DELTA KRANT UITGAVE juni 2013 In deze uitgave: Kwaliteit & scholing Ondersteuning/begeleiding sociaal-emotionele ontwikkeling Scholing & begeleiding Opleidingen blz.2 blz.3 blz.3 CLC Arnhem Hoe ICT bekwaam ben jij? Wel & Wee blz.4 blz.6 Schooljaar 2012-2013 (door Ruud Beekhuizen) Afsluiting schooljaar. De laatste weken voor de vakantie kennen weer de gebruikelijke hectiek. In de regio Arnhem is het aftellen bijna begonnen, de Achterhoek gaat nog wat langer door. De afsluiting van het schooljaar is in volle gang, maar ook de opstart van een nieuw schooljaar is al onderwerp van bespreking. Op veel scholen zijn dozen met nieuwe leermaterialen al gearriveerd, klaar om uitgepakt te worden, de inzet van personeel is bijna rond. Vóór de zomervakantie wordt jaarlijks ook de jaarrekening van het voorgaande boekjaar opgesteld, behandeld door Raad van Toezicht en GMR en vervolgens naar het Ministerie gestuurd. Dat is bekostigingsvoorwaarde. Wie denkt, dat de jaarrekening alleen over cijfers gaat, heeft het mis. De laatste jaren wordt er steeds meer gerapporteerd over het gevoerde beleid, wat we doen en hoe we dat georganiseerd hebben. Natuurlijk rapporteren we ook wat het gekost heeft en over welke middelen we konden beschikken om het hele primaire proces draaiende te houden, 583 personeelsleden in dienst te hebben en een kleine 30 gebouwen te exploiteren. We kunnen 2012 prima afsluiten. Er zijn geen zwakke scholen, de leerlingaantallen blijven redelijk stabiel (wel met lokale en regionale verschillen op de afzonderlijke scholen), we zijn goed op weg met professionaliseringstrajecten, het bewustzijn van de noodzaak voor onderwijs anders (ook tegen de achtergrond van passend onderwijs) is goed geland en er wordt ook al druk mee geëxperimenteerd. Er wordt hard gewerkt, er is sprake van grote dynamiek binnen Delta. Dat is iets waar we als College van Bestuur trots op zijn! En dat we in 2012 ook nog goed met de geldmiddelen zijn uitgekomen en er financieel gezond voor staan. ach, dat lijkt dan haast een bijzaak te zijn. Heel fijne vakantie gewenst en graag tot ziens op de eerste schooldag. Namens CvB Ruud Beekhuizen SKPCPO DELTA DELTASCHOLEN
2 2 Kwaliteit Ondersteuning/begeleiding sociaal-emotionele ontwikkeling (SEO). (door Mirte Voorend, leerkracht basisschool de Vlinder) Basisschool de Vlinder heeft het streven om zo goed mogelijk aan te kunnen sluiten bij de onderwijsbehoeften van de leerlingen. Door het werken met groepsplannen wordt er op basisschool de Vlinder gedifferentieerd op drie verschillende niveaus binnen een groep. Deze niveaus zijn ontstaan door de didactische onderwijsbehoeften van kinderen in kaart te brengen. Basisschool de Vlinder vindt het, naast de didactische behoeften, belangrijk om naar de pedagogische behoeften van de leerlingen te kijken. Naast de wekelijkse Kanjertraining wil de school graag kinderen extra kunnen begeleiden en ondersteunen bij hun sociaal-emotionele ontwikkeling. Het liefst individueel of in kleine groepjes. Naar aanleiding van het doen van onderzoek binnen mijn opleiding (Master Pedagogiek) heb ik ervoor gekozen om mij te richten op het hierboven beschreven stuk. Voor mijn opleiding heb ik de huidige situatie & de gewenste situatie (d.m.v. een interne en externe analyse) in kaart gebracht. Uit deze onderzoeken zijn verschillende aanbevelingen gekomen. Om zo goed mogelijk aan te kunnen sluiten bij de onderwijsbehoeften van de leerlingen, om het verschil in pedagogische benadering tussen ouder en leerkracht bespreekbaar te maken en een effectieve samenwerking tussen school, ouders en externe instanties te kunnen creëren, is er gekozen voor een nadere beleidsontwikkeling m.b.t. de sociaal-emotionele