Inhoud Voorwoord 9.Koekjes bakken 13 1.Koekjes versieren 31 Stappenplan 57.Koekjes & Kids... 61.Vier seizoenen in koek 69 Koekjes & Kids 89.Met liefde 93 Koekjes & Kids 97.Vrolijk Pasen! 99 Koekjes & Kids 107.Happy Birthday! 109 Koekjes & Kids 117.Sweet dreams 119 Koekjes & Kids 125.Flower Power! 127 Koekjes & Kids 141.Knibbel, knabbel, knuisje 143 Koekjes & Kids 155.Toet Toet! 157 Koekjes & Kids 165.Sinterklaas Kapoentje 169 Koekjes & Kids 175.Kerst & Koek 177 Koekjes & Kids 189.De koek is op! 190 Verkoopinformatie 192
Tips & trucs voor het maken van het perfecte koekjesdeeg Om ervoor te zorgen dat de koekjes de vorm van de uitstekers behouden en niet uitlopen in de oven gebruik ik in mijn recepten geen rijsmiddel zoals bakpoeder of baking soda (natriumbicarbonaat of zuiveringszout). - Patisseriebloem wordt ook wel Zeeuws bloem genoemd en zorgt voor extra krokante koekjes. Het is te koop bij horeca- en bakkerijgroothandels, sommige supermarkten en rechtstreeks bij de molen. Je kunt het zonder problemen vervangen door gewone bloem of patentbloem. Gebruik geen zelfrijzend bakmeel want daar zit een rijsmiddel in waardoor de koekjes in de oven hun vorm verliezen. - Ik geef er de voorkeur aan om suikerbakkerspoeder te gebruiken in de recepten voor koekjes die ik ga versieren met royal icing. Het zorgt voor een glad en soepel deeg zonder zichtbare suikerkristallen. Hierdoor worden de koekjes tijdens het bakken mooi egaal glad en dicht van boven en kan tijdens het versieren de vloeibare icing niet in de koekjes lopen. Je kunt suikerbakkerspoeder ook naar smaak vervangen door fijne kristalsuiker of witte, lichtbruine (bij kaneelkoekjes) of donkerbruine (bij chocoladekoekjes) basterdsuiker. - Mix de boter, suiker en smaakstof tot een romig mengsel, maar niet te lang. Wanneer dit mengsel te luchtig wordt, kunnen de koekjes in de oven een bobbelig oppervlak krijgen door de ontstane luchtbelletjes. - Kneed het deeg na het toevoegen van de bloem door tot alle ingrediënten heel goed gemengd zijn, maar wederom niet te lang want dan kunnen de koekjes wat taai worden. - Is het deeg erg plakkerig? Voeg nog wat extra bloem toe totdat het deeg loslaat van de mengkom. - Is het deeg erg droog en korrelig? Voeg langzaam een klein beetje volle melk toe totdat het deeg mooi samenhangend wordt. - Je kunt het deeg luchtdicht verpakt in de koelkast bewaren tot de houdbaarheidsdatum van het ei dat je hebt gebruikt. In de vriezer is het deeg drie maanden houdbaar. - Je kunt de boter in de recepten vervangen door dezelfde hoeveelheid plantaardige margarine voor een koemelkvrije variant. - Ga je koekjes bakken met kinderen? Laat dan het ei weg uit het recept en voeg in plaats daarvan 50 ml volle melk toe aan het deeg. Zo krijg je een deeg waar je veilig van kunt snoepen zonder gevaar voor salmonella. Door het ei weg te laten heb je wel iets meer kans op uitloop van de koekjes in de oven. - Met alle recepten maak je ongeveer 900 gram koekjesdeeg. Het gewicht van een koekje hangt af van hoe dik je het deeg uitrolt en de afmeting van je uitstekers, maar gemiddeld wegen koekjes tussen de 20 en 40 gram. Met één keer het recept kun je dus tussen de 20 en 45 koekjes bakken. Heb je meer deeg nodig? Je kunt de recepten zonder problemen verdubbelen. - De kwaliteit van je ingrediënten bepaalt de uiteindelijke smaak van je koekjes. Kies voor een goede kwaliteit boter, écht vanille-extract, verse scharrel- of vrije-uitloopeieren en biologische bloem. Het zal de smaak van je koekjes ten goede komen! Het uitsteken & bakken van koekjes Wanneer het deeg gemaakt en gekoeld is, kan de pret beginnen. Zoek je mooiste uitstekers bij elkaar en rollen maar! 1. Rol het gekoelde deeg met een deegroller uit tussen twee vellen bakpapier. 