Strategisch beleidsplan LuciVer 2011-2016 Passie voor goed leven
Naam document B34 Strategisch beleidsplan 2011-2016 Versienummer 1 Documenteigenaar Bestuurder Doel document Beschrijven strategische beleid periode 2011-2016 Relatie HKZ norm Norm 4.1.3. Meerjarenbeleid Uitgifte datum 11-10-2011 Evaluatiedatum December 2016 2
Inhoudsopgave Inleiding 1 Visie 2 Missie 2 Kernwaarden 2 Thema s De cliënt (welzijn, wonen, zorg en dienstverlening) 3 Medewerkers en vrijwilligers 4 Positionering en marktwerking 4 Samenwerking en ketenzorg 5 Bedrijfsvoering 5 Stappen op weg naar de realisatie van strategische doelen 7 Ter afsluiting 10 3
Inleiding LuciVer staat voor de periode van een nieuw strategisch beleidsplan. Een beleidsplan dat richtinggevend wil zijn aan de organisatie met haar medewerkers en vrijwilligers. Een plan dat wil enthousiasmeren en inspireren om gemaakte keuzes nog duidelijker in te kleuren. De input voor dit strategisch beleidsplan is geleverd door medewerkers, vrijwilligers en belanghebbenden (onder andere de cliëntenraad en ondernemingsraad). Daarnaast is ook informatie uit regionale en landelijke bronnen verkregen. Deze inbreng tezamen heeft geleid tot wat LuciVer heeft gekozen als haar bestemming, rijk aan kansen en mogelijkheden. Het maakt dit strategisch beleidsplan tot het spoor naar de toekomst. De passie voor goed leven loopt als een rode draad door het plan. LuciVer wil voor haar cliënten¹ evenals voor medewerkers en vrijwilligers een omgeving creëren die alle ruimte biedt om invulling te geven aan goed leven. Daarin spelen gezond leven, samen leven en leven delen een wezenlijke rol. Maar ook optimisme en positivisme, begrippen die we beschouwen als een inspirerende grondhouding voor goed leven. Het station voor de periode 2011-2016 is bepaald. Jaarlijks zullen we bekijken of het uitgezette traject nog leidt naar de gewenste bestemming. We willen immers niet dat de rails door invloeden van buitenaf stroef wordt of onbedoeld naar een ander station leidt. Dat evalueren doen we samen. Met onze cliënten, medewerkers, vrijwilligers en overige betrokkenen. Daarmee is en blijft dit strategisch beleidsplan een plan van en voor LuciVer. 1
Visie LuciVer gaat ervan uit dat ieder mens op geheel eigen wijze in het leven staat. Dat ieder mens uniek is en zelf kiest wat zin geeft aan zijn leven. De keuze om zelf te bepalen wat betekenis geeft aan die leefwereld én de ruimte om deze ook als zodanig in te richten, is elementair voor wat LuciVer goed leven noemt. Het met anderen leven en genieten en het leven delen in het ontmoeten van anderen, draagt daar onmiskenbaar aan bij. Missie Op het fundament van goede zorg- en dienstverlening wil LuciVer haar cliënten, medewerkers en vrijwilligers alle ruimte en mogelijkheden bieden om hun persoonlijke leefwereld zo in te richten dat deze beantwoordt aan wat zij verstaan onder goed leven. LuciVer maakt zich dan ook sterk voor: - Het bieden van maximale ruimte voor de eigen stem, voor regie, zingeving, spiritualiteit en persoonlijke initiatieven als bron ter invulling voor goed leven. - Het zoeken naar voorkeuren en individuele wensen van cliënten. Deze zijn vervolgens bepalend voor de wijze waarop LuciVer ondersteuning biedt en vorm geeft aan haar handelen, activiteiten en organisatie. - Het stimuleren van een gezonde leefstijl en (indien gewenst) het begeleiden en ondersteunen van cliënten om zich zo gezond mogelijk te voelen. - Het gericht zijn op het delen van levens en zorgzaam samenleven als bijdrage aan goed leven. LuciVer wil de ontmoeting, de interactie van cliënten, medewerkers, vrijwilligers en overige betrokkenen bevorderen. - Het creëren van omstandigheden waarin een positieve en optimistische grondhouding de sfeer bepaalt. Daarmee wil LuciVer nog meer ruimte geven aan het met elkaar delen van geluk waardoor goed leven nog beter wordt. Kernwaarden Een