VOORBEREIDING OP OMGEVINGSWET & WKB Tussenevaluatie VRD externe partners 8 november 2017 Miriam de Best en Renee Linck
2 INHOUD 1. Doel en Aanpak 2. Gehanteerde modellen a) Netwerksamenwerking a)resultaten a) Bevindingen b) Conclusies c) Advies
DOEL Doel tussenevaluatie: leren; doen we de juiste dingen en werkt dat? Resultaten: 1 Toekomstbeeld: - schets van de op handen zijnde veranderingen OW, wat vraagt dat? - toets aan de ambitie Risicobeheersing: sluit die aan, of mist er nog iets? 2 Route en aanpak: - toets van de route: krijgen alle aspecten voldoende aandacht, of mist er nog iets? - evaluatie van de aanpak: hoe werkt de VRD nu aan de voorbereiding, intern en met ketenpartners? En werkt dat? 3 Advies: - welke onderwerpen zou VRD meer (of minder) aandacht moeten geven? - op welke manier kan de VRD het proces van voorbereiding eventueel verbeteren? 3
AANPAK(1): TUSSENEVALUATIE Straks Toekomstige situatie VR (nav veranderingen Omgevingsrecht) Analyse van de eventuele gap Route: wat Analyse van de eventuele gap Straks Ambities VRD (visie risicobeheersing) Nu Aanpak hoe Analyse van aandachtspunten in proces
AANPAK (2): PROCES IN DRIE STAPPEN Documentenstudie /deskresearch Interviews intern en extern Stap 1. Toekomstbeeld en toets Stap 2. Evaluatie route en aanpak Stap 3. Analyse en advies Ambities VRD in beeld Toets van route ( wat ) en evaluatie van aanpak ( hoe ) Presentatie met advies 5
GEHANTEERDE MODELLEN COPAFIJTH Contact: samenwerken in het netwerk Organisatie: taken, taakverdeling, management Personeel: competenties Administratieve organisatie: processen, producten en diensten
FOCUS BINNEN COPAFIJTH Te onderzoeken aspecten VRD: Contact: samenwerken in het netwerk Organisatie: taken, taakverdeling, management Personeel: competenties Administratieve organisatie: processen, producten en diensten Financiën Informatiemanagement Juridisch Techniek (ICT) Huisvesting 7
SAMENWERKEN IN HET NETWERK H u s s a n H o p p e r M ila v e c W a rin g D h illo n M itc h e ll M a re s C ro s s le y S m ith Z a h e e r K e lle r A n g e lo S c h u ltz M y e rs A v e ry C o rd o z a M cw atters S u th e rla n d K lim c h u c k R a m ire z 8
9 ORGANISATIE
10 PERSONEEL
11 PRODUCTEN EN DIENSTEN
NETWERKSAMENWERKING EN OW Impact OW op netwerksamenwerking
STELSELWIJZIGING EN MEER? filmpje over gemeenschappelijke taal Omgevingswet betekent een fundamentele stelselwijziging in het omgevingsrecht. Wet heeft impact op gehele stelsel w.o. gemeenten, provincies, waterschappen, RUD s en veiligheidsregio s. Niet alleen inhoudelijke regelgeving op terrein van leefomgeving, maar ook; nieuwe concepten, andere begrippen en hanteert een ander paradigma (vertrouwen ipv controle). 13
OMGEVINGSWET IS OOK NIEUW FRAME EN NIEUWE TAAL filmpje over gemeenschappelijke taal https://www.youtube.com/watch?v=8jcqzqrb9cq&feature=youtu.be 14
OW: SAMENWERKING IN HET NETWERK filmpje over gemeenschappelijke taal Samenwerking tussen bestuursorganen, uitgaan van vertrouwen tussen overheden onderling. Integrale adviezen en integrale afwegingen: meer samenhang tussen verschillende domeinen veiligheid, gezondheid, milieu, water, infra en RO. Digitaal loket: effectieve samenwerking achter dat loket door o.a. gemeenten, omgevingsdiensten, VDG, GGD, waterschap etc. 15
