Jaarverslag 2012. Laboratorium voor Pathologie. s-hertogenbosch



Vergelijkbare documenten
Jaarverslag Reg.nr 115 Vanaf Laboratorium voor Pathologie s-hertogenbosch

Jaarverslag Laboratorium voor Pathologie. s-hertogenbosch. The times they are a-changing

Jaarverslag Laboratorium voor Pathologie. s-hertogenbosch

Kwaliteitsindicatoren: - Enige bespiegelingen -

ADAS3 - Vragenlijst 1: Algemeen Vragenlijst voorbeeld

JAARVERSLAG 2010 AFDELING PATHOLOGIE ELKERLIEK ZIEKENHUIS HELMOND

Jaarverslag Laboratorium voor Pathologie. s-hertogenbosch

ADAS3 - Vragenlijst 6: Diagnostiek Vragenlijst voorbeeld

Jaarverslag SKKP

Inhoud. Hoofdstuk 1 Algemeen

Jaarverslag Reg.nr 115 Vanaf Laboratorium voor Pathologie s-hertogenbosch

Workloadregistratiesysteem voor pathologen

Jaarverslag 2011 Pathologie Laboratorium Medisch Centrum Haaglanden

Jaarverslag 2010 Pathologie Laboratorium Medisch Centrum Haaglanden

Taakherschikking in de pathologie

BEVOLKINGSONDERZOEK BAARMOEDERHALSKANKER

Pathologie in een veranderende wereld Thomas Demeyere VAP-dag, 7 november 2017

STATISTISCH JAARRAPPORT PATHOLOGISCHE ANATOMIE 2017

Baarmoederhalskanker screening

Samenwerking pathologie Laboratoria

PROGRAMMA EN ABSTRACTS

Jaarverslag SKML-sectie pathologie 2010

Sneldiagnostiek bij verdenking op kanker: de nieuwe norm?

BEVOLKINGSONDERZOEK BAARMOEDERHALSKANKER Monitor 2015

BEVOLKINGSONDERZOEK BAARMOEDERHALSKANKER. Monitor 2017 EERSTE RESULTATEN VAN HET VERNIEUWDE

Patient tailored medicine: moleculaire biologie onontbeerlijk Moleculaire Pathologie in een veranderende wereld

ACTIVITEITENRAPPORT PATHOLOGISCHE ANATOMIE 2018

Richtlijn voor diagnostiek en behandeling van een onbekende primaire tumor in het hoofd-halsgebied: Unknown Primary

Werkgroep Moleculaire Diagnostiek in de Pathologie (NVVP) Werkgroep Moleculaire Diagnostiek in de Pathologie (NVVP)

Jaarbericht 2010 St. P.C. Lab. West- Brabant

Rol van de pathologische anatomie in de oncologie. 16 maart 2013 Dr. Pascale De Paepe AZ St Jan Brugge-Oostende AV

Koninklijke Nederlandsche Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst

BEVOLKINGSONDERZOEK BAARMOEDERHALSKANKER Monitor 2016

Jaarverslag 2012 Pathologie Laboratorium Medisch Centrum Haaglanden

Inhoud. Hoofdstuk 1 Algemeen

JAAR BERICHT. Alles voor de diagnose

CERVIXCARCINOOM. Nascholingsavond voor assistenten en poh ers DINSDAG 13 NOVEMBER ROTTERDAM

Werkgroep Moleculaire Diagnostiek in de Pathologie (NVVP)

Kwaliteit: ISO een nieuwe richting?

Bloedafname CAIRO5. Coördinerend Radiologen: Dr. K. van Lienden, Dr. M Engelbrecht, afdeling Radiologie, AMC Amsterdam

Sneldiagnostiek in de oncologische zorg

JAAR BERICHT. Alles voor de diagnose

8 e Symposium Stichting Baarmoederhalskanker. preventie Oost

Bloedafname CAIRO5. Coördinerend Radiologen: Dr. K. van Lienden, Dr. M Engelbrecht, afdeling Radiologie, AMC Amsterdam

Procedure Toelating Pathologen voor Bevolkingsonderzoek

Inhoudsopgave: Voorwoord Programma Abstracts... 5 t/m 10

Factsheet Indicatoren NABON Breast Cancer Audit (NBCA) NBCA 2015 [ ZIN besluit verwerkt; ]

JAAR BERICHT. Alles voor de diagnose

HET SPECIALISME PATHOLOGIE Onderdeel opleidingsplan 2009

Jaarverslag Pagina 2 van 23

Beschrijving van de belangrijkste wijzigingen plus puntsgewijze opsomming (na pag.) van alle ontvangen opmerkingen bij versie 3.0.

Ontwikkelingen in de moleculaire pathologie. Werkgroep Moleculaire Diagnostiek in de Pathologie. Morfologisch. Functioneel

KISZ-VRAGENLIJST KWALITEITS INVENTARISATIE EN SIGNALERING ZORGPROCESSEN

2 februari de Moleculaire Dag

Stage. Clin staging. Treatment. Prognosis. Diagnosis. Evaluation. Early Node. Tumour. Loc advanced Metastasis. Advanced. Surgery

Pathologie Martini Ziekenhuis Groningen. Jaarverslag Jaarverslag 2012

Betere kwaliteit = betere uitkomst van zorg?

Factsheet Indicatoren NABON Breast Cancer Audit (NBCA) 2018

Pathologie: Kwaliteitsborging

Vergelijking van 2 TTF-1 clones en de consequentie hiervan voor een juiste classificatie van longtumoren en hun metastasen

Jaarverslag 2013 Pathologie Laboratorium Medisch Centrum Haaglanden

Toelichting op conceptnorm kritieke bevindingen in de pathologie

Hoe ervaren we ISO15189 accreditatie? Stand van zaken.

Pathologie Martini Ziekenhuis Groningen. Jaarverslag 2013

Implementatie PALGA moleculaire protocolmodule

Pathologie Jaarverslag

Nieuw tariefsysteem pathologie 2015 Waarom en hoe ziet het eruit? Joost Oudejans, lid CBB Diakonessenhuis Utrecht

Manpowerenquete Livia Kalma; Eveline van Beek. Carine Peutz-Kootstra; Evan Boers

Stand van zaken zomer 2013: CCKL accreditatie: 29/65 labs

JAARVERSLAG 2010 PATHOLOGISCH LABORATORIUM VOOR HET GOOI EN ALMERE

Nieuwe Richtlijn Cervixcytologie (2016)

Aanvragen pathologisch onderzoek

Een aangepast tariefsysteem. Waarom en hoe? (CBB oktober 2012)

Symbiant B.V. Pathology Expert Centre. Adres locatie Medisch Centrum Alkmaar (Alkmaar) Wilhelminalaan 12

Jaarverslag Laboratorium voor Pathologie s-hertogenbosch. Reg. Nr. 115

Versnelling verzending pathologisch materiaal bij een verwijzing

(Neo)adjuvante chemotherapie bij het rectumcarcinoom. Prof.dr. Kees Punt afd. Medische Oncologie AMC Amsterdam

Kwaliteitsnormen. Blaascarcinoom

Jaarverslag 2014 Klinische Pathologie SSZOG

JAAR BERICHT. Alles voor de diagnose

Factsheet Indicatoren NABON Breast Cancer Audit (NBCA) 2016

JAAR BERICHT. Alles voor de diagnose

Factsheet Indicatoren NABON Breast Cancer Audit (NBCA) 2017

Ontwikkelingen bij de chirurgie van het slokdarm- en maagcarcinoom

Gynaecologisch-oncologische Studies. Gynaecongres 11 november Focus Radiotherapie. R.A. Nout Radiotherapeut-Oncoloog Namens LPRGT

Factsheet indicatoren IGZ Transparantieportaal Zorg 2017

Factsheet Indicatoren NABON Breast Cancer Audit (NBCA) 2018

Disseminatiediagnostiek bij locoregionaal recidief van mammacarcinoom: klinische praktijk en perspectief voor PET

Pien de Haas en John de Klerk nucleair geneeskundigen Meander Medisch Centrum Amersfoort. 2e Mammacongres 28 januari 2011 Harderwijk

Leven met kanker Nieuwste ontwikkelingen in de behandeling bij longkanker. Judith Herder 2017

Jaarverslag Reg.nr 115 Vanaf Laboratorium voor Pathologie s-hertogenbosch

Locally advanced rectum carcinoom: wat gaat er veranderen na de RAPIDO studie? Dr B. van Etten, Oncologisch GE-Chirurg

Factsheet NABON Breast Cancer Audit (NBCA)

Terugblik Casuïstiek

Dutch Lung Surgery Audit (DLSA)

LANDELIJK REGISTRATIEFORMULIER MAMMATUMOREN. Zkh reg.nr: SIG code zkh: pagina 1 van 5. Datum:. Paraaf:.

