Mytylshool De Trppenberg Peter vn Sprrentk www.m3v.nl Nieuwbouwonept en revlidtieentrum geriht op de toekomst Mytylshool De Trppenberg en het ngrenzende revlidtieentrum in Huizen willen in de toekomst verhuizen nr een nieuwbouwlotie in Hilversum. Het revlidtieentrum is in jnuri 2007 gefuseerd met de Koepel Behndelentr Chronishe Zieken (KBCZ, voormlig Astmentrum). Beide instellingen willen nuwer met elkr smenwerken en hebben nu een verouderde huisvesting. Bovendien wil de Mytylshool een ntl onderwijsvernieuwingen doorvoeren. De shool heeft M3V dviesprtners gevrgd om een huisvestingspln op te stellen. Onderwijssitutie Mytylshool De Trppenberg biedt zowel Speil ls Voortgezet Speil Onderwijs. In het Speil Onderwijs (SO) gelden voor lihmelijk gehndipte of lngdurig zieke leerlingen dezelfde kerndoelen ls in het reguliere bsisonderwijs. Voor de meervoudig gehndipte leerlingen gelden de doelen voor het SO. Lihmelijk en meervoudig gehndipte leerlingen zitten smen in groepen. Het onderwijs vn het SO is in leeftijdsklssen opgebouwd en georgniseerd in een onderbouw (3 tot 7 jr), een middenbouw (7 tot 9 jr) en een bovenbouw (9 tot 13 jr). Themtish onderwijs speelt een belngrijke rol en er is extr ndht voor het toepssen vn het geleerde in de prktijk. In het Voortgezet Speil Onderwijs (VSO) volgen de leerlingen de eerste twee leerjren vn het VMBO. Hiern kunnen ze het derde en vierde leerjr vn het VMBO volgen of het ertifitonderwijs vn Mytylshool De Trppenberg. Drnst kunnen ze de overstp mken nr een reguliere VMBO-shool of een ndere shool voor voortgezet speil onderwijs. Voor leerlingen met een meervoudige hndip is er een nder onderwijsprogrmm, wrbij de ndruk ligt op bevordering vn de soil/mtshppelijke redzmheid. Ze krijgen de eerste vier jr met hun bsisgroep Algemeen Vormend Onderwijs (AVO) en prktijkgerihte tiviteiten (kntoor, winkel, hore). s Middgs werken ze in vkgroepen, zols tehniek, retieve vkken ( re ) en groen. In leerjr 5 en 6 werken de leerlingen in bsisgroepen en doen ze prktijkervring op in een vn de werkgroepen ls iviele dienst, tehnishe dienst (groen en tehniek), dministrtie en retem. Zowel de leerlingen die de VMBO-beroepsvorming volgen ls de MG-leerlingen kunnen ertifitonderwijs volgen voor ssistent reeptionist/telefonist of ssistent seretrit. Voor de meervoudig gehndipte, lg funtionerende leerlingen (MGlf) is het progrmm vn de eerste zes jr vergelijkbr met het progrmm vn de eerste vier jr vn de MG- leerlingen. Alleen ligt bij het AVO-deel de ndruk veel meer op het opdoen vn zelfredzmheid en bsisvrdigheden. Vnf het derde jr kunnen lle leerlingen een interne of externe stge lopen. Voorbeelden vn interne stges zijn: bevoorrding, verzorgen vn plnten, verzorgen vn koffie en thee of reeptiewerkzmheden. Sholen en bouwen n de toekomst Bsis Onderwijs nr. 2-2008 11
Tijdens de bijeenkomsten met de projetgroep huisvesting is gewerkt met de methode Designing Down. Dit is een stpsgewijze en intertieve methode om vn een visie op het toekomstige onderwijs tot een nieuw huisvestingsonept te komen. visie - mibitie - doelstellingen missie - mibitie - doelstellingen produt - output - resultt tiviteiten progrmm vn eisen ontwerp gebouw orgnistie Er zijn een ntl ontwikkelingen op een rijtje gezet, die vn belng zijn voor het toekomstige onderwijs. Belngrijke drvn zijn: - een omplexere problemtiek vn de leerlingen. Leerlingen met een lihte zorgbehoefte blijven lnger in het reguliere onderwijs. Hierdoor verndert de leerlingenpopultie vn de Mytylshool: leerlingen hebben een steeds zwrdere zorgbehoefte. - vernderende smenstelling vn gezinnen, individulisering en