SAMENWERKEN IN ELKE FASE Ontwikkelings- of planfase (Omgevingsvisie en plan) vraagt co-creatie; verkennend samenwerken in een netwerk. Uitkomst staat van tevoren niet vast, actoren kunnen wisselen, proces in onbekend. Vergunningsfase (Omgevingsvergunning) vraagt ketensamenwerking; transactioneel samenwerken tussen min of meer vaste actoren. Resultaatsafspraken zijn belangrijk omdat koppelbaarheid een rol speelt, proces is bekend en efficiënt ingeregeld. 16
WAT VRAAGT DAT VAN ORGANISATIES? Netwerksamenwerking: actief zijn in diverse coalities; afspraken maken over samenwerking (spelregels) Producten en diensten: formuleer je bijdrage aan het netwerk, portfoliomanagement is wenselijk Organisatie: zicht op intern netwerk en belangrijke schakelfunctionarissen Management: ruimte geven om verkennend samen te werken Informatiemanagement; digi-vaardig, transparante processen, geo-based Personeel: netwerkcompetenties zijn niet unieke vaardigheid van enkelen, maar basisvaardigheid van velen! 17
WAT VRAAGT DAT VAN MENSEN? Kunnen omgaan met onzekerheden; Onduidelijk machtscentrum: Wie is hier de baas? Velen een beetje Interdependentie: We kunnen niet zonder elkaar Nieuwe werkelijkheid: In het begin valt er niets te managen, behalve een betekenisvolle relatie en een kwetsbaar proces Heterogeniteit: De aantrekkingskracht van de ander zit in zijn anders zijn, maar dat is precies waarom we die ander niet echt begrijpen Context: Omgeving en context veranderen voortdurend en doen hun invloed gelden 18
RESULATEN: EERSTE BEELDEN Wat valt op? Netwerksamenwerking Visie, strategie, veranderaanpak Organisatiestructuur Dienstverlening (werkproces) Personeel Management
WAT VALT OP IN DRENTHE? Weinig (in) ontwikkelingen met gemeenten Visie RB sluit goed aan bij ambities OW zelforganisatie gaat niet vanzelf Management loopt ver voor de troepen uit
SAMENWERKING GEMEENTEN Contacten met gemeenten zijn goed. Er zijn praktische werkafspraken met gemeenten gemaakt (niet veel vastgelegd in DVO s etc. ) Voorbereidingen OW verschillend en nog niet overal gestart (aantal pilots, nog maar 2 omgevingsvisies en geen omgevingsplannen) er is nog tijd om samen te werken aan visie ontwikkeling e.d. De 12 gemeenten hebben nog niet echt een vraag voor de VR/RUD/GGD; ben je echt nodig als adviseur of kan de gemeente het zelf af? Karakter en behoefte van gemeenten zijn erg divers. VR/GGD/RUD lijken nog erg te wachten op gemeentelijke pilots rond OW. Wel opgave; geen zichtbaar partnerschap/samenwerking. Oude paradigma opdrachtgever (gemeenten) opdrachtnemer (RUD, GGD, VRD) is nog heel sterk.
SAMENWERKING RUD/GGD GGD wel in hetzelfde pand, maar nog beperkte vakinhoudelijke samenwerking (uitz. kinderopvang). GGD nog wel op afstand van gemeentelijk RO-beleid. RUD werkt wel samen met VRD rond toezicht. Wel werkafspraken, geen sw overeenkomsten. Toekomstbeeld RUD is méér dan samenwerken; integrale VTH keten (integratie). Tripple win; GGD heeft RUD nodig om aan voorkant bij gemeenten te komen, RUD heeft de VR nodig om vertrouwen gemeenten te krijgen en VR heeft GGD en RUD nodig om integrale ambitie waar te maken. Samenwerking rond opgave OW nog niet, ieder (RUD, GGD, VRD) werkt aan eigen ontwikkeling. Leren van elkaar (oefenprojecten nodig)? Gezamenlijke stip op de horizon: integraal werken aan de voorkant? Er is een gremium van gemeenten, waterschappen, RUD, VR en GGD om te werken aan de OW. Dat staat nog wel in kinderschoenen, maar kan wat worden. Gez. Impactanalyse als eerste stap.