Transcriptie:

Jaarverslag 2012 Laboratorium voor Pathologie s-hertogenbosch Reg.nr 115 Vanaf 2004

Laboratorium voor Pathologie s-hertogenbosch Adres : Henri Dunantstraat 1 Postcode en plaats : 5223 GZ s-hertogenbosch Telefoon : 073-5532750 Fax : 073-5532800 E-mail : pathologie@jbz.nl Inhoudsopgave Pagina: Hoofdstuk 1 Voorwoord 3 Hoofdstuk 2 Algemeen 5 2.1 Personeel 5 2.2 Organogram 6 2.3 Overlegstructuren 6 Hoofdstuk 3 Investeringen 7 Hoofdstuk 4 Patiëntenzorg 8 4.1 Algemene informatie 8 4.2 Histologie 9 4.3 Cytologie 10 4.4 Obductie 16 Hoofdstuk 5 Kwaliteitsindicatoren 17 5.1 Kwaliteitsindicatoren volgens Landelijke Visitatie 17 Commissie (LVC) van de NVVP 5.2 Interne audits 20 5.3 Externe beoordeling 20 5.4 Externe kwaliteitsprogramma's: rondzendingen 21 5.5 Klachten en afwijkingen 22 5.6 Intercollegiale toetsing (revisies en consulten) 22 5.7 Cervixcytologie follow-up van 2011 23 5.8 Evaluatie vriescoupe onderzoek 26 5.9 Follow-up mamma cytologie 26 5.10 Follow-up schildklier cytologie 26 Hoofdstuk 6 Lidmaatschappen /commissies/bestuurlijke werkzaamheden 27 Hoofdstuk 7 Nascholing 29 Hoofdstuk 8 Wetenschappelijke activiteiten / publicaties 31 Bijlage 1 Medewerkers en functies 34 Bijlage 2 Invulling overlegvormen 36 2

Hoofdstuk 1. Voorwoord In 2012 is de organisatorische positie van het Laboratorium voor Pathologie binnen het Jeroen Bosch Ziekenhuis veranderd van een gezamenlijke cluster met de Medische Microbiologie naar een zelfstandige Resultaat Verantwoordelijk Eenheid (RVE). Ten aanzien van de bestaande samenwerking met Ziekenhuis Bernhoven is er een contract voorbereid dat per 1 januari 2013 ingaat en voor 4 jaar is afgesloten. Het Laboratorium voor Pathologie van het Jeroen Bosch Ziekenhuis is in 2012 een samenwerkingsverband gestart met de pathologie laboratoria van ziekenhuis Rijnstate in Arnhem en het St. Antonius ziekenhuis in Nieuwegein. Het doel van de samenwerking is om optimaal gebruik te maken en te delen in de aanwezige kennis en middelen. Medio 2012 is er gestart met een koeriersdienst die dagelijks alle huisartsenpraktijken in Den Bosch en omstreken bezoekt. Dit heeft geresulteerd in een kwaliteitsverbetering van het ontvangen materiaal en een verbeterde doorlooptijd waardoor de aanvragend arts nog sneller kan beschikken over een uitslag. In december 2012 is de CCKL-accreditie van het laboratorium voor 5 jaar verlengd. Laboratoria die erkend zijn door CCKL en een accreditatie hebben ontvangen, gaan zorgvuldig om met de aan hen toevertrouwde lichaamsmaterialen. Zij hebben een kwaliteitssysteem dat regelmatig getoetst wordt, zodat patiënt, aanvrager en zorgverzekeraar blijvend verzekerd zijn van goede, constante kwaliteit. Het Laboratorium voor Pathologie is in 2012 overgegaan op een nieuw laboratorium informatiesysteem (Limes). Hiermee wordt het handmatig overnemen van gegevens geminimaliseerd waardoor de kans op verwisselingen aanzienlijk verkleind is. Tevens draag het nieuwe laboratoriuminformatiesysteem bij aan een efficiency verbetering. In 2012 is de unit histologie begonnen met het intern opleiden van uitsnijdend analisten. De uitsnijdend analist kan een deel van de macroscopische uitsnijdwerkzaamheden van de patholoog overnemen. Het mes snijdt dan aan twee kanten. De patholoog kan zich in de beschikbare tijd beter focussen op de moeilijke oncologische preparaten terwijl de uitsnijdend analist zich concentreert op minder gecompliceerde preparaten. Naast de efficiency is er ook nog een kwalitatief aspect. Het werk van de analist wordt uitdagender door verdieping en daarnaast is, zoals verwacht op basis van ervaringen met uitsnijdend analisten op andere laboratoria, de kwaliteit verbeterd; het aantal gevonden lymfklieren in darmvet, een belangrijke kwaliteitsindicator in de colo-rectale oncologische zorg, is bijvoorbeeld exponentieel gestegen, waardoor het JBZ nu ruim uitstijgt boven de gestelde norm. De unit Cytologie heeft in 2012 vooral in het teken gestaan van de invoering van de Cellient. De Cellient is een methode waarbij met behulp van een filtermembraan cellen uit een monster worden opgezogen. Deze methode maakt het mogelijk om ook van kleine hoeveelheden celmateriaal een paraffine blokje te verkrijgen voor aanvullend onderzoek, iets wat met de bestaande verwerkingsmethode niet mogelijk was. Daarnaast zorgt deze methode er voor dat het aanvullende onderzoek kwalitatief beter is waardoor er vaker een juiste diagnose kan worden gesteld en patiënten niet onnodig voor een tweede keer gepunkteerd hoeven te worden. 3

In 2012 is het Zorgdomein traject opgestart. Binnen Zorgdomein kunnen huisartsen elektronisch onderzoeken aanvragen. Hiermee wordt beoogd om een efficiëntie- en kwaliteitsslag te maken. Op de unit secretariaat is er een taakdifferentiatie doorgevoerd om effectiever, efficiënter en kwalitatief beter te kunnen werken. Ook heeft deze unit haar taken uitgebreid met de ontvangst van patiëntenmateriaal. 4

Hoofdstuk 2 Algemeen 2.1 Personeel Samenstelling organisatie /medewerkers Aantal FTE Medische staf 4.77 Beheer en management 2.35 Secretariaat 7.23 Cytologie 9.87 Histologie 15.77 Opleiding /stagiares Zie bijlage 1 Peildatum 30-6-2012 In bijlage 1 zijn per functie de namen van de medewerkers opgenomen. Verzuim De verzuimpercentages van de diverse afdelingen in vergelijking met het gemiddelde van het JBZ. Rapportage van de verzuimcijfers pathologie vind op unitniveau plaats. Verzuim (%) Beëindigings-frequentie. 2012 2011 2012 2011 Histologie 5,1 2,5-1,26 Cytologie 1,4 1,9-1,43 Administratie 0,7 1,9-1,20 De doelstelling voor 2012 Verzuimpercentage is lager dan 4% wordt over het gehele laboratorium gezien gehaald. Het hogere percentage bij de histologie is verklaarbaar. Hier hoeft geen nadere actie op te worden genomen. De beëindigings-frequentie is over 2012 niet gerapporteerd. Jaargesprekken In 2012 zijn de jaargesprekken voor 100% uitgevoerd voor de afdelingen histologie, cytologie, secretariaat en stafmedewerkers. Medewerkersonderzoek In 2012 zijn de resultaten van het JBZ-brede medewerkerstevredenheidonderzoek gepubliceerd. De bevindingen zijn teruggekoppeld naar de medewerkers en de aandachtspunten die hieruit vloeiden zijn afgehandeld. 5

2.2 Organogram 2.3 Overlegstructuur Op het laboratorium voor Pathologie zijn de volgende overlegvormen aanwezig. De deelnemers en frequentie van deze overlegvormen is opgenomen in bijlage 2. Afdelinggebonden overleg Overleg tussen pathologen en aanvragers Jeroen Bosch Ziekenhuis Overleg tussen pathologen en aanvragers Ziekenhuis Bernhoven Overleg tussen pathologen en overige aanvragers extern Diagnostiekpanels Overig afdelingoverschrijdend overleg 6

Hoofdstuk 3. Investeringen Apparatuur Limes In juni 2012 is de testversie van het nieuwe laboratorium informatiesysteem Limes geïnstalleerd ter voorkoming van verwisselingen en om een efficiëncy slag te bereiken in het laboratoriumproces. In november 2012 is het validatietraject afgerond en is Limes in gebruik genomen. Cellient De implementatie en validatie van de cellient is afgerond. Hierdoor hoeven minder patiënten gepuncteerd te worden of is het operatief verwijderen van een lymfeklier uit het mediastinum overbodig. Boeken Titel Auteur Tumours of the Breast Lakhani, S., Ellis, I., Schnitt, S., Hoon Tan, P., Vijver vd, M. Tumours of the Digestive System Bosman, T., Carneiro, F., Hruban, R., Theise, N. 7

