Voorstel raad en raadsbesluit

Voorstel raad en raadsbesluit Gemeente Landgraaf Programma Documentnummer: B.17.0104 B.17.0104 Landgraaf, 21 februari 2017 ONDERWERP: Zienswijze 1 e begrotingswijziging 2017 Werkvoorzieningschap Oostelijk Zuid- Limburg PROGRAMMA 2. Maatschappelijke voorzieningen Verantwoordelijke portefeuillehouder(s): -- Behandelend ambtenaar voor technische vragen: P.J.H. Breed Telefoonnummer: 045-5695337 Organisatieonderdeel: Maatschappelijke Ontwikkeling Behandeld in BenW d.d.: 21 februari 2017 Behandeling in oordeelvormende raad d.d.: 9 maart 2017 Sociaal Maatschappelijk Behandeling in besluitvormende raad d.d.: 23 maart 2017 1. Samenvatting Het Dagelijks Bestuur van het Werkvoorzieningsschap Oostelijk Zuid-Limburg (WOZL) heeft de 1 e begrotingswijziging 2017 aangeboden aan de aangesloten gemeenten zodat deze een zienswijze kunnen indienen. Het Algemeen Bestuur van WOZL heeft in juli 2016 de begroting 2017 en meerjarenraming 2017-2020 vastgesteld. In deze begroting was nog sprake van positieve bijstellingen. Nu betreft het een fors nadeel. De verwerking van de actuele ontwikkelingen, heeft een nadelig effect van 2,8 mln. WOZL-breed en leidt tot een hogere gemeentelijke bijdrage van 531.882,-. vaststelling van de begrotingsdocumenten is voorzien in de vergadering van het algemeen bestuur van WOZL op 30 maart 2017. Voorgesteld wordt bij wijze van zienswijze in te stemmen met de begrotingswijziging, en in de zienswijze op te nemen dat de raad op gemeenteniveau geïnformeerd wenst te worden over de ontwikkeling van het aantal gerealiseerde en te realiseren arbeidsjaren. Daarnaast dienen de ingezette gesprekken met het ministerie van SZW te worden gecontinueerd en waarover wordt teruggekoppeld naar gemeenten. 2. Waarom naar de raad Ingevolge artikel 20 van de gemeenschappelijke regeling Werkvoorzieningsschap Oostelijk Zuid-Limburg (WOZL) dient het Dagelijks Bestuur van het schap de ontwerpbegroting toe te zenden aan de gemeenteraden van de aangesloten gemeenten. Ditzelfde geldt voor begrotingswijzigingen. De gemeenteraden kunnen omtrent de ontwerpbegroting hun Pagina 1 van 9

