Zinvol omgaan met ICT van 0 8 Voor de taal leesontwikkeling Anneke Smits Lectoraat Onderwijsinnovatie en ICT Hogeschool Windesheim Stand van zaken Vooral software apps voor lagere orde vaardigheden + voorleesboeken Wankele beschikbaarheid 1
Stand van zaken Vooral software apps voor lagere orde denkvaardigheden + voorleesboeken Wankele beschikbaarheid Goedkoop geproduceerd, slecht verdienmodel Stand van zaken Vooral software apps voor lagere orde denkvaardigheden + voorleesboeken Wankele beschikbaarheid Goedkoop geproduceerd, slecht verdienmodel Gamification/ verslaving overbodige toeters en bellen 2
Stand van zaken Vooral software apps voor lagere orde denkvaardigheden + voorleesboeken Wankele beschikbaarheid Goedkoop geproduceerd, slecht verdienmodel Gamification/ verslaving overbodige toeters en bellen Meestal niet veel ondersteuning Stand van zaken Vooral software apps voor lagere orde denkvaardigheden + voorleesboeken Wankele beschikbaarheid Goedkoop geproduceerd, slecht verdienmodel Gamification/ verslaving overbodige toeters en bellen Meestal niet veel ondersteuning Kwalitatief niet veel vooruitgang in 30 jaar 3
Stand van zaken Vooral software apps voor lagere orde denkvaardigheden + voorleesboeken Wankele beschikbaarheid Goedkoop geproduceerd, slecht verdienmodel Gamification/ verslaving overbodige toeters en bellen Meestal niet veel ondersteuning Kwalitatief niet veel vooruitgang in 30 jaar Pogingen tot wetenschappelijk onderzoek Onvoldoende onafhankelijke replicatie Slordige interpretatie: Commerciële overwaardering van de resultaten Letters leren Voorlezen Onderwerpen 4
Overkoepelende uitgangspunten Betekenisvol en duurzaam leren Focus engagement (vermijd afleiding/vlinderen) Meerwaarde vanuit didactisch, vakdidactisch, wetenschappelijk oogpunt Dialogisch inzetten (leerkracht, ouder, tutor), ontzorgt niet Vakdidactisch inbedden: aanvullend, niet vervangend Letters: algemeen didactische principes Verspreide oefening herhalen interleaving Adaptief herhalen algoritme Ondersteuning (scaffolding) Oefening in verschillende fysieke contexten Directe feedback / gamification 5
Letters: vakdidactische principes Functionaliteit/begrip van de leeshandeling Verband leggen met zinnen en teksten in voorleesboeken 1 letter centraal gedurende 1 2 weken (kleuters) Schrijven is essentieel Spreken en luisteren zijn essentieel Gebaren kunnen ondersteunen Speels, emoties Inbedden in lange en korte woorden met rijke betekenis Oefening met verschillende lettervormen Letters leren bij juf Karin in groep 2 Afkomstig van http://www.interactiefvoorlezen.nl/digitaleprentenboeken LetterSchool Kiene Klanken Klasbord Spreekbeeld Woordwijs 6
Letters leren met Bouw? Digitale prentenboeken Betekenisvol en duurzaam leren Meerwaarde vanuit didactisch, vakdidactisch, wetenschappelijk oogpunt Dialogisch inzetten (leerkracht, ouder, tutor), ontzorgt niet Vakdidactisch inbedden: aanvullend, niet vervangend Vermijd afleiding 7
Overkoepelende uitgangspunten Betekenisvol en duurzaam leren Focus engagement (vermijd afleiding/vlinderen) Meerwaarde vanuit didactisch, vakdidactisch, wetenschappelijk oogpunt Dialogisch inzetten (leerkracht, ouder, tutor), ontzorgt niet Vakdidactisch inbedden: aanvullend, niet vervangend Statisch 8
Dynamisch Interactief Spelletjes moeten direct aansluiten bij het verhaal Leidt kinderen met een taalachterstand af 9
Prentenboeken: algemeen didactische principes Focus, engagement, vermijd afleiding Verspreide oefening herhalen interleaving Adaptief herhalen algoritme Ondersteuning (scaffolding) Oefening in verschillende fysieke contexten Directe feedback / gamification Prentenboeken: vakdidactische principes Platen en tekst vullen elkaar aan: platen moeten heel goed zichtbaar zijn (digibord) Focus op het verhaal Boeiend voorlezen Responsief voorlezen Animatie: simultaan met verhaal 10
Kwaliteit van boeken Mooie en rijke taal, ritme, rijm, hoeveelheid tekst Sterke verhaallijn noveltyverrassing interessante karakterontwikkeling Kwaliteit Verhaal kan niet zonder de prenten Relevant thema, culturele geschiktheid Effecten (NRO kennisrotonde) Positief effect op taalleesontwikkeling afhankelijk van de kwaliteit van het boek, de ingebouwde interactie, het aantal keren dat het boek aangeboden wordt, de interactie met een volwassene, ESM: voorzichtig met achtergrondgeluid en muziek. 11
Apps designed to promote active, engaged, meaningful, and socially interactive learning four pillars of learning within the context of a supported learning goal are considered educational Digitale prentenboeken zelf maken 12
13