gemeentebestuur PURMEREND Postbus 15 1440 AA Purmerend telefoon 0299-452452 telefax 0299-452124 Afdeling Maatschappelijke Ontwikkeling Team Beleidsontwikkeling Aan de gemeenteraad uw brief van uw kenmerk ons kenmerk 621562 datum 31 mei 2011 betreft Proces en toelichting jaarstukken en begroting Baanstede VERZONDEN - 6 06 Geachte raadsleden, Het concept van het jaarverslag en de jaarrekening 2010 en het concept van de begroting voor het jaar 2012 van het Werkvoorzieningschap Zaanstreek-Waterland (Baanstede) zijn door Baanstede ingediend bij de betrokken gemeenten. Daarbij is toegevoegd het concept van de gewijzigde begroting 2011. Deze stukken worden u ter meningsvorming voorgelegd. Proces Het Algemeen Bestuur van Baanstede zal op 6 juli de stukken vaststellen op basis van de zienswijzen van de betrokken gemeenteraden. De raadsvergadering in Purmerend is pas op 7 juli. Om deze reden wordt u voorgesteld de stukken te behandelen in de Commissie Samenleving op 23 juni 2011. Nadat de gemeente haar zienswijze heeft bepaald wordt het Algemeen Bestuur van de Gemeenschappelijke Regeling hiervan in kennis gesteld. Uiterlijk 15 juli moet de vastgestelde begroting 2012 toegezonden worden aan Gedeputeerde Staten van Noord-Holland. Dit is een verplichting die is opgenomen in de Wet op de Gemeenschappelijke Regelingen. In de vergadering van het Algemeen Bestuur van Baanstede op 6 juli 2011 worden de jaarstukken definitief vastgesteld en daarna naar de provincie gestuurd. Achtergrondinformatie De uitvoering van de WSW behelst aangepaste werkgelegenheid te scheppen voor mensen die, hoewel zij tot werken in staat zijn, als gevolg van lichamelijke, psychische of verstandelijke handicaps, er niet in slagen werk te vinden op de reguliere arbeidsmarkt. De wet bepaalt tevens dat de aangepaste werkgelegenheid gericht dient te zijn op het behouden dan wel het bevorderen van de arbeidsbekwaamheid van de werknemer mede met het oog op het kunnen gaan verrichten van arbeid onder normale omstandigheden. Baanstede voert activiteiten t.b.v. doelgroepen met een afstand tot de arbeidsmarkt uit. Het bijlage(n): 4 behandeld door: telefoonnummer: coll./typ. MV. Al-Bazy 0299 45165 bezoekadres: bus: trein: bankrelaties: Stadhuis Purmersteenweg 42 Arriva 100, 101, 102, 103, 105, 113 halte Stadhuis BNG 28.50 06.967, ABN Amro 58.89.19.977 Werkplein Purmerend Waterlandlaan 22-36 Arriva 103, 105, 113 halte Waterlandlaan
geadresseerde ons kenmerk datum blz. Aan de gemeenteraad te 621562 31 mei 2011 2 gaat in hoofdlijnen om: De uitvoering van de WSW via het Werkvoorzieningschap Zaanstreek-Waterland ('Baanstede'), een openbaar lichaam o.b.v. een Gemeenschappelijke Regeling; Arbeidsparticipatie en re-integratie van niet-sw doelgroepen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Het eventuele werkgeverschap van deze groepen is belegd bij de stichting 'Regiobaan'. De uitvoering van de WSW heeft zowel sociaal als financieel de meeste invloed op Baanstede. Sinds de modernisering van de WSW in 2008 is de nadruk gelegd op de aansturing van het proces van 'arbeidsvermogenontwikkeling' en het stimuleren van uitplaatsing van SWgeïndiceerden naar reguliere werkgevers. Daar dit voor vele van de meeste SWmedewerkers niet of nog niet mogelijk is, zijn de plannen van Baanstede erop gericht de werknemersvaardigheden én zelfredzaamheid zodanig te ontwikkelen dat voor zoveel mogelijk SW-medewerkers externe plaatsing haalbaar wordt. Onbetwist zal er een groep cliënten aangewezen blijven op werk in een beschutte omgeving. De uitvoering van de WSW wordt grotendeels aangestuurd door het ministerie van SZW via de zogeheten 'taakstelling'. Dit betekent dat het ministerie een jaarlijks budget beschikbaar stelt ter financiering van de uitvoering van de WSW. Dit budget wordt per gemeente uitgedrukt in een aantal SE's (Standaard Eenheden, te realiseren als jaargemiddelde) en met een bedrag per SE vertaald in een maximum jaarsubsidie. Deze eenheid is maatgevend voor het volume van de subsidie. Bij onderrealisatie wordt rijksbudget teruggevorderd, overrealisatie wordt helemaal niet gedekt. De totale loonkosten vormen ca. 70% van