gevoelens aan het Dagelijks Bestuur doen blijken. Vaststelling van de 1 e begrotingswijziging 2017 is voorzien in de vergadering van het Algemeen Bestuur van WOZL op 30 maart 2017. 3. Doelstelling en beoogd meetbaar effect De door WOZL aan gemeenten gevraagde bijdrage stijgt in 2017 van 6,06 miljoen naar 8,86 miljoen en is daarmee fors hoger dan voorzien in de begroting 2017. Voor de gemeente Landgraaf betekent dit een extra bijdrage van 531.882,-. De stijging van het tekort houdt merendeels verband met de snellere daling van de rijkssubsidie enerzijds en stijgende loonkosten anderzijds. Daarbij komt dat de door het Rijk toegekende compensatie in de vorm van de LoonPrijsOntwikkeling (LPO) en het Lage InkomensVoordeel (LIV) niet dekkend is. De volgende ontwikkelingen zijn verwerkt in de eerste begrotingswijziging 2017 WOZL: a. circulaires 2016; b. ontwikkelingen bij de uitvoeringsorganisatie WOZL 1 BV; c. de effecten van de besluitvorming over het Werkgeversservicepunt Parkstad (WSP). Ad. A. Circulaires 2016 Achterblijvende uitstroom Wsw In de circulaires 2016 is duidelijk geworden dat de subsidie per arbeidsjaar lager uitvalt dan eerder gemeld. Dit is ook gemeld in de 2 e begrotingswijziging 2016 van WOZL en werkt door in 2017. WOZL heeft in de begroting 2017 een subsidiebedrag van 29.941,- per arbeidsjaar opgenomen. Dit was gebaseerd op het door het ministerie van SZW bevestigde bedrag van 25.441,- voor 2016 verminderd met de jaarlijkse korting van 500,- per arbeidsjaar. Landelijk blijft de uitstroom uit de Wsw achter op de eerdere ramingen. Omdat het macrobudget hier niet op wordt aangepast, daalt het feitelijk subsidie per arbeidsjaar sneller dan eerder geraamd. In de periode 2015-2017 bedraagt hierdoor de totale korting per arbeidsjaar 2.047,- in plaats van de geraamde 1.500,-. LoonPrijsOntwikkeling Naar aanleiding van het tot stand komen van de nieuwe CAO Wsw, heeft het ministerie van SWZ in 2016 besloten om de jaarlijks toe te passen LoonPrijsOntwikkeling (LPO) aan gemeenten ter beschikking te stellen ter compensatie van de stijgende loonkosten. Bij het opstellen van de begroting 2017 was nog niet bekend op welke wijze de vergoeding van de LPO door het Rijk aan gemeenten zou worden verstrekt. Voor 2016 is de LPO vormgegeven door het verhogen van het macrobudget Wsw met 2,2%. Deze verhoging werkt ook door in 2017. Branchevereniging Cedris heeft kenbaar gemaakt dat op basis van deze systematiek ook in 2017 een LPO zal worden toegekend. De omvang hiervan is op dit moment nog niet bekend. In de 1 e begrotingswijziging 2017 is WOZL uitgegaan van een te ontvangen LPO van 2%. Deze door WOZL van gemeenten te ontvangen gelden zijn door het Rijk nog niet verwerkt in B.17.0104 Pagina 2 van 9

de door gemeenten van het Rijk te ontvangen budgetten Wsw. Dit zal geschieden bij de eerstvolgende meicirculaire 2017. Alsdan wordt ook het definitief percentage bekend. Ad. B. Ontwikkelingen bij de uitvoeringsorganisatie WOZL 1 BV Het resultaat van WOZL 1 BV neemt met 3 miljoen af ten opzichte van de in de begroting 2017 opgenomen resultaatverwachting. Operationeel resultaat De resultaatsverslechtering heeft voor 601.000,- betrekking op het operationele resultaat en dit betreft het opnemen van de kosten voor de afdeling Instroom, Doorstroom en Uitstroom (IDU). De afdeling IDU was oorspronkelijk voorzien binnen het WSP, maar is alsnog geplaatst bij WOZL. Dit omdat gemeenten het ID-proces zelf blijven uitvoeren. De hiermee gepaard gaande kosten van 840.000,- worden derhalve alsnog opgenomen in de 1 e begrotingswijziging 2017 WOZL. Hiertegenover staat een verbetering van de overige operationele resultaten van 239.000. Dit in verband met het nog niet vervreemden van de afdeling Draadbomen. Subsidieresultaat De eerder benoemde CAO Wsw, hogere sociale lasten en een hogere stijging van het minimumloon leiden tot een toename van de loonkosten met 1 miljoen. Daarnaast is in september de uitwerking van de regeling Lage Inkomens Voordeel (LIV) bekendgemaakt. Hoewel WOZL in de begroting 2017 al een behoedzame raming had opgenomen, blijkt deze vergoeding 174.000,- lager dan eerder geraamd. Ten opzichte van de begroting 2017 daalt het aantal verwachte arbeidsjaren Dit heeft naast lagere loonkosten ook een lagere vergoeding voor arbeidsjaren en lagere opbrengsten tot gevolg. Ad. C. Effecten besluitvorming Werkgevers ServicePunt (WSP) Parkstad. Het WSP Parkstad gaat de markt- en werkgeversbenadering voor uitkeringsgerechtigden Participatiewet én te detacheren Sw-medewerkers uitvoeren. De kosten hiervan worden voor wat betreft de Sw-medewerkers doorbelast aan WOZL en bedragen 463.894,-. In de vormgeving van de afdeling IDU bij WOZL is voorzien in een afname van IDU-diensten door gemeenten ten behoeve van kandidaten Participatiewet. Er is nog geen dekking voor eventuele frictiekosten als deze afname achterblijft op de ramingen. B.17.0104 Pagina 3 van 9