2. Gebruik voor het uitrollen twee uitrollatjes van 0,5 cm dik. Zo worden de koekjes allemaal mooi gelijkmatig en even dik. 3. Steek de koekjes uit met behulp van uitstekers. 4. Leg de koekjes op bakpapier op een bakplaat en bak ze ongeveer 20 minuten op 160 C. Let op! De genoemde oventemperatuur en de baktijd zijn een indicatie. Iedere oven is anders en daarnaast is de benodigde baktijd voor een groot deel afhankelijk van de grootte van de koekjes. Bak koekjes van ongeveer gelijke grootte daarom altijd samen op één bakplaat en haal de koekjes uit de oven wanneer ze een mooie egale lichtbruine kleur krijgen. 5. Laat de koekjes eerst 10 minuten op de bakplaat liggen, voordat je ze verplaatst naar een rooster om ze helemaal te laten afkoelen. Koekjes Basisrecepten bakken 18 19
Gekleurde suiker Gekleurde suiker kun je in combinatie met vloeibare icing gebruiken om je koekjes mee te versieren. Je strooit de suiker over de nog natte icing en krijgt dan een wollig effect. Leuk om bijvoorbeeld sneeuw, zand of een dierenvacht mee na te bootsen. Je kunt gekleurde suiker kant-en-klaar kopen maar ook heel gemakkelijk (en goedkoop) zelf maken. Bloemen spuiten met royal icing Dropflowers Dropflowers zijn kleine suikerbloemetjes die je letterlijk in een handomdraai maakt. Er zijn vele spuitmondjes verkrijgbaar voor bloemetjes in verschillende vormen en maten en de hier beschreven werkwijze is eigenlijk voor alle bloemetjes hetzelfde. 1. Doe de benodigde hoeveelheid kristalsuiker in een plastic zakje. Steek een cocktailprikker in het flesje voedingskleurstof en steek het stokje daarna in de suiker. Gebruik geen druppels kleurstof want dan wordt de suiker vochtig en gaat het klonteren. 2. Houd het zakje goed dicht tussen duim en wijsvinger (of knoop het dicht) en meng de suiker en de kleurstof in het zakje net zo lang tot de suiker helemaal egaal gekleurd is. Herhaal dit proces eventueel voor een fellere/ donkerdere kleur. Voeg voor een extra sparkle een beetje eetbaar glitterpoeder toe aan de suiker. 3. Bedek het koekje met een vloeibare onderlaag door het te omlijnen en in te vullen met vloeibare icing. Strooi royaal gekleurde suiker over de nog natte onderlaag en laat dit drogen. 4. Verwijder het teveel aan suiker pas met de hand of met een droge kwast wanneer de icing helemaal droog is. 1. Gebruik voor het spuiten van kleine dropflowers een spuitzak met stevige icing en bijvoorbeeld spuitmond Wilton nr. 225, nr. 129 of nr. 140. 2. Zet de spuitzak verticaal op een stevige, vlakke ondergrond zoals een snijplank of cakedrum bedekt met bakpapier. Je kunt ook taartkarton gebruiken. 3. Draai de spuitzak een kwartslag terwijl je tegelijkertijd in de spuitzak knijpt. Hoe meer kracht je gebruikt hoe groter de bloemetjes zullen worden. 4. Stop met knijpen en haal voorzichtig de spuitzak omhoog zonder het bloemetje te beschadigen. 5. Spuit in het hart van het bloemetje nog een stip met een andere kleur icing of gebruik hiervoor een suikerpareltje. 6. Laat de bloemetjes minstens 24 uur drogen voordat je ze met een (palet)mes voorzichtig van het bakpapier of taartkarton losmaakt. Koekjes versieren 44 45