Hoofdstuk 4. Patiëntenzorg 4.1 Algemene informatie Verrichtingenpakket COTG Onderzoek Aantal Aantal Aantallen code 2012 2011 t.o.v 2011 050501 routine histologie 36591 36254 + 1,2% 050501 routine cytologie 6361 6280 + 1,3% 050502 cervixcytologie indicatie 6745 6901-2,3% 050503 immunohistochemie en -cytochemie 8634 8034 + 7,5% 050507 morfometrie 462 331 + 39,6% 050508 obductie 155 136 + 13,9% 050509 cervixcytologie bevolkingsonderzoek 18072 18992-4,8% 050510 flowcytometie (extern) 20 22-9,1% 050511 moleculaire pathologie eenvoudig 4 1337 050512 moleculaire path. complex (extern) 195 83 050513 moleculair eenvoudig HPV 1267-050514 moleculair eenvoudig niet HPV 128 - Moleculaire Diagnostiek totaal (050511 tm 050514) 1594 1420 +12.3% Bron: UDPS/Magnaview. 8

4.2 Histologie Aantal verrichtingen per inzendend specialisme per ziekenhuis JBZ Bernhoven locatie Oss Bernhoven locatie Veghel Totaal Ziekenhuizen cardiologie 2 0 0 chirurgie 4814 1059 579 dermatologie 3453 1823 487 geriatrie 8 0 0 gynaecologie 2201 549 566 haematologie 51 0 0 interne geneeskunde 1013 526 929 intensieve zorg 1 1 0 kaakchirurgie 369 171 0 kindergeneeskunde 99 0 1 kno 364 99 151 longziekte 284 100 153 mdl ziekte 2464 1236 8 neurologie 15 0 0 oncologie 195 0 2 oogziekte 69 8 12 orthopedie 193 67 35 plastische chirurgie 1945 253 743 radiologie 3 175 236 reumatologie 9 0 0 urologie 1704 482 592 Totaal per ziekenhuis 19256 6549 4494 30299 9

4.3 Cytologie Aantal niet-cervix cytologische inzendingen verdeeld naar specialisme per ziekenhuis JBZ Bernhoven locatie Oss Bernhoven locatie Veghel cardiologie 8 2 3 chirurgie 140 68 19 dermatologie 1 2 0 geriatrie 2 0 0 gynaecologie 128 31 53 intensivist 3 0 0 interne geneeskunde 252 40 42 kaakchirurgie 10 4 0 kno 47 2 12 longziekte 879 272 233 neurologie 90 7 13 mdl 122 10 0 orthopedie 7 6 1 radiologie 5 145 133 urologie 1479 900 949 andere 78 1 3 Totaal per ziekenhuis 3251 1490 1461 6202 Totaal alle ZH Aantal baarmoederhalsuitstrijkjes ingezonden door gynaecologen JBZ Bernhoven locatie Oss Bernhoven locatie Veghel Totaal ziekenhuizen Indicatie 2296 447 671 Bevolkingsonderzoek 148 31 56 Totaal 2444 478 727 3649 10

Voor de cervixcytologie zijn onderstaande tabellen opgenomen in het jaarverslag volgens de NVVP richtlijnen. Frequentietabel ontstekingen O-score Cervix BVO Cervix indicatie Cervix totaal aantal % aantal % aantal % 0 171 0,9 40 0,6 211 0,9 1 4 0,0 0 0,0 4 0,0 2 18 0,1 9 0,1 27 0,1 3 663 3,7 488 7,2 1151 4,6 4 650 3,6 291 4,3 941 3,8 5 0 0,0 0 0,0 0 0,0 6 13105 72,5 4645 68,9 17750 71,5 7 115 0,6 44 0,7 159 0,6 8 0 0,0 0 0,0 0 0,0 9 3346 18,5 1228 18,2 4574 18,4 Totaal 18072 6745 24817 Pap-klasse verdeling per leeftijdscategorie van de indicatieve onderzoeken leeftijd Pap 0 Pap 1 Pap 2 Pap 3 Pap 4 Pap 5 n % n % n % n % n % n % <30 6 15,0 905 159, 112 20,8 70 15,5 1 14,3 1 9,1 30-35 5 12,5 795 14,0 92 17,1 111 24,6 1 14,3 0 0,0 36-40 6 15,0 713 12,5 74 13,8 49 10,8 1 14,3 2 18,2 41-45 5 12,5 827 14,5 104 19,3 68 15,0 0 0,0 0 0,0 46-50 6 15,0 713 12,5 63 11,7 52 11,5 0 0,0 0 0,0 51-55 3 7,5 642 11,3 43 8,0 37 8,2 1 14,3 0 0,0 56-60 2 5,0 410 7,2 28 5,2 36 8,0 1 14,3 2 18,2 61-65 3 7,5 285 5,0 12 2,2 8 1,8 1 14,3 1 9,1 66-70 2 5,0 210 3,7 4 0,7 5 1,1 0 0,0 0 0,0 >70 2 5,0 197 3,5 6 1,1 16 3,5 1 14,3 5 45,5 Totaal 40 5697 538 452 7 11 Pap-klasse verdeling per leeftijdscategorie van het bevolkingsonderzoek leeftijd Pap 0 Pap 1 Pap 2 Pap 3 Pap 4 Pap 5 n % n % n % n % n % n % <30 4 2,3 279 1,6 5 1,6 13 5,9 0 0,0 0 0,0 30-35 33 19,3 3414 19,7 99 30,9 86 39,3 2 33,3 0 0,0 36-40 26 15,2 2642 15,2 56 17,5 38 17,4 0 0,0 1 100,0 41-45 34 19,9 3137 18,1 49 15,3 34 15,5 0 0,0 0 0,0 46-50 35 20,5 3175 18,3 57 17,8 24 11,0 2 33,3 0 0,0 51-55 19 11,1 2326 13,4 36 11,3 11 5,0 1 16,7 0 0,0 56-60 20 11,7 2376 13,7 18 5,6 13 5,9 1 16,7 0 0,0 >60 0 0,0 6 0,0 0 0,0 0 0,0 0 0,0 0 0,0 Totaal 171 17355 320 219 6 1 11

Doorloop in dagen Cervix BVO Cervix indicatie Aantal % Aantal % 1 117 0,6 39 0,6 2 12447 68,9 5298 78,6 3 3780 20,9 633 9,4 4 1037 5,7 88 1,3 5 476 2,6 59 0,9 6 118 0,7 74 1,1 7 51 0,3 113 1,7 8 9 0,0 114 1,7 9 14 0,1 130 1,9 10 5 0,0 91 1,4 >10 18 0,1 106 1,6 Incidenteel moet een HPV-bepaling herhaald worden waardoor de doorlooptijd kan oplopen tot meer dan 10 dagen. Bij enkele onderzoeken moet de huisarts een nieuw BVO-formulier aanvragen bij de GGD terwijl het onderzoek al een nummer heeft gekregen, hierdoor loopt de doorlooptijd op. Type screenwerkzaamheden van medewerkers analist Analist 1 Analist 2 Bevolking Indicatie Totaal Bevolking Indicatie Totaal N % N % N % N % N % N % 1 2656 14,7 1036 15,4 3692 14,9 336 14,6 533 15,0 869 14,8 2 1093 6,0 483 7,2 1576 6,4 110 4,8 260 7,3 370 6,3 3 1159 6,4 440 6,5 1599 6,4 122 5,3 268 7,6 390 6,7 4 835 4,6 371 5,5 1206 4,9 91 3,9 228 6,4 319 5,5 5 1328 7,3 519 7,7 1847 7,4 151 6,5 258 7,3 409 7,0 6 1112 6,2 440 6,5 1552 6,3 118 5,1 268 7,6 386 6,6 7 2350 13,0 824 12,2 3175 12,8 722 31,3 392 11,1 1114 19,0 8 1566 8,7 734 10,9 2299 9,3 156 6,8 451 12,7 607 10,4 9 69 0,4 60 0,9 129 0,5 4 0,2 15 0,4 19 0,3 10 1453 8,0 262 3,9 1715 6,9 3 0,1 5 0,1 8 0,1 11 1153 6,4 390 5,8 1543 6,2 113 4,9 233 6,6 346 5,9 12 1623 9,0 618 9,2 2241 9,0 153 6,6 279 7,9 432 7,4 13 1675 9,3 568 8,4 2243 9,0 230 10,0 353 10,0 583 10,0 totaal 18072 6745 24817 2309 3543 5852 Type screenwerkzaamheden van de pathologen Indicatie Bevolking Totaal Aantal % Aantal % Aantal % Patholoog 1 1317 19,5 3444 19,1 4761 19,2 Patholoog 2 1313 19,5 3691 20,4 5004 20,2 Patholoog 3 1346 20,0 3633 20,1 4979 20,1 Patholoog 4 1556 23,1 4117 22,8 5673 22,9 Patholoog 5 1207 17,9 3183 17,6 4390 17,7 12

