Van succes tot successie. Van Breda Advisory

Van succes tot successie Van Breda Advisory

1. Intro: Voorbereiden op successie Gespecialiseerde adviesbank voor ondernemers & vrije beroepen Klanten helpen de juiste financiële keuzes te maken op sleutelmomenten in het leven gdgd

1. Intro: Voorbereiden op successie Hoe plan ik mijn successie? De juiste keuzes 4

1. Intro: Voorbereiden op successie Hoe plan ik mijn successie? De juiste keuzes 5

Hoe plan ik mijn successie? De juiste keuzes 6

Schenkingsruimte Luxe uitgaven voor o.a. extra vakantie, dure auto, uit eten Terugkomende uitgaven voor o.a. vakantie, vervanging auto, reservering voor tegenslagen Basis levensbehoeften en vaste lasten Heb ik voldoende rentenierskapitaal om comfortabel verder te leven?

?! 2. De Juiste keuzes Financiële onafhankelijkheid Schenken 2.000.000 482.572 1.517.428 Stel u gaat volgend jaar op pensioen én wenst een maandelijks inkomen van 5.000 gedurende 25 jaar dan is een kapitaal van 1.517.428 noodzakelijk. Uw vermogen Uw vereist vermogen? Het vermogen dat niet nodig is om uw toekomstig levenscomfort te beschermen: laat ik dit vererven of schenk ik dit aan mijn kinderen? 9

Schenken Als mijn vermogen groter is dan mijn rentenierskapitaal Waarom zou ik dan overwegen om te schenken?

Schenken Als mijn vermogen groter is dan mijn rentenierskapitaal Waarom zou ik dan overwegen om te schenken? Ik wil mijn (klein)kinderen een duwtje in de rug geven. Ik wil meegenieten van mijn duwtje in de rug. Schenken is aanzienlijk goedkoper dan erven.

Schenken Waarom schenken?

Schenken Waarom schenken? Roerende goederen Onroerende goederen Schenking tussen Tarief Eengemaakte schalen Tarief rechte lijn en partners Tarief niet rechte lijn Echtgenoten 3% In rechte lijn (ouders/kinderen) 3% Samenwonenden 0 tot 150.000 3% 150.000 tot 250000 9% (6%*) 10% (9%*) 20% (17%*) Wettelijk samenwonenden Feitelijk samenwonenden Anderen 7% 3% Vanaf 1 ste dag samenwonen 3% Indien >1 jaar samenwonen 250.000 tot 450000 Boven 450.000 18% (12%*) 27% (18%*) 30% (24%*) 40% (31%*) * Renovatie of geregistreerde huurovereenkomst

Waarom schenken? Roerende goederen Schijven ERFBELASTING Onroerende goederen Tarief in rechte lijn 0 t/m 50.000 3% (**) 50.001 tot 250.000 9% > 250.000 27% Schenking tussen Tarief Eengemaakte schalen Tarief rechte lijn en partners Tarief niet rechte lijn Echtgenoten 3% In rechte lijn (ouders/kinderen) 3% Samenwonenden 0 tot 150.000 3% 150.000 tot 250.000 9% (6%*) 10% (9%*) 20% (17%*) Wettelijk samenwonenden Feitelijk samenwonenden Anderen 7% 3% Vanaf 1 ste dag samenwonen 3% Indien >1 jaar samenwonen 250.000 tot 450.000 Boven 450.000 18% (12%*) 27% (18%*) 30% (24%*) 40% (31%*) * Renovatie of geregistreerde huurovereenkomst (**): vrijstelling voor de eerste schijf van 50.000 ROEREND vermogen tussen partners

Schenken Concreet voorbeeld : erven of schenken? ERVEN Rentenierskapitaal: 1.500.000 Totale vermogen: 2.000.000 Overschot aan vermogen: 500.000 Bij uw overlijden : 500.000 in de nalatenschap te vererven door uw 2 kinderen: ieder kind erft 250.000 SCHENKING Rentenierskapitaal: 1.500.000 Totale vermogen: 2.000.000 Overschot aan vermogen: 500.000 U schenkt ieder kind 200.000 via een geregistreerde schenking: 2 x 6.000 = 12.000 Bij uw overlijden : 100.000 in de nalatenschap te vererven door uw 2 kinderen: ieder kind erft nog 50.000 : Erfbelasting: 2x1.500 = 3.000 Totale erfbelasting: 2x19.500 = 39.000 Totale schenk en erfbelasting: 15.000

Schenken Waarom schenken? : Kenmerken van een schenking Verschil met testament en huwelijkscontract: directe uitwerking! Kenmerken van een schenking: Onherroepelijk: donner et rentenir ne vaut Uitzondering tussen echtgenoten (niet via huwelijkscontract) Aanvaarden van een schenking problematiek minderjarige kinderen In beginsel: via authentieke akte Uitzondering: de bankgift Beding van terugkeer bij vooroverlijden begiftigde (art. 951 BW) Standpunt Vlabel nr. 16030, dd. 04/04/2016 : optioneel of niet-optioneel Voorwaarden aankoppelen : last of blote eigendom-vruchtgebruik

