CONCEPT MEMO Aan : Deelnemers kennistafel Basisnet Van : Merle de Lange en Simone van Dijk Project : kennistafel Basisnet Betreft : Deelnemerslijst kennistafel Basisnet Datum : Verslag kennistafel Basisnet 22 juni 2015 Agenda 10:00 Opening Simone van Dijk opent de bijeenkomst. 10:00 10:30 Kennismaking Met behulp van een spel hebben de deelnemers kennis met elkaar gemaakt. 10:30 10:45 Aanleiding, doel en achtergrond van de kennistafel Basisnet Simone van Dijk heeft met behulp van een presentatie toelicht wat de aanleiding, doel en achtergrond van de kennistafel Basisnet is. Aanleiding: Deelprogramma Kennis- en informatiestructuur Inwerkingtreding Basisnet Kennistafel Basisnet is één van de zes projecten Doelstelling: 1. onderhouden en uitbouwen van een kennisnetwerk o.g.v. Basisnet en vervoer van gevaarlijke stoffen in het algemeen 2. Bieden platform aan bedrijfsleven en overheden waarin in een open sfeer tijdig aandachtspunten worden gesignaleerd en gedeeld en gezamenlijk naar oplossingen wordt gezocht Zie voor meer informatie de presentatie op de website van Relevant. 10:45 11:15 Actualiteitenrondje en eerste ervaringen met het Basisnet De volgende actualiteiten zijn besproken: Margriet Bakker vertelt dat er inmiddels een protocol is voor hoe om te gaan met zeevaart en dat e.e.a. nog een plek moet krijgen in RBM II. Manon Kruiskamp kan hierover een volgende keer meer vertellen. Piet Timmers: er is een monitoringstool voor het spoor in ontwikkeling. Het is onbekend wanneer deze wordt opgeleverd. Indien deze goed werkt zal deze ook voor weg en water worden toegepast. Zodra de tool beschikbaar is, kan deze worden toegelicht in de kennistafel. Piet Timmers: nieuwe versie RBM nog niet beschikbaar vanwege problemen met programma. Basisnet spoor: In Duitsland wordt een derde spoor aangelegd in aansluiting op de Betuweroute, het wordt door Duitsland echter als onwenselijk beschouwd als dit zou betekenen dat in de toekomst vrijwel al het gevaarlijke stoffen transport over de Betuweroute zal plaatsvinden Europa denkt dat door het Basisnet het vervoer van gevaarlijke stoffen in Nederland op slot zit. Gevolg: Nederlandse havens mogelijk niet in trek. De chemische industrie kijkt daarom met Argusogen naar Nederland. De communicatie hieromtrent kan veel beter.
Er is een werkgroep LNG die kijkt naar de relatie Basisnet <-> LNG. Er is een projectgroep emplacementen. Deze kan uitgenodigd worden voor een volgende bijeenkomst van de kennistafel Basisnet. Er is een task force Brabant-route. Ook deze kan worden uitgenodigd voor de volgende kennistafel Jaap van der Want: 30 september is de tweede burgemeesterstop over @@@ Corné van Gils: door het Basisnet zijn er nog enkele PR knelpunten in West Brabant die opgelost moeten worden. Daarnaast is de algemene opinie van de Brabanders over het Basisnet negatief. Leidt tot een verslechtering van het woongenot. (slechte communicatie) Dit voorjaar was er een incident met gevaarlijke stoffen op het spoor bij Tilburg. De Onderzoeksraad voor veiligheid onderzoekt de botsing zelf. Wat betreft de gevaarlijke stoffen-aspecten zou Harry Killaars vanuit de Veiligheidsregio een keer een presentatie kunnen geven. ERMTS het spoorbeveiligingssysteem wordt ingevoerd op een deel van het Nederlandse spoornet. Ten aanzien van het goederenvervoer is al een groot deel van Nederland hiervan voorzien. Alleen de goederentrajecten in Limburg/Groningen worden vooralsnog niet uitgerust met ERTMS.. Mogelijk onderwerp voor de volgende