Kwaliteitsscores B2 B2-score Cervix BVO Cervix indicatie Cervix totaal aantal % aantal % aantal A 5 0,3 3 0,7 8 B 11 0,7 9 2,1 20 C 7 0,5 0 0,0 7 D 0 0,0 0 0,0 0 E 0 0,0 0 0,0 0 F 3 0,2 3 0,7 6 G 0 0,0 1 0,2 1 H 1 0,1 0 0,0 1 J 1507 98,2 405 96,2 1912 Totaal 1534 421 1955 Kwaliteitsscores B3 B3-score Cervix BVO Cervix indicatie Cervix totaal aantal % aantal % aantal A 0 0,0 2 5,0 2 B 0 0,0 0 0,0 0 C 5 2,9 1 2,5 6 D 0 0,0 1 2,5 1 E 0 0,0 0 0,0 0 F 0 0,0 0 0,0 0 G 0 0,0 0 0,0 0 H 0 0,0 1 2,5 1 J 166 97,1 35 87,5 201 Totaal 171 40 211 Relatie histologische afwijkingen met eventueel aanwezige cervixcytologische voorgeschiedenis tot 6 jaar terug aantal BVO Indicatie Geen eerder Herhaling 2.3.6.7 Herhaling 4.5 Herhaling 2.3.6.7 Herhaling 4.5 onderzoek Adenocarcinoom 16 1 6 6 2 1 Plaveiselcelcarcinoom 13 4 0 6 0 3 Niet kleincellig 1 0 1 0 0 0 Totaal 30 5 7 12 2 4 13

B3-score Cervix BVO Cervix indicatie Cervix totaal aantal % aantal % aantal A 0 0,0 2 5,0 2 B 0 0,0 0 0,0 0 C 5 2,9 1 2,5 6 D 0 0,0 1 2,5 1 E 0 0,0 0 0,0 0 F 0 0,0 0 0,0 0 G 0 0,0 0 0,0 0 H 0 0,0 1 2,5 1 J 166 97,1 35 87,5 201 Totaal 171 40 211 Verschillende gegevens baarmoederhalsuitstrijkjes Cervix BVO Cervix indicatie Cervix totaal aantal % aantal % aantal % Aantal strijkjes 18072 72,8 6745 27,2 24817 100 Kwaliteit ontvangst Probleem aanlevering 508 2,8 277 4,1 785 3,2 Gegevens onvolledig 121 0,7 250 3,7 371 1,5 Doorlooptijd Uitstrijk < 4 kwd in lab 16344 90,4 5970 88,5 22314 89,9 Uitstrijk < 10 kwd in lab 18049 99,9 6548 97,0 24597 99,1 Uitslagen classificatie Pap1 17355 96,9 5697 85,0 23052 92.9 Pap2 320 1,8 538 8,0 858 3,5 Pap3a 156 0,9 358 5,3 514 2,1 Pap3b 63 0,4 94 1,4 157 0,6 Pap4 6 0,0 7 0,1 13 0,1 Pap5 1 0,0 11 0,2 12 0,0 Herhalingsadvies 0 171 0,9 40 0,6 211 0,9 1 0 0,0 1 0,0 1 0,0 2 381 2,1 371 5,5 752 3,0 3 3 0,0 187 2,8 190 0,8 4 2345 13,0 5246 77,8 7591 30,6 5 15008 83,0 351 5,2 15359 61,9 6 156 0,9 242 3,6 398 1,6 7 1 0,0 299 4,4 300 1,2 8 7 0,0 8 0,1 15 0,1 14

Aantal HPV-bepalingen 2012 2011 Aantal HPV- bepalingen 646 565 Terug naar BVO 245 208 Onder controle bij huisarts 178 160 Verwezen naar gynaecoloog 119 89 15

4.4 Obducties Aantal obducties per specialisme per ziekenhuis JBZ Bernhoven loc Veghel Bernhoven loc Oss anesthesie 0 0 4 cardiologie 14 2 3 chirurgie 18 0 2 geriatrie 6 0 0 gynaecologie 14 3 2 intensivist 30 1 1 interne geneeskunde 7 5 3 kno 0 0 0 longziekten 4 2 1 neurologie 1 0 0 urologie 1 0 1 Anders 10 0 0 Totaal per ziekenhuis 105 13 17 135 Daarnaast zijn er nog 20 obducties aangevraagd buiten de ziekenhuizen om. Totaal ZH 16

Hoofdstuk 5. Kwaliteitsindicatoren 5.1 Kwaliteitsindicatoren volgens Landelijke Visitatie Commissie (LVC) van de NVVP Definities van de indicatoren volgens Landelijke Visitatie Commissie van de NVVP tenzij anders vermeld Indicator Resultaat Resultaat Opmerking 2011 2012 Doorlooptijden Zie ook doorlooptijden volgens eigen norm. Histologie: Percentage dat binnen 3 werkdagen definitief is geauthoriseerd 75.9% 75.1% Berekend vanaf datum ontvangst PA tot authorisatie Cytologie: Percentage dat binnen 3 werkdagen definitief is geauthoriseerd 96.0% 96.2% definitieve rapport Colon (Algemene niet cervix cytologie) Obducties: Percentage dat binnen 30 werkdagen definitief is geauthoriseerd. BVO Percentage BVO onderzoeken dat binnen 10 dagen is afgehandeld (Norm BVO: 100%) BVO-indicatie * (Eigen norm: 100% binnen 10 dagen) Totaal aantal oncologische colonresecties (1) Aantal oncologische colonresecties met groter dan of gelijk aan 10 lymfklieren (1) Percentage oncologische colonresecties met groter dan of gelijk aan 10 lymfklieren (1) 42 % 52.4% 99,9% 99.8% Geen indicator LVC. Indicator BVO 98% 98.3% * Geen indicator LVC - 282-235 Overschrijding norm t.g.v. HPVonderzoek. 72.6 % 83.3 % Zizo-indicator 17

Vriescoupes Revisie extern Totaal aantal vriescoupes (Alle vriescoupes met uitzondering van vriescoupes voor schildwachtklier procedure) Alle vriescoupes niet conform (Alle vriescoupes met uitzondering van vriescoupes voor schildwachtklier procedure) Percentage vriescoupes niet conform (Alle vriescoupes met uitzondering van vriescoupes voor schildwachtklier procedure) Aantal vriescoupes zonder diagnose (Vriescoupes waarbij aangegeven is dat voor de diagnose de definitieve coupes moeten worden afgewacht) Percentage vriescoupes zonder diagnose Aantal revisies extern conform (Alle histologie en cytologie met uitzondering van B- nummers) Aantal revisies discordant/geen overeenstemming (Niet conform, maar zonder gevolgen voor de behandeling en/of prognose van de patiënt) 18 160 130 2 4 1.3% 3% 0-0% - 239 165 - - Niet bepaald. Vanaf 2013 wordt in de rapportage onderscheid gemaakt tussen kleine en grote discrepantie.

Percentage revisie discordant /geen overeenstemming. Aantal revisie extern grote discrepantie - - Niet bepaald 11 8 Consult extern (Inclusief alle inzendingen naar de diverse diagnostiek panels) Mamma (alle geopereerde invasieve mammacarcinomen) (Met potentiële gevolgen voor behandeling en/of prognose van de patiënt) Percentage revisie 4. 4% 4.8% extern met grote discrepantie Aantal externe consulten 485 383 Percentage externe consulten ten opzichte van totaal aantal histologische onderzoeken 1.35% 1.5% Totaal aantal mamma s 480 793 Biopten, lumpectomien Aantal Her2/Neu positieve mammacarcinomen (primaire tumoren) Percentage Her2/Neu positieve mammacarcinomen (primaire tumoren) Aantal ER positieve mammacarcinomen (primaire tumoren) Percentage ER positieve mammacarcinomen (primaire tumoren) Aantal PR positieve mammacarcinomen (primaire tumoren) Percentage PR positieve mammacarcinomen (primaire tumoren) 72 42 Op 300 15% 14.0% 384 252 Op 297 80% 84.4% 336 198 Op 297 70% 66.7% Uitgaande van voorgaande jaarcijfers 19

