Hoekenfiche Bouwhoek Materiaal Peuters eerste kleuterklas Tweede kleuterklas Derde kleuterklas Basismateriaal: Groot materiaal vb. houten blokken Mega-legoblokken magneetblokken Basismateriaal: + middelgroot materiaal vb.duplo Basismateriaal: + klein materiaal vb Lego, K nex, clickx, Takken Grote houten blokken Wisselendthematisch materiaal: Natuurmaterialen Wereldspel-materiaal = klein fantasiemateriaal) Treinsporen Grote vrachtwagens Buizen en rollen Andere materialen: (meubilair) Wisselendthematisch materiaal: Natuurmaterialen Wereldspel-materiaal = klein fantasiemateriaal) Auto s Kosteloos materiaal (potjes, kartonnen dozen, ) Andere materialen: Wisselendthematisch materiaal: Natuurmaterialen Wereldspel-materiaal = klein fantasiemateriaal) Boerderij dieren en materiaal Speelkaarten Hechtingsmaterialen Andere materialen: Banken = tribunes met 2 zitniveau s Praktische materialen: Afspraken Aantal kleuters: 4-6 Regels en afspraken: De op voorhand aangegeven ruimte om te bouwen respecteren. Niet met het materiaal naar alle hoeken gaan. Pictogrammen: Opruimfoto s Praktische materialen: Aantal kleuters: 4-6 Regels en afspraken: Materialen eerlijk verdelen zodat iedereen een bouwwerk kan maken Pictogrammen: Opruimprenten Praktische materialen: Platen (zowel van lego als van licht hout, ) doeken Aantal kleuters: 4-6 Regels en afspraken: + samen tot 1 bouwwerk proberen komen Pictogrammen: Opruimpicto s 1
Opruimafspraken: Adhv foto s alles op de juiste plaats Opruimafspraken: Adhv picto s alles op de juiste plaats Opruimafspraken: Adhv picto s alles op de juiste plaats Gecombineerde materialen in de juiste bakken en op de juiste plaats Gecombineerde materialen in de juiste bakken en op de juiste plaats Gemaakte bouwwerken mogen op de kast om volgende keer verder te spelen of als pronkstuk Gradatie (2,55) Grote bouwmaterialen Houten blokken Vrij bouwen Aandachtspunten Observatie : - Tijdens het spel probeert de leerkracht kleuters te observeren al of niet ifv een vooropgesteld doel - Wie speelt het er veel in de hoek? - Waarmee wordt er veelsomsnooit gespeeld - Hoe spelen ze? - Wat maken ze? - Wordt er individueel gespeeld of samen? - Geeft het kind betekenis aan zijn bouwspel? Gemaakte bouwwerken mogen op de kast om volgende keer verder te spelen of als pronkstuk + middelgroot materiaal + Duplo Grondplaten aanbieden Bouwen en nabouwen op het moment zelf dmw een concrete constructie Observatie : - Tijdens het spel probeert de leerkracht kleuters te observeren al of niet ifv een vooropgesteld doel - Wie speelt het er veel in de hoek? - Waarmee wordt er veelsomsnooit gespeeld - Hoe spelen ze? - Wat maken ze? - Hoe maken ze het? - Hoe spelen ze met de gemaakte dingen? - Worden er steeds dezelfde bouwwerken gemaakt? - Wordt er individueel gespeeld of samen? Geeft het kind betekenis aan zijn bouwspel? Gemaakte bouwwerken mogen op de kast om volgende keer verder te spelen of als pronkstuk + klein materiaal + Lego, K nex Zelf grondplaten maken Bouwen en achteraf nabouwen dmv foto s Observatie : - Tijdens het spel probeert de leerkracht kleuters te observeren al of niet ifv een vooropgesteld doel Wie speelt het er veel in de hoek? - Waarmee wordt er veelsomsnooit gespeeld - Hoe spelen ze? - Wat maken ze? - Hoe maken ze het? - Hoe spelen ze met de gemaakte dingen? - Welke bouwproblemen hebben de kleuters - Worden er steeds dezelfde bouwwerken gemaakt? - Wordt er individueel gespeeld of samen? - Worden er vooraf plannen gemaakt? - Geeft het kind betekenis aan zijn bouwspel? 2
