Tynaarlo. Bron:

Transcriptie

1 Tynaarlo Bron:

2 Introductie Tynaarlo is een klein dorp in de gelijknamige Drentse gemeente waarvan o.a. ook Eelde en Zuidlaren deel uitmaken. Er wonen ongeveer 1800 inwoners. In deze gebiedsinformatie wordt onderscheid gemaakt tussen de gemeente en het dorp Tynaarlo. Als de gemeente wordt bedoeld, wordt dit uitdrukkelijk vermeld. Landschappelijk gezien ligt Tynaarlo in een bijzonder gebied, de Rug van Tynaarlo. Deze zandrug maakt deel uit van een groter geheel van zandruggen en beekdalen in Drenthe en Groningen, dat wel het Hondsrugsysteem wordt genoemd. De afwisseling van ruggen en dalen resulteert in een aantrekkelijk en afwisselend landschap. Aan de oostkant grenst Tynaarlo aan de Drentsche Aa, de kern van het beekdallandschap met dezelfde naam; aan de westkant aan het Noord-Willemskanaal. Bron: Structuurvisie Landschapsontwikkelingsplan Tynaarlo (2009) (Inter)nationale landschappen De landschappelijke kwaliteiten van de gemeente Tynaarlo hebben zich inmiddels vertaald in (inter)nationale kwalificaties van dit gebied, met bijbehorende voordelen en beperkingen. Nationaal beek- en esdorpenlandschap Drentsche Aa Nagenoeg alle kernen van de gemeente Tynaarlo zijn zogenaamde esdorpen. Dit geldt in ook voor het dorp Tynaarlo, al hebben ruimtelijke ontwikkelingen uit de laatste decennia daar wel wat afbreuk aan gedaan. Enkele vrij stereotype kenmerken van esdorp zijn: -de brink: van oudsher de centrale verzamelplaats voor vee in het dorp, later ook op andere manieren het open, groene hart van het dorp.

3 -de es: de gemeenschappelijke akker van een woongemeenschap, meestal wat hoger gelegen aan de rand van het dorp -de beek: de noodzakelijke watervoorziening, meestal omgeven door weilanden voor veeteelt Op zoek naar maatwerk voor de Drentsche Aa ontstond het plan voor het Nationaal beek- en esdorpenlandschap Drentsche Aa dat de eigen sfeer en identiteit zou kunnen behouden. Het gebied heeft immers ook een duidelijke woonfunctie en het bestaat voor meer dan de helft uit landbouwgrond. Een Nationaal Park in traditionele zin, waarin landbouw en wonen ondergeschikt zijn aan de natuur, was voor de Drentsche Aa in zijn geheel dan ook geen reële optie. Dit heeft geleid tot een verbrede doelstelling waar voor het beheren, inrichten en ontwikkelen gekozen is voor een brede aanpak; natuur, landschap, landbouw, recreatie, inwoners en gebruikers, waterhuishouding en cultuurhistorie zijn hierbij betrokken. Het grondgebied van Tynaarlo ligt in zijn geheel in het gebied van het Nationaal beek- en esdorpenlandschap Drentsche Aa. Voor het grotere Nationaal Park Drentsche Aa wordt een strenger 'ja, mits-regime' gevoerd. De functies landbouw en wonen zijn hier ondergeschikt aan de natuur. Het gebied is door de Europese Unie inmiddels ook ondergebracht bij Natura 2000, een netwerk van natuurgebieden in Europa. Daarnaast maakt het stroomgebied van de Drentsche Aa deel uit van de Ecologische Hoofdstructuur. Hier heeft de natuur voorrang. Bron: Structuurvisie Landschapsontwikkelingsplan Tynaarlo (2009) Geopark de Hondsrug Op 5 september 2013 is Geopark de Hondsrug officieel tot eerste Geopark van Nederland benoemd. Dit park beslaat naast het eigenlijke Hondsruggebied ook het Hunzedal en het Nationaal beek- en esdorpenlandschap Drentsche Aa. Geopark de Hondsrug maakt nu onderdeel uit van het Europese Geopark Netwerk dat onder toezicht staat van Unesco. In een Geopark werken inwoners, ondernemers en overheden samen aan de identiteit van het gebied. Het gaat hierbij niet alleen om de natuur en behoud daarvan, maar ook om de invloed van de mens op het landschap.

