Javastraat 106 A t +31 (0)20 616 29 32 1094 HN Amsterdam m +31 (0)626 010 546 info@thesparringpartners.nl www.thesparringpartners.nl DE DAAD BIJ HET WOORD TRAINING VOOR LEIDINGGEVENDEN BIJ SPANNING IN ORGANISATIES Wat leer je in deze training? De onderstroom in het gesprek of team effectief boven tafel krijgen; Het overbruggen van tegengestelde belangen; Interventies doen die rol-, gedrag- en patroondoorbrekend werken: anders handelen brengt veranderen. Goed samenspel We leven in spannende tijden. De complexiteit van organisaties neemt alsmaar toe. Minder mensen moeten moeilijkere vraagstukken sneller oplossen. Maar het beheersen van dit krachtenveld lukt minder vanzelfsprekend en zeker niet met een dashboard met meters en knoppen. Essentieel is goed samenspel. Wat verstaan wij onder samenspel? - samen leren antwoorden te geven, die we nu nog niet kennen; - alle kennis, kunde en creativiteit gebruiken die opwelt in tijden van crisis en stagnatie; - invoegen, samenvoegen en drempels overgaan die we nooit konden overstappen. In plaats daarvan zien we nog te vaak tegenstellingen die niet overbrugd worden. Gedoe en onderlinge verdeeldheid leiden tot regelrechte strijd. Ook als we het niet willen, worden we vaak deelgenoot van een conflict. Dit vertroebelt de communicatie en de samenwerking en blokkeert daarmee vernieuwing. De daad bij het woord biedt een leer- en oefenplek voor leidinggevenden om op een ervarende manier verandering te brengen in herhalend en belemmerend gedrag. Voor wie is de training? Herken je de volgende voorbeelden en kun je hiermee minder goed uit de voeten? Vergaderingen waar iemand aan het woord is en meerdere mensen zich ergeren, dat niet zeggen en/of afhaken. Vergaderingen of teams waar boven tafel het gesprek over de inhoud stagneert en irritaties onder tafel verdwijnen waardoor de samenwerking in een vervelende sfeer omslaat. Medewerkers die niet altijd weten wat er van hen wordt verwacht of niet over de instrumenten beschikken om hun werk optimaal te kunnen doen en dat niet zeggen. Een voorbeeld van een leidend cultuurthema is aanspreken moet ; maar op de momenten dat het echt nodig is, doe je het niet. En jij vormt daarin niet een uitzondering. En herken je ook, hoe jij je onvrij of onhandig gaat gedragen, door: - vriendelijk zijn in plaats van aanspreken; - het mooier maken dan het is; - interveniëren uit de weg gaan in de hoop dat het zich wel oplost; - verantwoordelijkheid van een ander overnemen om de ander te redden; - duwen, trekken of boos worden op die ander (je eigen spiegel/projectie). De daad bij het woord - training voor leidinggevenden
Vernieuwing stagneert Ieder mens heeft zijn haakje waarmee die (te hoge) druk uit de weg wil gaan. En meestal komt de spanning later heftiger terug. Als je in gedoe of conflict terecht bent gekomen, blijkt bijna altijd dat tijdig optreden is nagelaten. Min of meer bewust nalaten verwordt zo tot nalatigheid. Dan ontbreekt de daad bij het woord en stagneert echte vernieuwing die altijd bestaande grenzen overschrijdt, te beginnen bij die van jezelf. Constructief met spanning omgaan Mensen zijn soms onbewust dat ze niet meer in gesprek zijn, maar in gevecht. En vermijden en ontwijken zijn evenzeer vormen van strijd en vechten, als domineren, aanvallen en grenzen overschrijden. In onze training leer je dat herkennen en constructief met spanning omgaan. Als het moet ga je een stevige maar eerlijke krachtmeting aan gericht op waar contact. Het bijzondere in onze aanpak is dat we afwisselen tussen werkelijke gevechtjes met bokshandschoenen (gebruikmakend van Toegepaste Vechtkunst) en leren als leider om het echte gesprek te voeren. Dat moment ligt daar waar het gesprek stagneert en het contact wordt bemoeilijkt. Hierbij worden onderliggende emoties en weerstanden open besproken en mensen aangezet tot experimenteren met andere houding en gedrag. Handelen doet veranderen De training is dus