Systematisch verpleegkundig redeneren (SVR)

Systhematisch verpleegkundig redeneren (SVR) 1 Thomas More Kempen se Systematisch verpleegkundig redeneren (SVR) C A M P U S Turnhout Domein Gezondheidszorg Verpleegkunde OPO Klinisch onderwijs VE 2 (Z14352) VE 3 (Z15425) VE BRUG VRVE NW (Z15432) VE BRUG NW (Z15396) VE 180 (Brug na BA-Ma) (Z12543) Academiejaar 2018-2019

Inhoudstafel Inhoud Inhoudstafel... 3 1 Algemene aanpak... 5 1.1 Onderwijsleergesprek: algemeen... 5 1.2 Onderwijsleergesprek: op stage... 6 1.3 Onderwijsleergesprek: tijdens het academiejaar in groep (= SVRsessie)... 6 2 Organisatorisch... 8 2.1 Info... 8 2.2 Student... 8 3 Inhoudelijke uitwerking-opdrachten... 9 3.1 Overzicht van de stageopdrachten doorheen de drie opleidingsfasen... 9 3.2 Voorbereiding: opdracht... 9 3.2.1 Schriftelijke opdracht... 9 3.2.2 Inleveren opdracht ifv SVR... 10 3.3 Voorbereiding sessie... 10 3.3.1 Voorbereiding sessie door de student die zijn casus brengt... 10 3.3.2 Voorbereiding sessie door de student die luistert naar een casus van een medestudent... 10 3.3.3 Verantwoordelijkheid... 11 4 Evaluatie... 12 4.1 Proces- en productevaluatie... 12 4.2 Evaluatieformulier... 12 4.3 Vertaling SVR-sessie-score naar een punt... 13 3

1 Algemene aanpak Om het klinisch redeneren bij studenten verder te ontwikkelen en te verbeteren, zal er op twee fronten gewerkt worden. De stagedocent zal in eerste instantie tijdens de stage zelf de student verplichten te redeneren aan de hand van het onderwijsleergesprek tijdens de stage, namelijk tijdens het functioneringsgesprek en evaluatiegesprek (zie voor extra uitleg 1.1 en 1.2). Anderzijds zullen studenten in groep (= systematisch verpleegkundig redeneren-sessie = SVR-sessie) onder begeleiding van de SVR-docenten samen gebracht worden om een onderwijsleergesprek te voeren (zie voor extra uitleg 1.1 en 1.3) aan de hand van een schriftelijk voorbereide opdracht. Deze opdrachten zijn de opdrachten die terug te vinden zijn op de weebly van klinisch onderwijs. Een stagedocent is dus gekoppeld aan een stage/stageplaats. Hij/zij begeleidt de studenten die op die welbepaalde stageplaats stagelopen. SVR-docenten krijgen per duo een groep studenten toegewezen voor het ganse jaar. Zij leiden samen de SVR-sessies en zij beoordelen de stageverslagen. Het kan zijn dat je SVR-docent ook toevallig - je stagedocent is. Dat is niet de regel. 1.1 Onderwijsleergesprek: algemeen Het onderwijsleergesprek kan worden omschreven als een gestructureerd gesprek waarbij de docent de studenten stapsgewijs en geleidelijk tot bepaalde kennis en inzichten brengt. De student wordt gestimuleerd tot het leggen van verbanden, verduidelijken van inzichten, De docent is de gespreksleider. De docent doet dit door het stellen van kritische vragen die een beroep doen op kennis, ervaring en inzicht van de studenten, waardoor de probleem- of vraagstelling steeds verder wordt toegespitst. De studenten worden sterk gestimuleerd ook op elkaars antwoorden te reageren. In het communicatieproces is dan sprake van meerrichtingsverkeer. Essentiële aspecten aan een leergesprek zijn: Er is geen eenrichtingsverkeer maar interactie tussen de docent(en) en de studenten en de studenten onderling, als dit in groep gebeurt. Het gesprek wordt individueel of in groep gevoerd rond een gemeenschappelijk onderwerp of richt zich op een gemeenschappelijk doel. Iedereen wordt bij het gesprek betrokken en levert een constructieve bijdrage bij het zoeken naar antwoorden of oplossingen. 5