5.2 interne audits Werkplek Uitgevoerd d.d. - Auditonderdeel Obducties 24-04-2012 Histologie 9-5-2012 - overige technieken Histologie 22-05-2012 Uitsnijden en insluiten Cytologie 31-8-2012 - De verwerking van patiëntenmateriaal Niet cervix Administratie Eerste helft 2013 Bijzondere onderzoeken/ Moleculaire Diagnostiek /Trials 20-12-2012 Moleculaire Diagnostiek Systeemaudit Uitgevoerd door Alle hoofdstukken Kwaliteitshandboek DNA Operationaliteit/effectiviteit afgehandelde actiepunten Eerste helft 2013 In 2012 zijn 6 van de geplande 8 audits uitgevoerd. De audit administratie is wegens tijdgebrek van patholoog niet uitgevoerd. De systeemaudit is uitgevoerd in DNA-verband. Actiepunten zijn veelal in het laatste kwartaal van 2012 vastgesteld en controle op de effectiviteit zal een half jaar hierna plaatsvinden. 5.3 externe beoordeling CCKL/RvA Op 30 mei 2012 heeft er een herbeoordelingsbezoek van CCKL/RvA plaatsgevonden. De gevonden afwijkingen zijn opgenomen in een plan van aanpak. Het plan van aanpak is goedgekeurd door CCKL/RvA en de accreditatie van het Laboratorium voor Pathologie is voor 5 jaar verlengd. RCP voor Bevolkingsonderzoek Zuid Op 16 november 2012 heeft visitatiebezoek plaatsgevonden door de Regionaal Coördinerend Patholoog van de Stichting Bevolkingsonderzoek Zuid. Er zijn een viertal verbeterpunten vastgesteld. Deze zijn opgenomen in een plan van aanpak en afgehandeld. 20

5.4 externe kwaliteitsprogramma's: rondzendingen In 2012 heeft het laboratorium deelgenomen aan rondzendingen (RZ) van de Stichting Kwaliteitsbewaking Medische Laboratoriumdiagnostiek (SKML) en Nordiqc (immunohistochemie). Hierbij wordt de betrouwbaarheid van de onderzoeken en andere procedures getoetst en zijn de procedures vergeleken met die van andere laboratoria. Indien de resultaten voor verbetering in aanmerking komen wordt een verbetertraject gestart en het optimale protocol vastgesteld. De rondzendingen met betrekking tot de moleculaire bepalingen zijn uitgevoerd onder verantwoording van de afdeling Moleculaire Diagnostiek. Voor de cytologie zijn er geen adequate rondzendingen ontvangen. Hier is contact over opgenomen met de organiserende instantie (SKML). Onderzoeksgebied Instantie Scores Pathologische oncologie SKML RZ 2012-1: 100% Immunohistochemie RZ 2012-2: 100% RZ 2012-3 Geen score* RZ 2012-4 100% Weefsel specifiek SKML RZ 2012-1 100% RZ 2012-2 80% Immunohistochemie Nordiqc RZ 34, 35,36 Optimaal: 8 B13, B14, B15 Goed: 0 H1, H2 Twijfel**: 5 Slecht** : 1 Geen score.: 4 Moleculaire path. SKML RZ MPATH 100% 2012-1 BRAF Mutatieanalyse Moleculaire path.(k-ras QCMD HPV 100% EGFR) Moleculaire path.(hpv) EQA KRAS 88.5% Lung2012b Uitslag volgt. Algemene Cytologie SKML Geen rondzending ontvangen Cytologie SKML Geen rondzending ontvangen. * Tijdens vakantieperiode uitslag niet tijdig verstuurd. ** : Score is lager dan goed en/of niet behorend tot groep van 33% van beste inzenders. Eigen norm : Score minimaal goed én bij beste 33% van inzenders, anders verbetertraject. 21

5.5 Evaluatie van klachten en afwijkingen Soort signalering / klacht 2012 2011 VIM meldingen 7 6 MIM meldingen 1 3 Interne signaleringen 799 1170 Externe signaleringen 2424 2376 Klachten via klachtencommissie 1 - - VIM-en MIM meldingen zijn besproken in het kwaliteitsoverleg. De hieruit ontstane actiepunten zijn afgehandeld. - Externe signaleringen: Er is een groot aantal externe signaleringen geregistreerd ten gevolge van het niet separaat ontvangen van onderzoeksmateriaal. Dit n.a.v. een wijziging in het inzendprotocol bij de komst van het nieuwe laboratoriuminformatiesysteem Limes. Het aantal signaleringen is aan het einde van het jaar duidelijk dalende. - Er is een onderzoek uitgevoerd naar de regelmaat waarmee huisartsen vermeld worden bij externe signaleringen. Er is contact opgenomen met 3 huisartsen om het inzendprotocol toe te lichten. - Interne signaleringen: Er heeft een flinke afname plaatsgevonden bij de interne signaleringen. Dit is veroorzaakt door de overgang naar cassetteprinters en het Limessysteem, waardoor het aantal overdrachtsmomenten van gegevens wordt beperkt. - Klachten via klachtencommissie Klacht met betrekking tot het niet invriezen van weefsel waardoor vervolgonderzoek niet mogelijk was. 5.6 Evaluatie intercollegiale toetsing (revisies en consulten) Zie: 5.1 Kwaliteitsindicatoren volgens Landelijke Visitatie Commissie (LVC) van de NVVP 22

5.7 Cervixcytologie Follow-up van 2011-5.7.1 Bevolkingsonderzoek. Vervolgonderzoek cervixcytologie bevolkingsonderzoek Cytologische follow-up Histologische follow-up Geen follow-up Papklasse aantal % aantal % aantal % aantal % II 342 1,9 305 1,7 50 0,3 30 0,2 IIIal 78 0,4 65 0,4 44 0,2 4 0,0 IIIam 77 0,4 12 0,1 67 0,4 3 0,0 IIIb 77 0,4 4 0,0 77 0,4 0 0,0 IV 10 0,1 1 0,0 10 0,1 0 0,0 V 0 0,0 0 0,0 0 0,0 0 0,0 Resultaten cytologische follow-up bevolkingsonderzoek Pap1 Pap2 Pap3a (l) Pap3a(m) Pap 3b Pap 4 Pap5 Klasse aantal n % n % n % n % n % n % n % II 305 204 1,1 66 0,4 18 0,1 17 0,1 0 0,0 0 0,0 0 0,0 IIIal 65 15 0,1 20 0,1 16 0,1 11 0,1 3 0,0 0 0,0 0 0,0 IIIam 12 3 0,0 2 0,0 2 0,0 4 0,0 1 0,0 0 0,0 0 0,0 IIIb 4 0 0,0 0 0,0 0 0,0 1 0,0 3 0,0 0 0,0 0 0,0 IV 1 0 0,0 0 0,0 0 0,0 0 0,0 0 0,0 1 0,0 0 0,0 V 0 0 0,0 0 0,0 0 0,0 0 0,0 0 0,0 0 0,0 0 0,0 Resultaten histologische follow-up bevolkingsonderzoek Geen afw. CIN I CIN II CIN III Inv.carc. Klasse aantal n % n % n % n % n % II 50 17 0,1 8 0,0 17 0,1 7 0,0 1 0,0 IIIal 44 17 0,1 9 0,0 11 0,1 7 0,0 0 0,0 IIIam 67 13 0,1 11 0,1 24 0,1 18 0,1 1 0,0 IIIb 77 5 0,0 2 0,0 18 0,1 48 0,3 4 0,0 IV 10 0 0,0 0 0,0 0 0,0 7 0,0 3 0,0 V 0 0 0,0 0 0,0 0 0,0 0 0,0 0 0,0 Alle histologische en cytologische follow-up BVO P2/3 P4 >=P5 C3-5 >=C6 A3 >=A4 Aantal 324 74 160 26 3 8 3 Aantal follow-up 297 70 157 24 3 6 0 Follow-up onbekend 27 4 3 2 0 2 0 Cytologische follow-up 289 64 16 16 1 6 1 CIN 0 18 13 15 6 1 0 2 CIN 1 8 9 13 0 0 2 0 CIN 2 17 11 42 1 0 0 0 CIN 3 7 7 73 4 1 0 0 Glandulaire atypie 0 0 0 0 0 0 0 AIS 0 0 1 1 1 0 0 Plaveiselcelcarcinoom 0 0 6 0 0 0 0 Adenocarcinoom 0 0 0 0 0 0 0 Endometriumcarcinoom 0 0 0 0 0 0 0 Maligniteit van elders 0 0 0 0 0 0 0 23