praktijkgericht en dat betekent dat je eigen vragen, ervaringen en inzichten de brandstof in de motor zijn van je leerproces. Maar wel een heel bijzonder, ongewoon en zeer effectief leerproces, waar fysiek leren hand in hand gaat met mentaal, gevoelsmatig en intuïtief leren. Improviseren en nieuwe wegen inslaan zijn daarbij essentieel om het onbewuste gedrag te onderzoeken. Het gaan hanteren van je eigen impulsen en emoties versterkt je leiderschap. Dat is de kern van deze training. Toegepaste vechtkunst Het gaat bij de vechtkunst die we in deze training gebruiken om het leren volgen van de innerlijke bewegingsimpulsen (Tai-Ki-Ken). Het is met name bruikbaar en succesvol bij het doorvoeren van organisatieveranderingen die naast de structuurvernieuwing ook een omslag in denken en doen (cultuur) tot doel hebben. Hij die de vijand en zichzelf kent Zal in geen honderd gevechten in gevaar zijn Hij die de vijand niet kent, maar wel zichzelf Zal soms winnen en soms verliezen Hij die noch de vijand, noch zichzelf kent Zal in elk gevecht gevaar lopen. Uit De kunst van het oorlog voeren, Sun Tzu, 400 BC De daad bij het woord - training voor leidinggevenden - 2 -
Spontaan handelen De kunst zit er met name in dat alle aangeleerde gewoonten, wijzen van jezelf positioneren en manifesteren moeten worden omgezet in spontaan handelen, dus op het juiste moment en zonder nadenken. Het gaat hierbij om: - grenzen aangeven; - het contact vol aangaan; - je niet uit het veld laten slaan; - gaan staan voor wie je bent; - van binnen uit spreken en handelen. Dit is juist van belang daar waar het spannend is en je voor je het weet onderdeel wordt van fricties, tegenstellingen, gevechten. Kortom, dat wat maar al te vaak voorkomt in organisaties wanneer er veranderingen worden doorgevoerd, ingrijpend wordt bezuinigd of taken vervallen. De training: wedstrijd in 12 rondes Net als bij een wedstrijd zijn er 12 rondes waarin geleerd wordt. Die rondes zijn thematisch onderverdeeld in drie delen: 1. Inzicht In beweging komen 2. Doorzicht In beweging brengen 3. Vooruitzicht In beweging zijn en blijven Binnen de 12 rondes wordt afgewisseld tussen: - fysiek oefenen (met de bokshandschoenen), diagnose, het echte gesprek voeren en kennis/theorie die bewust maakt; - interventie oefeningen; - toepassen in de praktijk van je werk; - intervisie; - en individuele coaching. Praktische gegevens De training is een incompany training voor groepen uit een organisatie. De omvang van de training bedraagt 12 dagdelen training en intervisie met twee trainers plus driemaal individuele coaching. De looptijd is drie maanden. Zes weken later is er een terugkomdag waarmee de training wordt afgesloten. Totale inzet trainers: 40 dagdelen. De groepsomvang bedraagt maximaal 16 deelnemers Kosten Kosten per deelnemer 1.750. De training is vrijgesteld van BTW. Locatie en verblijf zijn voor kosten van de opdrachtgever. De daad bij het woord - training voor leidinggevenden - 3 -
Over de trainers Dennis Steussy (The Sparring Partners ) en Gerard Groen (Groen en Partners) werken al jaren incidenteel samen voor diverse organisaties. Keer op keer merken ze dat het impulsbrengende van Dennis ( de daad ) en de ontwikkeling op langere termijn van Gerard ( het woord ) samen zorgen voor een gezonde afwisseling. In de training De daad bij het woord bundelen zij hun expertise. Dennis Steussy (1962) Trainer, coach. Dennis heeft eind jaren 80 de werkvorm Play with Power ontwikkeld, een bijzondere en krachtige methode waarin hij zijn jarenlange ervaring in de martial arts heeft gecombineerd met inzichten uit de hedendaagse psychologie. Sindsdien hebben vele nationale en internationale managers en leidinggevenden onder zijn begeleiding geleerd hoe je onder hoge druk strategisch kunt functioneren. Gerard Groen (1951) Organisatieadviseur, trainer, coach, leraar. Als adviseur ontwerpt hij veranderprocessen en begeleidt de uitvoering. Veelvuldig coacht hij managementteams en wordt hij gevraagd voor het oplossen van belemmeringen in de samenwerking of bij conflicten in teams en organisaties. Hij ondersteunt mensen bij het ontwikkelen van hun eigen kracht en (persoonlijk) leiderschap. Informatie Neem voor meer informatie en vragen contact op met: The Sparring Partners Dennis Steussy www.thesparringpartners.nl 06-261010546 Groen en Partners, organisatieadviseurs Gerard Groen www.groenenpartners.nl 06-54375954 De daad bij het woord - training voor leidinggevenden - 4 -