ontwikkeling voor het project, waarbij de volgende vraagstelling centraal staat in het project: Op welke manier kan basisschool de Vlinder, zo goed mogelijk, aansluiten bij de onderwijsbehoeften van de kinderen m.b.t. de sociaal-emotionele ontwikkeling? Met behulp van deze beleidsontwikkeling wil basisschool de Vlinder: Kinderen zo optimaal mogelijk begeleiden bij hun sociaal-emotionele ontwikkeling. Oftewel een goede aansluiting vinden bij de pedagogische onderwijsbehoeften van kinderen. Een eenduidig beleid hanteren, waardoor er binnen de school meer structuur komt. Het verschil tussen pedagogische benadering van leerkrachten en ouders bespreekbaar maken. Ervoor zorgen dat er duidelijke richtlijnen komen over welke consequenties er aan het herhaardelijk vertonen van het ongewenst gedrag verbonden zijn. Inmiddels zit ik in het laatste jaar van mijn opleiding en is de implementatiefase van het project is van start gegaan. Voor basisschool de Vlinder geldt dat er tijdens bijeenkomsten, vergaderingen en individuele gesprekken de visie van de school m.b.t. SEO is gedeeld en dat er de mogelijkheid bestond en nog steeds bestaat om ideeën uit te wisselen. In overleg met het team van de Vlinder en andere betrokkenen is ervoor gekozen om een gedragsprotocol op te stellen die aansluit op de Kanjertraining. Deze keuze is gemaakt omdat de Kanjertraining bij het grootste deel van onze leerlingen aansluit, maar voor een kleine groep dit niet het geval is. Basisschool de Vlinder gaat met thema s vanuit de Kanjertraining werken, waarbij maandelijks één thema aan bod komt. Twee keer per jaar komt dit thema terug. In de klas en tijdens vrije momenten speelt dit thema op de voorgrond. Verder worden er informatieavonden voor de ouders georganiseerd, waarbij ouders betrokken worden bij de verschillende thema s vanuit de Kanjertraining. Het doel van deze informatieavond is om een goede en effectieve samenwerking tussen school en ouders te creëren.
3 3 Ook de basislijst die zich richt op het signaleren van anti sociaal gedrag zal een waardevolle bijdrage gaan leveren. Het is de bedoeling dat er een adequate, vroegtijdige aanpak komt, zodat de (door) ontwikkeling van anti sociaal gedrag wordt voorkomen. Verder is het streven van basisschool de Vlinder om SEO als vast agendapunt tijdens bouwvergaderingen te maken en handelingsplannen zo in te richten, zodat bijv. de BSO er ook veel baat bij heeft. Het doel is het creëren van een goede en effectieve samenwerking tussen school en andere externe instanties. Het project vanuit mijn opleiding heeft afgelopen schooljaar op basisschool de Vlinder al veel vooruitgang geboekt en wij hopen dit volgend schooljaar voort te zetten, waarbij de ontwikkeling en de onderwijsbehoeften van onze leerlingen centraal staan! Scholing en begeleiding (door Wim Folker - Bestuursconsulent Onderwijs / Directeur Bestuursbureau) Met ingang van het schooljaar 2013-2014 legt Delta meer keuzevrijheid neer bij de schoolleiders ten aanzien van scholing en begeleiding. Onder begeleiding verstaan wij in de meeste gevallen het begeleiden van teamontwikkeling. Voorbeelden zijn bijvoorbeeld het werken met een nieuwe methode, begeleiding van trajecten op het gebied van Onderwijs Anders, éénzorgroute enz. Met scholing bedoelen we in de meeste gevallen trajecten voor individuele leerkrachten die gekoppeld zijn aan hun POP. In het laatste directeurenoverleg van dit jaar heeft het CvB uitleg gegeven aan de hand van de notitie scholingsbeleid Delta. Een aantal uitgaven, met name de speerpunten op Deltaniveau, blijven centraal lopen (denk aan middenmanagementopleiding, taal- en rekenspecialisten, bewegingsonderwijs), de andere schoolspecifieke aspecten lopen