Wettelijk voortgezet vruchtgebruik voor de langstlevende Nieuw art. 858 bis B.W. die voorziet in een automatische terugval van het vruchtgebruik dat de erflater zich had voorgehouden bij een schenking, in het voordeel van de langstlevende echtgenoot of wettelijk samenwonende partner. 2 voorwaarden: Gehuwd op moment van schenking Er werd niet verzaakt aan het vruchtgebruik Dit wettelijk voortgezet vruchtgebruik wordt belast met erfbelasting. Vruchtgebruik dat contractueel wordt verworven via: Beding van terugval: schenkbelasting Beding van aanwas: noch erfbelasting -noch schenkbelasting

Schenken Waarom schenken? : Kenmerken van een schenking Schenking : als voorschot van erfdeel of buiten erfdeel Voor 1/9/2018: alle schenkingen als voorschot van erfdeel, tenzij expliciet van afgeweken werd in de akte Vanaf 1/9/2018: Schenking aan afstammelingen: in principe als voorschot op erfdeel Schenkingen aan anderen of partner : in principe buiten erfdeel Opgelet met reservataire erfgenamen Opgelet met de nieuwe waarderingsregels van schenkingen bij inbreng/inkorting

Schenken Erfrecht enkele basisregels: wie erft? De reservataire erfgenamen De erfgenamen die een voorbehouden reserve hebben U kunt m.a.w. niet volledig vrij beschikken over de verdeling van uw nalatenschap Wie? De langstlevende echtgeno(o)t(e) De kinderen De ouders (indien geen kinderen en wel LLE)

Schenken Erfrecht enkele basisregels: wie erft? De reservataire erfgenamen De erfgenamen die een voorbehouden reserve hebben U kunt m.a.w. niet volledig vrij beschikken over de verdeling van uw nalatenschap Wie? De langstlevende echtgeno(o)t(e) De kinderen De ouders (indien geen kinderen en wel LLE) Meer vrijheid

Schenken Ouders ascendenten: nieuwe erfrecht (nieuw art. 205bis BW) Geen reservatair deel ( ¼ elk) meer. Wel onderhoudsplicht t.o.v. ascendenten 2 voorwaarden: Kinderloze erflater De ascendent moet kunnen aantonen dat hij behoeftig is op het ogenblik van overlijden of dat hij het wordt naar aanleiding van het overlijden Onderhoudsplicht: bedrag ( éénmalig kapitaal of periodieke lijfrente) ifv de noden van de ascendent en de mogelijkheden van de nalatenschap Onderhoudsplicht is een passief in de nalatenschap

Schenken Erfrecht enkele basisregels: wie erft? De reservataire erfgenamen: de kinderen De erfgenamen die een voorbehouden reserve hebben Oude erfrecht Nieuwe erfrecht 2 kinderen ½ reserve ½ vrij beschikbare deel 3 of meer kinderen 1/3 vrij beschikbare deel ½ wettelijke reserve ½ vrij beschikbare deel 1/4 vrij beschikbare deel

Schenken Waarom Schenken? Kenmerken van een schenking Schenking : als voorschot van erfdeel of buiten erfdeel Voor 1/9/2018: alle schenkingen als voorschot van erfdeel, tenzij expliciet van afgeweken werd in de akte Vanaf 1/9/2018: Schenking aan afstammelingen: in principe als voorschot op erfdeel Schenkingen aan anderen: in principe buiten erfdeel Opgelet met reservataire erfgenamen Opgelet met de nieuwe waarderingsregels van schenkingen bij inbreng/inkorting

Schenken Erfrecht enkele basisregels: wie erft? Geen vrijgeleide Begrip de fictieve massa & inkorting Bezittingen tijdens leven weggeschonken Goederen op moment van overlijden-schulden Fictieve massa

Waarderingsregels voor 1/9/2018 en na 1/9/2018 OUDE WAARDERINGSREGELS Vader schonk aan de zoon t.w.v. 100.000 bouwgrond en dochter 100.000 spaarrekening Bij overlijden vader: Berekening van fictieve massa Inbreng van de schenkingen: Bouwgrond: waarde op moment van overlijden Spaarrekening: waarde op moment van schenking bouwgrond 500.000 + spaarrekening 100.000 De dochter is een reservataire erfgenaam voor 200.000 én kon de inkorting in NATURA vragen voor 100.000.

Waarderingsregels voor 1/9/2018 en na 1/9/2018 OUDE WAARDERINGSREGELS Vader schonk aan de zoon t.w.v. 100.000 bouwgrond en dochter 100.000 spaarrekening Bij overlijden vader: Berekening van fictieve massa Inbreng van de schenkingen: Bouwgrond: waarde op moment van overlijden Spaarrekening: waarde op moment van schenking bouwgrond 500.000 + spaarrekening 100.000 De dochter is een reservataire erfgenaam voor 200.000 én kon de inkorting in NATURA vragen voor 100.000. NIEUWE WAARDERINGSREGELS Vader schonk aan de zoon t.w.v. 100.000 bouwgrond en de dochter 100.000 spaarrekening Bij overlijden vader: Berekening van fictieve massa Zowel de schenking van de bouwgrond of de spaarrekening worden gewaardeerd op dezelfde manier voor de inbreng Waarde op datum van schenking+ indexatie consumptie-index Bouw grond+ spaarrekening : 120.967 Zowel de dochter als de zoon hebben evenveel gekregen. Er is geen inkorting in WAARDE.