4. Argumentatie en alternatieven Op basis van de gemeenschappelijke regeling WOZL zijn de deelnemende gemeenten verplicht om hun aandeel in de kosten van de GR te dekken uit het beschikbare rijksbudget. Zowel in de begroting 2017 en de 2 e begrotingswijziging 2016 zijn de eerdergenoemde ontwikkelingen gemeld, maar konden door het ontbreken van de noodzakelijke berichtgeving van rijkswege nog niet worden doorgerekend. De ontwikkeling van het macrobudget en verdeling daarvan zijn voor WOZL nauwelijks te beïnvloeden. In nauwe samenspraak met de overige Sw-bedrijven in Zuid-Limburg en de branchevereniging Cedris wordt overleg gevoerd met het ministerie van SZW. De kostenstructuur binnen WOZL is de afgelopen jaren al vergaand teruggedrongen. Onderzoek door Cedris wijst uit dat de binnen WOZL gerealiseerde bedrijfskosten onder het landelijk gemiddelde liggen (Sectorinformatie Wsw 2015, Cedris december 2016). 5. Hoe gaan we dat bereiken en is er evaluatie nodig Zoals aangegeven, ligt de 1 e begrotingswijziging 2017 WOZL ter zienswijze voor. Gelet op de hierin opgenomen informatie wordt voorgesteld een positieve zienswijze af te geven maar hier wel de navolgende punten aan toe te voegen: - de landelijke ontwikkelingen zijnde de snellere daling van het rijkssubsidie en de ontoereikende compensatie voor de stijgende loonkosten vormen een groot zorgpunt. De mede door WOZL in dit kader ingezette acties richting Cedris en ministerie van SZW dienen onverkort te worden voortgezet. WOZL wordt verzocht de deelnemende gemeenten actief te informeren over de voortgang hierin; - de ontwikkeling van het aantal gerealiseerde en te verwachten arbeidsjaren zijn van grote invloed op de resultaten en aansluiting van de begroting van WOZL op de beschikbare rijksbijdrage SW. WOZL wordt verzocht om over deze ontwikkeling op gemeentelijk niveau te rapporteren. 6. Communicatie De door uw raad vastgestelde zienswijze wordt via bijgevoegde brief kenbaar gemaakt aan het Dagelijks Bestuur van WOZL. Het Dagelijks Bestuur van WOZL zal vervolgens de ontwerpbegrotingswijziging, voorzien van de door gemeenten ingediende zienswijzen ter vaststelling, voorleggen aan het Algemeen Bestuur van WOZL. B.17.0104 Pagina 4 van 9