- 5.7.2 Indicatieve onderzoeken Vervolgonderzoek cervixcytologie indicatie Cytologische follow-up Histologische follow-up Geen follow-up Papklasse aantal % aantal % aantal % aantal % II 460 6,8 317 4,7 120 1,8 74 1,1 IIIal 160 2,4 77 1,1 98 1,5 13 0,2 IIIam 161 2,4 38 0,6 137 2,0 3 0,0 IIIb 71 1,1 2 0,0 68 1,0 1 0,0 IV 11 0,2 0 0,0 11 0,2 0 0,0 V 15 0,2 0 0,0 14 0,2 1 0,0 Resultaten cytologische follow-up indicatie Pap1 Pap2 Pap3a (l) Pap3a(m) Pap 3b Pap 4 Pap5 Klasse aantal n % n % n % n % n % n % n % II 317 203 3,0 81 1,2 21 0,3 11 0,2 1 0,0 0 0,0 0 0,0 IIIal 77 29 0,4 15 0,2 15 0,2 17 0,2 1 0,0 0 0,0 0 0,0 IIIam 38 8 0,1 4 0,1 8 0,1 10 0,1 8 0,1 0 0,0 0 0,0 IIIb 2 1 0,0 0 0,0 0 0,0 0 0,0 1 0,0 0 0,0 0 0,0 IV 0 0 0,0 0 0,0 0 0,0 0 0,0 0 0,0 0 0,0 0 0,0 V 0 0 0,0 0 0,0 0 0,0 0 0,0 0 0,0 0 0,0 0 0,0 Resultaten histologische follow-up indicatie Geen afw. CIN I CIN II CIN III Inv.carc. Klasse aantal n % n % n % n % n % II 120 63 0,9 24 0,4 28 0,4 5 0,1 0 0,0 IIIal 98 29 0,4 32 0,5 25 0,4 12 0,2 0 0,0 IIIam 137 14 0,2 27 0,4 62 0,9 30 0,4 4 0,1 IIIb 68 3 0,0 2 0,0 15 0,2 44 0,6 4 0,1 IV 11 0 0,0 1 0,0 0 0,0 7 0,1 3 0,0 V 14 1 0,0 0 0,0 0 0,0 0 0,0 13 0,2 Alle histologische en cytologische follow-up indicatie P2/3 P4 >=P5 C3-5 >=C6 A3 >=A4 Aantal 444 149 239 32 3 17 49 Aantal follow-up 371 137 234 31 3 14 48 Follow-up onbekend 73 12 5 1 0 3 1 Cytologische follow-up 304 73 40 14 0 11 6 CIN 0 60 29 16 8 0 1 23 CIN 1 23 24 30 3 0 3 1 CIN 2 27 11 77 3 0 2 0 CIN 3 5 0 80 3 1 0 0 Glandulaire atypie 0 0 0 0 0 0 0 AIS 0 0 0 2 2 0 0 Plaveiselcelcarcinoom 0 0 7 0 0 0 0 Adenocarcinoom 0 0 0 0 0 0 0 Endometriumcarcinoom 0 0 2 1 0 0 17 Maligniteit van elders 0 0 0 0 0 0 4 24

- 5.7.3 Follow-up pap 0 2011 aantal Geen Cytologische follow-up Histologische follow-up follow-up Pap 0 Pap 1 Pap >=2 Cin 0 Cin >=1 indicatie 55 18 1 33 3 0 2 BVO 179 27 9 142 0 2 0 25

5.8 Evaluatie vriescoupe onderzoek. In het verslagjaar werden 130 vriescoupe onderzoeken (per-operatieve spoedonderzoeken) verricht. De vriescoupe diagnose werd vergeleken met het definitieve histologische onderzoek op het paraffine ingebedde materiaal van hetzelfde weefsel specimen als de vriescoupe, eventueel met aanvullende onderzoeken. Op 126 (97%) vriescoupes werd per-operatief een achteraf juist gebleken diagnose gesteld. Achteraf onjuiste of bijgestelde diagnose: Materiaal Diagnose vriescoupe Definitieve diagnose Lymfklier bij prostatectomie Geen metastase *Metastase Naresectie slokdarm Onvoldoende voor **Lokalisatie maligniteit maligniteit Whipple resectie Pancreassneevlak verdacht Geen maligniteit maligne Pancreassneevlak vrij maligniteit *De definitieve HE-coupe was in overeenstemming met de HE-vriescoupe, echter in de diepere nivo s na paraffine inbedding bleek er toch een adenocarcinoom aanwezig te zijn. ** De definitieve HE-coupe was in overeenstemming met de vriescoupe, maar na aanvullend immuunhistochemische kleuringen maligniteit vast te stellen 5.9 Follow-up Mamma cytologie In 2012 heeft het Laboratorium voor Pathologie 153 mamapuncties aangeboden gekregen. In totaal werden 105 puncties afgegeven als benigne. Van die 105 onderzoeken is in 83 gevallen geen histologische follow-up, 18 keer was de histologische follow-up benigne en in 4 gevallen was de histologie maligne. In totaal is 8 keer als diagnose verdacht voor maligniteit afgegeven. Bij 3 patiënten bleek er bij histologisch onderzoek geen sprake van een maligniteit maar van een benigne afwijking. Twee histologische onderzoeken waren maligne en van 3 patiënten is geen histologisch onderzoek ingestuurd. Van alle 153 puncties kon in 25 gevallen geen diagnose worden afgegeven vanwege onvoldoende kwaliteit van het ingezonden materiaal. In 3 van deze gevallen werd in een later histologisch onderzoek een maligniteit afgegeven. 5.10 Follow-up Schildklier cytologie. In 2012 heeft het Laboratorium voor Pathologie 277 keer een schildklierpunctie aangeboden gekregen. In totaal waren 188 puncties benigne. In geen van die gevallen bleek in een later stadium histologisch een maligniteit te hebben. Een 14-tal puncties werden als verdacht maligne gediagnosticeerd. Van die veertien onderzoeken is van 7 gevallen geen histologische follow-up bekend. In 2 gevallen werd in een later stadium histologisch een maligniteit vastgesteld. Van alle 277 puncties konden 66 puncties niet gediagnosticeerd worden vanwege onvoldoende materiaal. Dit komt neer op een percentage van 24%. Dit is een daling ten opzichte van vorig jaar van 9%. 26

Hoofdstuk 6. Lidmaatschappen/commissies/bestuurlijke werkzaamheden Groep Lidmaatschap Aantal leden Pathologen NVVP (Nederlandse Vereniging Voor Pathologie) 6 Pathologen IAP (International Academy of Pathology) 1 Pathologen European Association for Hematopathology 1 Pathologen WKPLL (Werkgroep KinderPathologie der Lage Landen) 2 Pathologen PPS (paediatric pathology society) 1 Pathologen NVvH (Nederlandse Vereniging voor Hepatologie) 1 Pathologen ESP European Society of Pathology 4 Pathologen Pulmonary pathology club 1 Cytologie VAP (Vereniging Analisten Pathologie) 14 Histologie VAP (Vereniging Analisten Pathologie) 14 Obductie Vesalius (Nederlandse vereniging van obductieassistenten) 1 Commissies, bestuurlijke functies en werkgroepen pathologen Lid Commissie A&A JBZ Lid werkgroep leverpathologie (WELP) Lid werkgroep Oncologische Gynaecologie (WOG) Lid GE- tumorwerkgroep JBZ Lid stuurgroep DNA Lid werkgroep, opleiding moleculaire biologie in de pathologie Lid C.O.C. (Centraal opleidingscommissie) Lid werkgroep IKZ urologie Regionaal coördinerend patholoog (Regio zuid) Lid commissie cytologie van de NVVP Lid Program Cie BVO baarmoederhalskanker RIVM Lid Juridische taakgroep NVvP Vervangend opleider pathologie (JBZ) Lid Registratiecommissie KMBP van de NVVP Lid Perinatale audit teams JBZ en Bernhoven Bestuurslid (penningmeester) WKPL Lid perinatale audit teams JBZ en Bernhoven ziekenhuizen Redactielid Labcontact Onderwijscyclus opleidingscluster AIOS Nijmegen (onderwerpen kinderobducties, placenta s) Lid tumorwerkgroep mammacarcinoom JBZ Lid Concilium Pathologicum Lid vacature commissie JBZ Lid werkgroep Haematopathologie IKZ-regio Vertegenwoordiger in stafmaatschap JBZ Aandachtsveld Moleculaire diagnostiek Vertegenwoordiger in stafmaatschap Bernhoven Lid melanomenpanel Opleider pathologie (JBZ) C.M. Bronkhorst C.M. Bronkhorst C.M. Bronkhorst C.M. Bronkhorst J.C. v.d. Linden J.C. v.d. Linden J.C. v.d. Linden J.C. v.d. Linden J.C. v.d. Linden J.C. v.d. Linden J.C. v.d. Linden J.C. v.d. Linden J.C. v.d. Linden J.C. v.d. Linden S.J.J. Mol S.J.J. Mol S.J.J. Mol S.J.J. Mol S.J.J. Mol S.J.J. Mol P.Nooijen P.Nooijen P. Nooijen P. Nooijen P. Nooijen P. Nooijen P. Nooijen P. Nooijen 27

