INHOUDSOPGAVE Dorpsvisie Burgh-Haamstede 5 april 2019 VOORWOORD 1. INLEIDING 1.1 Aanleiding 1.2 Wat is een dorpsvisie? (Sturen, voorbereid zijn en inspireren. Maar ook vliegwiel. Samenwerking cruciaal) 1.3 Doorlopen proces 2. INVENTARISATIE EN ANALYSE 2.1 Hoe zit Burgh-Haamstede in elkaar? (het landschap, de lange lijnen, de verschillende dorpskernen, de rijke historie en haar enorme diversiteit aan mensen: bewoners, ondernemers, bezoekers, het loopt vloeiend in elkaar over. Haar kracht is eenheid in verscheidenheid, kwaliteit, allure. Van oudsher een kunstdorp, door inspirerende omgeving, met prachtige luchten, afwisselende landschap en bijzondere verhalen) 2.2 Wat komt er op ons af? (Trends en ontwikkelingen: om te behouden moet je ook veranderen ) 2.3 De belangrijke opgaven (Dorpscentra, maatschappelijke voorzieningen, wonen, verkeer, landschap/natuur, recreatie, energietransitie en samenwerking) 3. TOEKOMSTPERSPECTIEF 3.1 DNA van Burgh-Haamstede (Kunst/cultuurhistorie, natuur/landschap en een levendige gemeenschap zijn kernkwaliteiten. Beschermen, versterken en beleefbaar maken. Voor bewoners, ondernemers en bezoekers. Activeren en verbinden bijzondere plekken en verhalen. Rust en ruimte koesteren, maar levendigheid is opgave: vergrijzing, achteruitgang centra. Vraagt in toekomst meer betrokkenheid, samenwerking en slim bij elkaar brengen van mensen. Niet overal, want dan is het nergens rustig en nergens echt gezellig. Daarom keuzes durven maken en centra activeren als ontmoetingsplekken
voor bewoners, ondernemers en bezoekers. En aantrekkelijke verbindingen tussen alle mooie plekken, zonder dat leefbaarheid onder druk staat. Dus inzetten op fietsen en wandelen) 3.2 Landschap en natuur (Het goud van Burgh-Haamstede: Noordzee, duinen, duinzoom, polders en Oosterschelde. Koesteren, beschermen en steeds blijven verbeteren. Stilzitten en niks doen geen optie, landschap vraagt ook ontwikkeling. Zandsuppletie, onderhoud overwoekering duinen, verzilting en schaalvergroting polders, etc. Belangrijke trekkers ook voor recreanten en bewoners. Beleven en gebruiken goed voor mensen in Burgh-Haamstede: woonkwaliteit, economie, gezondheid, bewustwording, sociale cohesie. Niet op slot zetten en hek er om heen dus. Maar ook niet ongebreideld uitbreiden van recreatie en gebruik. Zorgvuldig evenwicht tussen behouden van natuur- en landschapswaarden waarden en recreatieve beleving. Geen harde grens te trekken, steeds integrale afweging. 3.3 Dorpsas, landschapsas en 6 onderscheidende kernen (De hoofdstructuur met een historische dorpsas door de duinzoom, tussen duinen en polders en een landelijke belevingsas van toren naar toren, alle landschappen doorsnijdend. In vogelvlucht de gewenste onderscheidende identiteiten van de kernen die daar aan liggen: eenheid in verscheidenheid) 3.4 Maatschappelijk en cultureel hart in Burgh (Insteek is zoveel mogelijk synergie tussen maatschappelijke voorzieningen en ruimte bieden voor clustering van o.a. zorg, onderwijs, cultuur, historie en sport. Meest toekomstvast en meeste draagvlak zo. Daarom waar mogelijk bij elkaar brengen in Burgh. Hier zijn al veel bestaande voorzieningen, maar ook unieke historie met Burcht, museum en kerk. Verschillende locaties waar ruimte is voor clustering. Hoe dan ook verbeteren ontsluiting. Ontsluiting AH blijft lastig, daardoor overlast op dorpsas van auto s en expeditie. Ook te weinig ruimte voor parkeren. Verplaatsing blijven onderzoeken, ondanks recente verbouwing) 3.5 Winkelen en horeca versterken in Haamstede (Insteek is zoveel mogelijk synergie tussen horeca, winkels, evenementen, voor draagvlak. Daarom ruimte bieden voor clustering in