Schenkingen van voor 1/9/2018 Opgelet met oude schenkingen (voor 1/9/2018): De nieuwe waarderingsregels voor schenkingen zijn ook van toepassing op de oude schenkingen. Wat wilt u specifiek bereiken? Wat is de impact op uw toekomstige nalatenschap? Kan u nog opteren voor de oude spelregels?

Schenkingen van voor 1/9/2018 Opgelet met oude schenkingen (voor 1/9/2018): De nieuwe waarderingsregels voor schenkingen zijn ook van toepassing op de oude schenkingen. Wat wilt u specifiek bereiken? Wat is de impact op uw toekomstige nalatenschap? Kan u nog opteren voor de oude spelregels? Voor 1/9/2019 :een verklaring van behoud opstellen Van toepassing voor alle oude schenkingen

De Schenking Opgelet met nieuwe schenking (na 1/9/2018): Specifiek in de situatie wanneer er een ruime tijdspanne zit tussen 2 schenkingen.

Schenken Waarderingsregels: na 1/9/2018 Schenking 100.000 18 de verjaardag Schenking 100.000 18 de verjaardag Bij overlijden vader: Berekening van fictieve massa Waarde op datum van schenking+ indexatie consumptie-index Inbreng schenking dochter 1: 120.679 Inbreng schenking dochter 2: 103.163 Opgelet wanneer ruime tijdspanne aanwezig tussen 2 schenkingen!!

Schenken Waarom Schenken? Aandachtspunten Als mijn vermogen groter is dan mijn rentenierskapitaal Waarom zou ik dan overwegen om te schenken? Schenken is aanzienlijk goedkoper dan erven. 1) Oude schenkingen analyseren 2) Nieuwe schenkingen met ruime tussentijd

2.De juiste keuzes Schenken Waarom schenken?

2.De juiste keuzes Schenken Waarom schenken? Generatiesprong Nieuwe erfrecht: meer vrijheid+ erfovereenkomst

2.De Juiste keuzes Schenken Nieuwe erfrecht: Generatiesprong via doorgeefschenking Voor 1/9/2018: nalatenschap verwerpen tvv. de kleinkinderen Nadeel: Alles of niets en geen besparing qua erfbelasting ( wet van 10 december 2012) Vanaf 24/12/2017: wel mogelijks besparing qua erfbelasting

2.De Juiste keuzes Schenken Nieuwe erfrecht: Generatiesprong via doorgeefschenking Voor 1/9/2018: nalatenschap verwerpen tvv. de kleinkinderen Nadeel: Alles of niets en geen besparing qua erfbelasting ( wet van 10 december 2012) Vanaf 24/12/2017: wel mogelijks besparing qua erfbelasting Na 1/9/2018: nieuwe ruimere mogelijkheid Als ouders de nalatenschap aanvaarden, de verschuldigde erfbelasting betalen en nadien binnen het jaar opteren voor een doorgeefschenking. De doorgeefschenking geniet van een vrijstelling van de schenkbelasting binnen bepaalde grenzen maar is nooit meer dan de betaalde erfbelasting door de schenker.

2.De juiste keuzes Schenken Nieuwe erfrecht: erfenissprong via doorgeefschenking Wat moet u weten? Nalatenschap in rechte lijn (afstammelingen of LLE) Fiscale woonplaats in Vlaanderen: zowel de schenker als de erflater. Schenking onroerend vermogen mag niet erfenisvreemd zijn. Schenking roerend vermogen mag erfenisvreemd zijn. Doorgeefschenking steeds een notariële akte zowel voor roerende als onroerende goederen. 1 jaar bedenktijd (datum openvallen nalatenschap): lijkt lang maar in werkelijkheid

2.De juiste keuzes Schenken Nieuwe erfrecht: erfenissprong via doorgeefschenking Wat moet u weten? 2 limieten voor de vrijstelling: Vrijstelling is beperkt tot de brutowaarde van het erfdeel van de schenker : waarde van geschonken goederen< waarde van goederen belast met erfbelasting ( Vlaamse gewest). Vrijstelling van de schenkbelasting nooit hoger dan de betaalde erfbelasting door de erfopvolger-schenker.

2.De juiste keuzes Schenken Nieuwe erfrecht: erfenissprong via doorgeefschenking Wat moet u weten? Nalatenschap in rechte lijn (afstammelingen of LLE) Fiscale woonplaats in Vlaanderen: zowel de schenker als de erflater. Schenking onroerend vermogen mag niet erfenisvreemd zijn. Schenking roerend vermogen mag erfenisvreemd zijn. Doorgeefschenking steeds een notariële akte zowel voor roerende als onroerende goederen. 1 jaar bedenktijd (datum van openvallen nalatenschap) : lijkt lang maar in werkelijkheid Vooral nuttig bij onverwacht overlijden

2.De juiste keuzes Schenken De generatiesprong Ik erf 1.000.000 van mijn vader. Optie 1: Ik aanvaard de nalatenschap, betaal 222.000 erfbelasting en opteer binnen het jaar voor een doorgeefschenking aan mijn 3 kinderen.

