Preventie van chronische complicaties bij type 2 diabetes: samen sterk! Inleiding Chronische complicaties Samen sterk: hoe?
Preventie van chronische complicaties bij type 2 diabetes: samen sterk! DM type 2 neemt epidemische vormen aan Slechte of onvoldoende behandeling kan aanleiding geven tot ernstige chronische complicaties Deze voorkomen of behandelen kan de levenskwaliteit sterk verhogen
Chronische complicaties Microangiopathie retinopathie nefropathie Diabetische neuropathie Macroangiopathie of atheromatose Infecties De diabetische voet
Chronische complicaties Microangiopathie retinopathie nefropathie Diabetische neuropathie Macroangiopathie of atheromatose Infecties De diabetische voet
Microangiopathie Aantasting van de kleine bloedvaatjes: thv de van de nieren (nefropathie), het oog (retinopathie), de zenuwen. Secundair aan slechte glycemie controle Kan in terminale fase oorzaak zijn van blindheid, dialyse en niertransplantatie
Chronische complicaties Microangiopathie retinopathie nefropathie Diabetische neuropathie Macroangiopathie of atheromatose Infecties De diabetische voet
Vormen van retinopathie Background retinopathie Dilatatie van haarvaatjes (lekkage) Proliferatieve retinopathie Vorming van nieuwe broze bloedvaten Ernstig gevorderde retinopathie Ernstige bloedingen Netvliesloslatingen
Backgroundretinopathie Dilatatie van haarvaatjes
Proliferatieve retinopathie Vorming van nieuwe, broze bloedvaten
Ernstig gevorderde retinopathie Ernstige bloedingen Netvliesloslating
Beïnvloedende factoren Duur en minder goede controle van de diabetes Hypertensie Roken
Preventie retinopathie Goede bloedsuikerregeling Rookstop Behandeling hypertensie Screening: door jaarlijks oogfundusonderzoek
Chronische complicaties Microangiopathie retinopathie nefropathie Diabetische neuropathie Macroangiopathie of atheromatose Infecties De diabetische voet
Nefropathie Aantasting van de kleine bloedvaten leidt tot nierproblemen (verlies van eiwitten) Secundair aan slechte glycemiecontrole en hypertensie
Stadia van nefropathie Micro albuminurie (30-300mg eiwitverlies per dag) Macro albuminurie (> 300mg/d) en verminderde nierfunctie Terminale nierinsufficiëntie -> dialyse en transplantatie
Preventie nefropathie Goede bloedsuikerregeling Strikte bloeddrukcontrole!!! Verbeteren van de bloedcirculatie ter hoogte van de nieren door specifieke medicatie Jaarlijkse screening op albuminurie door 24u urinecollectie
Chronische complicaties Microangiopathie retinopathie nefropathie Diabetische neuropathie Macroangiopathie of atheromatose Infecties De diabetische voet
Diabetische neuropathie Aantasting van motorische, sensorische en autonome zenuwen Motorisch : verminderde reflexen, spieratrofie Sensorisch: abnormale of verminderde gevoeligheid
Diabetische neuropathie Autonoom : G.I (gastroparese, diarree met nachtelijke incontinentie) Cardiovasculair (verlies van pijnsensatie bij angor of infarct, orthostatische hypotensie) Orthosympatische ongevoeligheid voor hypoglycemie (hypo unawareness).
Preventie neuropathie Goede bloedsuikerregeling Medicamenteus afhankelijk van de klachten of symptomen Screening: EMG, monofilamenttest
Chronische complicaties Microangiopathie retinopathie nefropathie Diabetische neuropathie Macroangiopathie of atheromatose Infecties De diabetische voet
Macroangiopathie
Macroangiopathie (atheromatose) In het hart -> angor en hartinfarct In de hersenen -> CVA, TIA In de onderste ledematen ->claudicatio en slechte wondheling
Preventie macroangiopathie Goede bloedsuikercontrole Gezonde voeding Gezonde levensstijl (rookstop, alcoholstop, gewichtscontrole, lichaamsbeweging, ) Bloeddruk < 130/80 mmhg (gezonde levensstijl, zoutbeperking, medicatie ) Goed lipidenprofiel (cholesterol, LDL, ) Lage dosis aspirine
Preventie macroangiopathie Screening: Bloeddruk Gewicht Cholesterolbepaling Technische onderzoeken (ecg, doppler van de onderste ledematen en halsvaten, fietsproef.)
Chronische complicaties Microangiopathie retinopathie nefropathie Diabetische neuropathie Macroangiopathie of atheromatose Infecties De diabetische voet
Infecties - Nierontsteking - Blaasontsteking - Vaginitis - Teelbalontsteking - Huidinfecties/ schimmelinfecties
Chronische complicaties Microangiopathie retinopathie nefropathie Diabetische neuropathie Macroangiopathie of atheromatose Infecties De diabetische voet
De diabetische voet Combinatie van verschillende complicaties
Samen sterk
Samen sterk! Complicaties door DM voorkomen is de taak van iedere zorgverlener Bevoorrechte positie van zorgverlener aan bed of in huis van patiënt -> intenser en langduriger contact, vertrouwenspositie Snelle vaststelling van onbereikte streefdoelen --> snelle bijsturing van therapie en zo minder (ernstige) complicaties op lange termijn
Samen sterk: Hoe kan ik een steentje bijdragen? Glycemiecontrole Voeding Levensstijl Bloeddrukcontrole Screening microangiopathie Voetinspectie
Samen sterk: glycemiecontrole Streefdoel : HbA1c < 7% of 42 mmol/mol Glycemie tussen 80 en 150 mg/dl Meet glycemie zoals opgedragen(4x/d, 7x/d, 2d/w, s nachts. ) -> correcte dosisaanpassing Meet correct (handen wassen, geen alcohol, juiste code) Geef afwijkende waarden en hypo s door aan de behandelende arts of educator-> snelle bijsturing mogelijk
Samen sterk: voeding Gezonde voeding met beperking van snelle koolhydraten (+/- calorieën) Observeer en stuur bij zo nodig, meld problemen aan de arts of diëtiste Meld gastro-intestinale klachten als diarree en maaglast
Samen sterk: levensstijl Rookstop en meer lichaamsbeweging Motiveer patiënt tot het stoppen met roken Ondersteun hem in zijn rookstop Motiveer de pt tot bewegen (zelfzorg, trap in plaats van lift, dagelijks een kleine wandeling ) Wat belemmert de pt om te bewegen? (pijn, trappen, hulpmiddel, evenwichtsstoornis.)
Samen sterk: bloeddrukcontrole Streefdoel: < 130/80 mmhg Uiterst belangrijk bij preventie van retino- en nefropathie (blind, dialyse) Meld afwijkende waarden aan de arts Wordt de medicatie correct ingenomen?
Samen sterk: microangiopathie Hoe zit het met de jaarlijkse controle? is de patiënt al naar de oogarts geweest? is er al een afspraak gemaakt? heeft de patiënt al een 24u urinecollectie bijgehouden?
Samen sterk: de diabetische voet Goede voethygiëne Regelmatige en grondige voetinspectie Bepalen van het voetrisico Problemen / voetwonden tijdig melden aan arts of educator
Samen sterk!!!! arts Vp patiënt familie educator
Samen sterk!!! Diabeteseducatoren UZ Leuven: Intern: dect 40261 Extern: 016/ 34 34 75 Via mail: diabeteseducatoren@uzleuven.be