via de school. Een specifiek speerpunt vanuit de overheid waar extra geld voor beschikbaar gesteld is betreft de professionalisering van schoolleiders. Dit bedrag is ook uitgekeerd op schoolniveau maar is wel geoormerkt hetgeen betekent dat dit bedrag aantoonbaar ingezet dient te worden aan professionalisering van de schoolleider. Delta verzoekt al haar leerkrachten om zich te registreren in het register voor leerkrachten. Op de volgende website kunt u hele interessante informatie vinden over dit registreren. http://www.onderwijscooperatie.nl/?nl/onderwijscooperatie/registerleraar/ Hier staat informatie over o.a. ga voor kwaliteit, sta in het register (filmpje) zeven redenen om te registreren Ambassadeurs registerleraar Nu registreren levert veel informatie op. In 2016 dient u aan bepaalde criteria te voldoen(cao bepaald), vandaar de aanbeveling eerder te registreren zodat u de komende jaren de tijd heeft om eventuele nascholing te volgen. U kunt zich registreren via https://www.registerleraar.nl/ Voor schoolleiders geldt ook een registratie. Hierover is ook in het laatste directeurenoverleg gesproken. De schoolleiders van Delta registreren zich voor 1 september 2013. Opleidingen De opleidingen op bovenschools niveau hebben weer veel inschrijvingen opgeleverd. Volgend schooljaar gaat er een groep middenmanagement en een groep upgrade basisbekwaam van start. Daarnaast zijn er opleidingen taal- en rekenspecialist (OJW-specialist loopt nog door). Er zijn communicatietrainingen beoordelingsgesprekken schoolleiders (drie groepen). De communicatietraining IPB voor bouwcoördinatoren had voor de start in september nog te weinig deelnemers, we proberen deze te laten starten in januari of februari 2014. Ook bewegingsonderwijs gaat weer van start in het nieuwe schooljaar.
4 4 CLC Arnhem (door Gerwin Boevink - Bestuursconsulent Materiële zaken) Hoe ICT bekwaam ben jij!!! Kennisnet merkt al jaren dat er grote behoefte is aan duidelijkheid over het begrip ict-bekwaam. Wat maakt een leraar ict-bekwaam? Wat moet hij kennen en kunnen om ict effectief in te zetten in zijn onderwijs? En wat is dat dan eigenlijk: effectief inzetten van ict in het onderwijs? Op mijn vorige school werd veel meer met ict gedaan, er stond in elke klas een digibord en er was draadloos internet zodat leerlingen van alles op konden zoeken. Op deze school is ict minder belangrijk. Gelukkig heb ik zelf een aantal laptops kunnen regelen zodat er ook digitaal geoefend kan worden. Dat zorgt voor meer variatie in mijn lesaanbod en de leerlingen vinden het leuk. Of ik ict-bekwaam ben? Nou dat weet ik niet, ik ben wel handig op de computer en probeer gewoon van alles uit. Meer dan mijn collega s in ieder geval, sommige moeten er niets van weten. Een leerlingvolgsysteem? Ja natuurlijk, dat vult iedereen gewoon in. Dat moet. Misschien is dit verhaal van juffrouw Laura, die in het speciaal voortgezet onderwijs werkt, herkenbaar voor je. Het roept vragen op over ict-bekwaamheid. Moet elke leraar kunnen werken met een leerlingvolgsysteem? Welke eisen kunnen worden gesteld aan de didactische toepassing van ict? Hoe zit het met digitale basisvaardigheden zoals tekstverwerken, presenteren en het bedienen van een beamer? En kun je niet ontzettend goed onderwijs aanbieden zonder welk ict-middel dan ook? Het antwoord op die laatste vraag is nee. Natuurlijk heeft een goede les niet per se (en soms ook vooral geen!) ict nodig. Maar het onderwijs kan, net zoals deze maatschappij, niet meer om ict heen. En waarom zou ze? Het maakt het leven een stuk makkelijker. Kennis en kunde In mei 2012 diende de Onderwijscoöperatie (voorheen SBL) bij het ministerie van OCW een voorstel in tot herijking van de