Handleiding interactieve website 1 G3nt 1n cijfer5 1. Inleiding De Stad Gent verspreidt cijfers en indicatoren via een interactieve website: Gent in cijfers (http://www.gent.be/gentincijfers). Deze handleiding toont hoe je gegevens correct kan opvragen en hoe je de gegevens in tabel, grafiek of kaartvorm kan presenteren. Op de interactieve website Gent in cijfers vind je demografische, sociale en economische gegevens over de stad Gent. 2. Start Als je de website opent, krijg je standaard de volgende pagina te zien: Periode en geografisch gebied Onderwerpenveld Presentatie Geselecteerde onderwerpen Het scherm bestaat uit 4 velden: Het onderwerpenveld - links bovenaan: hier krijg je een onderwerpenstructuur te zien, waaruit onderwerpen gekozen kunnen worden. Geselecteerde onderwerpen - links onderaan: hier zie je de onderwerpen die je geselecteerd hebt. Door op de onderwerpen te klikken kan je extra informatie opvragen over het betreffende onderwerp. 1 Met dank aan de studiedienst voor stadsobservatie van stad Antwerpen 1
Periode en geografisch gebied - rechts bovenaan: hier worden een aantal keuzes gegeven met betrekking tot de tijdsperiode van de gegevens, het gebiedsniveau en welke gebieden binnen het gekozen niveau geselecteerd moeten worden. De presentatie - rechts midden: Het is mogelijk om de presentatievorm en de statistieken aan te passen (tabel, grafiek of kaart). Standaard wordt een kaart op buurtniveau ingelezen met het aantal inwoners. 3. Achtergrondinformatie Om meer te weten over het gekozen onderwerp en de bron waarvan dit onderwerp afkomstig is, klik je op de naam van het onderwerp zelf. Dan krijg je volgend scherm met achtergrondinfo. 4. Hoe maak je een tabel, grafiek of kaart? 4.1 Stap 1: selecteer een onderwerp De onderwerpen zijn ingedeeld volgens thema. Door de thema s open te klappen (klik op de vakjes met +), worden de onderwerpen zichtbaar Om een onderwerp te selecteren, vink je het gewenste onderwerp aan. Je kan ook meerdere onderwerpen tegelijk aanklikken over verschillende thema s. In het vakje linksonder zie je de geselecteerde onderwerpen. 2
Onderwerp selecteren Geselecteerde onderwerpen 4.2 Stap 2: selecteer een periode en gebied Periode Je kunt de gewenste periode selecteren in het veld periode, rechts bovenaan het scherm. Je kan daarbij kiezen tussen drie verschillende opties: alle perioden : je krijgt de gegevens van alle beschikbare jaren meest recente : je krijgt de gegevens van het meest recente jaar je selecteert zelf één of meerdere jaren Let op! Niet alle gegevens zijn beschikbaar voor alle jaren. Bijvoorbeeld: bevolkingsgegevens zijn beschikbaar voor de periode 1999-2008 gegevens over verhuisbewegingen voor de periode 1999-2006 3
Als je dan het aantal inwoners en het aantal verhuisbewegingen selecteert voor het jaar 2008, dan zullen de gegevens van de verhuisbewegingen niet getoond worden ( je krijgt een - te zien). Gebieden Je kunt dit op twee manieren oplossen: kies het meest recente jaar: dan krijg je voor alle onderwerpen de gegevens van het meest recente jaar (2008 voor bevolking, 2006 voor de verhuisbewegingen); selecteer een jaartal waarvoor alle gegevens beschikbaar zijn (bijvoorbeeld 2006). Je kunt het gewenste gebied selecteren in het veld gebiedsniveau, eveneens rechts bovenaan het scherm. Je kunt daarbij kiezen tussen vier gebiedsniveaus: de stad de stadsdelen de wijken de statische sectoren Kies je voor het gebiedsniveau stadsdeel, wijk of sector, dan kan je deze verder specifiëren in het veld Gebied. Hierbij heb je de keuze tussen