Aanvullingen verrijkingen Begeleiding : - Materiaal keurig en overzichtelijk aanbieden - Afwisseling in het materiaal aanbrengen - Kleuters aanmoedigen om te spelen - Aandacht geven aan het spel van de kleuters - Meespelen met de kleuters - Nieuwe spelimpulsen of uitdagingen geven - Welke nieuwe elementen kunnen we aanbrengen? Wereldspel: poppetjes, kleine meubels, auto s Begeleiding : - Vooraf de keuzemogelijkheden met de kinderen overlopen - impulsen, hints, of materiaal om het spel te verrijken, zodat de kleuters weer een hele tijd verder kunnen - Materiaal keurig en overzichtelijk aanbieden - Afwisseling in het materiaal aanbrengen - Kleuters aanmoedigen om te spelen - Aandacht geven aan het spel van de kleuters - Meespelen met de kleuters - Nieuwe spelimpulsen of uitdagingen geven - Welke nieuwe elementen kunnen we aanbrengen? Wereldspel: poppetjes, kleine meubels, auto s, bomen, planten, themamateriaal, Begeleiding : - Vooraf de keuzemogelijkheden met de kinderen overlopen - impulsen, hints, of materiaal om het spel te verrijken, zodat de kleuters weer een hele tijd verder kunnen - Materiaal keurig en overzichtelijk aanbieden - Afwisseling in het materiaal aanbrengen - Kleuters aanmoedigen om te spelen - Aandacht geven aan het spel van de kleuters - Meespelen met de kleuters - Nieuwe spelimpulsen of uitdagingen geven - Welke nieuwe elementen kunnen we aanbrengen? - Mogelijk laten om andere materialen erbij te halen (vraaggestuurd van de kls) Wereldspel: poppetjes, kleine meubels, bomen, planten, themamateriaal,, naambordjes schrijven (winkel, zoo, dierenarts, ), verkeersborden, Eenvoudige grondplaten Foto s trekken en later nabouwen Foto s trekken als motivatie Materiaal om grondplaten door de kls te laten tekenen Foto s door de kls laten trekken Ontwikkelingsaspe cten ontwikkelingslijnen 64 inzichten verweven in natuur en techniek Experimenteren met constructiemateriaal en bereidingsgrondstoffen --> 64 inzichten verwerven in natuur en techniek met hulp van de leidster materialenkennis en kennis van constructie- en bereidingsprincipes gebruiken bij het uitvoeren van een constructie of bereiding --> 64 inzichten verwerven in natuur en techniek met behulp van een stappenplan een constructie of bereiding uitvoeren. 3
66 inzichten verwerven over de ruimte --> positie en bewegingsrichting van voorwerpen tegenover elkaar verkennen 66 inzichten verwerven over de ruimte --> ruimtelijke relaties ontdekken in concrete of driedimensionale situaties --> 66 inzichten verwerven over de ruimte Ruimtelijke relaties ontdekken in schematische of tweedimensionale situaties Leerplannen 41 muzisch omgaan met materialen en beelden * Manipuleren met materialen --> 44 groot motorisch bewegen Duwen, trekken en heffen van grote materialen Oog- handcoördinatie WO TE 6.6 Kinderen zien in dat producten worden gemaakt volgens bepaalde technische principes. WO TE 6.6.1 Dat houdt in dat ze ervaren en uiten dat een constructie (toren, huis, puzzel...) of bereiding wordt gemaakt met behulp van verschillende onderdelen of ingrediënten en in relatie staan tot elkaar in functie van een vooropgesteld doel. WO TE 6.6.2 Dat houdt in dat ze kunnen bij eenvoudige voorwerpen uit hun omgeving de meest courante verbindingen en hechtingswijzen herkennen. WO TE 6.12.1 Dat houdt in dat ze ideeën bedenken voor een eenvoudige technische realisatie. WO TE 6.14.2 Dat houdt in dat ze kunnen plooien, bevestigen, verdelen, samenvoegen, snijden, kneden, schillen, roeren, schudden... en afwerken. WO TE 6.18.1 Dat houdt in dat ze technische 41 muzisch omgaan met materialen en beelden --> de mogelijkheid ontdekken om tot constructies te komen --> 45 -> klein motorisch bewegen Experimenteren met kleinmotorische technieken (trekken met kleine materialen) Kleine dingen tussen 2 vingers nemen WIS MK 44 Constructies uitvoeren met voorschriften op foto of tekening (bijv. constructieplan bij bouwdoos, ontwikkeling van kubus, een plattegrond) of met verbaal gegeven voorschriften WO TE 6.11 Kinderen kunnen zeggen aan welke eisen een bestaande constructie en een constructie die ze zelf willen maken, moet voldoen. WO TE 6.12.1 Dat houdt in dat ze ideeën bedenken voor een eenvoudige technische realisatie. WO TE 6.18.1 Dat houdt in dat ze technische gebruiken. WO TE 6.18.2 Dat houdt in dat ze technische WO TE 6.18.2.1 construeren. 