wezenlijk onderdeel van het strategisch beleidsplan, vormt de vaststelling en formulering van de kernwaarden van LuciVer. Deze essentiële grondbeginselen van de organisatie worden enerzijds benoemd om medewerkers en vrijwilligers houvast te bieden in hun dagelijkse werkzaamheden. Anderzijds dragen ze bij aan het realiseren van de missie en strategische doelen. De kernwaarden van Stichting LuciVer zijn benoemd en vastgesteld na diverse bijeenkomsten met medewerkers, vrijwilligers en belanghebbenden, het analyseren van vragenlijsten ingevuld door cliënten, medewerkers en vrijwilligers, en gesprekken met in- en externe stakeholders. Als wij, zoals gesteld in onze missie en visie, op het fundament van goede zorg- en dienstverlening onze cliënten, medewerkers en vrijwilligers alle ruimte en mogelijkheden willen bieden om hun persoonlijke leefwereld zo in te richten dat deze beantwoordt aan wat zij verstaan onder goed leven, dan betekent dat, dat onderstaande punten onze kernwaarden vormen waar wij ons mee vereenzelvigen en van waaruit we willen werken. - Passie Met overtuiging doen waar je in gelooft. 2
- Aandacht Oprechte belangstelling voor wie de ander is. - Vertrouwen Het erkennen en waarderen van de mogelijkheden van de ander en tegelijkertijd uitstralen dat de ander op jou kan rekenen. - Inspiratie De positieve bron die je in beweging brengt. - Professionaliteit Voortdurend bewustzijn van wat je doet, weten waar je grenzen liggen en binnen deze grenzen actuele kennis, technieken, middelen en vaardigheden inzetten. Thema s voor het beleid van LuciVer Vanuit de SWOT-analyse (Strengths, Weaknesses, Opportunities & Threats), die tot stand is gekomen vanuit een brede groep LuciVer-belanghebbenden, zijn voor de periode 2011-2016 de volgende beleidsthema s opgesteld. - Cliënt: welzijn, wonen, zorg- en dienstverlening - Medewerker en vrijwilliger - Positionering en marktwerking - Samenwerking en ketenzorg - Bedrijfsvoering De aspecten die vanuit de SWOT-analyse van belang zijn binnen de beleidsvorming, worden in de volgende paragrafen nader geconcretiseerd. Beleidsthema: de cliënt (welzijn, wonen, zorg en dienstverlening) Door aandacht en respect te hebben voor de eigen stem, regie en zingeving van de cliënt, dragen de medewerkers en vrijwilligers van LuciVer bij aan het goed leven van de cliënt. Op het gebied van welzijn betekent dat: - Activiteiten worden georganiseerd vanuit hun spirituele of zingevende betekenis voor cliënten. - De interactie met anderen/naasten wordt mogelijk gemaakt als ondersteuning aan het kunnen delen van leven en geluk. - De persoonlijke betrokkenheid en toewijding van medewerkers en vrijwilligers is gericht op de individuele mens die onze cliënt is. - De medewerkers en vrijwilligers reageren initiatiefrijk en proactief op vragen en mogelijke wensen van onze cliënt. Medewerkers en vrijwilligers zijn gericht op méér dan de verwachting. Op het gebied van wonen² betekent dat: - De huisvesting van LuciVer kenmerkt zich door kleinschaligheid zodat onze cliënten kunnen worden gekend. - De woonruimte past bij de eigenheid van onze cliënten: de voorzieningen dienen dus flexibel te zijn. - De voorzieningen maken het mogelijk om anderen te ontmoeten en met hen te delen. - De vormgeving en inrichting van huisvesting gaat uit van de menselijke maat en heeft respect voor de privacy van onze cliënten. 3