twee opties: je vinkt het vakje alle gebieden aan: in dit geval krijg je de gegevens voor alle gebieden van een bepaald gebiedsniveau: je vinkt het vakje alle gebieden uit en selecteert één of meerdere specifieke gebieden, bijvoorbeeld één of meer wijken. Om meerdere gebieden te selecteren, moet je tijdens het selecteren de CTRL of SHFT-toets ingeduwd houden. Je kan een gekozen gebied nog verder uitsplitsen naar een lager gebiedsniveau. Hiervoor gebruik je het veld uitsplitsen. Bijvoorbeeld: je selecteerde de wijk Oostakker d.m.v. het veld Gebied, dan kan je deze wijk verder uitsplitsen naar sectoren. Je krijgt dan de gegevens van de sectoren van de wijk Oostakker te zien. 4
Tot slot kan je het gekozen gebied vergelijken met de waarden van de stad Gent algemeen en eventueel met de waarden van ruimere gebiedsniveaus waartoe het gekozen gebied behoort. Bijvoorbeeld, selecteer je de wijk Oostakker, dan kan je via de knop vergelijken dezelfde gegevens opvragen voor de stad en het stadsdeel waartoe de wijk behoort. Selecteer je wijken over meerdere stadsdelen, dan kan je enkel vergelijken met de stad Gent. 4.3 Stap 3: de presentatie en statistieken aanmaken 4.3.1 Presentatievormen Je kunt de presentatievormen zelf bepalen. Het aanbod aan presentatievormen is afhankelijk van het aantal onderwerpen, de periodes, de gebieden en gebiedsniveaus die je gekozen hebt. Volgende presentatievormen zijn mogelijk: een tabel een staafdiagram 5
een taartgrafiek Met een taartgrafiek kan je bijvoorbeeld de verdeling van de bevolking naar leeftijdsgroepen weergeven. Let op! Maak geen taartgrafiek aan wanneer je meerdere onderwerpen hebt opgenomen. Wanneer je bijvoorbeeld een opdeling in leeftijdscategorieën en nationaliteitscategorieën opvraagt, krijgt je de mogelijkheid deze twee onderwerpen samen op te nemen in een taartgrafiek. Dit is statistisch gezien een foute voorstellingswijze. een stapeldiagram Net zoals een taartdiagram, gebruik je stapeldiagrammen om een verdeling in categorieën weer te geven, met dat verschil dat een taartdiagram in principe wordt gebruikt voor de voorstelling van één gebied en dat een stapeldiagram verschillende gebieden onderling vergelijkt. Let op! Maak geen stapeldiagram aan wanneer je meerdere onderwerpen hebt opgenomen. Wanneer je bijvoorbeeld een opdeling in leeftijdscategorieën en nationaliteitscategorieën opvraagt, krijg je de mogelijkheid deze twee onderwerpen samen op te nemen in een taartgrafiek. Dit is statistisch gezien een foute voorstellingswijze. een lijngrafiek Lijngrafieken gebruik je om tijdsreeksen weer te geven. een vlakgrafiek Deze vorm van grafieken kan je gebruiken om tijdsreeksen weer te geven en om aan te geven hoe groot iedere categorie is die je opneemt. een radar De radar gebruik je om verschillende categorieën met elkaar te vergelijken. Deze presentatievorm geniet de voorkeur wanneer het aantal categorieën van het gekozen onderwerp zo groot is dat een staafdiagram onoverzichtelijk wordt. een scatterplot met eventueel regressielijn Deze voorstellingswijze is beschikbaar wanneer je voor één bepaald jaar op stadsdeel-, wijk- en sectorniveau twee onderwerpen selecteert. Met deze grafiek kan je het verband (de correlatie) tussen de twee onderwerpen op het geselecteerde gebiedsniveau weergeven. Standaard wordt enkel de scatterplot gegeven. De regressielijn kan je rechts via de knop toevoegen. Naast de regressielijn, verschijnen dan ook de regressiecoëfficiënten. Deze geven weer hoe sterk het oorzakelijk verband tussen de twee onderwerpen is, met andere woorden in welke mate een verandering van het ene onderwerp leidt tot een verandering van het andere onderwerp. Let op! Het betreft hier altijd verbanden op niveau van de stadsdelen, wijken of sectoren. Vind je bijvoorbeeld een positief verband tussen het percentage jongeren en het percentage werklozen, dan mag je hieruit niet besluiten dat jongeren meer met werkloosheid te kampen hebben. Je kunt enkel concluderen dat wijken met een hoog aandeel jongeren een hoog aandeel werklozen herbergen. 6