2.De juiste keuzes Schenken De generatiesprong Ik erf 1.000.000 van mijn vader. Optie 1: Ik aanvaard de nalatenschap, betaal 222.000 erfbelasting en opteer binnen het jaar voor een doorgeefschenking aan mijn 3 kinderen. Optie 2: Ik aanvaard de nalatenschap niet en mijn 3 kinderen erven op die manier elk 333.333. Ze betalen elk 42.000 erfbelasting, dus in totaal 126.000 erfbelasting.

2.De juiste keuzes Schenken De generatiesprong Ik erf 1.000.000 van mijn vader. Optie 1: Ik aanvaard de nalatenschap, betaal 222.000 erfbelasting en opteer binnen het jaar voor een doorgeefschenking aan mijn 3 kinderen. Optie 2: Ik aanvaard de nalatenschap niet en mijn 3 kinderen erven op die manier elk 333.333. Ze betalen elk 42.000 erfbelasting, dus in totaal 126.000 erfbelasting. Optie 3: testament van grootvader aan de zoon en aan de 3 kleinkinderen. Elk erven we 250.000. De totale erfbelasting: 4 x 19.500 = 78.000 erfbelasting. Nadien kan vader zijn 250.000 via een doorgeefschenking aan zijn kinderen doorschuiven, 0 schenkbelasting. Dé boodschap: MAATWERK

Voorbereiden op successie Hoe plan ik mijn successie? De juiste keuzes 44

Erfbelasting Huwelijksvermogensrecht Nalatenschap Het netto vermogen van de overledene op moment van overlijden Actief-passief Algemeen Schulden bij voorrang van roerende goederen afgetrokken, nadien onroerende goederen Administratie staat afwijking toe indien men bewijs kan leveren dat schuld specifiek werd aangegaan voor bepaald goed te behouden, verkrijgen. Belastingkrediet erfdeel <50.000 / erfgenaam vermindering 500 x ( 1- ( erfdeel / 50.000 ) ) Huwelijksvermogensrecht Het huwelijksstelsel van de gehuwden bepaalt wat eigendom is van de overledene en in de nalatenschap komt

Erfbelasting Welk huwelijksstelsel? Stelsel van algehele gemeenschap Wettelijk stelsel Scheiding van goederen Één gemeenschappelijk vermogen Eigen vermogen Partner 1 Eigen vermogen Partner 2 Eigen vermogen Partner 1 Eigen vermogen Partner 2 Gemeenschappelijk vermogen

Erfbelasting Welk huwelijksstelsel? Wettelijk stelsel Eigen vermogen Partner 1 alles van voor huwelijk schenkingen/erfenissen wederbelegging eigen vermogen meerwaarde op eigen vermogen Gemeenschappelijk vermogen alle beroepsinkomsten van beide partners ( IPT) alle inkomsten uit eigen vermogen ( dividend, huurgelden) al de rest Eigen vermogen Partner 2 Idem als partner 1 Wettelijk vermoeden van gemeenschap indien geen bewijs Opgelet: met lidmaatschapsrechten en eigendomsrechten van aandelen

Erfbelasting Belangrijke huwelijksvermogensrechterlijke aanpassing de echtgenoot die zijn/haar beroep uitoefent binnen een vennootschap waarvan de aandelen hem/haar eigen zijn, is aan het gemeenschappelijke vermogen een vergoeding verschuldigd voor de netto beroepsinkomsten die het gemeenschappelijk vermogen niet heeft ontvangen en redelijkerwijze had kunnen ontvangen indien het niet binnen een vennootschap was uitgeoefend.( art.1432, lid 2 BW) Doel: vermijden dat beroepsinkomsten verworven tijdens het huwelijk onttrokken worden aan het gemeenschappelijk vermogen

Nieuw in huwelijksvermogenrecht: Wat? Scheiding van goederen met verrekening van de aanwinsten Wanneer? Vanaf 1/9/2018 Doel? meer solidariteit tussen gehuwden Optie 1: verrekening van aanwinsten Bij de opmaak van het huwelijkscontract spreken de partners af hoeveel % de andere partner krijgt ingeval van ontbinding van het huwelijk. Zo delen de echtgenoten toch de beroepsinkomsten van de andere echtgenoot tijdens het huwelijk. Dit is nog steeds een scheiding van goederen maar bij ontbinding van het huwelijk zal de economisch sterkere echtgenoot een geldsom betalen aan de financieel zwakkere echtgenoot.