- Onze cliënten wonen op de plaats die hun het beste past. - Er vindt ontwikkeling plaats naar vernieuwende huisvesting. Op het gebied van zorg en diensten betekent dat: - LuciVer ziet hoogwaardige en gecertificeerde kwaliteit als basis van haar dienstverlening. - Onder professionaliteit wordt de kunst verstaan van de goede dingen doen, op de goede wijze, op het goede moment. - We zijn gericht op gezond leven en het eigen kunnen van cliënten. - In samenspraak met de klant evalueren we bestaande diensten en producten en ontwikkelen we nieuwe. - We hebben een proactieve houding ten aanzien van vakinhoudelijke en technische ontwikkelingen die voor cliënten van LuciVer kunnen bijdragen aan goed leven. Strategische doelen beleidsthema de cliënt: - Het ontwikkelen en verankeren van de gerichtheid op goed leven van de cliënt. - Het optimaliseren van bestaande alsmede ontwikkelen van nieuwe producten en diensten op het gebied van welzijn, wonen, zorg en dienstverlening. Beleidsthema: Medewerkers en vrijwilligers De passie voor en de inspiratie vanuit het werk vormen een onderdeel van goed leven. - Medewerkers en vrijwilligers zijn het grootste kapitaal van LuciVer. - LuciVer beschouwt het investeren in medewerkers en vrijwilligers als voorwaarde om het organisatiebeleid uit te kunnen voeren, kwaliteit te garanderen, en de continuïteit van de organisatie veilig te stellen. - De omvang van de organisatie moet dusdanig ingericht zijn dat de medewerker en vrijwilliger kan worden ge- en erkend. - LuciVer streeft een dynamisch, actief en bewust werkgever- en werknemerschap na waarbinnen we ons richten op een gezonde leefstijl en goed leven. - We willen aansluiten bij de kwaliteiten, wensen en ambities van medewerkers en vrijwilligers vanuit de wetenschap dat hun vraag zich ontwikkelt en daarmee onderhevig is aan verandering. Dit vraagt flexibiliteit in sociaal en opleidingsbeleid ten behoeve van maatwerk voor de individuele medewerker en vrijwilliger. Strategisch doel beleidsthema de medewerker en vrijwilliger: - Het investeren in menselijk kapitaal opdat LuciVer een aantrekkelijk werkgever wordt en blijft, die deskundige medewerkers en vrijwilligers aantrekt en vasthoudt. Beleidsthema: Positionering en marktwerking Laten zien wat je waard bent. - LuciVer wil een organisatie zijn die zichtbaar is, inspireert en meer weet te bieden dan er wordt verwacht. Daarin wil LuciVer onderscheidend zijn. - De doelgroep waarop LuciVer zich richt bestaat uit inwoners van Alverna en Wijchen alsmede religieus geïnspireerden die het creëren van eigen betekenis, spiritualiteit en zingeving onlosmakelijk verbinden met goed leven, dan wel kiezen voor de overzichtelijke omvang en nabijheid van LuciVer. - LuciVer wil flexibel kunnen inspelen op maatschappelijke veranderingen en zal in staat moeten zijn in het belang van de cliënt en de organisatie keuzes te maken in het aanbod 4
van producten en diensten. Het gaat hierbij om de juiste balans vinden tussen enerzijds de beleving en belangen van de cliënt, en anderzijds de commerciële belangen van de organisatie. Strategisch doelen beleidsthema Positionering en marktwerking: - Het bouwen en bevestigen van een positief imago. - Het verankeren en uitbreiden van de zorg- en dienstverlening. Beleidsthema: Samenwerking en ketenzorg Gerichte samenwerking, als de cliënt er beter van wordt. - LuciVer richt zich op samenwerking. Daarbij vatten we samenwerkingsgerichtheid op als de bundeling van kennis en kunde ten behoeve van de cliënt, medewerker, vrijwilliger en organisatie. Het belang van de cliënt dient bij samenwerking en ketenzorg altijd en onafgebroken voorop te staan. - De meerwaarde van de samenwerking met andere spelers uit de keten zit in de complementariteit. LuciVer is gericht op partners die producten en diensten leveren aanvullend op de kennis, kunde en kracht van de eigen organisatie. - De toename van vergrijzing en steeds complexere levens- en zorgvragen noodzaken andere vormen van samenwerking alsmede andere partners in die samenwerking. Het doel daarvan is om op de vraag van de cliënt een zo compleet en kwalitatief mogelijk antwoord te geven. - Verdere interne samenwerking (ontschotting) van de diverse organisatieonderdelen van LuciVer zal de efficiëntie van de organisatie rondom de cliënt verhogen. Daardoor zullen medewerkers en vrijwilligers de eigenheid van de cliënt en zijn definitie