Lid interne audits en kwaliteitsoverleg Participatie in introductie cursus nieuwe arts-assistenten (JBZ) Lid werkgroep ontwikkeling encyclopedie voor pathologie Lid C.O.C. (Centraal opleidingscommissie) Voorzitter landelijke visitatiecommissie van de NVVP Lid adviescommissie kwaliteitsvisitatie (orde van medisch specialisten) Lid kwaliteitsoverleg medisch specialisten Lid Palmonary Pathology Club P. Nooijen P. Nooijen P. Nooijen P. Nooijen R.J. van Suylen R.J. van Suylen R.J. van Suylen R.J. van Suylen Commissies, bestuurlijke functies en werkgroepen medewerkers Lid regiegroep Diagnostisch Centrum JBZ Th.H. v. Well Lid stuurgroep DNA Th.H. v. Well Voorzitter JBZ werkgroep HACCP Th.H. v. Well Lid Projectboard MOLIS Th.H. v. Well Lid stuurgroep telewerken Th.H. v. Well Lid commissie beloningsbeleid JBZ Th.H. v. Well Voorzitter werkgroep congresorganisatie VAP J.A. Damen Lid werkgroep WMDP werkgroep Mol.diagnostiek Pathologie (NvVP) J.A. Damen Lid hoofdbestuur bestuur VAP J.A. Damen Lid werkgroep Immuno Histo Cytochemie (WIHC) E.C.P.A. v.d. Vaart Lid werkgroep Immuno Histo Cytochemie(WIHC) K. Torn-Broers Lid werkgroep Immuno Histo Cytochemie(WIHC) M.J. van Tuylv.d.Bosch Lid werkgroep Immuno Histo Cytochemie(WIHC) J. de Groot Lid werkgroep Immuno Histo Cytochemie F.C.J. v. d. Loo Lid werkgroep histotechniek (WHT) D.E.M. Kemperman Bedrijfs hulpverlener Lid werkgroep VAP acquisitie M. Staal-Michels Voorzitter werkgroep kostprijsberekening MMB M. Staal-Michels Lid werkgroep kostprijsberekening DNA M. Staal-Michels Contactpersoon mortuarium M. Staal-Michels Lid werkgroep Zorgdomein JBZ M.Staal-Michels Lid werkgroep Cytologie DNA M.Staal-Michels Bedrijfs hulpverlener M.J.J. Crul Lid commissie DKS-documentenbeheer C. Roovers Lid Bestuurswerkgroep Dienstverlening stichting PALGA P. W. v. Weerden 28

Hoofdstuk 7 Nascholing Pathologen De pathologen leggen de eigen opleidingsactiviteiten vast middels de GAIA-registratie. Medische staf GAIA punten 2012 GAIA punten 2011 Drs C.M. Bronkhorst 25 63 Dr. J.C. van der Linden 60 86 Dr. P.T.G.A. Nooijen 91 93 Drs. R.J. van Suylen 38 46 Drs. S.J.J. Mol 17 48 Management Theo van Well en Hans van der Linden leiderschapstraject JBZ, 16 bijeenkomsten in de periode van 24 mei 2011 t/m 25 april 2012 Kwaliteit/Applicatiebeheer Christian Roovers Pieter van Weerden Basiscursus ambtelijk secretaris CCKL, Utrecht Masterclass Kwaliteitszorg in Laboratoria, Magnaview Training arbeidsvoorwaarden, Sociale Zaken JBZ Training werving en selectie, Sociale Zaken JBZ Training Wet Verbetering Poortwachter, Sociale Zaken JBZ Unit administratie Katalin Wisse, Simone Breure, Truus, Jansen Katalin Wisse Simone Breure, Truus, Jansen Methodisch notuleren Basiskennis notuleren Notuleren met de laptop Unit Histologie Marie-Louise, Ilse Nicole Groener Jolanda Vet Opl. Histologie HS Leiden dec. 2011 t/m mei 2012 Medische terminologie, JBZ academie Unit cytologie Elske van Zanten Elske van Zanten, Nicole Groener, Menno Crul, Jacobine Lucas Analisten cytologie Wieneke van Boekel, Karin van Kampen Medewerkers cytologie Gebruikersdag Cellient, Hologic Jaarlijkse VAP-dag Regiodag NB-L st. BVO zuid Medische terminologie, JBZ academie Praatje biopten, Robert Jan van Suylen 29

Laboratorium voor Pathologie algemeen Medewerkers Pathologie Medewerkers Pathologie Medewerkers Pathologie Pieter van Weerden, Marian Staal, Janneke de Groot, Yvonne van de Nostrum, Menno Crul, Bas Verhagen Lablunch CBRN beveiliging, CCKL-audit, Pepijn van de Broek,Christian Roovers Lablunch voorlichting Ziekmeldingen en vakantie, Michiel Smeets (sociale zaken) Obducties (kwartaalonderwijs), Robert Jan van suylen Werkbezoek Limes, Den Haag 30

Hoofdstuk 8. Wetenschappelijke activiteiten Het laboratorium voor Pathologie participeert in de onderstaande studies Studies: En Route + SNB bij colorectale tumoren studie OSNA studie PAM- BRABANT PAMGENE SNB (immuno) versus PCR (on step nucleic acid amplification) Dit is een samenwerkingsverband tussen Jeroen Bosch Ziekenhuis, PAMGENE en de provincie Noord Brabant, met als doel het opzetten van een weefselbank voor zowel prospectief als retrospectief onderzoek. Samenwerking met PAMGENE Onderzoek naar kinase activiteit bij K-ras mutaties bij colorectale tumoren Het laboratorium voor Pathologie participeert in de onderstaande trials Longafdeling: 14T-MC-JVBA A randomized double blind, Phase III study of docetaxel and (a) Ramucirumab versus decotaxel and placebo in the treatment of stage IV non-small-cell lung cancer following disease progression after one prior platinum-based therapy H3E-MC-S104 A phase 2 study of pemetrexed and cisplatin plus cetuximab followed by pemetrexed and cetuximab maintenance therapy in patients with locally advanced or metastatic non-small cell lung cancer (stage IIB or IV) other than predominantly squamous cell histology Avastin A Phase II study of Tarceva in combination with Avastin versus chemotherapy plus Avistin in 1ste line advanced NSCLC patients Interne /Gynaecologie: PORTEC-3 Randomized Phase III Trial Comparing Concurrent Chemoradiation and Adjuvant Chemotherapy with Pelvic Radiation Alone in High Risk and Advanced Stage Endometrial Carcinoma: PORTEC-3. Patupilone A randomized, parallel group, open label, active controlled, multicentre Phase III trial of Patupilone (EPO906) versus pegylated liposomal doxorubicin (Doxil?Caelyx) in taxane/platinum reflactory/ resistant patients with recurrent epithelial ovary, primary fallopian or primary peroneal cancer. Chirurgie / Oncologie: SCRIPT Simply Capecibane in Rectal cancer after Irradation Pus TME surgery Chirurgie: PICO: Mammatumoren: MINDACT Prognostic value of Fluorine-18 3-deoxy-3-fluorothymidine ( [18F] FLT) uptake in resectable liver metastases of colorectal cancer. PICO : Prognostic Imaging Colorectal cancer Microarray In Node-negative Disease may Avoid ChemoTherapy 31

BOOG 2010 01 NEO Sentinel lymph node mapping bij darmkanker Phase III randomized trial with neoadjuvant chemotherapy (TAC) with or without zoledronic acid for patients with large resectable or locally advanced HER2-negative breastcancer.. The influence of micrometastases on prognosis and survival in satge I-II colon cancer patients: the EnRoute+ studie. Wetenschappelijke publicaties Kampschreurs MT, Kats-Urgulu G, van Suylen RJ, de Schrijver AM. Massive rectal blood loss after colonoscopy. Nederlands Tijdschrift Geneeskunde 2012;156(26);A4567 PMID 22759709 Kubat B, van Suylen RJ. An unusual cardiomyopathy in a cocain user. Forensic Sci Med Patholol. 2012 jun 30. PMID 22752991 Kreb DL, Looij BG, Ernst MF, Rutten MJ, Jager GJ, van der Linden JC, Pruijt JF, Bosscha K. Ultrasound-guided radiofrequency ablation of early breast cancer in a resection specimen: Lessons for further research. Breast. 2012 Dec 7. (12)00232-9. 10.1016 PMID: 23228482 J Smit, Kummer JA, Hinrichs JW, Herder GJ, Scheidel- Jacobse KC, Jiwa NM, Ruijter TE, Nooijen PT, Looijen Salamon MG, Ligtenberg MJ, Thunnissen FB, Heideman DA, de Weger RA, Vink A. EGFR and KRAS mutations in lung carcinomas in the Dutch population: increased EGFR mutation frequency in malignant pleural effusion of lung adenocarcinoma. Cell Onc (Dordr) 2012 jun;35(3); 189-96. PMID 22528563 Van den Broek EC, Kater AP, van de Schans SA, Karim-Kos HE, Janssen-Heijnen ML, Peters WG, Nooijen PT, Coebergh JW, Posthuma EF.. Chronic lymphocytic leukemaenia in the Netherlands: trends in incidence, treatment and survival, 1989-2008. Eur J Cancer 2012 apr;48(6):889-95. PMID 21795040 Van de Schans SA,Issa DE, Visser O, Nooijen P, Huijgens PC, Karim-Kos HE, Janssen- Heijnen ML, Coubergh JW. Diverging trends in incidence and mortality, and improved survival of non-hodgkin s lymphoma, in the Netherlands 1989-2007. Ann Oncol. 2012 Jan;23(1):171-82. PMID: 21464157 32

