Grip op samenwerking Informerende bijeenkomst 7 oktober 2015 LindenbergAdvies Consultancy en projectrealisatie
Agenda 1. Introductie en doel 2. Samenwerken: kansen en bedreigingen 3. Wat is de positie van de raad? Casus afvalstoffeninzameling Onderscheid privaat en publiek 4. Hoe komt en blijft u in positie? Bespreken dilemma s, vragen en lastige kwesties Martiniplaza 2
Grip op samenwerking of? 3
Samenwerken Typische kansen: Kosten en kwaliteit Verrijking en kennisdeling, nieuwe chemie Focus Verzakelijking en professionaliteit 4
Samenwerken Typische bedreigingen: Autonomiebehoefte deelnemers Argwaan en onzekerheid leidt tot defensief gedrag Bestuurlijke drukte Tijd en energie voor inrichten en coördinatie Minder grip en invloed, zelfs afwenteling van problemen van anderen Verlies identiteit Institutioneel belang verbonden partij 5
Beperkingen beïnvloedingsruimte: grenzen aan grip Besluitvorming delen met meerdere deelnemers Geen bevoegdheden tot benoemen en ontslaan directie Onttrekt zich deels aan de gemeentelijke P&C-cyclus en besluitvormingsafspraken (democratisch gelegitimeerde besluitvorming) Geen directe hiërarchische gezagsrelatie Dreigende wildgroei samenwerkingsvormen Hoe houdt u dan toch zicht, overzicht en grip? 6
Casus Afvalstoffeninzameling Publiek belang? Zelf doen, samenwerken of uitbesteden? Publiek of privaat, welke vorm? Oordeelsvorming voor- en nadelen van samenwerking Welke invloed en hoe de relatie te managen? 7
Onderscheid publiek en privaat Besluitvorming toetreding: - Wgr, artikel 1: college heeft voorafgaande toestemming van de gemeenteraad nodig voor toetreding - Gemeentewet, artikel 160: college besluit nadat raad in gelegenheid is gesteld wensen en bedenkingen kenbaar te maken Besturing: intern toezicht, positie bestuur/directie Bevoegdheden raad bijv. zienswijze begroting (Wgr) Fiscaal (btw, vennootschapsbelasting) en financiële regelgeving Aansprakelijkheid 8
Fasen in samenwerking Oprichten / deelnemen Toezicht houden Evalueren / heroverwegen 9
Oprichting en deelname: hoe wilt u betrokken worden? College beargumenteert meerwaarde en verwacht rendement in kosten en kwaliteit voor uitvoering van een publieke taak/doelstelling via een verbonden partij. Vroegtijdige betrokkenheid. Raadsbesluit over toetreding na gemotiveerd voorstel door college op basis van het stappenplan. 10
Vragen voor oordeelsvorming (1) In welke mate dragen de prestaties van de verbonden partij bij aan de gemeentelijke doelstellingen c.q. maatschappelijke opgave? Past de juridische rechtsvorm bij het besturingsmodel en strategiekaart van de gemeente en waarom is hiervoor gekozen? Welke varianten voor uitvoering zijn afgevallen en waarom? Hoe wordt door het college zicht en toezicht gehouden? Welke opdracht en mandaat krijgt de verbonden partij? 11
Vragen voor oordeelsvorming (2) Wat is het verdienmodel van de verbonden partij en wat zijn de risico s? Wat zijn de reële verwachtingen over kostenbesparing, kwaliteitsverhoging en vermindering van kwetsbaarheid? Kunnen wij nog voldoende invloed uitoefenen, hoe? Hoe is de omgang met andere betrokkenen / stakeholders geborgd? Welke afspraken over uittreding, verkoop of opheffing? 12
Toezicht houden Primair de verantwoordelijkheid van het college Een risicogerichte sturing en beheersing op verbonden partijen (differentiëren) Beleggen van de eigenaars- en opdrachtgeversrol en collegeleden in positie brengen Borging van de informatievoorziening via de P&C-cyclus en zonodig separaat: samenwerkingsmonitor, early warning & het wezenlijke op de bestuurlijke agenda Borg beleidsmatige invloed door op belangrijke thema s om instemming te vragen 13
Evalueren en heroverwegen Bepaal frequentie of aanleiding voor evaluatie deelname aan verbonden partijen. Het beëindigen van de relatie met een verbonden partij vindt niet plaats zonder raadsbesluit. Een raadsbesluit wordt genomen nadat college een gemotiveerd voorstel heeft gedaan op basis van een evaluatie- en heroverwegingskader. 14
Tot slot... Risico's Alertheid Belangen Rolzuiverheid Informatievoorziening Besluitvorming Omgeving Dank voor uw aandacht 15