bijeenkomst: hebben wij wel qua infra wat wij moeten hebben? Peter Robbe: naar aanleiding van het incident in Kijfhoek heeft er een onderzoek plaatsgevonden over de beschikbaarheid van treininformatie (wat staat waar en wat zit erin). Uit onderzoek blijkt dat 90% voldoet. Dit moet verbeterd worden. Mogelijke oplossing wagens met GPS. Er zijn verschillende signalen dat wagenlijsten niet altijd zouden kloppen. (Uit de diverse controles blijkt dat de wagenlijsten in 80-90% van de gevallen wel juist zijn). Martijn Huijskes: Spoorlijn in het Rotterdamse wordt verlegd (Theemswegtracé) middels een tracébesluit. Het Basisnet moet hierop aangepast worden. Peter van Veen: Het nieuwe tracé voor de Thamesweg in Rotterdam is een aandachtspunt wat betreft vervoer van gevaarlijke stoffen. Deze caus leent zich mogelijk voor een volgende bijeenkomst van de kennistafel. Liesbeth Spoelma: de OD Veluwe-IJssel heeft het afgelopen jaar een handreiking opgesteld voor standaardteksten voor de verantwoording van het groepsrisico op grotere afstand van weg, water en spoor. Deze handreiking kan Liesbeth een volgende keer presenteren. Het vervoer van gevaarlijke stoffen tussen Arnhem en Enschede leeft erg in de regio en leent zich voor een presentatie tijdens de volgende bijeenkomst. Martijn Huijskes: het havenbedrijf Rotterdam is bezig met de ontwikkeling van een tool voor advisering i.r.t. ruimtelijke ordening waarmee snel in beeld gebracht kan worden of een nieuwe ontwikkeling leidt tot een (over)belasting van het Basisnet. Jaap van der Want: er is een sanering van een weg in Brienenoord. Deze casus is interessant voor de kennistafel - 2 -
Jaap: Er is een casus in het Rotterdamse waarbij een cruiseschip gebruik zou moeten gaan maken van LNG. Hoe hiermee om te gaan i.r.t. het vervoer van gevaarlijke stoffen is een interessante casus voor een volgende keer. Marien Reijerkerk: vervoer van gevaarlijke stoffen vraagt bij TLN zoveel aandacht dat er twee personen fulltime mee bezig zijn. Hans Spobeck: 19 november informatiemarkt LNG (IFV) Macco Korteweg Maris: In het buitenland wordt het Basisnet gezien als deregulering. Verder is het optreden bij incidenten in Duitsland beter geregeld dan in Nederland. In het algemeen wordt communicatie en risicocommunicatie gezien als een belangrijk onderwerp voor de kennistafel. Infomil is de schakel van de kennistafel met I&M. 11:15 11.30 Pauze 11:30 12:15 Monitoring Basisnet Margriet Bakker (RWS) heeft een presentatie gegeven over de wijze waarop RWS haar Basisnetroutes (weg en water) monitort. Wet vervoer gevaarlijke stoffen schrijft voor dat binnen 2 jaar na inwerking van het Basisnet een montering uitgevoerd moet worden en daarna elke 5 jaar. Doel van de monitoring is om vast te stellen of er mogelijk sprake is van een (dreigende) overschrijding van de risicoplafonds. Voor wegen wordt elke weg eens in de vijf jaar gemonitord, ofwel eenvijfde van alle wegen wordt jaarlijks gemonitord. Voor de modaliteit weg vindt de monitoring plaats door middel van camera tellingen. Deze tellingen vinden plaats over ongeveer 250 wegvakken in de periode van maart mei en september november. Voor de tussenfase (binnen twee jaar) wordt enkel de telcijfers van de stofcategorie GF3 vergeleken met de Basisnet aantallen. Voor binnenvaart vindt de monitoring plaats aan de hand van registratie uit Informatie en Volgsysteem en voor de Scheepvaart en voor zeevaart op basis van registraties van de Havenbedrijven. De resultaten van de monteringen worden