een ingekleurde kaart In dit type kaart worden districten, wijken of buurten ingekleurd volgens de waarde van een bepaald onderwerp. Ingekleurde kaarten worden gebruikt om relatieve waarden weer te geven, zoals percentages en ratio s. een stippenkaart Dit type kaart wordt gebruikt om de densiteit van bepaalde buurten weer te geven in absolute aantallen. Het aantal en de kleur van de stippen symboliseert de dichtheid. een kaart met per gebied een staafdiagram Met deze presentatievorm kan je een onderwerp met meerdere categorieën toch geografisch weergeven. Op de kaart verschijnt per gebied (stadsdeel, wijk, sector) een staafdiagram waarin de verdeling over de categorieën grafisch wordt weergegeven. Deze presentatievorm is enkel aangewezen wanneer het gebiedsniveau groot genoeg is zodat de kaart overzichtelijk blijft (niet geschikt op sectorniveau). een kaart met per gebied een taartdiagram Evenals bij een kaart met per gebied een staafdiagram wordt in deze presentatievorm het taartdiagram per gekozen gebied geografisch gesitueerd op de kaart. De voorstelling aan de hand van een taartdiagram maakt het eveneens mogelijk om een onderwerp met meerdere categorieën toch geografisch voor te stellen. Maar wanneer een onderwerp met slechts één categorie geselecteerd wordt, symboliseert de grootte van het taartdiagram de hoeveelheid. Deze presentatievorm is enkel aangewezen wanneer het gebiedsniveau groot genoeg is zodat de kaart overzichtelijk blijft (niet geschikt op sectorniveau). Let op! Maak geen gebruik van deze presentatievorm wanneer je meerdere onderwerpen hebt opgenomen. Wanneer je bijvoorbeeld een opdeling in leeftijdscategorieën en nationaliteitscategorieën opvraagt, krijg je de mogelijkheid deze twee onderwerpen samen op te nemen in een kaart met per gebied een taartdiagram. Dit is statistisch gezien een foute voorstellingswijze. 4.3.2 Statistieken Dit icoon vind je aan de rechterkant van het scherm. Met deze knop kan je zelf een aantal bewerkingen doen. Deze bewerkingen vereisen enige kennis van statistiek. : 1. Percentages berekenen Heb je een aantal onderwerpen geselecteerd (bij voorkeur absolute aantallen), dan kan je kiezen uit de volgende opties: uit percenteren op onderwerp percenteren op gebied Alles wordt standaard weergegeven zonder berekeningen. Hiermee bereken je percentages van de verschillende geselecteerde onderwerpen ten opzichte van de som van deze onderwerpen. Bijvoorbeeld: heb je drie leeftijdsgroepen van de bevolking geselecteerd, dan wordt het percentage van deze drie leeftijdsgroepen apart berekend ten opzichte van de som van deze geselecteerde leeftijdsgroepen. Let op! Het percenteren op onderwerp is enkel zinvol tussen categorieën binnen eenzelfde onderwerp. Gebruik dit niet wanneer je meerdere onderwerpen hebt geselecteerd. Hiermee bereken je voor elk gekozen onderwerp het percentage per district / wijk/ buurt 7
