* *

INFORMATIENOTITIE AAN B&W Onderwerp en inhoud Informatienotitie B&W Brief VNG 15-2-2018 inzake Interbestuurlijk Programma Postregistratienummer *18.0002616* 18.0002616 Vertrouwelijk Sector Afdeling Medewerk(st)er Staf Bestuurs- en E. Brkic organisatieondersteu ning Gezien door Datum Paraaf Opmerkingen Afdelingshoofd n.v.t. n.v.t Sectorhoofd B&W Informatienummer Via de mail d.d. 1-3-2018 Wim werkt deze week thuis, voor de voortgang afgesproken om instemming via de mail te laten lopen. datum 6 maart 2018 Paraaf: voor gelezen Opmerkingen Secretaris Burgemeester Wethouder E. Deutekom Wethouder R.A.H.P. Heijtink Besproken met: Commissies/adviesorganen/aanvrager,, datum Raadsvergadering Ter kennisgeving datum 15-3-2018 Communicatie Financieel advies ingewonnen Juridisch advies ingewonnen Mediation: Telefonisch advies bij weigering n.v.t.

adviesnota pagina 2

INFORMATIENOTITIE AAN B&W Onderwerp Brief VNG 15-2-2018 inzake Interbestuurlijk Programma Kennisnemen van De VNG heeft op 15-2-2018 een brief verstuurd aan colleges en gemeenteraden waarin zij informatie verstrekt over het Interbestuurlijk Programma (IBP). In het overhedenoverleg op 14-2-2018 hebben het VNG-bestuur en het kabinet namelijk overeenstemming bereikt over de uitgangspunten voor het IBP en hebben zij afspraken gemaakt over hoe om te gaan met de tekorten in het sociaal domein. Het IBP beoogt een nieuwe fase van interbestuurlijke samenwerking op een achttal onderwerpen met de achterliggende gedachte dat veel maatschappelijke opgaven zich niet op het werkterrein van één overheid bevinden en daarom gezamenlijk opgepakt zouden moeten worden. Zowel het IBP als de afspraken over hoe om te gaan met de tekorten in het sociaal domein worden in de Algemene Ledenvergadering VNG van 27-6-2018 ter besluitvorming voorgelegd aan de leden. Kernboodschap In het overhedenoverleg op 14-2-2018 hebben het VNG-bestuur en het kabinet overeenstemming bereikt over de uitgangspunten voor een Interbestuurlijk Programma (IBP) en hebben zij afspraken gemaakt over hoe om te gaan met de tekorten in het sociaal domein. IBP Het IBP beoogt een nieuwe fase van interbestuurlijke samenwerking op een achttal onderwerpen met de achterliggende gedachte dat veel maatschappelijke opgaven zich niet op het werkterrein van één overheid bevinden en daarom gezamenlijk opgepakt zouden moeten worden. De samenwerking wordt gezocht in acht thema s die onder regie van de minister van BZK en in samenwerking met vertegenwoordiging van de andere betrokken overheden als kansrijk zijn aangemerkt: a) Problematische schulden voorkomen en oplossen b) Toekomstbestendig wonen c) Samen aan de slag voor het klimaat d) Participatie en passende ondersteuning voor jong en oud e) Migratie en integratie f) Naar een vitaal platteland g) Regionale economie als versneller adviesnota pagina 3