Haamstede, i.v.m. aanwezige bestaande horeca en winkels. Compact, charmant dorpshart rondom gezellige openbare ruimte, met slot, slotbos en kerk als blikvangers. Winkels en horeca rondom Noordstraat en Kerkring, openbare ruimte herinrichten als verblijfsruimte, ontmoetingsplek, plek voor activiteiten/evenementen. Herinrichting als vliegwiel. Ook ruimte voor winkeltrekker bij Kriekemeten, die gestage stroom mensen naar centrum trekt het gehele jaar door. Slim positioneren dat andere ondernemers daarvan kunnen profiteren. Als AH verplaatst is dit de plek, want beter ontsloten en toch nabij andere winkels en horeca. Mogelijk ook ruimte voor vergroting/nieuw concept kleine Spar, of zelfs derde supermarkt. Parkeren dan uitbreiden. Gat Noordstraat idealiter plek voor voorzieningen in de plint (winkel/horeca) en wonen of verblijfsrecreatie. Fietsverbindingen dorpshart met de omgeving verbeteren. De Roterij al het bedrijventerrein, geen overloop uit centrum. Wel zoeken naar mogelijkheden om overlastgevende bedrijven uit de woonkernen te halen. Verbeteren leefbaarheid, groeimogelijkheden bedrijven en mogelijk structuurversterkende locaties voor wonen)
3.6 Westenschouwen verbinden met strand en natuur (Gezellige kern aan strand en boswachterij, waar wonen en recreatie samen gaan. Strand, boswachterij en Oosterscheldekering belangrijke trekkers, dorpspleintje ontspannen ontmoetingsplek. Drie leuke plekken maken (dorpsplein (al gedaan), strandplein en bosplein en een aantrekkelijk wandelrondje daartussen. Verkeersopgave Kraaijesteinweg, en mogelijk betere ontsluiting parkeren strand. Kwaliteitsverbetering verblijfsrecreatie) 3.7 Nieuw-Haamstede rust en ruimte in de duinen (Tuinen in de duinen. Natuurbeleving, rustig natuurstrand, vuurtoren en zweefvliegveld de kwaliteiten en trekkers. Aandacht voor conflictsituaties recreatief verkeer en Strandweg veiliger en aantrekkelijker) 3.8 Burghsluis het buurtschap met de haven. (Landelijk gehucht in openheid van polders en Oosterschelde. Vergezichten en jachthaven belangrijke trekkers. Rust en ruimte bewaren. Sfeer van landelijk dorp versterken: Schapen, schelpen en sterrenkijker. Beperken overlast van het doorgaande verkeer) 3.9 Westerenban groene kamers rond de Kloosterweg (Wonen en verblijven tussen de bomen. Waar mogelijk versterken groene kwaliteit en informele wandel- en fietsroutes met prachtige omgeving. Kwaliteitsverbetering en landschapsversterking van verblijfsrecreatie in gebied. Ontmoetingsplek bij verzorgingstehuis. Opgave is veiligheid en conflictsituaties langs de Kloosterweg) 3.10 Principe verkeersstructuur (Dorpsas en landschapsas belangrijke verbindingen tussen deze verschillende kernen. Principe waar we het over eens zijn: alleen bestemmingsverkeer in de kernen/auto te gast. Dit is een opgave in iedere kern. Dorpsas is grootste opgave: veiliger, aantrekkelijker en levendiger maken, verbeteren ontsluiting aan de rand met inprikkers en stimuleren fiets en OV. Varianten en meer gedetailleerde oplossingsrichtingen hoe we dat kunnen doen bij sleutelprojecten) 3.11 Wonen (Beleid ten aanzien van bestaande en nieuwe woningen. Zorgvuldig met nieuwbouw, alleen aanvullend aan huidige programma, vooral voor 1 en 2 persoons (starters/senioren), op structuurversterkende locaties. Concentreren op lege plekken in Haamstede en Burgh, bij voorzieningen. In en om de dorpsas, om die te versterken.) 3.12 Energietransitie (Naar energieneutraal. Ambitie gemeente en hoe/waar dat handen en voeten geven op het eiland. In Burgh-Haamstede zorgvuldig inpassen in verband met grote landschappelijke, historische en ecologische waarden. Locaties waar het wel en waar het niet kan toelichten.)