SAMENWERKING MET OVERIGE PARTNERS VRD heeft een goede aansluiting bij bedrijven en instellingen, eerste verbindingen met RO-afdelingen, ontwikkelaars en architecten zijn gelegd. Op dit vlak zijn er al lopende initiatieven vanuit VRD om samenwerking ontwikkelaars en architecten te versterken en risicobewustzijn te vergroten. Verandering om meer naar de voorkant te bewegen met advisering slaat aan.
LOPENDE ONTWIKKELINGEN- PARTNERS Contacten met GGD en RUD teamleiders 3 Pilots met gemeenten voor toezicht op afstand, 2017 begin januari 2018 zijn de 1e resultaten bekend 3Noord, FUMO bijpraat momenten VNG Werkgroep Omgevingswet VDG (brede groep met 12 gemeenten+ waterschap+ provincie+ RWS+ VRD) Landelijk overleg projectleiders Omgevingswet Veiligheidsregio s Initiatieven tot samenwerking met VR met partners in veiligheid (KNSB, CBF, ANWB) Samen met GGD kinderopvang Contacten met WMO ambtenaren gemeenten zijn opgestart.
NETWERKSAMENWERKING VRD Voorlopige conclusies Voorlopige aanbevelingen VRD wacht initiatief af van gemeenten, maar gemeenten gaan nog niet zo hard. Samenwerking met GGD en RUD inzake OW is nog beperkt (alleen mgt niveau). VRD heeft een goede aansluiting bij bedrijven en instellingen, eerste verbindingen met ROafdelingen, ontwikkelaars en architecten; verandering meer naar de voorkant te bewegen met advisering slaat aan. Gemeenten activeren om pilots te starten, door zelf een pilot voor te stellen. Samenwerking RUD en GGD kan op later moment verder verbreden. Eerst inzetten op vertrouwen geven en krijgen. Continueer en intensiveer huidige ontwikkelingen ontwikkelaars en architecten. Maar daarvoor innovatietijd beschikbaar.
BREDER ADVIES EN VERVOLGSTAPPEN OW (1) - AMBITIE: Visie RB is goede basis in voorbereiding op OW. Vertaling naar integrale rol VRD voor gemeenten (Omgevingsvisie en -plan) is nog wel wenselijk. - ROUTE: Voorbereiding op de omgevingswet loopt in de pas; inhoudelijk een werkbare visie, medewerkers hebben vrij goed zicht op nieuwe werkwijze en gevraagde dienstverlening. Waarmaken in de praktijk vraagt in contact treden met gemeenten. - AANPAK: Geef prioriteit aan aandachtspunten op vlak van management en personeel voordat je andere aspecten oppakt. Koppel dit aan deze tussenevaluatie door op inhoudelijke thema s verder met elkaar te verdiepen. Doe dit in kleine groepen zodat verbinding kan ontstaan tussen mw onderling en met management.
BREDER ADVIES EN VERVOLGSTAPPEN OW (2) 1 2 3 4 5 DIALOOGSESSIES TOCH EEN PLAN INTERNE SAMENWERKING IN GESPREK MET GEMEENTEN LEREN EN ONTWIKKELEN Dialoogsessies: resultaten tussenevaluatie bespreken in teams. Vertalen opbrengsten in concreet plan van aanpak specifiek OW (wat willen jullie bereiken bij gemeenten?) Maak gebruik van je plan in gesprek te gaan met andere afdelingen. OW is integrale opgave, vraagt méér dan RB. Maak gebruik van je plan om proactief gesprek aan te gaan (activeren). Tegelijk zo veel mogelijk participeren in pilots. Leren en ontwikkelen door extern te doen en samen te reflecteren op dienstverlening (leergemeenschappen RBbreed).
ONTWIKKELING GAAT DOOR
BIJLAGEN Geïnterviewden
GEÏNTERVIEWDEN EXTERNE PARTNERS Externe partner Organisatie Olga Coenraadts Voorzitter VDG Werkgroep Omgevingswet Ard van Pelt Evert van de Klundert GGD RUD