h) Goed openbaar bestuur in een veranderende samenleving In het document Programmastart IBP komen deze thema s aan de orde waarbij alleen de hoofdlijnen zijn aangegeven zodat de nog te vormen gemeenteraden en colleges bij de uitwerking eigen accenten kunnen leggen. Het document vormt de leidraad voor de verdere samenwerking gedurende de huidige kabinetsperiode. Tekorten sociaal domein De besprekingen over het IBP zijn in hoge mate beïnvloed door discussies over de eerder ontstane tekorten in het sociaal domein waarover tijdens de Algemene Ledenvergadering 2017 twee moties zijn ingediend om te komen tot een oplossing van dit knelpunt. Dit heeft tijdens de besprekingen van het IBP geleid tot een viertal toezeggingen door het Rijk: 1) Er wordt een fonds gevormd voor gemeenten die worden geconfronteerd met een stapeling van tekorten in het sociaal domein. In 2018 zal dat fonds 200 miljoen bedragen. Het kabinet stelt daarvoor 100 miljoen beschikbaar, de andere 100 miljoen komt ten laste van het gemeentefonds. Het fonds geldt ter overbrugging van de periode tot de invoering van een nieuw verdeelmodel. Voor het jaar 2019 wordt bezien of aanvulling van het fonds noodzakelijk is. 2) In 2020 zal de overheveling van de integratie-uitkering Sociaal Domein naar de algemene uitkering worden verwerkt. Daaraan voorafgaand zal een onderzoek worden uitgevoerd naar de verschillen tussen de uitgaven van gemeenten, de bestemming daarvan en de verdeling. Een onafhankelijke stuurgroep zal de resultaten toetsen om de objectiveerbaarheid te waarborgen. 3) Er wordt door een onafhankelijke derde partij (ROB) onderzoek gedaan naar de ontwikkeling en systematiek van de BUIG. De uitkomsten van dat onderzoek zullen voor de ALV van 2018 beschikbaar zijn. 4) Er worden maatregelen getroffen waardoor de financiële consequenties van open einderegelingen (zoals het abonnementstarief en bewindvoering) worden beperkt. Consequenties Van gemeentes wordt verwacht dat ze meedoen/bijdragen aan de realisatie van het IBP. Voor de uitvoering van de verschillende programma s zal geld nodig zijn waarbij het kabinet er van uitgaat dat gemeenten een bijdrage zullen leveren vanuit de eigen middelen, aangezien de Algemene Uitkering de komende jaren zal groeien met 5,4 miljard. Tijdens de bespreking van het IBP is overeengekomen dat individuele gemeenteraden het recht behouden de extra middelen die in de Algemene Uitkering terechtkomen naar eigen inzicht te besteden. De gemeenschappelijke opgaven van het IBP vragen echter wel om investeringen, zowel van gemeenten als Rijk. Besluitvorming daarover blijft een bevoegdheid van de raden. adviesnota pagina 4

Dat betekent dat de gemeente Opmeer rekening zal moeten houden met het IBP bij de besluitvorming van de Kadernota en de ontwikkelingen van de circulaires. Een deel van de stijging van de Algemene Uitkering zal mogelijk bestemd moeten worden om een bijdrage te kunnen leveren aan de thema s van het IBP. Vervolg De samenwerking van het kabinet en de koepels van de decentrale overheden zal de komende maanden het IBP uitwerken tot een aantal programma s waarin de doelen, de werkwijze en de inspanningen die de deelnemende overheden gaan leveren nader worden beschreven. De VNG zal op korte termijn in een volgende ledenbrief verder ingaan op de betekenis van het IBP voor gemeenten en informatie vertrekken over het vervolgtraject. Tijdens de Algemene Ledenvergadering VNG van 27-6-2018 zullen de resultaten aan de gemeenten worden voorgelegd. Met deze input zullen het nieuwe college en de nieuwe gemeenteraad de afweging kunnen maken of en in welke mate zij willen/kunnen bijdragen aan de realisatie van het IBP. Zodra er meer bekend is en voldoende concreet is bieden we verdere besluitvorming aan het college en de gemeenteraad aan. Communicatie Uitvoering is in dit stadium nog niet aan de orde. Gedacht aan ICT: Is er speciale software of hardware nodig? WMO: Heeft dit beleid raakvlakken of conflicten met het WMO-beleid? Zijn er juridische aspecten aan dit advies verbonden? Burgerparticipatie Uitvoering Uitvoering is in dit stadium nog niet aan de orde. Bijlagen Bijlage 1: ledenbrief VNG stand van zaken Interbestuurlijk Programma 15-2-2018. Bijlage 2: programmastart Interbestuurlijk Programma. adviesnota pagina 5

Datum: 26-2-2018 Initialen: EBr adviesnota pagina 6