Nieuw in huwelijksvermogenrecht: Optie 2: Facultatieve rechterlijke billijkheidscorrectie Een vangnet voor de echtgenoot die in het nadeel is. De rechter kan gevraagd worden om alsnog een deel van de inkomsten ( max. 1/3) van zijn ex-partner te ontvangen. Dit deel wordt vastgelegd in huwelijkscontract. Wie doet wat? De notaris licht de klant in bij de opmaak van een huwelijkscontract Scheiding van Goederen. De notaris is hiervoor aansprakelijk!

Wie erft wat? Visueel bij gehuwd koppel met 2 kinderen Eigen vermogen (EV) man Gemeenschappelijk vermogen (GV) man + vrouw Eigen vermogen (EV) vrouw 1 ste overlijden nalatenschap man = EV man + ½ GV Blote Eigendom Kind 1 Blote Eigendom Kind 2 Vruchtgebruik LLE Wast aan bij de blote eigendom & vrijgesteld van succesiedruk 2 de overlijden Blote Eigendom Kind 1 Volle Eigendom Kind 1 Vruchtgebruik LLE Blote Eigendom Kind 2 Volle Eigendom Kind 2 nalatenschap vrouw = EV vrouw + ½ GV Volle Eigendom Kind 1 Volle Eigendom Kind 2

Erfbelasting Erfbelasting: de tarieven in rechte lijn Schijven Tarief in rechte lijn 0 t/m 50.000 3% (*) 50.001 tot 250.000 9% > 250.000 27% Tarief in rechte lijn ouder - (stief)kind Tarieven tussen wettelijk samenwonenden Tarieven tussen echtgenoten Tarieven tussen feitelijk samenwonenden na 1 jaar Op erfdeel per erfgenaam Vrijstelling gezinswoning tussen partners Opsplitsing roerend - onroerend

Erfbelasting: de tarieven in rechte lijn Vrijstelling op de eerste schijf van 50.000 roerend vermogen tussen partners Schijven Tarief in rechte lijn 0 t/m 50.000 3% 50.001 tot 250.000 9% > 250.000 27% Tarief in rechte lijn ouder - (stief)kind Tarieven tussen wettelijk samenwonenden Tarieven tussen echtgenoten Tarieven tussen feitelijk samenwonenden na 1 jaar Op erfdeel per erfgenaam Vrijstelling gezinswoning tussen partners Opsplitsing roerend - onroerend

Erfbelasting: specifieke regeling voor de gezinswoning vanaf 1/1/2007 Erfbelasting Vererving van de gezinswoning tussen Echtgenoten: vrijgesteld Wettelijk samenwonenden: vrijgesteld Feitelijk samenwonenden: vrijgesteld mits min. 3 jaar samenwonen én gemeenschappelijke huishouding voeren Definitie gezinswoning: de gezamenlijke hoofdverblijfplaats van de partners op ogenblik van overlijden Één van de partners in rusthuis? OK Woning gemengd gebruik? OK voor vrijstelling als beroepsgedeelte ondergeschikt is aan privé-gedeelte Opgelet met streven naar ruim beroepsmatig KI in personenaangifte

Concreet voorbeeld: 1 ste overlijden Langstlevende 500.000 Roerend vermogen 1.000.000 Schijven Tarief in rechte lijn 0 t/m 50.000 3% (*) 50.001 tot 250.000 9% > 250.000 27% Overledene 500.000 Vruchtgebruik Langstlevende 24% X 500.000 = 120.000 Erfbelasting 6.300 (*) ½ blote eigendom Kind 1 76% / 2 X 500.000 = 190.000 Erfbelasting 14.100 ½ blote eigendom Kind 2 76% / 2 X 500.000 = 190.000 Erfbelasting 14.100 (*) : vanaf 1/9/2018: vrijstelling op de eerste schijf van 50.000 roerend goed tussen partners

Concreet Langstlevende 500.000 Roerend vermogen 1.000.000 Schijven Tarief in rechte lijn 0 t/m 50.000 3% 50.001 tot 250.000 9% > 250.000 27% Overledene 500.000 Vruchtgebruik Langstlevende 24% X 500.000 = 120.000 Erfbelasting 6.300 ½ blote eigendom Kind 1 76% / 2 X 500.000 = 190.000 Erfbelasting 14.100 ½ blote eigendom Kind 2 76% / 2 X 500.000 = 190.000 Erfbelasting 14.100 (*) : vanaf 1/9/2018: vrijstelling op de eerste schijf van 50.000 roerend goed tussen partners

Concreet voorbeeld: 2 de overlijden Roerend vermogen dat langstlevende nalaat 500.000 Kind 1 Volle eigendom 250.000 Successierechten 19.500 Kind 2 Volle eigendom 250.000 Successierechten 19.500

Concreet voorbeeld: 2 kinderen + LLE Roerend vermogen = 1 mio Onroerend vermogen = 1 mio Nalatenschap Erfbelasting Meneer overlijdt Mevrouw overlijdt Roerend 500.000 34.500 6,9% Onroerend 500.000 34.500 6,9% Roerend 500.000 39.000 7,8% Onroerend 500.000 39.000 7,8% Totale erfbelasting 147.000 (7,35%)

Erfbelasting Handige vuistregel: wettelijk stelsel Koppel gehuwd met het wettelijk stelsel, x kinderen geen specifieke clausules, wettelijke devolutie Per kind 500.000 roerend vermogen van het echtpaar en 500.000 onroerend vermogen van het echtpaar Erfbelasting (7%) Enerzijds aanvaardbaar %, anderzijds in absolute cijfers.?