De daad bij het woord in 12 rondes Inhoud training Deel een Het inzicht: in beweging komen 0. Individuele intake: de leervragen uitdiepen (0-meting) Waar loop je in je persoonlijk leiderschap tegenaan wanneer de spanning in het contact, team of organisatie toeneemt? Voor welke onderstroom ben jij gevoelig? Hier gaat het om focus en realistische leerdoelen. De gewenste situatie wordt geformuleerd. 1. Eerste trainingsdag: jouw eigen toonzetting openen Op de eerste dag van deze training voeren de deelnemers, na een zorgvuldige introductie en met bokshandschoenen aan, een aantal tweegevechtjes. Daarin maak je fysiek kennis met je impulsen en gedragspatronen als je onder druk staat. Dan blijkt de werkelijkheid in jouw handelen heel anders dan hoe je denkt dat het is. Het lichaam liegt nooit! In de oefeningen en onderlinge feedback ervaart ieder het effect van de eigen managementstijl in spanningsvolle situaties en hoe dat doorwerkt in jouw praktijk van het leidinggeven. Soms is dat confronterend, maar wat werkelijk waar is beaam je meestal direct en dat zet je aan tot veranderen. De trainers zorgen dat de onderlinge feedback leidt tot een heldere diagnose voor elke deelnemer. Ondersteunende theorie en in de praktijk toepasbare oefeningen komen aan de orde. 2. Praktische toepassing in je eigen praktijk Deze diagnose wordt door elke deelnemer in de komende twee weken vertaald naar de eigen praktijk. Waar is dit actueel? Wat vind je van deze situaties? Welke impulsen heb je nagelaten of vermeden? Wat staat je te doen om het geleerde uit de eerste trainingsdag in de praktijk te brengen? Vertalen naar concrete acties. 3. Reflectie op de praktijk 1 e intervisie Intervisie onder begeleiding van de trainers gaat over wat het persoonlijke leren in de praktijk oplevert: waar lukt het wel en waar niet? Welke patronen en belemmeringen om je eigen/eerste impulsen te volgen kom je tegen? Waar ben je leidend en hoe word je afgeleide? Weer twee weken praktijk voor de boeg tot aan de volgende trainingsdag. De daad bij het woord - training voor leidinggevenden - 5 -
Deel twee Het doorzicht: in beweging brengen 4. Tweede trainingsdag: van bewogen worden naar in beweging brengen Het oplossen van stagnatie: van weerstand naar bewustwording en jouw natuurlijke handelen dat daar uit voortkomt. Zo had jij het niet kunnen bedenken en toch doe je het: en zie hoe krachtig het werkt! Met behulp van de vechtkunst gaan we verder met het onderzoek naar hoe jij vrij kunt blijven van spanning en mensen in stagnatie en weerstand weer in beweging kunt brengen. Een belangrijk aandachtspunt is het kunnen herkennen van de emoties achter de non-verbale signalen. Wat en hoe neem je waar en waar volg je de eerste impuls die opent en in beweging zet? En hoe ziet de weerstand bij anderen en jouw eigen weerstand eruit? Er wordt uitgebreid geoefend met interventietechnieken en het ombuigen van een conflictueuze wisselwerking tussen mensen die met onhandig gedrag op elkaar inhaken. Speciale aandacht besteden we aan openingen maken als het vastzit en waar je zelf deelgenoot bent in je rol als leidinggevende. Ondersteunende theorie en in de praktijk toepasbare oefeningen komen aan de orde. 5. Individueel coachgesprek Een week na de tweede trainingsdag wordt in dit coachgesprek het leerpunt tegen het licht gehouden. Wat zijn je ervaringen, veranderingen, inzichten en verdiepend inzicht? Waar zit nog een angel? Hoe pak je die verder aan? Een effectmeting. 