta Techniek

DAS Lectorenbijeenkomst 13 november Annemarie Knottnerus Platform Bèta Techniek DAS Lectorenbijeenkomst 13 november 2014 Annemarie Knottnerus Platform Bèta Techniek Dynamiek Onderweg Publiek Private Samenwerking in het beroepsonderwijs Centres of expertise Centra voor innovatief vakmanschap

Nadere informatie

Quickscan Techniek in. onderwijs en werkgelegenheid

Quickscan Techniek in. onderwijs en werkgelegenheid Quickscan Techniek in Brabant onderwijs en werkgelegenheid Visie in beeld Om te weten waarover we in Brabant praten, hebben we als Samenwerkingsverband Techniekplatforms Brabant voor u een aantal relevante

Nadere informatie

Arbeidsmarktanalyse HCA Noord-Brabant

Arbeidsmarktanalyse HCA Noord-Brabant Arbeidsmarktanalyse HCA Noord-Brabant Factsheetrapportage sector logistiek De provincie Noord-Brabant heeft door Etil het onderzoek 'Arbeidsmarktanalyse HCA Noord-Brabant' laten uitvoeren. Om het menselijk

Nadere informatie

De waarde(n) van weten

De waarde(n) van weten De waarde(n) van weten STRATEGISCHE AGENDA HOGER ONDERWIJS 2015-2025 9 oktober 2015 De HO tour Waarom veranderen? Leven en werken in een in toenemende mate onvoorspelbare, complexe en geglobaliseerde wereld.

Nadere informatie

Campus Zeeland Investeren in economische structuurversterking in de Zuidwestelijke Delta

Campus Zeeland Investeren in economische structuurversterking in de Zuidwestelijke Delta Campus Zeeland Investeren in economische structuurversterking in de Zuidwestelijke Delta Bijpraten Raadsleden Vlissingen, 10 april 2017 Agenda > Welkom: Harry van der Maas (voorzitter stuurgroep) > Stand

Nadere informatie

short-logo NATIONAAL TECHNIEKPACT 2020 SAMENVATTING ÉÉN JAAR NA ONDERTEKENING RAPPORTAGE

short-logo NATIONAAL TECHNIEKPACT 2020 SAMENVATTING ÉÉN JAAR NA ONDERTEKENING RAPPORTAGE RAPPORTAGE NATIONAAL TECHNIEKPACT 2020 ÉÉN JAAR NA ONDERTEKENING SAMENVATTING short-logo MEI 2014 go Pagina 2 SAMENVATTING RAPPORTAGE NATIONAAL TECHNIEKPACT 2020 ÉÉN JAAR NA ONDERTEKENING Met het doel

Nadere informatie

Opleiden: samen ervoor staan (en gaan)

Opleiden: samen ervoor staan (en gaan) Ontwikkelingen Food in het Noorden Opleiden: samen ervoor staan (en gaan) Peet Ferwerda 4 november 2014 Friesland College en Nordwin College Food MBO Food HBO In Leeuwarden 2x groen en grijs Friesland

Nadere informatie

Informatiebrief wetgeving bepaling hoogte collegegelden

Informatiebrief wetgeving bepaling hoogte collegegelden Informatiebrief wetgeving bepaling hoogte collegegelden In het Hoger Onderwijs wordt onderscheid gemaakt tussen wettelijk en instellingscollegegeld. Het wettelijk collegegeld wordt door de minister vastgesteld

Nadere informatie

Adviescommissie EV. 21 november 2018

Adviescommissie EV. 21 november 2018 Adviescommissie EV 21 november 2018 MRDH event vrijdag 30 november, 12.00 18.30 uur Aanmelden via de website: www.samenwerkenmaaktsterker.nl Werkbezoeken: Hellevoetsluis - Historisch centrum en Droogdok

Nadere informatie

Onderzoek Alumni Bètatechniek

Onderzoek Alumni Bètatechniek Onderzoek Alumni Bètatechniek 0 meting - Achtergrond Eén van de knelpunten op de Nederlandse arbeidsmarkt is een tekort aan technisch geschoolden. De Twentse situatie is hierin niet afwijkend. In de analyse