de lasten op de programmarekening en zijn op korte termijn en intern slechts moeizaam te beïnvloeden. Baanstede kampt met een negatief subsidieresultaat; het verschil tussen de totale WSW-loonkosten en de ontvangen rijksbijdragen (voor de groep met een SWdienstverband dus excl. BW). Beïnvloeding van de loonkosten is vrijwel alleen mogelijk via de instroom, maar deze was in 2010 nihil. Per ultimo 2010 behoorde ca. 60% van het SWpersoneel tot de 'oude doelgroep' (een WSW-indicatie van vóór 1998), gekenmerkt door relatief hoge loonkosten en (mede daardoor) minimale mogelijkheden voor echte uitstroom. Aanvankelijk was het subsidiebedrag voldoende om de loonkosten te dekken. Per 2010 is verandering opgetreden in deze situatie als gevolg van bezuinigingen. Probleemstelling In de landelijke regeling voor de sociale werkvoorziening wordt fors bezuinigd. Er zijn al bezuinigingsvoorstellen doorgevoerd bij het bedrijf. Desondanks resteert er een groter tekort. In de uitwerking van de meerjarenbegroting van Baanstede komt de hogere bijdrage terug en kan de raad zich over de Purmerendse zienswijze uitspreken. De financiële stukken zijn opgesteld op basis van de nu bekende gegevens. Dat houdt in dat er met aannames wordt gewerkt. Het resultaat 2010 van Baanstede bedraagt een tekort van 946.485. Dit tekort is ten laste van de algemene reserve gebracht. Het totaal van de algemene reserve is hiermee per 31/12/2010 1.704.905. Dit is onder de minimaal gewenste algemene reserve van 2.111.400. Daarom dient een aanvullende gemeentelijke bijdrage geleverd te worden van 406.495 (Purmerend 111.837).
geadresseerde ons kenmerk datum blz. Aan de gemeenteraad te 621562 31 mei 2011 3 Grootste oorzaken voor dit tegenvallende resultaat (uitgebreide analyse is terug te vinden in het jaarverslag): Stijging SW loonkosten als gevolg van CAO-afspraken, terwijl de subsidie niet is geïndexeerd. De loonkosten van de doelgroepen beslaan een belangrijk deel (bijna 70%) van de totale bedrijfskosten Fors lagere WSW-taakstelling in 2010. Daardoor begon en eindigde Baanstede met een te hoog aantal WSW-dienstverbanden. Voor deze overrealisatie ontvangt de gemeente geen extra subsidie. Achterblijven van omzet op niet SW-trajecten als gevolg van bezuinigingen op het participatiebudget. Ook opdrachten van gemeenten liepen terug als gevolg van bezuinigingen. Grootste oorzaken tegenvallende resultaten 2011 en 2012 (uitgebreide analyse is terug te vinden in de gewijzigde begroting 2011 en begroting 2012): Onverwachte overheidsbezuiniging van 5% op WSW-budget per 2011 ( 812.800). Tegelijkertijd geen aanpassing van het volume en bedrag per SE (Subsidie Eenheid) én geen indexatie van het bedrag per SE. Daardoor hogere (niet te beïnvloeden) loonkosten ( 479.700). De keuze van het bestuur om, vooruitlopend op de nieuwe Wet Werken naar Vermogen enerzijds en de bezuinigingen anderzijds, te kiezen voor een scenario waarbij de formatie van Baanstede met 11 FTE werd verlaagd. Deze sanering moet in 2011 worden gerealiseerd. Financieel levert dit voor 2011 frictiekosten. De financiële effecten zijn doorgerekend in 2012 waardoor het resultaat gunstiger uitvalt. Om de bezuinigingen enigszins te kunnen compenseren met besparingen is voor 2011 een scenario (Brug naar de Toekomst) gekozen waarin minder energie zal worden gestoken in de doorstroom van minder kansrijke SW-geïndiceerde medewerkers. Daar waar eenvoudig en zonder veel extra kosten realiseerbaar, zal Baanstede zich vooral richten op (individuele) externe plaatsingen bij reguliere werkgevers. Verdere maatregelen op korte termijn (2011) die de bezuinigingen (volledig) zouden kunnen compenseren waren ondenkbaar. Daarvoor zijn drastische veranderingen nodig die pas op langere termijn effect zullen hebben. De huidige situatie zal ingrijpend moeten veranderen. De directeur die per 1 mei 2011 is aangesteld heeft de opdracht om te onderzoeken welke maatregelen mogelijk zijn om het resultaat van Baanstede vanaf 2011 structureel te verbeteren, met oog op de toekomstige Wet Werken naar Vermogen. Het bestuur van het Werkvoorzieningschap Zaanstreek-Waterland (Baanstede) beslist in de AB-vergadering van 2011 hoe om te gaan met het resultaat van 2010, 2011 en 2012. Bij deze discussie wordt ook de omvang van de algemene reserve betrokken en andere dekkingsmogelijkheden. Oplossingsrichtingen Baanstede geeft de volgende dekkingsmogelijkheden voor het tekort. Extra gemeentelijke bijdrage In het verleden heeft het AB besloten te werken met een resultaatonafhankelijke vaste