Vlinder ontwerp 1 1. Omlijn de vleugels van de vlinder met vloeibare zwarte icing en een spuitmond nr. 4. Vul de vleugels direct op met een vloeibare icing in een vrolijke kleur. 2. Neem een schone cocktailprikker en trek terwijl de icing van de vleugels nog nat is met het puntje streepjes door de icing vanuit de zwarte buitenrand naar de gekleurde binnenkant van de vleugels toe. Maak na ieder streepje de cocktailprikker schoon met een vochtige doek. 3. Spuit daarna ook meteen met vloeibare gele icing stippen op de vleugels en spuit daar eventueel met zwarte icing weer kleine stipjes in. Spuit het lijfje van de vlinder met vloeibare zwarte icing. Vlinder ontwerp 2 1. Omlijn de vleugels van de vlinder met vloeibare zwarte icing en een spuitmond nr. 3 en spuit het lijfje los van de vleugels. Laat dit 30 minuten drogen. 2. Vul de vleugels in met vloeibare icing in een vrolijke kleur. Spuit terwijl deze icing nog nat is met vloeibare zwarte icing en een spuitmond nr. 2 twee streepjes in het midden van de onderen bovenkant van de vleugels. Vier seizoenen in koek 3. Kies een tweede kleur vloeibare icing met een spuitmond nr. 2 en zet tussen de twee zwarte streepjes nog een derde streep. Trek zo snel mogelijk met een cocktailprikker streepjes door de icing van binnen naar buiten. Maak na ieder streepje de cocktailprikker schoon met een vochtige doek. 4. Spuit eventueel nog wat zwarte stippen in de vleugels waar je met gekleurde vloeibare icing weer een klein stipje in zet. 79
Knibbel, knabbel, knuisje Misschien had je het ondertussen al wel gemerkt maar ik heb de neiging om dingen te maken van koek. De hele dag door vraag ik me bij alles wat ik tegenkom af of het misschien leuk is om er een eetbare versie van koek van te maken... Als ik nu terugkijk dan denk ik dat ik wel weet waar het is misgegaan. In mijn vroege jeugd. Bij het sprookje van Hans & Grietje om precies te zijn. Ik had een cassettebandje (jemig wat word ik al oud...) met daarop sprookjes van de gebroeders Grimm en Hans & Grietje was veruit mijn favoriet. Het is éigenlijk een heel eng verhaal over twee arme kinderen die door hun stiefmoeder worden achtergelaten in het bos en daarna door een boze heks die ze wil vetmesten en opeten gevangen worden gehouden maar dat was voor mij allemaal bijzaak. Het ging mij om de beschrijving van dat huisje gemaakt van koek en snoep waar de heks in woonde. Dat sprak zó tot mijn verbeelding! Iedere keer dat ik naar het sprookje luisterde fantaseerde ik over hoe ik later zelf in zo n huisje van koek zou gaan wonen. Helaas is het bij dromen gebleven... Knibbel, knabbel, knuisje... Daarom leef ik me uit met het bouwen van de koekhuisjes uit mijn dromen in het klein. Compleet met raamkozijnen van pure chocolade, stoeptegels van noga en macaronbomen in de tuin. Ik heb zo al een heel dorp gebouwd en grijp iedere gelegenheid aan voor een nieuw exemplaar. Met Pasen vul ik ze met paaseitjes, tijdens de kerstdagen zet ik er een waxinelichtje in, voor het Sinterklaasfeest maak ik er een surprise van en ook als verjaardagscadeautje met een presentje erin doen ze het goed. In dit hoofdstuk vind je een werkbeschrijving voor het bouwen van je eigen koekhuisje en ter inspiratie ook foto s van mijn bouwwerken, maar laat je daar alsjeblieft niet door (af)leiden. Er is namelijk niets leuker dan het snoephuisje uit je eigen dromen te bouwen. Alles mag en alles kan, dus op naar de snoepwinkel en leef je uit! 143
Toet Toet! Ik heb eigenlijk helemaal niets met auto s maar sinds er hier in huis een klein jongetje rondloopt dat helemaal gek is van alles met een motor en wielen en bij ieder voertuig dat langsrijdt toet toet! roept kan ik er niet meer omheen. Toet Toet! Het idee voor dit hoofdstuk is dan ook ontstaan nadat ik voor mijn zoontjes tweede verjaardag een taart met een auto van koek erop had gemaakt. Ik heb het ontwerp voor dit boek iets aangepast en het gecombineerd met een afbeelding van een oude landkaart zodat je het ook zou kunnen gebruiken voor de wat oudere autocoureur of wegpiraat. 157