41 muzisch omgaan met materialen en beelden --> materialen combineren om tot eigen constructies te komen op meer planmatige wijze. 45 -> klein motorisch bewegen Kleinmotorische technieken voldoende gedoseerd en ontspannen uitvoeren Kleine materialen van en op elkaar krijgen WIS MK 44 Constructies uitvoeren met voorschriften op foto of tekening (bijv. constructieplan bij bouwdoos, ontwikkeling van kubus, een plattegrond) of met verbaal gegeven voorschriften WIS MK 44 Constructies uitvoeren met voorschriften op foto of tekening (bijv. constructieplan bij bouwdoos, ontwikkeling van kubus, een plattegrond) of met verbaal gegeven voorschriften WO TE 6.11 Kinderen kunnen zeggen aan welke eisen een bestaande constructie en een constructie die ze zelf willen maken, moet voldoen. WO TE 6.12.1 Dat houdt in dat ze ideeën bedenken voor een eenvoudige technische realisatie. WO TE 6.18.1 Dat houdt in dat ze technische gebruiken. 4
gebruiken. WO TE 6.18.2 Dat houdt in dat ze technische WO TE 6.18.2.1 construeren. SCHR CA 24 De kleuter hanteert begrippen voor de positie, de richting en zijn zelfbewegen in de ruimte.hij kan dit bij een driedimensionale uitbeelding in de ruimte, daarna bij een tweedimensionale uitbeelding in een vlak. " WO RU 9.8.4 Dat houdt in dat ze de plaats van zichzelf en van voorwerpen alsook de richting waarin ze zelf of voorwerpen bewegen, verkennen en bepalen, en daarbij WO RU 9.8.4.1 termen gebruiken als naast, op - onder, voor - achter. MUZO BE 17 De leerlingen kunnen vrij experimenteren met materiaal, kunnen met dat materiaal gericht experimenteren of kunnen het gericht verkennen. SCHR PA 13.1 De kleuter kan zijn plaats en zijn weg vinden in de ruimte: - eerst driedimensionaal WIS MK 3.a van voorwerpen in de ruimte tegenover zichzelf WIS MK 6.a als men zich werkelijk verplaatst in de ruimte WO RU 9.14.2 Dat houdt in dat ze ervaren dat elk voorwerp een (vaste) plaats inneemt in de ruimte. MUZO BE 9 Gericht zijn op het zoeken van creatieve oplossingen. MUZO BE 6.3 allerlei materialen en technieken kiezen volgens bepaalde doelen SCHR PA 2 De kleuter kan fijnmotorische bewegingen uitvoeren die bij schrift een rol spelen. SCHR PA 4 De kleuter kan bewegingspatronen uitvoeren. SCHR PA 6 De kleuter beheerst vingervaardigheden bij spelletjes. SCHR PA 7 De kleuter kan voorwerpen nauwkeurig plaatsen. WO TE 6.18.2 Dat houdt in dat ze technische WO TE 6.18.2.1 construeren. WO TE 6.13 Kinderen kunnen een constructieactiviteit of een bereiding correct uitvoeren. Wisk. AD5 zoekstrategieën ontwikkelen om problemen op te lossen de vaardigheid verwerven om SCHR PA 13.2 De kleuter kan zijn plaats en zijn weg vinden in de ruimte: - daarna tweedimensionaal WIS MK 7.a tekeningen, foto's, maquettes, plattegronden MUZO BE 8.1 zich bezinnen voor te beginnen, door eerst na te denken over de bedoeling die gerealiseerd moet worden, over welke materiaal er het best wordt aangewend, over welke techniek kan worden toegepast SCHR PA 2 De kleuter kan fijnmotorische bewegingen uitvoeren die bij schrift een rol spelen. SCHR PA 4 De kleuter kan bewegingspatronen uitvoeren. SCHR PA 6 De kleuter beheerst vingervaardigheden bij spelletjes. SCHR PA 7 De kleuter kan voorwerpen nauwkeurig plaatsen. 5
6