gerapporteerd en openbaar gemaakt. Margriet geeft nog aan dat risicocommunicatie hier belangrijk is. Niet iedere overschrijding van een maximum aantal in een stofcategorie leidt namelijk tot overschrijding van een risicoplafond. Voor burgers is dit lastig te begrijpen. Uitleg hierover kan worden opgenomen op de FAQ-lijst op relevant. Daarnaast heeft Peter Robbe (Prorail) toegelicht dat Prorail ieder kwartaal de aantallen transporten gevaarlijke stoffen over het spoor aanlevert (o.b.v. wagenlijsten en gereden routes) aan I&M, zodat I&M op basis daarvan de monitoring van het Basisnet kan uitvoeren. I&M rekent aan deze cijfers. Ten aanzien van de 10-6 beslist de Tweede Kamer over eventuele wijzigingen. Wat betreft de 10-7 en 10-8 beslist de Minister. ProRail levert het antwoord van het Ministerie van IenM op een brief van burgemeester Heidema van de gemeente Deventer, waarin uitleg wordt gegeven hoe de monitoring van Basisnet Spoor werkt. Deze brief is gepubliceerd op de Basisnetsite van InfoMil. - 3 -
De presentatie leidt nog tot enkele vragen: 1. Hoe om te gaan met een verantwoording van het groepsrisico als na het besluit blijkt dat de aantallen en soort vervoer gevaarlijke stoffen anders zijn. 2. Wordt er bij routering ook aan de 10-7 en 10-8 plafons getoetst? Zie voor meer informatie de presentatie op de website van Relevant. 12:15 13:00 Lunch 13:00 13:30 Inventarisatie verwachtingen Aan de groep is gevraagd welke verwachtingen zij heeft van de aankomen bijeenkomst van de kennistafel Basisnet. Deze zijn: Kennisdeling Actualiteiten/ontwikkelingen Deelnemers (spreiding, vervoerders, brandweer NL, GHOR/politie) Contact publiek/privaat Thema s uitdiepen Casussen Problemen/aandachtspunten behandelen Netwerk Info halen en brengen Excursie/ op locatie Achterban naar voren brengen Internationale context Belangen Gegevens uitwisselen Advies RWS/I&MBegrip 13:30 14:15 Casus Ooijen Wanssum Anita van Mulken (provincie Limburg) heeft een presentatie gegeven over de casus Ooijen Wanssum. Het project maakt onder andere een omlegging van de N207 mogelijk waarover vervoer van gevaarlijke stoffen plaatsvindt. Door de verlegging zal het vervoer niet meer door de woonkern van Wanssum gaan maar er omheen. Het groepsrisico van de N270 is binnen het plangebied onder de oriëntatiewaarde maar buiten het plangebied 4.3 keer de oriëntatiewaarde. Dit komt enerzijds door het hoge aantal transporten gevaarlijke stoffen (aanwezigheid propaanleverancier) en door de aanwezigheid van een evenementen centrum. Daarnaast maakt het plan ook uitbreiding van de haven mogelijk waar ook Bevi-inrichtingen zijn toegestaan. Door geen beperkingen te stellen aan het type Bevi-inrichtingen zou het PR en GR van de N270 toenemen tot een onacceptabel risico. Om deze reden is met behulp van planregels beperkingen gesteld aan de toe te laten type Bevi-inrichtingen. Er zijn nu enkel nog Bevi-inrichtingen toegestaan die geen bulk vervoer van gevaarlijke stoffen generen. Naar aanleiding van deze casus en het gegeven dat de provincie haar wegen opnieuw moet gaan aanwijzen voor het vervoer van gevaarlijke stoffen vraagt de provincie zich af of het zinvol is om een provinciaal Basisnet vast te stellen. Voordelen: Maximale risicoruimte wordt vastgesteld Duidelijkheid voor transporteurs en gemeenten Inzicht in de huidige en toekomstige risico s - 4 -