7. Kosten, baten, dekking, risico's Kosten (x 1.000) Begroting 2017 1 e begrotingswijziging 2017 Gemeentebegroting 2017 Rijksbijdrage begroot* 11.108 11.108 Tekortbijdrage WOZL 896 896 Onttrekking reserve sociaal domein 361 361 mei-septembercirculaire 2016* Totaal 12.365 12.365 Begroting WOZL Totaal Rijksbijdragen 91.428 91.507 Bijdrage schapslasten 377 377 Resultaat subsidiedifferentiatie -1.118-1.355 Aandeel WOZL in begroting WSP 0 463 Gevraagde tekortbijdragen 6.801 9.844 Totaal 97.488 100.836 Aandeel Landgraaf Rijksbijdrage 11.552 11.634 Bijdrage schapslasten 49 51 Resultaat subsidiedifferentiatie -147-182 Aandeel WOZL in WSP ** 0 62 Tekortbijdrage WOZL BV 911 1.332 Totaal 12.365 12.897 Mutatie 532 * Via de septembercirculaire 2016 heeft het ministerie van Szw de verwachte rijksbijdrage 2017 bekend gemaakt. Deze bedraagt:.. 77,-. Deze dient nog te worden verwerkt in de Programmabegroting 2017. ** De lasten en dekking hiervan van WOZL verband houdende met het WSP Parkstad zijn opgenomen in raadsvoorstel 2016/73. B.17.0104 Pagina 5 van 9

Dekking In de voor Landgraaf te betalen hogere bijdrage 2017 van 531.882,- zitten onder andere de lasten verwerkt van het aandeel WOZL in de kosten van het WSP Parkstad. Dekking van deze lasten is reeds opgenomen in het raadsvoorstel 2016/73 Werkgeversservicepunt Parkstad 2017. Dit betekent dat er ten behoeve van de werkvoorziening een bedrag van 469.557,- aan lasten moet worden bijgeraamd. Daar staat tegenover dat ten opzichte van de begroting de rijksbijdrage integratie-uitkering Sociaal Domein in de septembercirculaire 2016 is verhoogd met 194.018,- verhoogd, zodat een tekort resteert van 275.539,-. In onderstaand overzicht is dit schematisch weergegeven. Toelichting Kosten (x 1.000) Hogere bijdrage gemeente Landgraaf 2017 532 Aandeel WOZL in WSP -62 Verhoging rijksbijdrage 2017 obv septembercirculaire -194 Saldo nog te dekken 276 Aanvulling van tekorten worden conform programmabegroting gedekt uit de reserve Eigen middelen Sociaal Domein. Door gebruik te maken van deze reserve blijft het transparant wat de kosten binnen het sociale domein vergen aan gemeentelijke middelen. Onttrekking van het tekort ad 275.539,- betekent, dat de reserve meerjarig niet toereikend is: de omvang van de reserve bedraagt per 1-1-2017 5,0 mln. en loopt door de reeds begrote onttrekkingen in de jaren 2017 t/m 2020 terug tot nihil. Deze onttrekkingen zijn nodig om de begroting sluitend te maken voor wat betreft het sociale domein. Om de nu nodige onttrekking mogelijk te maken dient de reserve Eigen middelen Sociaal Domein daarom met eenzelfde bedrag te worden aangevuld omdat de begroting anders niet meer meerjarig sluitend is. Voorgesteld wordt derhalve om: de lasten sociale werkvoorziening te verhogen met 469.557,-; de baten integratie-uitkering sociaal domein te verhogen met 194.018,-; het tekort ad 275.539,- te dekken uit de reserve Eigen middelen Sociaal Domein, en een bedrag ad 275.539,- te storten in de reserve Eigen middelen Sociaal Domein ten laste van de algemene reserve om te voorkomen dat de reserve in het meerjarig perspectief niet toereikend is. Meerjarige ontwikkeling De 1 e begrotingswijziging 2017 laat ook meerjarig een toename zien van de verwachte tekorten en verhoging van de gemeentelijke bijdragen aan WOZL. Op basis In de door WOZL aan de gemeenten voor te leggen concept begroting 2018 en meerjarenramingen 2019-2022 zullen de gevolgen hiervan voor Landgraaf worden meegenomen in de kadernota 2018. B.17.0104 Pagina 6 van 9