geadresseerde Aan de gemeenteraad te ons kenmerk datum 621562 31 mei 2011 blz. 4 gemeentelijke bijdrage van 700.000. Alleen als de ontwikkelingen in de stand van de algemene reserve hier aanleiding toe geven, worden additionele gemeentelijke bijdragen gevraagd of uitkeringen aan de gemeente gedaan. Door de eerder geschetste overheidsbezuinigingen op de WSW-subsidie, zijn vanaf 2011 in het systeem voor de algemene reserve aanzienlijke extra gemeentelijke bijdragen nodig. Algemene reserve (weerstandsvermogen) aanspreken (afboeken) De algemene reserve van Baanstede is het financiële vermogen van de organisatie dat zij ter beschikking heeft om schommelingen in de financiële effecten van de bedrijfsvoering op te kunnen vangen. De aanleiding lag in de wens te komen tot een egaliserende werking in de bijdragen van de deelnemende gemeenten, waarvoor de algemene reserve als buffer zou moeten dienen. In 2009 heeft het bestuur besloten de gewenste omvang van de algemene reserve te baseren op een jaarlijks te actualiseren risico-inventarisatie. Door de nu sterk verhoogde tekorten, staat het systeem rond de algemene reserve ter discussie. De (geschatte) algemene reserve kan worden benut om extra tekorten van 2011 te dragen. Zo kunnen extra gemeentelijke bijdragen voorkomen worden. In 2011 zullen de gevolgen van deze mogelijkheid verder worden uitgewerkt. Aan de hand daarvan wordt een besluit genomen over de inzet van de algemene reserve ten behoeve van het exploitatietekort van 2011 en 2012. Indien niet tot dekking van de tekorten zal worden overgegaan zal het eigen vermogen geheel verdwijnen. Voor de financiering zijn dan aanvullende leningen nodig waardoor rentelasten zullen toenemen. Verkoop pand Einsteinstraat (resultaat beïnvloeden) Het tekort van 2011 kan eenmalig worden beïnvloedt door de locatie aan de Einsteinstraat te verkopen. Door te verkopen en terug te huren ontstaat boekwinst. Deze kan worden aangewend om het tekort van 2011 te dekken. Purmerend is normaal gesproken tegenstander van deze zogenoemde 'sale- en leasebackconstructies', omdat ze op termijn niet goedkoper blijken te zijn. Daarentegen geeft Baanstede aan hiermee flexibiliteit in te kunnen bouwen t.a.v. huisvesting met oog op de toekomstige ontwikkelingen. In 2011 zal dit door Baanstede verder worden onderzocht. Financiële consequenties: Gemeente Purmerend betaalt een vaste eigen bijdrage. Deze bijdrage komt terug in de begroting. Daar bovenop wordt een extra eigen bijdrage door Baanstede voorgesteld. Bij de kadernota wordt al een tekort op het resultaat bij Baanstede gemeld van 80.000. Als ingestemd wordt met de kadernota en bovenstaande zienswijze resteert een tekort in de begroting. 2010 2011 2012
geadresseerde ons kenmerk datum Aan de gemeenteraad te 621562 31 mei 2011 Eigen bijdrage (begroot) 198.893 198.893 198.893 Extra bijdrage op basis van zienswijze 111.837 368.705 153.866 Totaal eigen bijdrage 310.730 567.598 352.759 Bij begroot (kadernota) - - 80.000 Tekort in begroting 111.837 368.705 73.866 Vrije begrotingruimte - - - Binnen de huidige begroting zijn voor de extra eigen bijdragen geen middelen meer beschikbaar. Dekking zal moeten plaatsvinden uit de algemene middelen. Voorstel Voorgesteld wordt om in te stemmen met de (concept-)zienswijze. De (concept-)zienswijze, het concept van de jaarstukken 2010, het concept van de begroting 2012, het concept van de gewijzigde begroting 2011 en een begeleidend schrijven van Baanstede zijn als bijlagen bij deze brief bijgevoegd. Ik vertrouw erop u hiermee voldoende geïnformeerd te hebben. Hoogj tenc frgemeester, ïamens/aeze /ethouders van Purmerend,