algemene bekwaamheidseisen voor leraren. In dit voorstel wordt het volgende vermeld over ict-gebruik: Een leraar wordt ict-bekwaam geacht als hij kennis heeft van digitale leermaterialen en middelen en als hij de pedagogisch-didactische mogelijkheden en beperkingen daarvan kent. Daarnaast moet hij doelmatig gebruik kunnen maken van beschikbare digitale leermaterialen en middelen. Kortom, een ict-bekwaam leraar heeft kennis en kunde en, daaraan voorafgaand, een professionele houding tegenover ict. Net als nieuwsgierigheid en de bereidheid levenslang te leren, hoort het inspelen op de mogelijkheden van nieuwe technologische ontwikkelingen bij een professionele houding. De definitie van het ministerie is nog voor vele interpretaties vatbaar. Maar deze definitie vormt wel het startpunt voor het formuleren van hoe deskundig een leraar op het gebied van ict moet zijn. Onderwijs ondersteunen Hoe kan een leraar ict gebruiken om het onderwijs te ondersteunen en verrijken? De beroepscontext van de leraar laat zich, volgens de Onderwijscoöperatie, verdelen in drie kerntaken: pedagogischdidactisch handelen, het werken in de context van de school en professionele ontwikkeling of vakbekwaamheid. Kennisnet heeft bij elke kerntaak de ict-bekwaamheid van de leraar gedefinieerd (zie Ictbekwaamheid. kennisnet.nl). 1. Pedagogisch-didactisch handelen Deze kerntaak gaat over het dagelijks werk; wat doet de leraar in zijn lessen, wanneer heeft hij interactie met zijn leerlingen en op welke manier kan ict hem hierbij ondersteunen? Denk hierbij aan het gebruik van een video om instructie te geven, een GPS-tocht in de natuur, huiswerkvragen per sms, het inzetten van adaptieve oefenprogramma s waarin elke leerling op zijn eigen tempo en niveau kan werken of het afnemen van digitale toetsen met automatisch gegenereerde feedback. De EXPO-, EXSO- en
5 5 EXMO-onderzoeken van Kennisnet leveren elk jaar weer nieuwe voorbeelden op van effectief ictgebruik in de dagelijkse praktijk. 2. Werken in de schoolcontext Hier gelden voorbeelden als het kunnen omgaan met, en het op een effectieve manier inzetten van een leerlingvolgsysteem, een elo, administratieve pakketten, digitale communicatiemiddelen of een arrangeertool. Efficiency is hier de grote meerwaarde. Hoe vanzelfsprekend is deze bekwaamheid van de leraar? Kan en moet elke leraar deze systemen hanteren? En zo ja, wie kiest voor deze systemen en wie controleert? Of nog belangrijker: wie faciliteert dat leraren met deze systemen om kunnen gaan? 3. Professionele ontwikkeling De derde beroepscontext die de Onderwijscoöperatie beschrijft, hebben we vrij geïnterpreteerd. Wat doet een leraar om vakbekwaam te blijven? Hoe blijft hij op de hoogte van de laatste ontwikkelingen in zijn vakgebied en op welke manier kan ict hem daarbij helpen? Kennisnet heeft nog niet veel onderzoek uitgevoerd naar de meerwaarde van ict bij professionele ontwikkeling van leraren. Toch kennen we veel voorbeelden van leraren die dit al doen, bijvoorbeeld met sociale media of door intercollegiale coaching tussen verschillende scholen. Kennisnet draagt zelf ook een steentje bij aan de professionele ontwikkeling met behulp van ict door de Kennisnet Community s, de discussiegroepen op LinkedIn en door Leraar24. Een voorwaarde voor het op een adequate manier uitvoeren van deze drie kerntaken is het onder de knie hebben van digitale basisvaardigheden, oftewel de knoppenvaardigheden, zoals het om kunnen gaan met diverse hardware (computer, digibord, beamer) en softwaretoepassingen (tekstverwerking, presentatiesoftware, audio/videobewerking) en de weg kunnen vinden op internet. Kort samengevat beschrijft Kennisnet hiermee welke bekwaamheden een leraar nodig