van goed leven beter kunnen doorgronden. Strategisch doel beleidsthema Samenwerken en ketenzorg: - Het investeren in samenwerking met partners om de zorg- en dienstverlening verder te verbeteren. - Het zich openstellen voor (nieuwe) vormen van samenwerking die aanvullend aan het eigen pakket zorg- en dienstverlening zijn om daarmee nog beter aan de vraag van de cliënt te kunnen voldoen. Beleidsthema: Bedrijfsvoering Meer doen door slimmer werken. - LuciVer wil zich onderscheiden door de bedrijfsvoering zo in te richten dat er boven verwachting wordt gepresteerd. Dit vraagt om inspirerende medewerkers en vrijwilligers vol ondernemingszin die proactief zijn en de ambitie hebben om iets extra s te leveren op het gebied van welzijn, wonen, zorg- en dienstverlening. Daartoe dienen wij als organisatie maar ook als medewerkers en vrijwilligers steeds opnieuw in gesprek te gaan met cliënten over wat zij van ons en onze dienstverlening verwachten. - De basis voor een goede bedrijfsvoering is een stabiele en efficiënte organisatie die medewerkers en vrijwilligers in staat stelt om slim te werken. Oftewel om zowel in kwaliteit als in kwantiteit meer met minder te doen. Efficiëntie, stabiliteit en een goede bedrijfsvoering verzekeren het bestaansrecht van LuciVer en borgen de continuïteit van welzijn, wonen, zorg en dienstverlening en werkgelegenheid. - Onder efficiënte bedrijfsvoering verstaat LuciVer het sturen op de instroom van cliënten en het aanwenden van geldmiddelen uit wettelijke bronnen (AWBZ, Wmo en zorgverzekering) en derde geldstromen (aanvullende zorg- en diensten, sponsoring, et cetera). 5
- De bedrijfsvoering moet transparant, zakelijk en professioneel zijn en biedt zicht op de kostprijzen. Bedrijfsresultaten zijn daarmee voor iedereen inzichtelijk en beschikbaar. Strategisch doel beleidsthema Bedrijfsvoering: - Het maken van verschil vanuit de ambitie om meer te doen dan men van ons verwacht. - Ook bij veranderende financiering, wet- en regelgeving over vijf jaar nog steeds een gezonde organisatie zijn door slimmer te werken. 6
Stappen op weg naar de realisatie van strategische doelen Als staande organisatie wil LuciVer haar missie en strategische doelen gaan realiseren. Een aantal onderdelen van de organisatie die hierop van invloed zijn, worden hieronder kort beschreven. 1: Omvang LuciVer is een kleine, gezonde organisatie. De overzichtelijke omvang maakt het mogelijk dat cliënten, medewerkers en vrijwilligers zich gekend en erkend voelen. Dat brengt een gevoel van loyaliteit naar de organisatie met zich mee. Daarnaast is de kleinschalige omvang van LuciVer voorwaardenscheppend voor individueel maatwerk en de unieke invulling van goed leven. Een toekomstige eventuele groei en/of samenwerking op onderdelen zal niet ten koste mogen gaan van deze wezenlijke kracht van de organisatie. 2: Structuur De organisatiestructuur zal zodanig ingericht moeten worden dat deze de missie van LuciVer ondersteunt. Medewerkers en vrijwilligers vormen daarbinnen de basis. Zij zijn de sleutel tot een succesvolle organisatie en maken het mogelijk om vanuit de passie voor goed leven de missie waar te maken. Dit betekent dat medewerkers en vrijwilligers van LuciVer als de belangrijkste schakel van de structuur moeten worden gezien. De inrichting van de organisatiestructuur zal ondersteunend dienen te zijn aan bovengenoemd uitgangspunt. Bij de opzet van de organisatiestructuur gaan we dan ook uit van de volgende principes: 1: Korte lijnen en een overzichtelijk structuur: dit betekent een beperkt aantal hiërarchische niveaus. 2: De omvang, complexiteit en diversiteit van de werkzaamheden en de daarvoor bepaalde competenties zijn op elkaar afgestemd. 