Abstracts, voordrachten en posters van der Linden JC. Basiscursus huisarts assistenten. 22 februari 2012. van der Linden JC. Voordracht: Regionale cijfer NB-L + casuïstiek. Regio bijeenkomst BVO zuid, 17 april 2012. van der Linden JC. Bevolkingsonderzoek nieuwe stijl; Bedreiging of kans? 14e Papendal symposium baarmoederhalskanker Bevolkingsonderzoek Oost, 29 oktober 2012. Publicaties (niet pubmed) Mattheij MA, Schatorjé EJ, Gemen EF, van de Corput L, Nooijen PT, van der Burg M, de Vries E. A Girl with autoimmune cytopenias, nonmalignant lymphadenopathy and recurrent infections. Case Reports in Immunology. Volume 2012, Article ID 196417. Trefwoorden: ALPS-achtig, primaire immuundeficiëntie. Mutsaers ER, Greebe RJ, Den Ottolander JP, Nooijen PT. Een patiënte met een blauwe plek en bloedblaar op de borst. Ned Tijdschr Derm Venereol 2012;22:453-454. 33

Bijlage 1 Medewerkers en functie Medische staf fte 4.77 Drs C.M. Bronkhorst patholoog 1 Dr. J.C. van der Linden patholoog/ medisch manager 1 Dr. P.T.G.A. Nooijen patholoog 1 Drs. R.J. van Suylen patholoog 1 Drs. S.J.J. Mol patholoog 0.77 Beheer en management fte 2.35 Th.H. van Well Manager bedrijfsvoering 1 C.A.M.M. Roovers stafmedewerker KAM 0.5 P.W. van Weerden applicatiebeheerder 0.85 Secretariaat fte 7.23 G.C.J. Jansen unithoofd 1 S.G.P. van Bijnen- Breure medisch secretaresse 0.5 N.A.J. Harmse administratief medewerker 1 Y.M.E.R. vd Heide- vd Nostrum medisch secretaresse 0.6 M.R.M. van Rhee administratief medewerker 1 I.H.J. Rijkers medisch secretaresse 0.8 M.M.J. Sanden- Melchers medisch secretaresse 0.6 M.A. de Voigt- Nooren medisch secretaresse 0.5 A.J.M. Slegers- van Hommel administratief medewerker 0.6 K.L.E.M. Wisse administratief medewerker 0.8 Cytologie fte 9.87 J.M.P. Staal- Michels unithoofd 1 A.H.F. van Beijnen kern analist 0.5 W.H.M. van Boekel kern analist 1 M.J.J. Crul kern analist 0.85 H.M. van Hees- Mooijman kern analist 0.5 M.M. Jansen kern analist 0.6 C.A.M. van Kampen- Aben kern analist 0.5 C.D.H. Kouwenhoven kern analist 1 J.J. Lucas kern analist 0.5 J. Schillemans-van Middendorp kern analist 0.8 C. Senders- v.d. Aker laboratorium medewerker 0.55 W. Voogt kern analist 1 N.G. v.d. Wal- Groener basis analist 0.7 E. van Zanten- de Bont kern analist 0.6 34

Histologie fte 15.77 H.J. Rigter unithoofd 1 I. van den Berg analist basis 1 J.A. Damen analist speciale technieken 1 J.A.H. van Griensven- de Vet analist basis 0.5 J. J. Kemmeren de Groot analist kern 0.5 L. P. Grutters analist/obductieassistent 1 A.H.F.C.M. van der Heyden analist/obductieassistent 1 M.E.C.G. van der Kaa analist basis 0.5 D.E.M. Kemperman analist basis 1 A. M. van de Liefvoort laboratorium medewerker 0.78 F.C.J. van de Loo analist/obductieassistent 1 K.W.A. Milinkovic laborant/obductieassistent 1 C.H.M. Redelijk- Stevens analist kern 0.5 M.J. van Tuyl- van den Bosch analist basis 1 C.W.M. Torn Broers den Ouden analist kern 1 E.C.P.A. van de Vaart analist kern 1 B.J.A. Verhagen analist basis 1 M.W.H. v. Westland- van Zettten analist kern 1 In dienst Jasper de Roeck Basisanalist 1-5-2012 Opleiding /stagiares Gursah Kats- Ugurlu patholoog in opleiding 07-11 / 03-12 Monica van Zanten patholoog in opleiding 04-12 / 01-13 Amanda van de. Bogaard stagiaire HLO Utrecht 4e jaars 09-11 / 06-12 Katja Veremiyenko stagiaire MLO Breda 4e jaars 09-11 / 06-12 Bas van de Velden stagiaire MLO Nijmegen 4e jaars 09-11 / 01-12 Aysegül Akdag stagiaire MLO Breda 4e jaars 08-12 / 06-13 35

Bijlage 2: Invulling overlegvormen Overleg tussen pathologen en aanvragers Jeroen Bosch Ziekenhuis Chirurgie Dermatologie Geriatrie Gynaecologie Haematologie Interne Kinderartsen Longartsen Longoncologie Lymfomen MDL bespreking Multidiciplinair overleg mamma diagnostiek Oncologie Perinatale audit (JBZ/ Bernhoven) Urologie Urologie- Oncologie Reumatologie Schildklierbespreking Weke delen panel 1x per maand 1x per maand incidenteel 1x per maand 1x per week 2x per maand incidenteel 1x per maand 1x per week 1x per maand incidenteel 1x per week 1x per week 4x jaar 1x 2 maanden 1x per week incidenteel 2x maand 1x per maand Overleg tussen pathologen en aanvragers Ziekenhuis Bernhoven Necrologie ziekenhuis Necrologie Oss/Veghel Oncologie Oss Perinatale audit Oncologie Veghel PA bespreking 1x per maand 1x per 2 maanden 2 á 3x per maand incidenteel 2x per maand 1x per 2 maanden Diagnostiekpanels DNA overleg melanomen DNA overleg longen Regionale oncologie (JBZ) Regionale coupe club Weke delen panel Lymfomenpanel 1x per maand 4x per jaar 1x per maand 1x per 2 maanden 1x per maand 1x per maand Overleg tussen pathologen en aanvragers extern Dermapark 4x per jaar 36

Afdeling gebonden overleg Clustermanager met unithoofden en pathologen Clustermanager met pathologen Clustermanager met specialistmanager en Raad van Bestuur Unithoofd histologie met analisten Unithoofd cytologie met analisten Unithoofd secretariaat met administratief medewerkers Stuurgroep kwaliteit Kwaliteitsbijeenkomst alle medewerkers Evaluatie klachten en afwijkingen 4x per jaar 12x per jaar 6x per jaar 1x per maand 1x per maand 1x per maand 1x per 6 weken 2x per jaar 1x per kwartaal Overig afdeling overschrijdend overleg Vertegenwoordiger maatschap in medische staf College van specialist managers/ clustermanagers/ RVE managers Clustermanager met clusteradministrateur Clustermanager met personeelszaken Clustermanager/unithoofden met cluster Clustermanager met directieraad ziekenhuis Bernhoven Clustermanager/ specialist manager met voltallige RvB Clustermanager/ specialist manager met RvB. Unithoofd cytologie in regionaal hoofdenoverleg Unithoofd cytologie met Stichting BVO Zuid Pathologenoverleg stichting BVO Zuid Unithoofd histologie in regionaal hoofdenoverleg Applicatiebeheerder met Stichting PALGA/ Tieto Enator Applicatiebeheerder met PALGA contactpersoon Zuid-Nederland Stafmedewerker KAM met DKS-documentenbeheer Stafmedewerker KAM met JBZ commissie documentbeheer DKS Stafmedewerker KAM met HOCO bijeenkomst JBZ Stafmedewerker KAM met HKM overleg JBZ Stafmedewerker KAM met ARBO- en milieu bijeenkomst JBZ Stafmedewerker KAM met kwaliteitsmentoren JBZ 1x per maand 1x per maand 1x per kwartaal 1x per maand 1x per kwartaal 1x per half jaar 4x per jaar 6x per jaar 1x per kwartaal 1x per kwartaal 2x per jaar 1x per half jaar 1x per half jaar 1x per half jaar 1x per kwartaal 4x per jaar Incidenteel Incidenteel 4x per jaar 1x per kwartaal 37