p. Inhoud... V Titel 1. Juridische aspecten.... 1 Hoofdstuk 1. Algemeen... 1 Hoofdstuk 2. Algemene beschouwingen over de schenking onder de levenden... 2 Afdeling 1. Definitie...... 2 Afdeling 2. Grondvereisten van de schenking......... 2 Hoofdstuk 3. Algemene beschouwingen over testamenten... 4 Afdeling 1. Definitie...... 4 1. Akte... 4 2. Beschikking om niet....... 4 3. Persoonlijke akte..... 5 4. Een eenzijdige beschikking......... 6 5. Geen dadelijke eigendomsoverdracht..... 6 6. Herroepbaarheid ad nutum... 7 Afdeling 2. Voorwerp..... 9 1. Het algemeen legaat.... 9 2. Legaat onder algemene titel........ 11 3. Bijzonder legaat...... 13 Afdeling 3. Nietigheid, herroeping en verval van legaten..... 16 1. Gronden....... 16 2. Nietigheid...... 17 3. Herroeping..... 18 A. De bedongen (of vrijwillige) herroeping... 18 B. De gerechtelijke herroeping........ 22 4. Het verval...... 23 Hoofdstuk 4. Vergelijking tussen het testament en de schenking... 25 Afdeling 1. Verschillen.... 25 Afdeling 2. Gelijkenissen......... 25 Hoofdstuk 5. Artikel 900 BW... 26 Afdeling 1. Wettelijke basis....... 26 Afdeling 2. Interpretatie... 26 Afdeling 3. Toepassingsgevallen.... 27 Hoofdstuk 6. Bekwaamheid om te beschikken en te verkrijgen... 28 Afdeling 1. Algemeen..... 28 Afdeling 2. Onbekwaamheden om te beschikken om niet.... 28 1. Minderjarigen... 28 2. De wettelijk onbekwamen......... 29 3. De gerechtelijk onbekwaamverklaarden... 29 4. Voorlopig bewind.... 29 Afdeling 3. Bijzondere onbekwaamheden om te schenken en te ontvangen om niet.... 29 1. De onbekwaamheid tot geven van de pupil aan zijn voogd.... 30 2. De onbekwaamheid van de geneesheren en de bedienaars van de eredienst om milddadigheden te ontvangen van de personen die ze in hun laatste ziekte hebben verzorgd of bijgestaan..... 31 Kluwer Schenkingen en legaten van onroerende goederen V
3. De onbekwaamheid van de notaris en diens naaste verwanten om voordeel te genieten uit een akte van schenking of testament door hem verleden...... 32 4. De beperkte bekwaamheid van openbare instellingen tot openbaar nut en van vzw s met betrekking tot schenkingen en legaten die aan hen toegestaan worden...... 32 Hoofdstuk 7. De ouderlijke boedelverdeling... 33 Afdeling 1. Begrip... 33 Afdeling 2. De ascendentenverdeling bij schenking onder de levenden... 33 Afdeling 3. De ascendentenverdeling bij testament..... 35 Afdeling 4. Gevolgen..... 36 1. Gevolgen van de ascendentenverdeling bij schenking.... 36 2. Gevolgen van de testamentaire ascendentenverdeling.... 38 Afdeling 5. Voorwaarden inzake de personen die erbij betrokken zijn... 39 Afdeling 6. De in de boedelverdeling te betrekken goederen...... 40 Afdeling 7. Werkelijke verdeling.... 43 Afdeling 8. Samenstelling van de kavels...... 43 Afdeling 9. Vorderingen tot nietigheid van de ascendentenverdeling.... 45 Afdeling 10. Mogelijke remedies.... 48 1. Dubbele akte.... 48 2. Het strafbeding of de privatieve clausule...... 48 3. De vooruitgifte van de eventuele meerwaarde... 49 4. Beding van herschatting.... 50 Afdeling 11. Fiscaal...... 51 Hoofdstuk 8. Inkorting en inbreng van schenkingen en legaten... 56 Afdeling 1. Inkorting..... 56 1. Principes....... 56 2. Kenmerken van de vordering tot inkorting..... 58 3. In welke volgorde geschiedt de inkorting?..... 62 4. Wijze van inkorting... 66 Afdeling 2. Inbreng...... 77 1. Algemene begrippen...... 77 2. De inbreng van schenkingen....... 78 3. De inbreng van legaten.... 78 4. Wie is tot inbreng verplicht?....... 79 5. Wie mag inbreng eisen? Aan wie is inbreng verschuldigd?.... 81 6. Wat moet ingebracht worden?...... 83 7. Vrijstelling van inbreng.... 86 8. Hoe geschiedt de inbreng?......... 88 9. Vruchten en interesten van aan inbreng onderworpen zaken (art. 856 BW)..... 