3: Het streven naar onderlinge vervangbaarheid. LuciVer legitimeert hiermee de volgende drie hiërarchische niveaus: - Teamleiders en kaderleden (operationeel management). Zij organiseren, ondersteunen en faciliteren de medewerkers en vrijwilligers, waarbij de visie en missie van LuciVer als uitgangspunt gelden en er gewerkt kan worden vanuit duidelijke kaders en heldere afspraken. - Managers en staf (tactisch management). De managers en staf zijn integraal verantwoordelijk voor het uitvoeren van de strategische doelen van LuciVer. Vanuit de visie en missie en vanuit de kaders die door het strategisch beleid geboden worden: o faciliteren de managers (manager WWZ en hoofd Bedrijfsbureau) het operationeel management en het kader in het realiseren van de zorg-, facilitaire en administratieve dienstverlening. o organiseert de stafmedewerker (kwaliteit/beleidsmedewerker) de essentiële ondersteuning voor de organisatie. Managers, staf en bestuurder vormen samen het managementteam. - Raad van bestuur (strategisch management). De bestuurder legt verantwoording af aan de Raad van Toezicht. Daarbij wordt gebruik gemaakt van de uitgangspunten van de zorgbrede governancecode.. De cliëntenraad en ondernemingsraad vormen belangrijke advies- en/of inspraakorganen die, ieder binnen hun eigen aandachtsgebied, actief betrokken zijn bij de beleidsvoering en implementatie. Dit gebeurt niet alleen waar wet- en regelgeving dat voorschrijft, maar op een veel breder terrein wordt de proactieve inbreng van cliënten- en ondernemingsraad verwelkomd. 7
Vrijwilligers vervullen binnen de structuur van LuciVer een bijzondere positie. Zij zijn de onmisbare helpende hand waar het gaat om het bijdragen aan het goede leven van de cliënt. In de toekomst zal de nu nog soms vrijblijvende invulling van de inzet en capaciteit van vrijwilligers nadrukkelijker een plek in de organisatiestructuur moeten krijgen, aanvullend op de formele inrichting van wonen, welzijn en zorg. Bovendien zullen er, zoals marktontwikkelingen laten zien, meer hoogopgeleide vrijwilligers op de markt beschikbaar komen. Zij zullen voor LuciVer en haar cliënten van extra waarde kunnen zijn wanneer zij binnen LuciVer een voor hen passende invulling voor hun maatschappelijke betrokkenheid vinden. 3: Cultuur De essentie van de cultuur van LuciVer is gericht op goed leven, een gezonde leefstijl en een klimaat waarin positieve en optimistische grondhouding de sfeer bepalen. Deze cultuur wordt gekenmerkt door medewerkers en vrijwilligers die in hun contacten met cliënten, collega s en derden laten zien passie voor hun werk te hebben, evenals inspiratie, vertrouwen, aandacht en professionaliteit. De kernwaarden van LuciVer zullen zich daarom bij iedere medewerker en vrijwilliger tot in de genen moeten nestelen om daarmee onderdeel te worden van hun ontmoeten en handelen. Zo zullen deze kernwaarden ten grondslag komen te liggen aan de besluiten die medewerkers en vrijwilligers vanuit hun eigen verantwoordelijkheid, elke dag binnen hun activiteiten in LuciVer zullen nemen. Alleen dan kun je spreken over de daadwerkelijke uitvoering van het strategisch beleid. Het traject van implementatie van de kernwaarden zal actief worden opgepakt. Hierbij zullen voorbeeldgedrag door de medewerkers en vrijwilligers van de drie hiërarchische niveaus en oprechte feedback noodzakelijke elementen zijn. Medewerkers en vrijwilligers worden aangesproken op hun competenties en krijgen vertrouwen. Het is vanuit dat vertrouwen dat medewerkers en vrijwilligers van LuciVer de juiste zorg en dienstverlening zullen kunnen realiseren. 