6. Praktische toepassingen in je eigen praktijk Met de inzichten van de tweede trainingsdag en het coachgesprek ga je weer twee weken verder in het toepassen in de praktijk. Waar liggen nog actuele onderwerpen die je moet aanpakken? Wat en hoe kun je daar anders in handelen dan tot nu toe? 7. Reflectie op de praktijk 2 e intervisie Intervisie onder begeleiding van de trainers. Hoe breng je stagnatie in beweging? Waar lukt dit wel en waar ben je niet in je kracht en heb je nog uit een ander vaatje te tappen? Hoe anders kan een lerend team in gesprek zijn: een verademing! Weer twee weken in de praktijk brengen voor de volgende trainingsdag. De daad bij het woord - training voor leidinggevenden - 6 -
Deel drie Het vooruitzicht: in beweging blijven 8. Derde trainingsdag: de smaak te pakken Begin er nooit aan om op te houden en houd nooit op om steeds weer opnieuw te beginnen. Continuïteit in je leerproces is de leidraad van deze trainingsdag. Anders handelen doet veranderen. Nu komen andere eigenschappen van je op de voorgrond. Je wordt bewust dat je werking veel intenser maar ook heel anders is dan je nastreefde. Een aantal voorbeelden: Ervaren dat je meer in beweging brengt door met al je sensoren te luisteren dan door te overtuigen. Dat een grens trekken juist geen opwinding maar rust brengt. En dat laat maar troebel maakt en aanspreken juist helderheid brengt, precies het tegenovergestelde van wat je altijd dacht. Het zijn je meest eigen kwaliteiten die in je bewustzijn komen. Maar dan, hoe herken je signalen dat je weer in een van je gewoontegroeven raakt en hoe breng jij jezelf weer terug in aansluiting met je omgeving? Hoe ziet dat er uit in de praktijk? Wat kun je doen in de organisatie om je ontwikkeling te borgen? En ook: wat vraagt het van jou om te accepteren dat jij niet alles kunt veranderen of naar je hand kunt zetten? Er is voor alles een juiste tijd en dat is niet altijd de eerste impuls! Hoe leer je dat te onderscheiden? Ondersteunende theorie en in de praktijk toepasbare oefeningen komen aan de orde. 9. Praktische toepassing in je eigen praktijk Met de ervaringen en inzichten van de derde trainingsdag ga je weer twee weken verder met het geleerde toe te passen in je dagelijkse werk. Waar liggen nog de meest lastige kwesties die zich tot op heden niet lieten oplossen? Wat is er nodig om die (alsnog) in beweging te brengen? Wat kun je daar zelf in, waar of welke andere hulp kun je inschakelen? Hoe kun je gebruik maken van de hulpbronnen in je eigen organisatie? 10. Reflectie op de praktijk 3 e intervisie Wederom intervisie en behandelen van casuïstiek en vragen uit de praktijk. Wat kunnen intervisiegenoten betekenen voor de borging van je ontwikkeling? Werkafspraken en afronding. 11. Afsluitend coachgesprek: resultaatmeting en de continuïteit borgen Samen met een van de trainers en je eigen leidinggevende wordt de opbrengst van jouw leerproces besproken. De resultaatmeting in relatie tot de 0-meting in ronde een. Wat was het vertrekpunt en waar sta je nu? Wat heb je nodig aan coachend leidinggeven van jouw leidinggevende om je ontwikkeling in de praktijk te continueren? We sluiten af met afspraken die in de komende functioneringsgesprekken weer terug komen. De daad bij het woord - training voor leidinggevenden - 7 -
12. Terugkomdag (nameting) Zes weken na het laatste coachgesprek is er de terugkomdag waarin de stand van zaken tegen het licht gehouden wordt. Welke ontwikkeling heb je doorgemaakt? Hoe ziet dat er uit als je weer in de ring staat? Hoeveel meer spanning kun je aan? Hoe heeft jouw eigenheid en stijl verder vorm gekregen? Waar dien je nog puntjes op de i te zetten? Met deze laatste dag is de training afgerond en is jouw leiderschap de winnaar: verbinden en samenvlechten gaat je veel beter af. De daad bij het woord - training voor leidinggevenden - 8 -