90 10. Verrekening van vergoedingen tussen de begiftigde en de nalatenschap........ 92 A. De noodzakelijke uitgaven (art. 862)..... 92 B. De nuttige uitgaven (art. 861)...... 93 C. De weelde-uitgaven... 94 11. Het retentierecht van de begiftigde... 96 12. Het onroerend goed gaat door toeval verloren......... 97 13. Inbreng van een onroerend goed door mindere ontvangst.... 99 14. Inbreng en de langstlevende....... 105 15. Inbreng door de erfgenamen....... 105 16. Inbreng door de langstlevende..... 106 17. Inbreng en de wet van 31 maart 1987.... 107 A. Inbreng door het overspelig kind... 107 B. Inbreng door de andere erfgenamen..... 107 C. Inbreng door de langstlevende...... 107 Afdeling 3. Praktische voorbeelden betreffende inbreng en inkorting... 108 VI Schenkingen en legaten van onroerende goederen Kluwer
Hoofdstuk 9. Enkele bijzondere beschikkingen.... 117 Afdeling 1. De schenking met voorbehoud van vruchtgebruik..... 117 Afdeling 2. Schenking van een geldsom ter verwerving van een onroerend goed.... 122 Afdeling 3. Schenking met beding van terugkeer...... 123 1. Begrip......... 123 2. Gevolgen van het conventioneel terugkeerrecht........ 124 Titel 2. Fiscale aspecten... 127 Hoofdstuk 1. Fiscale aspecten betreffende schenkingen.... 127 Afdeling 1. Algemeen..... 127 1. Dadelijke en onherroepelijke afstand..... 128 2. Kosteloosheid... 132 Afdeling 2. Gemeenrechtelijke tarieven... 136 Afdeling 3. Enkele bijzondere regelingen...... 138 1. Schenking van bouwgrond in Vlaanderen...... 138 2. Schenking van de gezinswoning in het Brusselse Gewest...... 148 A. Territoriaal toepassingsgebied van de nieuwe bepalingen..... 148 B. Nieuwe tarieven..... 148 C. Vorm van het voordeel.... 149 D. Voorwaarden... 150 Afdeling 4. De schenking van actuele goederen met een beding van fideı commis de residuo.. 163 1. Begrip......... 163 2. Fideı commis de residuo in een schenking van actuele goederen Geldigheidsvereisten.... 164 3. Rechtspositie van de eerste begunstigde... 164 A. Bevoegdheid tot beschikken onder bezwarende titel......... 164 B. Bevoegdheid tot testeren... 165 C. Bevoegdheid tot schenken......... 165 4. Rechtspositie van de tweede begunstigde...... 166 5. Fiscaalrechtelijke aspecten......... 166 A. Successierechten..... 166 B. Schenkingsrechten.... 167 Hoofdstuk 2. Fiscale aspecten betreffende testamenten en legaten... 169 Afdeling 1. Algemeen..... 169 1. Verwerping van legaten.... 169 2. Inbreng van legaten... 170 3. Inkorting van legaten...... 171 4. Legaat met tijdsbepaling... 173 5. Legaat onder voorwaarde......... 174 6. Alternatief of facultatief legaat...... 176 7. Legaat van andermans goed........ 177 8. Gezamenlijk legaat van het vruchtgebruik of van een lijfrente Aanwas........ 178 9. Erfstelling over de hand Legaat de residuo... 180 Afdeling 2. Fictieve legaten in het Wetboek van Successierechten...... 182 1. Artikel 5 W.Succ..... 182 A. Begrip Voorwaarden.... 182 B. Beoogde huwelijksvoordelen....... 183 C. Onmogelijkheid tot eenzijdige verzaking na overlijden eerststervende.... 183 D. Overlevingsvoorwaarde.... 184 E. Verblijvingsbeding onder last....... 187 F. Keuzebeding onder last.... 190 G. Het alsof-beding..... 191 H. Toepassingsgevallen.... 195 I. Vordering tot inkorting..... 206 Kluwer Schenkingen en legaten van onroerende goederen VII