Erfbelasting Handige vuistregel: scheiding van goederen Koppel gehuwd met het scheiding van goederen, x kinderen geen specifieke clausules, wettelijke devolutie Per kind 500.000 roerend vermogen in onverdeeldheid (50/50) van het echtpaar en 500.000 onroerend vermogen in onverdeeldheid (50/50) van het echtpaar Erfbelasting (7%) Enerzijds aanvaardbaar %, anderzijds in absolute cijfers.?

Voorbereiden op successie Specifieke aandacht bij kinderloze koppels, alleenstaanden, en nieuw samengestelde gezinnen Hoe plan ik mijn successie? De juiste keuzes 63

Erfbelasting Kinderloze koppels of vrijgezel of nieuw samengesteld gezin Wie erft uw nalatenschap?

Erfbelasting Kinderloze koppels Wie erft uw nalatenschap?

Erfbelasting Erfrecht enkele basisregels: wie erft?? Basisprincipe Zonder specifieke ingrepen (schenking, testament, clausules huwelijkscontract) duidt ons erfrecht de erfgenamen aan Hoe? Ons erfrecht deelt de mogelijke erfgenamen in via ordes Er zijn 4 orden 1 ste orde Afstammelingen Géén Pluskinderen 2 de orde Broers / zussen en ouders (bevoorrechte ascendenten) 3 de orde Ascendenten Binnen iedere orde kunnen dan nog graden voorkomen. Principe: een hogere orde sluit een lagere orde uit 4 de orde zijverwanten (neven, nichten, )

Erfbelasting Kinderloze, gehuwde koppels De langstlevende echtgeno(o)t(e) behoort tot geen enkele orde. Zijn/haar positie wordt bepaald door met welke orde hij/zij samenloopt Geen afstammelingen, wel ouders en/of broers: vruchtgebruik op eigen vermogen (erfenissen, schenkingen, alles van voor het huwelijk) overledene en volle eigendom op gemeenschappelijk vermogen en het onverdeelde eigen vermogen ( tijdens huwelijk opgebouwd door beiden bij een scheiding van goederen) LLE is enige erfgenaam of komt tot nalatenschap met erfgenamen van de 4 de orde: volle eigendom op de gehele nalatenschap

2. De juiste keuze Erfbelasting Erfbelasting: tarief tussen broer en zus Schijven Tarief 0 t/m 75.000 30% 75.001 t/m 125.000 55% > 125.000 65% 1/9/2018 Schijven Tarief 0 t/m 35.000 25% 35.001 t/m 75.000 30% > 75.000 55% Tarief tussen broers-zussen Op erfdeel per erfgenaam Géén opsplitsing roerend- onroerend

Erfbelasting Kinderloze, gehuwde koppels Dé boodschap: Uw langstlevende echtgeno(o)t(e) is mogelijks uw enige erfgenaam maar tegen welke erfbelasting? Een deel van nalatenschap komt mogelijks toe aan andere erfgenamen dan uw langstlevende echtgeno(o)te waar u het niet van dacht? Een deel van nalatenschap komt mogelijks toe aan andere erfgenamen maar tegen welke erfbelasting?

Erfbelasting Kinderloze koppels: schenking tussen echtgenoten Kenmerken van een schenking: Onherroepelijk: donner et rentenir ne vaut Uitzondering: schenking tussen echtgenoten (eigen vermogen!) Herroepbaar : zowel bij een echtscheiding of een vooroverlijden van de begiftigde Niet via huwelijkscontract opgemaakt Schenking met fidei-commis di residuo.

Erfbelasting Vrijgezel of alleenstaande Wie erft uw nalatenschap?

Erfbelasting Erfbelasting: tarief tussen broer en zus Schijven Tarief 0 t/m 75.000 30% 75.001 t/m 125.000 55% > 125.000 65% 1/9/2018 Schijven Tarief 0 t/m 35.000 25% 35.001 t/m 75.000 30% > 75.000 55% Tarief tussen broers-zussen Op erfdeel per erfgenaam Géén opsplitsing roerend- onroerend

Erfbelasting Erfbelasting: tarief tussen vreemden Oude tarieven Schijven Tarief 0 t/m 75.000 45% 75.001 t/m 125.000 55% > 125.000 65% 1/9/2018 Nieuwe tarieven nalatenschap na 1/9/2018 Schijven Tarief 0 t/m 35.000 25% 35.001 t/m 75.000 45% > 75.000 55% Tarief tussen anderen Géén opsplitsing per erfdeel per erfgenaam Géén opsplitsing roerend- onroerend