4. SLEUTELPROJECTEN 4.1 Verkeerstructuur Transformatie dorpsas: integraal plan maken omvorming naar woonstraat en in centra verblijfsgebied, samenhangend profiel met auto te gast, 30 km/u met verblijfsruimte in de centra. Kort varianten (eenrichtingsverkeer, knippen, sturen met inrichten) aanstippen. Transformatie landschapsas: Visie op maken van aantrekkelijke belevingsas van toren naar toren. Verbeteren Kloosterweg oversteekbaarheid en fietsen en voorkomen te hard rijden. Verkeersstructuur auto buitenom verbeteren: varianten optimaliseren verkeer buiten het dorp, varianten ontsluiting Burgh, verkeersopgaven Burghsluis, Westenschouwen, Westerenban en Nieuw Haamstede in beeld brengen. Verkeersonderzoek met tellingen om keuzes te kunnen maken. Fietsen, wandelen en openbaar vervoer stimuleren: Belangrijke missing links fietsen, rondje kunnen fietsen, goede fietsvoorzieningen. Twee varianten voor de route en haltering bus en onderzoek mobiliteitsknooppunt (van auto naar ander soort vervoer). Rotondes aanpakken: transformeren tot aantrekkelijke entrees voor de verschillende kernen, sturen verkeer via juiste inprikkers. 4.2 Burgh Clusteren maatschappelijke voorzieningen: parallelle processen regioschool, sport, gezondheidscentrum, kernpunt doorlopen en keuzes maken. Locaties die we daarvoor naar voren schuiven in onze dorpsvisie. Verder ontwikkelen bestaande voorzieningen zoals Sportcentrum. Verbeteren ontsluiting Weeldeweg-Leliendaleweg: varianten en voorkeursvariant. Relatie met AH en wens tot verplaatsen als die kans zich voordoet. Openbare ruimte centrum Burgh: functies aan en in de OR, inrichting, verbeelding/sfeer, verbindingen met omgeving. Wonen: locatie Koebel/aannemer, locatie benzinepomp, eventueel in combinatie met clusteren maatschappelijke voorzieningen. Cultuur, kunst en historie activeren: Burcht, bunkers, kans voor kunst/ateliers, kleine geluksmomenten, museum, kerk, Burghsedag, etc) 4.3 Haamstede Openbare ruimte centrum Haamstede: functies aan en in de OR, toekomst bomen, inrichting, verbeelding/sfeer, verbindingen met omgeving. Gat van de Noordstraat: invullen zodat historische beeld wordt aangeheeld. Levendige plint met horeca en/of winkeltjes, daarboven wonen/recreatie. Een trekker voor Haamstede: op zoek naar trekker (AH, Spar, of derde partij) en zorgvuldige inpassing omgeving Kriekemeten, scenario s. Uitbreiden parkeren indien nodig, koppelen aan zonnedak.
Cultuur, kunst en historie activeren: slot Haamstede en slotbos, Bewaerschole, bunkers, kans voor kunst/ateliers, kleine geluksmomenten, kerk, activiteiten/evenementen, etc.) 4.4 Westenschouwen Strandplein en Bosplein: Aantrekkelijke verblijfsruimten als entree voor belangrijke plekken. Kraaijesteinweg: Transformeren naar 30 km/u inrichting als de kans zich voordoet (onderhoud rijbaan). Zonnedak parkeren strand: zonnepanelen boven parkeerplaatsen voor opwek schone energie en opladen elektrische auto s. Alternatieve ontsluiting parkeren strand: Onderzoek doorsteek Westerseweg naar parkeerterreinen. Cultuur, kunst en historie activeren: leuke invulling veld naast horeca, trap naar het strand, juttersbunker, Oosterscheldekering, ateliers/kunst, activiteiten/evenementen, etc.) 4.5 Nieuw-Haamstede Kruising Duinhotel verbeteren: Verbeteren verkeersituatie, overzichtelijkheid en veiligheid kruising bij Duinhotel. Transformatie Strandweg: Verminderen har rijden, verbeteren wandelen, vergroten aantrekkingskracht, als de kans zich voordoet (onderhoud rijbaan) Fietspad duinen: Landschappelijk fietspad achter het vliegveld door de duinen, als alternatieve fietsroute tussen Nieuw-Haamstede en Haamstede/Westerenban. Cultuur, kunst en historie activeren: Vuurtoren, vliegveldhangar, bunkers, etc.) 4.6 Burghsluis Conflictsituaties verkeer Nieuwe Havenweg oplossen: verkeersmaatregelen treffen om conflictsituaties te voorkomen. Cultuur, kunst en historie activeren: Schapen, schelpen en sterrenkijker. Koepeltje en haven. 4.7 Westerenban Conflictsituaties verkeer Kloosterweg oplossen: verkeersmaatregelen treffen om conflictsituaties te voorkomen. Oversteekbaarheid en fietsroute verbeteren. Kruising met Vertonseweg veiliger maken. Ontmoetingsplek/kinderboerderij bij woonzorg-complex
5. UITVOERINGSSTRATEGIE EN VLIEGWIELPROJECTEN 5.1 Strategie (gemeente, bewoners, ondernemers, eigenaren en ontwikkelaars) 5.2 Uitvoeringsagenda (vliegwielprojecten, inclusief quickwins, met planning. Vanuit gemeente en ondernemers?)