4: Beheersen en verbeteren De PDCA-cyclus zal de basis moeten blijven voor het beheersen en verbeteren van processen binnen LuciVer. Binnen deze cyclus worden processen van tevoren gepland (Plan), ten uitvoer gebracht (Do), besproken en vergeleken met de uitgangspunten in het plan (Check) om de processen uiteindelijk bij te stellen (Act) en de PDCA-cyclus opnieuw te starten. Het toewerken naar HKZ (her) certificering ondersteunt in LuciVer het denken en handelen volgens de PDCA-cyclus. Informatie ten behoeve van de evaluatie kan op verschillende manieren verkregen worden, waaronder: - Het cliënt- en medewerkertevredenheidsonderzoek. - Formele en informele gesprekken met groepen of individuele cliënten, mantelzorgers, medewerkers en vrijwilligers. - De prestatiemeting Normen Verantwoorde Zorg. - De klachten- en complimentenregistratie, MIM en MIC. - Monitoring vanuit de kwantitatieve productiegegevens. - Risicoanalyse. De resultaatverantwoordelijke leidinggevenden zullen belast zijn met de periodieke evaluatie van de effectiviteit en efficiëntie van de bestaande processen. De stafmedewerker, het hoofd Bedrijfsbureau en de personeelsadviseur spelen een belangrijke (ondersteunende) rol bij het rapporteren, het maken van analyses en het opstellen van verbeterplannen. 5: Cliënten en communicatie In de marktgerichte omgeving van LuciVer zijn drie cliëntgroepen te onderscheiden. De wensen van deze groepen zijn van belang voor de organisatie LuciVer. In de komende periode zal vanuit onze maatschappelijke verantwoordelijkheid, onze ambitie een gezonde organisatie te willen zijn en 8
blijven, alsmede onder invloed van zich wijzigend landelijk beleid extra aandacht moeten uitgaan naar het versterken dan wel opbouwen van een goede relatie met personen behorend tot een van de drie groepen. De drie cliëntgroepen zijn: - Alle voornamelijk oudere inwoners uit het lokale gebied rondom LuciVer (Alverna en Wijchen) en ouderen die bewust kiezen voor een leefklimaat dat gericht is op goed leven, zingeving en spiritualiteit en die (in potentie) LuciVer als voorkeursaanbieder noemen. - Verwijzers, hierbij zijn de belangrijkste: huisartsen, thuiszorgmedewerkers, mantelzorgers en buurtbewoners. - Externe stakeholders, zoals zorgkantoren, zorgverzekeraars, Gemeente Wijchen, Talis, Inspectie voor de Gezondheidszorg, cliëntenorganisaties, onderwijsinstellingen, ziekenhuizen, collega-zorginstellingen en leveranciers. De veranderende maatschappelijke opvattingen en toenemende concurrentie vragen om een dynamisch communicatiebeleid. De uniciteit en kracht van LuciVer moet actief worden uitgedragen naar (potentiële) cliënten, verwijzers en stakeholders. De vorm van communicatie moet aangepast zijn aan de behoefte van de verschillende doelgroepen. Het kennen van de wensen en behoeften van cliënten, ontwikkelingen in de markt, imagobeïnvloeding en het onderhouden van een actieve relatie met de regionale pers, zal onderwerp van beleidsvorming op het gebied van communicatie en pr moeten zijn. Ook de interne communicatie behoeft in dit kader nadere uitwerking. 9
Ter afsluiting Met de beschrijving van de visie, missie, kernwaarden, beleidsthema s en strategische doelen van LuciVer, is het spoor naar de toekomst bepaald. De bestemming die we in 2016 willen bereiken, is helder. Maar hoe daar te komen? Welke stations zullen we onderweg aandoen? En hoe weten we nu of die leiden naar de gewenste eindbestemming? Door jaarlijks aan de hand van dit strategische beleidsplan de kaders te benoemen waarbinnen we concrete resultaten willen halen en te evalueren of de gestelde doelen van het afgelopen jaar naar tevredenheid zijn bereikt, komen de tussenstations in zicht en kunnen we ieder jaar bepalen of ons traject nog volgens planning is. Het maakt dit plan tot een spoorboekje, rijk aan mogelijkheden maar altijd gericht op de eindbestemming. Daar valt slechts één ding aan toe te voegen: Ga mee! Noten ¹ Onder cliënten worden alle mensen verstaan voor wie LuciVer een rol vertolkt in hun behoefte aan goed leven. Daartoe horen de bewoners van La Verna, Portiuncula en Rivo Torto, en ook overige inwoners van Alverna of Wijchen die een beroep doen op LuciVers zorg- en/of welzijnsdiensten in het kader van de AWBZ en WMO. ² Voor de visie op wonen en huisvesting is de horizon van 2020 leidend, en niet die van 2016. 10