heeft om ict op zo n manier te integreren dat het zorgt voor aantrekkelijker, efficiënter en effectiever onderwijs. We gaan uit van een meerwaarde: ict dient om het onderwijs te ondersteunen op die punten waar het goed door ict ondersteund kan worden. De beschrijving is van toepassing op leraren in het basis-, voortgezet- en middelbaar beroepsonderwijs. Start de discussie Het is belangrijk om met elkaar in gesprek te gaan over ict. Kennisnet ontwikkelde bij het kader voor ictbekwaamheid van leraren een aantal concrete handvatten voor schoolteams om met elkaar in discussie te gaan over ict in het onderwijs en antwoord te vinden op vragen als: Wat vinden we als school belangrijk? Op welke manier willen we ons onderwijs ondersteunen en verrijken met ict? Wat is het ideaalplaatje en hoe staan we er nu voor? Welke nascholing is nodig? Hoe kunnen we elkaar ondersteunen? (Bron: indruk november 2012-7) Wil je je eigen ict-bekwaamheid verbeteren? Kijk op Ictbekwaamheid.kennisnet.nl
6 6 Wel & Wee (door Arna Wijnakker - Secretariaat bestuursconsulenten) Geboorten: 1 april 2013 is Lucas geboren, zoon van Monique en Nicolai van Duivenbode. Monique is leerkracht via de vervangingspool. 27 april 2013 is Isabel Marije geboren, zij is de dochter van Marloes en Marcel Floor. Marloes is leerkracht voor groep 1-2B op de Margarethaschool. 16 mei 2013 is Fabiënne geboren, dochter van Marlon en Daniel Willems de Rijck. Zusje van Lindy en Ninke. Marlon is werkzaam op het bestuursbureau als controller van Delta. 20 mei 2013 is Benne geboren, zoon van Karin en Antoin Damen-Nieuwenhuis en zusje van Benthe*. Karin is leerkracht groep 1-2 van Kunstrijk. Delta wenst alle ouders heel veel geluk met de geboorte van hun baby! Huwelijk: Yvonne van Os en Ivo Glaser zijn op 26 april 2013 getrouwd. Yvonne is leerkracht op de Roncallischool voor groep 6,7 en 8 en Ivo is vakleerkracht Gym op de Margarethaschool. Van harte gefeliciteerd met jullie huwelijk! Pensioen Laarhorst Per 1 augustus Arien Hubertus-Gaasbeek gaat met pensioen met ingang van 1 augustus 2013. Arien werkt voor Delta vanaf oktober 2000 op de Pieter de Jong. In november 2012 gestart op de Laarhorst. Horizon Jan Hofs, de conciërge van De Horizon heeft de pensioengerechtigde leeftijd bereikt. Hij mag gaan genieten van zijn pensioen. Delta wenst alle pensioengerechtigden een fijne en gezonde nieuwe levensfase. Jubilea: 25 jaar ambtsjubileum Laarakker Lia Appel, 17 mei 2013, leerkracht groep 5. Vlinder Astrid Slijkhuis-van Wingerde, 22 juli 2013 leerkracht groep1,2 en 3. Delta dankt deze kanjers voor hun jarenlange inzet en betrokkenheid in het onderwijs!! Afscheid: Vlinder Mirte Voorend neemt afscheid van de Vlinder wegens verhuizing naar Utrecht. Mirte was 5 jaar leerkracht voor groep 6. Wij danken Mirte voor haar inzet en betrokkenheid bij De Vlinder. Wij wensen haar heel veel geluk in Utrecht. De Wijzer 1 augustus neemt Susan Thielking afscheid van De Wijzer. Zij werkt sinds 1997 bij Delta. Vanaf 2007 is Susan op De Wijzer gaan werken. Wij bedanken haar voor alle inzet en expertise die zij de scholen heeft gebracht. Wij wensen haar veel succes en sterkte in de toekomst en in haar nieuwe werkkring.
7 7 FIJNE ZOMERVAKANTIE!! De Deltakrant is een uitgave van SKPCPO Delta, organisatie voor Katholiek en Protestants-Christelijk Primair Onderwijs. Redactie: Gerwin Boevink, Wim Folker, Henriëtte Valk, Lisette Weeda, Joost Adema, Ard op de Weegh. Eindredactie: Wim Folker Kopij inleveren: Artikelen: w.folker@deltascholen.org Wel & Wee: a.wijnakker@deltascholen.org Adres: Koningstraat 27 6811 DG Arnhem Internet: www.deltascholen.org Vormgeving en druk: Michel Habraken Oplage: Digitale uitgave via www.deltascholen.org