4 Nationale Snelweg-panorama's De A28 door het Nationaal Landschap de Drentsche Aa behoort tot de Nationale Snelwegpanorama's. De opgave voor de Nationale Snelwegpanorama s is om de gebiedskwaliteiten te behouden en te versterken, net als de zichtbaarheid hiervan vanaf de snelweg. Het traject Nationaal Snelwegpanorama Drentsche Aa (A28) ligt tussen Glimmen en het stedelijk gebied Groningen. De snelwegzone ter hoogte van Tynaarlo valt hier dus net buiten, al spreekt het Landschapsontwikkelingsplan wel van herontwerp van de knooppunten A28 Structuurvisies en bestemmingsplannen In 2009 heeft de gemeente Tynaarlo een Structuurvisie Landschapsontwikkelingsplan (LOP) ontwikkeld. In 2013 is de Structuurvisie Wonen gereed gekomen. In december 2013 is de definitieve versie van het Bestemmingsplan Buitengebied Tynaarlo gepubliceerd. In de LOP wordt over Tynaarlo o.a. gezegd dat de overgang van de zuidzijde van het dorp naar het buitengebied mooi verloopt. Aan de noordzijde is dat anders; daar vormt de dorpenweg N386 een barrière. De es van Tynaarlo is hierdoor van het dorp gescheiden. De bebouwing van het bedrijventerrein Vriezerbrug aan de westzijde van de A28 is erg nadrukkelijk aanwezig. Ten noorden van Tynaarlo ligt een aantal oude en nieuwe zandwinningen, met recreatieterreinen (huisjes) daar omheen. In het nieuwe Bestemmingsplan Buitengebied is in grote lijnen veel terug te vinden wat al beschreven is in het LOP. Daarnaast is in het bestemmingsplan vanzelfsprekend de gehele regelgeving voor het buitengebied opgenomen. (Inzage via Infrastructuur Tynaarlo is over weg zeer goed bereikbaar. In noord-zuidrichting loopt de snelweg A28 tussen Assen en Groningen; Tynaarlo ligt nabij afslag 35 van de A28, en aan autoweg N386, de zogenaamde 'dorpenweg'. Nadeel van deze grootschalige infrastructuur is wel dat de samenhang in het landschap hier en daar onder druk is komen te staan. Tussen Tynaarlo en het noordelijker gelegen De Punt is de A28 niet passeerbaar voor recreatief verkeer. Bedrijventerrein Vriezerbrug in de nabijheid van Tynaarlo ligt het bedrijventerrein Vriezerbrug. Dit bedrijventerrein is door de centrale ligging in de gemeente en aan de A28 erg in trek. Wel geldt hier de voorwaarde dat alleen lokale ondernemingen een kavel kunnen kopen; bedrijven die niet in de gemeente gevestigd zijn, kunnen dat niet. Deze ondernemingen kunnen wel een bedrijfspand overnemen. Vriezerbrug is tamelijk beeldbepalend in het landschap rond Tynaarlo. In het LOP wordt het beter landschappelijk inpassen van dit bedrijventerrein als actiepunt genoemd.

5 Bron: Regiopark Land van de Koningsas In regionaal verband is afgesproken, dat de gemeente Tynaarlo een bijzondere rol vervult in het stedelijke netwerk rond Groningen en Assen. De gemeente geeft hieraan in haar structuurplan in eerste instantie invulling door zichzelf te positioneren als groene long. De verwachting is, dat binnen deze groene long op een beperkt aantal specifieke locaties ook nieuwe rode functies (= bebouwing en verharding) een plek kunnen krijgen. De concrete ontwikkeling van dit interessante concept moet overigens nog plaatsvinden. Ambities Voor het zuidelijke deel van de Rug van Tynaarlo (onderdeel van het Nationaal beek- en esdorpenlandschap Drentsche Aa) is de ambitie gericht op het uit hun isolement halen van de door grootschalige infrastructuur omgeven gebieden, onder andere door de aanleg van fietsroutes, die het mogelijk maken de gebieden op aantrekkelijke wijze te doorkruisen. Een andere opgave is de ontwikkelingen in deze gebieden vorm te geven met aandacht voor de samenhang van het landschap. Ook het beter landschappelijk inpassen van bedrijventerrein Vriezerbrug over de es van Tynaarlo richting het dorp is een speerpunt in de ruimtelijke ontwikkeling van het dorp. In de zuidoostelijke punt van het dorp is een zone aangewezen waar mogelijk op termijn nog plannen ontwikkeld gaan worden voor wonen en voorzieningen (zie Structuurplankaart Tynaarlo). Verder staat de gemeente Tynaarlo open voor ontwikkelingen die de agrarische zones van het buitengebied levendig houden. Deze regio volgt de landelijke trend, met een gestage afname van het aantal boerenbedrijven. Zo kan er bijvoorbeeld gebruik worden gemaakt van de regeling 'ruimte voor ruimte', die onder voorwaarden de kans biedt om (voormalige) agrarische bebouwing te vervangen door woonhuizen. Ook het starten van nevenactiviteiten, zoals een bed & breakfast, is mogelijk. Bronnen en verdere informatie - Structuurvisie Landschapsontwikkelingsplan Tynaarlo (2009) - Structuurvisie Wonen 2013, Gemeente Tynaarlo - Bestemmingsplan Buitengebied Tynaarlo (2013) - Leven en beleven in het Land van de Koningsas. De strategie (2010)

6