Nadere informatie

1 Bent u bekend met het artikel Maakbedrijven trekken naar India wegens groeiend gebrek aan Nederlandse ingenieurs? 1

1 Bent u bekend met het artikel Maakbedrijven trekken naar India wegens groeiend gebrek aan Nederlandse ingenieurs? 1 > Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Directoraat-generaal Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Postadres

Nadere informatie

Arbeidsmarktagenda 21

Arbeidsmarktagenda 21 Arbeidsmarktagenda 21 Topsectoren en de HCA Voor de twee agrarische topsectoren is een Human Capital Agenda opgesteld met als doel, de aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt te verbeteren, zowel

Nadere informatie

VOORBEELDEXEMPLAAR. Gegevens projectvoorstel. Aanvraagformulier 3e ronde Take-off hbo - fase 1: Haalbaarheidsstudie

VOORBEELDEXEMPLAAR. Gegevens projectvoorstel. Aanvraagformulier 3e ronde Take-off hbo - fase 1: Haalbaarheidsstudie Het aanvraagformulier bevat kerngegevens van het projectvoorstel en de penvoerende hogeschool. NB Zonder volledig ingevulde en ondertekende formulieren wordt een aanvraag niet in behandeling genomen. Gegevens

Nadere informatie

Techniekpact; waarom, wat en hoe. Jurgen Geelhoed Projectleider Techniekpact

Techniekpact; waarom, wat en hoe. Jurgen Geelhoed Projectleider Techniekpact Techniekpact; waarom, wat en hoe Jurgen Geelhoed Projectleider Techniekpact Vraag van de technische arbeidsmarkt Waarom het techniekpact? Schaarste aan goed opgeleide technici (alle niveaus) loopt op

Nadere informatie

HOGER BEDRIJFSDIPLOMA

HOGER BEDRIJFSDIPLOMA HOGER BEDRIJFSDIPLOMA 7 APRIL 2016 HANS DAALE LEIDO WAT VOORBIJ KAN GAAN KOMEN Doelstellingen van deze bijeenkomst Kaders HBd (wat is een HBd) Recente, relevante ontwikkelingen (nationaal en internationaal)

Nadere informatie

Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt Gelieerd aan Maastricht University, SBE 3 afdelingen:

Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt Gelieerd aan Maastricht University, SBE 3 afdelingen: De arbeidsmarkt tot 2018. Is er ruimte voor jongeren? Didier Fouarge d.fouarge@maastrichtuniversity.nl RPA Netwerkbijeenkomst, Alphen aan den Rijn, 13 februari 2014 2 Researchcentrum voor Onderwijs en

Nadere informatie

Lab Career Event 2013

Lab Career Event 2013 20 november 2013 - Jaarbeurs Utrecht Deelnamegids voor organisaties www.labcareerevent.nl Lab Career Event 2013 Ontmoet uw toekomstige laboranten en analisten Wilt u direct contact met potentiële medewerkers

Nadere informatie

Elektrotechniek Instituut EAS. November 2017 Instituut EAS

Elektrotechniek Instituut EAS. November 2017 Instituut EAS Elektrotechniek 9-11-2013 Instituut EAS November 2017 Instituut EAS Hogeschool Rotterdam Instituut voor Engineering & Applied Science (EAS) Opleidingen: - Autotechniek - BML - Chemie - Elektrotechniek

Nadere informatie

Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap

Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap >Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag Fontys Hogescholen T.a.v. college van bestuur Postbus 347 5600 AH EINDHOVEN Hoger Onderwijs en Studiefinanciering

Nadere informatie

Techniekpact Twente: wat is dat ook alweer? Waarom een techniekpact in Twente? Programmalijnen

Techniekpact Twente: wat is dat ook alweer? Waarom een techniekpact in Twente? Programmalijnen Jaarverslag 2016 Techniekpact Twente: wat is dat ook alweer? Techniekpact Twente klinkt steeds meer mensen bekend in de oren. Maar wat is het ook alweer? Techniekpact Twente is een uitvoeringsprogramma

Nadere informatie