gemeentebestuur PURMEREN D ^ j ^ Postbus 15 1 4 4 0 AA Purmerend telefoon 0299-452452 telefax 0299-452124 Afdeling Maatschappelijke Ontwikkeling Team Beleidsontwikkeling Algemeen Bestuur Werkvoorzieningschap Zaanstreek-Waterland uw brief van uw kenmerk ons kenmerk datum 620280 19 mei 2011 betreft Zienswijze jaarstukken 2010, gewijzigde begroting 2011 en begroting 2012 Geacht Bestuur, De raadscommissie van Purmerend heeft namens de gemeenteraad de jaarrekening en het jaarverslag over het jaar 2010, de gewijzigde begroting over het jaar 2011 en de begroting over het jaar 2012 van het Werkvoorzieningschap Zaanstreek-Waterland behandeld. Hierbij heeft zij de volgende zienswijze kenbaar gemaakt: A. Er wordt ingestemd met de jaarrekening en het jaarverslag 2010 en de gewijzigde begroting 2011. Daarmee gaat de gemeenteraad akkoord met de door u voorgestelde eigen bijdrage onder voorwaarde dat onderzocht wordt of het verlies van 2010 en 2011 (gedeeltelijk) gedekt kan worden vanuit de algemene reserve, waarbij de door u vastgestelde ondergrens van de algemene reserve tijdelijk kan worden verlaagd. Uitgangspunt hierbij moet zijn een gezonde bedrijfsvoering van Baanstede. Naar onze mening draagt verkoop van de locatie aan de Einsteinstraat daar niet aan bij. Daarbij acht het college het in het kader van de toekomstig gewenste flexibiliteit niet verstandig om een sale-and-leaseback constructie te overwegen; B. Er wordt ingestemd met de begroting 2012. Daarmee gaat de gemeenteraad akkoord met de door u voorgestelde eigen bijdrage onder voorwaarde dat Baanstede vóór eind 2011 met een plan komt hoe zij de tekorten in de meerjarenraming structureel gaat oplossen. bijlage(n): geen behandeld door: MV. Al-Bazy telefoonnummer: 0299 45165 coll./typ. Stadhuis bezoekadres: Purmersteenweg 42 bus: Arriva 100, 101, 102, 103, 105, 113 halte Stadhuis trein: bankrelaties: BNG 28.50.06.967, ABN Amro 58.89.19.977 Werkplein Purmerend Waterlandlaan 22-36 Arriva 103, 105, 113 halte Waterlandlaan
geadresseerde Algemeen Bestuur Werkvoorzieningschap ZW ons kenmerk datum 620280 12 mei 2011 Motivering bij B: Baanstede richt al haar inspanningen in 2011 op het onderzoek naar de maatregelen die mogelijk zijn om het resultaat per 2011 structureel te verbeteren. Gemeente Purmerend juicht dat toe en wil de nadruk leggen op deze structurele verbeteringen met oog voor de Wet Werken Naar Vermogen. Vanwege de toekomstige onzekerheden (Wet Werken Naar Vermogen, bezuinigingen) en het gebrek aan inzicht in structurele dekkingsmogelijkheden lijkt het onrealistisch dat eventuele verbeteringen al effect zullen hebben op het begrote resultaat van 2012. Ook de gemeentelijke middelen staan aanzienlijk onder druk. Daarom wil Gemeente Purmerend betrokken blijven bij dit onderzoek en in het najaar van 2011 geïnformeerd worden. De volgende opdracht wil de gemeenteraad van Purmerend nog meegeven, ter aanvulling op het onderzoek: Baanstede komt voor eind 2011 met een plan op welke wijze zij de tekorten structureel wil oplossen. Dit plan geeft verschillende keuzes en inzicht in wat deze keuzes betekenen voor de prestaties die Baanstede levert, de maatschappelijke gevolgen van deze keuzes, en wordt er een relatie gelegd met de besparing die de keuze oplevert. Baanstede wordt opdracht gegeven om voor eind 2011 inzichtelijk te maken welke producten Baanstede levert en welke kosten daarmee gemoeid zijn om zo helder inzicht te verkrijgen in de oorzaak van de ontstane resultaten. Op basis van deze informatie moeten beleidsmatige keuzes gemaakt kunnen worden. Een suggestie om te komen tot meer transparantie op dit gebied is in de vorm van een productenbegroting. Bij doorgang van de Wet Werken naar vermogen zal om de transititieperiode te overbruggen een herstructureringsfaciliteit voor de SW sector worden gecreëerd. Gemeenten moeten hun herstructureringsplannen en aanvragen voor een beroep op het herstructureringsfaciliteit uiterlijk 1 januari 2012 indienen. Aan Baanstede wordt de opdracht meegegeven voor 1 december 2011 het herstructureringsplan bij de deelnemende Gemeenten in te dienen. Wij vertrouwen erop u hiermede voldoende te hebben geïnformeerd. Hoogachtend, burgemeester en wethouders van Purmerend, de secretaris, de burgemeester,