Nadelen: Inventarisatie van de risico s Methodiek opstellen voor monitoring en uitvoering Communicatie Mogelijke andere oplossingen: Ontheffing voor omleidingsroute Propaaninrichting verplaatsen Uitsterfconstructie propaaninrichting Zie voor meer informatie de presentatie op de website van Relevant. 14:15 15:15 Inventarisatie onderwerpen Aan de groep is gevraagd welke mogelijke onderwerpen tijdens de volgende bijeenkomst behandeld kunnen gaan worden. Deze zijn: Handhaving wegvervoer Toezichthouder (IL&T Basisnettoets nieuwe vestiging (hoe werkt dit Henk Nagelhout) Internationale dimensie Risicocommunicatie (Europese corridor, communicatie etc) Perceptie/beleving Integrale benadering Risicoplafond int vervoer Groot onderhoud + maatregelen Routering; voor- en nadelen Veiligheidsmaatregelen robuust basisnet Veiligheid op spoor Emplacementen Tunnels Derde spoor MWB spoorveiligheid vs zelfredzaamheid (Harry Killaars) Incident Tilburg Incident zoutzuur A73 Duitse benadering Regionaal risicoprofiel Scenarioboek Omgevingsveiligheidsbeleid Ervaring met sluizen/bruggen 15:15 15:45 Themabijeenkomst Kennistafel vindt het een goed idee om een themabijeenkomst te organiseren. Bij voorkeur begin volgend jaar (februari). 15:45 16:00 Afsluiting Simone van Dijk sluit de bijeenkomst. Iedereen wordt opgeroepen om nieuwe deelnemers vanuit het netwerk aan te dragen. - 5 -
Deelnemerslijst Nr. Naam Organisatie Tel-nummer E-mail Afw. 1. Hans Spobeck Landelijk expertisecentrum Transportveiligheid 06-43463487 hans.spobeck@ifv.nl 2. Piet Timmers RIVM 030 2742914 piet.timmers@rivm.nl 3. Margreet Spoelstra RIVM 030 2747558 Margreet.Spoelstra@rivm.nl x 4. Verona Visser Infomil verona.visser@rws.nl 5. Anita van Mulken Provincie Limburg 06 52555026 ai.van.mulken@prvlimburg.nl 6. Liesbeth Spoelma Omgevingsdienst Veluwe IJssel 06 524 72 251 e.spoelma@apeldoorn.nl 7. Peter van Veen Veiligheidsregio Rotterdam Rijnmond 06 22220977 Peter.van.veen@veiligheidsregio-rr.nl 8. Cees Mars Brandweer Amersterdam-Amstelland 020 5556474 c.mars@brandweeraa.nl 9. Astrid de Haes Transport en Logistiek Nederland (TLN) 088 4567205 adehaes@tln.nl x 10. Macco Korteweg Vereniging van de Nederlandse Chemische Industrie Maris (VNCI) 070 3378748 kortewegmaris@vnci.nl 11. Peter Robbe Prorail 06 31756186 Peter.robbe@prorail.nl 12. Pehr Teulings Vereniging Vloeibaar Gas (VVG) 06 34861180 teulings@vvg-nederland.nl x 13. Thomas Reitsma Eigen Vervoerders Organisatie (EVO) 06 23031571 t.reitsma@evo.nl x 14. Aad Loendersloot DCMR 010 2 468 386 aad.loendersloot@dcmr.nl x 15. Jaap van der Want Gemeente Rotterdam jh.vanderwant@rotterdam.nl 16. Martijn Huijskes Havenbedrijf Rotterdam 010 252 15 48 MM.Huijskes@portofrotterdam.com 17. Henk Bril Sabic 046 7222751 henk.bril@sabic.com 18. Edwin Prison Gemeente Sittard Geleen 046 4778707 edwin.pirson@sittard-geleen.nl 19. Corné van Gils Omgevingsdienst Midden- en West-Brabant 013 206 03 57 c.vangils@omwb.nl 20. Linard Velgersdijk Gate terminal B.V. 06 12435062 linard.velgersdijk@gateterminal.com x 21. Wim Derksen Provincie Noord-Brabant 06-1830-3266 wderksen@brabant.nl x 22. Jelle Rebbers DB Schenker Rail Nederland N.V. 030 235 8347 Jelle.Rebbers@dbschenker.com x 23. Marien Reijerkerk Transport en Logistiek Nederland 088-45 67 181 mreijerkerk@tln.nl 24. Simone van Dijk Royal HaskoningDHV, voorzitter 088 3482925 simone.van.dijk@rhdhv.com x 25. Merle de Lange Royal HaskoningDHV, secretaris 088 3483479 merle.de.lange@rhdhv.com x Agendaleden 26. Marlouce Biemans Provincie Zuid-Holland 0615194705 mle.biemans@pzh.nl x 27. Mary Stokhof Omgevingsdienst Zuid-Holland Zuid 06-10329330 ml.stokhof@ozhz.nl x - 6 -