Risico s A. Bij de GR WOZL Op basis van het door WOZL ontwikkelde risicobeheersingsmodel, worden in hoofdstuk 8 van de 1 e begrotingswijziging 2017 de risico s benoemd. B. Programmabegroting 2017 In de Programmabegroting 2017 is het thans opgetreden risico van de hogere tekortbijdrage aan WOZL al benoemd (Programma 2. Maatschappelijke voorziening, Risico nr. 1.) 8. Het voorstel 1. Bij wijze van zienswijze in te stemmen met de 1e begrotingswijziging 2017 WOZL. 2. In reactie op de concept 1 e begrotingswijziging 2017 de navolgende zienswijze vaststellen en kenbaar maken aan het Algemeen Bestuur van WOZL. De gemeenteraad heeft in vergadering d.d. 23 maart 2017 ingestemd met de 1 e begrotingswijziging WOZL 2017. Aanvullend wordt het volgende opgemerkt: - de landelijke ontwikkelingen zijnde de snellere daling van het rijkssubsidie en de ontoereikende compensatie voor de stijgende loonkosten vormen een groot zorgpunt. De mede door WOZL in dit kader ingezette acties richting Cedris en ministerie van SZW dienen onverkort te worden voortgezet. WOZL wordt verzocht de deelnemende gemeenten actief te informeren over de voortgang hierin; - de ontwikkeling van het aantal gerealiseerde en te verwachten arbeidsjaren zijn van grote invloed op de resultaten en aansluiting van de begroting van WOZL op de beschikbare rijksbijdrage SW. WOZL wordt verzocht om over deze ontwikkeling op gemeentelijk niveau te rapporteren. 3. De begroting als volgt te wijzigen: de lasten sociale werkvoorziening te verhogen met 469.557,-; de baten integratieuitkering sociaal domein te verhogen met 194.018,-; het tekort ad. 275.539,- te dekken uit de reserve Eigen middelen Sociaal Domein, en een bedrag ad. 275.539,- te storten in de reserve Eigen middelen Sociaal Domein ten laste van de algemene reserve. Burgemeester en wethouders van Landgraaf, de secretaris, de burgemeester, ir. J.M.C. Rijvers mr. R.J.H. Vlecken B.17.0104 Pagina 7 van 9

9. a. Stukken behorende bij het besluit - 1 e Begrotingswijziging 2017 WOZL; - Concept-zienswijze 1 e begrotingswijziging 2017 WOZL. b. Onderliggende stukken n.v.t. B.17.0104 Pagina 8 van 9

Besluit 1. Bij wijze van zienswijze instemmen met de 1e begrotingswijziging 2017 WOZL. 2. In reactie op de concept 1e begrotingswijziging 2017 de navolgende zienswijze vaststellen en kenbaar maken aan het Algemeen Bestuur van WOZL. De gemeenteraad heeft in vergadering d.d. 23 maart 2017 ingestemd met de 1e begrotingswijziging WOZL 2017. Aanvullend wordt het volgende opgemerkt: - de landelijke ontwikkelingen zijnde de snellere daling van het rijkssubsidie en de ontoereikende compensatie voor de stijgende loonkosten vormen een groot zorgpunt. De mede door WOZL in dit kader ingezette acties richting Cedris en ministerie van SZW dienen onverkort te worden voortgezet. WOZL wordt verzocht de deelnemende gemeenten actief te informeren over de voortgang hierin. - de ontwikkeling van het aantal gerealiseerde en te verwachten arbeidsjaren zijn van grote invloed op de resultaten en aansluiting van de begroting van WOZL op de beschikbare rijksbijdrage SW. WOZL wordt verzocht om over deze ontwikkeling op gemeentelijk niveau te rapporteren. 3. De begroting als volgt te wijzigen: de lasten sociale werkvoorziening te verhogen met 469.557,-; de baten integratieuitkering sociaal domein te verhogen met 194.018,-; het tekort ad. 275.539,- te dekken uit de reserve Eigen middelen Sociaal Domein, en een bedrag ad. 275.539,- te storten in de reserve Eigen middelen Sociaal Domein ten laste van de algemene reserve. Aldus besloten in de openbare besluitvormende raad, gehouden op 23 maart 2017. De griffier, De voorzitter, B.17.0104 Pagina 1