werkende ouders. Door de vernderende smenstelling vn het gezin en werkende ouders zijn leerlingen steeds op meer vershillende plekken gedurende de week. Door de individulisering vinden minder tiviteiten plts met het hele gezin. Er zijn minder ehte rustpunten in het leven vn de leerlingen. Kinderen wonen minder lng thuis en hun soile ontten nemen f - de smenleving stelt steeds meer eisen. Doordt de smenleving hetisher wordt, zijn zelfstndigheid en zelfredzmheid voor de leerlingen steeds belngrijker. Bedrijven stellen hogere eisen n werknemers, mr er ontstn ook nieuwe beroepen. In het speil onderwijs worden in de vervolgvoorzieningen voor dgbesteding steeds vker werkbedrijfjes opgeriht. Onderwijsmbities Mytylshool De Trppenberg heeft een ntl mbities voor de toekomst: - gedifferentieerdere werkvormen, meer met kleine groepjes werken - vritie in groepsgrootten en groepssmenstellingen - prktijkgeriht leren en prktijksimulties - de mogelijkheid voor temtehing. Hierbij is een groep leerkrhten integrl verntwoordelijk voor een ntl bsisgroepen met leerlingen. - Om de reltie tussen de shool en de omgeving te versterken, wil de shool tief vorm en inhoud geven n prtnershppen. Buiten de shool zijn dt onder meer het kinderdgentrum, sholen en diverse mtshppelijke instellingen. De shool wil een ntl prtners grg binnen de shool hebben, zols een kinderboerderij, een resturnt vn en voor gehndipten, kunstzinnige instellingen, een speel-o-theek voor gehndipten, buitenshoolse opvng en een bibliotheek. Huisvestingsonept In het huisvestingsonept zijn een ntl speten vn belng: ) eigen omgevingen voor het SO en het VSO. De shool wil in de toekomst een nog duidelijkere sheiding tussen het SO en het VSO. Ze vindt het belngrijk dt leerlingen de overstp nr het VSO ls een ehte nieuwe stp ervren. In het nieuwe gebouw moeten beide vormen vn onderwijs een eigen omgeving krijgen. Drnst komen er een ntl gezmenlijke ruimten, zols een ul, spreekkmers of sport/ bewegingsruimten. b) reltie met het revlidtieentrum. De shool wil in de nieuwe huisvesting een betere fysieke reltie met het revlidtieentrum dn nu het gevl is. Voorl voor leerlingen die veel therpieën krijgen en voor leerlingen die zihzelf moeilijk kunnen verpltsen, is het belngrijk dt de revlidtie dihtbij het onderwijs plts vindt. De shool moet ehter geen medish krkter krijgen. Begin dit jr heeft M3V Adviesprtners een vooronderzoek gedn nr de logistieke verbeterpunten tussen de shool en het revlidtieentrum. Hieruit kwm nr voren, dt de prmedishe zorg bij voorkeur wordt gekoppeld n de fdelingen vn de shool. Nst oefen/behndelruimten in of bij de shool zullen de therpeuten en revlidtiertsen ook kntoorplekken nbij of in de shool moeten krijgen. ) differentitie in ruimten. De huidige shool is grotendeels opgebouwd uit klsloklen die n gngen zijn gelegen. Drnst zijn er een ntl speifieke ruimten, zols een kooklokl, tehnieklokl en een gymzl. De nieuwe huisvesting moet een gedifferentieerder nbod vn ruimten krijgen, zodt een meer fwisselende leeromgeving ontstt. d) funtionele opslg vn mterilen en hulpmiddelen. In het huidige gebouw kunnen de leerlingen niet goed zelf bij de mterilen komen. Het huisvestingsonept vn het Speil Onderwijs is in figuur 1 shemtish weergegeven. Dit figuur dient lleen ter verduidelijking en is geen relistishe bouwshets. De groepsruimten worden lleml even groot, wrdoor ze flexibel te gebruiken zijn. Nst de groepsruimten komt er per bouw een gezmenlijke ruimte (), die voor llerlei tiviteiten 12 Sholen en bouwen n de toekomst Bsis Onderwijs nr. 2-2008