2. Transformaties uitvoeren Hier heb je de volgende opties: uit groeicijfers groeicijfers absoluut indexcijfer z-scores Alles wordt standaard weergegeven zonder berekeningen. Deze cijfers geven de procentuele evolutie weer ten opzichte van een bepaald referentiejaar. Dit jaar selecteer je in het vak basisjaar. Deze cijfers geven de absolute evolutie ten opzichte van een bepaald referentiejaar weer. Dit jaar selecteer je in het vak basisjaar. De waarden van het gekozen referentiejaar worden gelijkgesteld met 100. De waarden van de eerder geselecteerde jaren worden hier tegenover afgezet. Het referentiejaar selecteer je in het vak basisjaar. De z-score is een maat die de afwijking aangeeft ten opzichte van het gemiddelde. De berekening gebeurt als volgt: de waarde van een bepaald onderwerp in een bepaald gebied wordt afgetrokken van het gemiddelde van het gekozen gebiedsniveau. Het bekomen verschil wordt gedeeld door de gemiddelde afwijking of standaardafwijking. Dit resulteert in een waarde, waarvan het gemiddelde 0 is en de gemiddelde afwijking 1. Negatieve waarden wijzen op waarden die lager liggen dan het gemiddelde, positieve waarden wijzen op waarden die hoger liggen dan het gemiddelde. 3. Totalen tonen Hier heb je de volgende opties onderwerpen perioden gebieden Per gekozen onderwerp wordt het totaal weergegeven. Dit kan een optelling zijn van de totalen per wijk, district of buurt. Let op! Het berekenen van het totaal op onderwerp is enkel zinvol tussen categorieën binnen eenzelfde onderwerp. Gebruik dit niet wanneer je meerdere onderwerpen hebt geselecteerd. Wanneer je voor een bepaald onderwerp een overzicht in de tijd hebt opgevraagd, kan je perioden aanvinken. In dit geval wordt uiteraard geen optelling van alle jaren weergegeven, maar een berekening van het gemiddelde over de verschillende jaren. Voor elk van de gekozen onderwerpen en categorieën wordt het totaal van de geselecteerde buurten weergegeven. Deze optie is standaard aangevinkt. 8
4.3.3 Andere opties Je kunt bij de tabellen, grafieken en kaarten nog een aantal opties kiezen. Deze knop laat op de kaarten de labels zien (bijvoorbeeld de wijknamen). Deze knop laat op de kaarten de waarden van een bepaald onderwerp zien. Deze knop wisselt de kolommen en rijen van een tabel om. Deze knop voegt staafdiagrammen toe aan een tabel. Deze knop kantelt staafgrafieken en stapeldiagrammen. Met deze knop kan je kleurinstellingen van een kaart aanpassen. Je kan hier het aantal klassen bepalen, een ander sjabloon selecteren en de kleuren aanpassen. Om de kleuren aan te passen, vink je het vakje verloop aan en verander je de kleur in de kleurvakken. 9
Met deze knop kan je de presentatie (van een kaart of grafiek) in grijstinten weergeven. 5. Tabbladen - versie Rechts onderaan vind je de link naar tabbladen-versie.hiermee verander je de lay-out van de webpagina. In de tabbladen-versie worden de keuzes met betrekking tot de gebiedenniveaus in een apart tabblad geplaatst. De eerder beschreven knoppen rechtsboven verdwijnen. De 10
keuzemogelijkheden voor de gebiedsafbakening komen nu ook linksboven te staan, in een tabblad achter de onderwerpen. Er zijn geen functionele verschillen met de versie zonder tabbladen. 6. Opslaan, exporteren en printen Je kan de gegevens opslaan, exporteren en printen. De presentatie opslaan. Deze presentatie wordt weggeschreven naar een aparte webstek. De presentatie printen. De gegevens uitvoeren naar Excel. Let op! Je exporteert enkel de gegevens in tabelvorm. Wanneer u een grafiek of kaart aangemaakt heeft en deze wil exporteren als grafiek of kaart, ga dan in de afbeelding staan, klik op de rechter muisknop en kies voor afbeelding opslaan als. Helpmenu. 11