Erfbelasting Alleenstaande: Testament Steeds herroepbaar en uitwerking bij effectieve overlijden Notarieel of handgeschreven / handtekening / dagtekening Testamentaire wilsbeschikking kan geen voorwerp zijn van fiscaal misbruik Vrijgezel : Testament aan de ouders ( goedkope rechte lijn erfbelasting) Testament met duo legaat

Erfbelasting Nieuw Samengesteld Gezin Nieuw samengestelde gezinnen

Nieuw Samengesteld Gezin Uw eigen kinderen erven volgens ons erfrecht enkel van uzelf, niet van hun overleden plusmoeder-of vader. Uw pluskinderen zijn geen erfgenamen volgens het erfrecht bij uw overlijden. Uw gemeenschappelijke kinderen erven volgens ons erfrecht van uw beiden. Alle kinderen kunnen wel genieten van de gunstige erfbelasting in rechte lijn 3-9-27%.(*) Call to action: testament Meer vrijheid: 50% vrij beschikbaar Erfbelasting Nieuw samengestelde gezinnen

Samenwonenden: wettelijk of feitelijk Dé boodschap: Samenwonenden kunnen genieten van de gunstige tarieven 3-9-27% en de vrijstelling van de gezinswoning, onder bepaalde voorwaarden MAAR erven niet van elkaar als jullie niet zelf actie ondernemen ( testament, beding van aanwas )

Samenwonenden Erven zij automatisch van elkaar? Wettelijk JA, beperkt. Vruchtgebruik op de gezinswoning en huisraad Feitelijk Nee. Oplossing testament of beding van aanwas Wettelijke bescherming voor de langstlevende? Ja, voor de gezinswoning. Géén wettelijke reserve! Welke erfbelastingen? Tarief rechte lijn 3-9-27% Gezinswoning Vrijstelling Nee. Oplossing via testament of beding van aanwas Tarief 3-9-27% op voorwaarde bewijs samenwonen en gemeenschappelijke huishouding voor min. 1 jaar Vrijstelling mits bewijs van 3 jaar samenleven

Bescherming Bescherming van de langstlevende partner Opgelet met het vruchtgebruik bij een onevenwicht in het huwelijkse vermogen!

Concreet voorbeeld: 1 ste overlijden :50/50 Langstlevende 500.000 Roerend vermogen 1.000.000 Schijven Tarief in rechte lijn 0 t/m 50.000 3% (*) 50.001 tot 250.000 9% > 250.000 27% Overledene 500.000 Vruchtgebruik Langstlevende 24% X 500.000 = 120.000 Erfbelasting 6.300 (*) ½ blote eigendom Kind 1 76% / 2 X 500.000 = 190.000 Erfbelasting 14.100 ½ blote eigendom Kind 2 76% / 2 X 500.000 = 190.000 Erfbelasting 14.100 (*): nieuwe erfbelasting vanaf 1/9/2018: vrijstelling op 1 ste schijf van 50.000 RV:

2.De juiste keuzes Concreet voorbeeld: 2 de overlijden :50/50 Roerend vermogen dat langstlevende nalaat 500.000 Kind 1 Volle eigendom 250.000 Successierechten 19.500 Kind 2 Volle eigendom 250.000 Successierechten 19.500

2.De juiste keuzes 50/50 Concreet voorbeeld: 2 kinderen + LLE Roerend vermogen = 1 mio Onroerend vermogen = 1 mio Nalatenschap Erfbelasting Meneer overlijdt Mevrouw overlijdt Roerend 500.000 34.500 6,9% Onroerend 500.000 34.500 6,9% Roerend 500.000 39.000 7,8% Onroerend 500.000 39.000 7,8% Totale erfbelasting 147.000 (7,35%)

2.De juiste keuzes Concreet voorbeeld: 1 ste overlijden :90/10 Langstlevende 100.000 Roerend vermogen 1.000.000 Schijven Tarief in rechte lijn 0 t/m 50.000 3% (*) 50.001 tot 250.000 9% > 250.000 27% Overledene 900.000 Vruchtgebruik Langstlevende 24% X 900.000 = 216.000 Erfbelasting 14.940 ½ blote eigendom Kind 1 76% / 2 X 900.000 = 342.000 Erfbelasting 44.340 ½ blote eigendom Kind 2 76% / 2 X 900.000 = 342.000 Erfbelasting 44.340 (*): nieuwe erfbelasting vanaf 1/9/2018: vrijstelling op 1 ste schijf van 50.000 RV: 14.940

2.De juiste keuzes Concreet voorbeeld: 2 de overlijden :90/10 Roerend vermogen dat langstlevende nalaat 100.000 Kind 1 Volle eigendom 50.000 Successierechten 1.500 Kind 2 Volle eigendom 50.000 Successierechten 1.500

2.De juiste keuzes Ongelijke verdeling : 90/10 Concreet voorbeeld: 2 kinderen + LLE Roerend vermogen = 1 mio Onroerend vermogen = 1 mio Nalatenschap Erfbelasting Meneer overlijdt Mevrouw overlijdt Roerend 900.000 103.620 11,51% Onroerend 900.000 103.620 11,51% Roerend 100.000 3.000 3% Onroerend 100.000 3.000 3% Totale erfbelasting 213.240 (10,66%)

De juiste keuzes: Verdeling :50/50 of 90/10 Nalatenschap Erfbelasting Meneer overlijdt Roerend 900.000 Onroerend 900.000 103.620 11,51% 103.620 11,51% Mevrouw overlijdt Roerend 100.000 3.000 3% Onroerend 100.000 3.000 3% Totale erfbelasting 213.240 (10,66%)

2.De juiste keuzes Verdeling :50/50 of 90/10 De erfbelasting stijgt van 147.000 naar 213.240. Is de LLE voldoende beschermd?