gebruikt kn worden. Hier kunnen speel/werkhoekjes komen voor de jongste kinderen en leer/ontdekhoeken voor de oudere kinderen. Het wordt dn ook mkkelijker om beplde vormen vn temtehing uit te voeren. Centrl is per bouw een ntl ruimten opgenomen (b), zols een ruimte voor de fdelingsleider, eventueel ruimten voor therpeuten en verzorgingsruimten. Verder komt er een snoezelruimte en een eigen speellokl. Het huisvestingsonept vn het VSO Voor het VSO is een ombintie nodig vn: ruimten voor lgemene AVO-tiviteiten, ruimten voor drm, muziek en retiviteiten, ruimten voor het oefenen vn prktijktiviteiten en prktijkplekken/bedrijfjes. Omdt de tiviteiten elkr steeds fwisselen, wil het VSO prktijkruimten wr mogelijk ook gebruiken voor lgemene tiviteiten. Het moet in ieder gevl mogelijk zijn om met de elf groepen tegelijkertijd een lgemene tiviteit te houden. Gezmenlijk zijn een kook- en een tehniekruimte nodig. Verder komen er in het VSO de volgende bedrijfjes: - tehnishe dienst - iviele dienst - groen - hore - winkel - dministrtie De twee MGlf-groepen hebben elk een ervringsruimte nodig. Verder moeten er voor het VMBO twee lgemene ruimten komen (zie figuur 1). Het onept is shemtish ls volgt uitgewerkt: An de buitenrnd, wr bezoekers komen, liggen de bedrijfjes vn het VSO. Deze moeten een duidelijke reltie krijgen met de omgeving. Dit kn in de vorm vn een blie in elk bedrijf. Als men kiest voor een entrle bedrijvenblie, kn het door middel vn een trnsprnte gevel wrdoor de tiviteiten vn buitenf goed zihtbr zijn. Centrl zijn een ntl ruimten (b) opgenomen, zols verzorgingsruimten en mgzijnen. De ruimten voor de fdelingsleider, zorgprofessionl, orthopedgoog en stgeoördintor () bevinden zih tussen de onderwijsruimten in. Het totle onept is te zien in figuur 1. Het SO en het VSO hebben beide een eigen omgeving en ingng. Beide gebouwdelen zijn met elkr verbonden door een ntl gemeenshppelijke ruimten. In de entrle ruimte mngement/stf is één gemeenshppelijke personeelsruimte opgenomen. Alle ruimten in het midden kunnen voor diverse tiviteiten gekoppeld worden met de ul/theterruimte. Omdt oriënttie binnen de shool voor leerlingen zeer belngrijk is, is gekozen voor een logishe groepering vn ruimten. Met dit huisvestingsonept in hnden, zl nu een tehnish progrmm vn eisen en een exploittiepln moeten worden gemkt. Sholen en bouwen n de toekomst Bsis Onderwijs nr. 2-2008 13
Bij nieuwbouw moet je niet denken vnuit de huidige situtie, mr moet je rekening houden met hoe het onderwijs er in de toekomst uit zl zien. 14 Sholen en bouwen n de toekomst Bsis Onderwijs nr. 2-2008
b b b b Shem 4 - Totle huisvestigingsonept SO en VSO De beoogde lotie voor de nieuwbouw is het terrein De Monnikenberg in Hilversum. Hierover voert men nog overleg met de gemeente. Elly Dumond, direteur vn Mytylshool De Trppenberg, is goed te spreken over het pln vn M3V Adviesprtners. Ze hebben voorl duidelijk gemkt dt je bij nieuwbouw niet moet denken vnuit de huidige situtie, mr rekening moet houden met hoe het onderwijs er over tien jr uit zl zien. Ook Jn Reitsm, direteur/bestuurder vn de overkoepelende onderwijsstihting De Kleine Prins, is tevreden. Het werken vn bovenf en vn onderf, in de projetgroep met doenten en personeel, heeft goede dingen opgeleverd. Drnst heeft M3V begin dit jr nog een onderzoek gedn nr hoe de prmedishe zorg vnuit het revlidtieentrum en het onderwijs beter bij elkr kunnen komen. Tijdens de workshops zijn de mensen gestimuleerd om hun visie op het onderwijs te geven, wt tot een versherping vn het beleid heeft geleid. «Ontwerpvoorbeeld groepsruimten en gezmenlijke bouwruimten Sholen en bouwen n de toekomst Bsis Onderwijs nr. 2-2008 15