2. Artikel 7 W.Succ..... 208 A. Wettelijke basis...... 208 B. Wat moet worden verstaan onder een schenking?.... 210 C. Quid wat onrechtstreekse schenkingen betreft?...... 212 D. Is artikel 7 W.Succ. van toepassing op vermomde schenkingen?.... 214 E. Nadere afbakening van het toepassingsgebied...... 215 F. Vergeldende schenking..... 219 G. Termijn van drie jaar...... 220 H. Niet-onderworpen aan het registratierecht voor schenkingen...... 222 I. Gevolgen van de vernietiging of de ontbinding van het contract..... 224 J. Inbreng en inkorting... 227 3. Artikel 8 W.Succ..... 228 A. Toepassingsgebied.... 228 B. Belastbaar bedrag bij rentevestiging...... 229 4. Artikelen 9, 10 en 11 W.Succ. Algemeen..... 232 A. Derde of medecontractant die gehuwd is onder een gemeenschapstelsel.... 232 B. De erflater gehuwd onder een gemeenschapsstelsel... 233 5. Artikel 10 W.Succ.... 233 A. Wijziging van het huwelijksvermogensstelsel met toebedeling van onroerende goederen....... 233 B. Afstand van de blote eigendom door de langstlevende echtgenoot... 234 6. Artikel 11 W.Succ.... 234 A. Verkrijger gehuwd onder een gemeenschapsstelsel... 234 B. Verkopers gehuwd onder een gemeenschapsstelsel.... 234 C. Verkoop met voorbehoud van vruchtgebruik ten voordele van de verkoper en ten voordele van een derde, zo deze de verkoper overleeft..... 235 D. Verkoop, door twee personen, van gemeenschappelijke goederen met voorbehoud van vruchtgebruik ten voordele van de langstlevende... 236 E. Verkoop tegen een lijfrente die terugvalt op het hoofd van een derde.... 237 F. Verkoop van gemeenschappelijke goederen door twee echtgenoten, gehuwd onder een gemeenschapsstelsel, tegen een lijfrente die terugvalt op het hoofd van de overlevende... 237 Afdeling 3. Bedingen van aanwas en terugvalling bij verrichtingen (zoals verkoop en schenking) van onroerende goederen.... 237 1. Begripsomschrijving.... 238 2. Aanwas en terugvalling van renten.... 238 A. Verkoop van een onroerend goed tegen een lijfrente die terugvalt op het hoofd van een derde bij het overlijden van de verkoper.... 238 B. Schenking onder last aan de schenker een rente te betalen die terugvalt op het hoofd van een derde.... 240 C. Verkoop door twee of meer personen tegen een lijfrente die aanwast bij de overlevende(n)... 241 D. Schenking door twee of meer personen op last voor de begiftigden om een rente uit te keren met beding van aangroei in het voordeel van de overlevende.... 243 Hoofdstuk 3. Aanwas en terugvalling van het vruchtgebruik op onroerende goederen... 244 Afdeling 1. Vruchtgebruik, essentieel een persoonlijk en levenslang recht........ 244 Afdeling 2. Verkoop of schenking van onroerende goederen met voorbehoud van vruchtgebruik dat terugvalt op het hoofd van een derde...... 245 Afdeling 3. Verkoop of schenking van onroerende goederen door twee of meer personen met voorbehoud van vruchtgebruik op alle verkochte of geschonken goederen ten voordele van de langstlevende der verkopers of schenkers... 246 Afdeling 4. Verkrijging door twee of meerdere personen van het vruchtgebruik van onroerende goederen met beding dat de langstlevende van hen de geheelheid van het vruchtgebruik zal genieten... 249 Afdeling 5. Schenking van het vruchtgebruik van een goed aan twee of meer personen, met beding dat de langstlevende van de geheelheid van het vruchtgebruik zal genieten 252 VIII Schenkingen en legaten van onroerende goederen Kluwer
Hoofdstuk 4. Aanwas in volle eigendom... 253 Afdeling 1. Verkoop van de volle eigendom van een onroerend goed aan twee of meer personen met beding van aanwas tussen de verkrijgers bij overlijden van een van hen 253 Afdeling 2. Aanwas tegen een prijs..... 254 Afdeling 3. Afstand door een verkrijger aan zijn medeverkrijger(s) vo o r de verwezenlijking van de aanwas..... 255 Afdeling 4. Vervreemding door alle medeverkrijgers van het goed dat het voorwerp uitmaakt van het aanwasbeding.... 255 Afdeling 5. Afstand van het beding van aanwas....... 256 Afdeling 6. Schenking van de eigendom van een onroerend goed aan twee of meer personen met beding dat het deel van de eerststervende(n) zal aanwassen bij de overlevende(n).... 256 Modellen.... 259 Kluwer Schenkingen en legaten van onroerende goederen IX