2.De juiste keuzes Bescherming Huwelijkscontract :Start met een analyse van uw huwelijkscontract Analyse van huwelijkscontract: vooral huwelijken van voor 1976 Geen bescherming van de langstlevende Clausule langst leeft al heeft of verblijvingsbeding Opgelet: slaat enkel op gemeenschappelijk vermogen Gevolg: erfbelasting mogelijks x 2

2.De juiste keuzes Start met een analyse van uw huwelijkscontract Analyse van huwelijkscontract: vooral huwelijken van voor 1976 Geen bescherming van de langstlevende Clausule langst leeft al heeft of verblijvingsbeding Opgelet: slaat enkel op gemeenschappelijk vermogen Gevolg: erfbelasting mogelijks x 2

2.De juiste keuzes Gezin met 2 kinderen: 1mio roerend en 1mio onroerend vermogen Totaal vermogen 2.000.000 Onroerend vermogen 1.000.000 Roerend vermogen 1.000.000 Langstlevende 500.000 Langstlevende 500.000 Overledene 500.000 Overledene 500.000 Langstlevende erft in volle eigendom 500.000 Erfbelasting 85.500 Langstlevende erft in volle eigendom 500.000 Erfbelasting 85.500

2.De juiste keuzes Gezin met 2 kinderen: 1mio roerend en 1mio onroerend vermogen Totaal vermogen 2.000.000 Onroerend vermogen 1.000.000 Roerend vermogen 1.000.000 Kind 1 Erft in volle eigendom 500.000 Erfbelasting 87.000 Kind 2 Erft in volle eigendom 500.000 Erfbelasting 87.000 Kind 1 erft in volle eigendom 500.000 Erfbelasting 87.000 Kind 2 erft in volle eigendom 500.000 Erfbelasting 87.000

2.De juiste keuzes Bescherming Samengevat Nalatenschap Erfbelasting Meneer overlijdt Roerend 500.000 85.500 17,4% Onroerend 500.000 85.500 17,4% Mevrouw overlijdt Roerend 1.000.000 174.000 17,4% Onroerend 1.000.000 174.000 17,4% Totale erfbelasting 519.000 (25,95%)

2.De juiste keuzes Bescherming Huwelijkscontract: impact verblijvingsbeding Wettelijk Nalatenschap Erfbelasting Verblijvings -beding Nalatenschap Erfbelasting Meneer overlijdt Roerend 500.000 34.500 6,9% Onroerend 500.000 34.500 6,9% Meneer overlijdt Roerend 500.000 85.500 17,1% Onroerend 500.000 85.500 17,1% Mevrouw overlijdt Roerend 500.000 39.000 7,8% Onroerend 500.000 39.000 7,8% Mevrouw overlijdt Roerend 1.000.000 174.000 17,4% Onroerend 1.000.000 174.000 17,4% Totale erfbelasting 147.000 (7,35%) Totale erfbelasting 519.000 (25,95%)

2.De juiste keuzes Bescherming Huwelijkscontract: impact verblijvingsbeding Wettelijk Nalatenschap Erfbelasting Verblijvings -beding Nalatenschap Erfbelasting Meneer overlijdt Roerend 500.000 34.500 6,9% Onroerend 500.000 34.500 6,9% Meneer overlijdt Roerend 500.000 85.500 17,1% Onroerend 500.000 85.500 17,1% Mevrouw overlijdt Roerend 500.000 39.000 7,8% Onroerend 500.000 39.000 7,8% Mevrouw overlijdt Roerend 1.000.000 174.000 17,4% Onroerend 1.000.000 174.000 17,4% Totale erfbelasting 147.000 (7,35%) Totale erfbelasting 519.000 (25,95%) BETERE OPLOSSING: KEUZEBEDING

3. De erfovereenkomst De globale erfovereenkomst De globale erfovereenkomst Een notariële overeenkomst over een niet opengevallen nalatenschap tussen beide of één van de ouders en alle kinderen (ook klein-en/of stiefkinderen) waar een subjectief evenwicht centraal staat. Opgelet : verwar dit niet met een testament

3. De erfovereenkomst De punctuele erfovereenkomst De punctuele erfovereenkomst Een notariële overeenkomst waarin tussen U en een kind of broer-erfgenaam een overeenkomst opgemaakt wordt over een specifieke situatie ( waardering van een geschonken goed, verzaking aan recht tot inkorting )

4. Besluit Keuzes maken Wanneer plan ik mijn successie? (Veel) te vroeg Of 1 dag te laat