Het leergesprek wordt begeleid door twee docenten die waken over tijd, organisatie, verloop van het gesprek, etc. 1.2 Onderwijsleergesprek: op stage Tijdens de stage heeft de stagedocent minimaal één (en maximaal 1 per 2 weken stage) onderwijsleergesprek waarbij de stagedocent nagaat in welke mate de student in staat is om vanuit een praktijksituatie verder te kunnen redeneren. De stagedocent vraagt de student om een reële patiënten/cliëntencasus/ opdracht uit de stagemap voor te bereiden. De student kiest zelf de wijze waarop hij dit voorbereid. Het gaat in geen geval over een formeel verslag wat de student dient af te geven. Het voorbereide materiaal is hetgene waarmee stagedocent en student aan de slag gaan tijdens het gesprek. De student informeert de stagedocent zo volledig mogelijk over de patiënt/cliënt/opdracht waarop de stagedocent o.a. in staat moet zijn de zorg op te kunnen starten. Vervolgens stimuleert de stagedocent de student om zich te verdiepen in de specifieke situatie van de patiënt/cliënt/opdracht. De stagedocent vraagt verduidelijkingen bij het zorgplan, vraagt naar theoretische achtergronden enz. Indien deze bevraging door de stagedocent als onvoldoende bevonden wordt, verantwoordt deze dit op het formulier van het functioneringsgesprek of de evaluatie. 1.3 Onderwijsleergesprek: tijdens het academiejaar in groep (= SVR-sessie) Tijdens het academiejaar worden groepsmomenten gepland onder begeleiding van twee docenten, de SVR-begeleiders. Tijdens deze groepsmomenten wordt er gewerkt met een onderwijsleergesprek in groep. Het uitgangspunt hierbij is dat één of meerdere patiënten/ cliëntensituaties, zoals beschreven in de stageopdracht die een student op een SVR-sessie moet brengen (zie planning), door de studenten worden voorgesteld. De student heeft de casus/opdracht grondig voorbereid vanuit stageervaringen. In de stage-opdracht vindt de student de handvaten om de stageopdracht te maken, wat er inhoudelijk van de opdracht verwacht wordt. De groepsbijeenkomst start met de voorstelling van de patiënt-/ cliëntsituatie uit de stageopdracht door de student. Vervolgens kunnen de medestudenten en de SVR-begeleiders verduidelijkende vragen stellen, vragen naar inzichten, theoretische achtergronden, Het is de bedoeling 6

dat de medestudenten kritische vragen stellen aan de medestudent, zo wordt het leerrendement van iedere betrokkene verhoogd. 7

2 Organisatorisch 2.1 Info Alle documenten ivm de SVR-sessies zijn te vinden via de weebly van klinisch onderwijs. De opdrachten vind je onder het luik verslaglegging. De planningen vind je onder het luik praktische informatie/planning stage en SVR. De SVR-sessie wordt begeleid door twee SVR-begeleiders. Eén van jouw SVR-docenten zal ook jouw beide stageverslagen verbeteren. De planning van de SVR-sessies wordt ingepland in het lesrooster. De bijhorende begeleiding wordt opgemaakt door de opleidings- en stagecoördinator. Deze concrete planningen (welke SVR-docent welke groepen en welke studenten komen wanneer aan bod) worden op de weebly van klinisch onderwijs geplaatst. 2.2 Student Alle studenten die het OPO klinisch onderwijs in hun ISP hebben opgenomen, nemen verplicht deel aan de SVR-sessies. Deze sessies zijn namelijk een deel van het examenpunt van klinisch onderwijs. De studenten die in januari kunnen afstuderen zullen via mail een aparte regeling krijgen. De studenten die in juni het OPO klinisch onderwijs kunnen afronden, nemen deel aan de twee geplande SVR-sessies. 8

3 Inhoudelijke uitwerking-opdrachten 3.1 Overzicht van de stageopdrachten doorheen de drie opleidingsfasen De opleiding bestaat uit drie (180 SP) of vier (240 SP) opleidingsfasen. Wanneer een student een standaard traject doorloopt zal dit overeenkomen met de drie of vier opleidingsjaren. De student kijkt naar de opleidingsfase waarin hij dit academiejaar het OPO klinisch onderwijs zal opnemen. Je volgt bijvoorbeeld als student al lessen in fase 3, maar moet nog stage lopen van fase 2, dan kijk je naar opleidingsfase 2 voor je SVR sessies. Je naam zal ook in een SVR-groep van fase 2 terug te vinden zijn. Hieronder vind je een kort overzicht van de mogelijke stageperiodes en bijhorende schriftelijke opdrachten die je zal doorlopen tijdens een opleidingsfase. Deze stageperiodes staan in willekeurige volgorde. Fase 2: Tijdens elke stage doet de student een SVR-sessie. De planning wordt gemaakt door de stagecoördinator. Elke student doet tweemaal een patientenvoorstelling op basis van zijn patientenverslag. Fase 3: De student maakt twee stageverslagen en neemt deel aan twee SVRsessies. Voor de reguliere studenten (240 SP) geldt dat zij geen verslag maken tijdens de eerste stageperiode, en wel een verslag maken tijdens de twee andere stageperiodes. Voor studenten in een individueel traject (180 SP en 240 SP) wordt een individuele planning gemaakt. 3.2 Voorbereiding: opdracht 3.2.1 Schriftelijke opdracht De student bereidt zijn patientenvoorstelling voor a.d.h.v. de schriftelijke opdracht die terug te vinden is op de Weebly van klinisch onderwijs. Deze opdracht moet nog niet de definitieve opdracht zijn die als schriftelijke opdracht wordt ingeleverd. De feedback van tijdens de SVR-sessie mag nog meegenomen worden in de definitieve uitwerking van de schriftelijke stageopdracht. De student stuurt deze opdrachten ten laatste drie werkdagen voor de SVRsessie door naar de begeleidende SVR-docenten (zie planning). Daarnaast stuurt de student zijn schriftelijke voorbereiding ook naar de toegewezen medestudent die dit verslag leest als voorbereiding van de SVR-sessie. Zorg dat je steeds correct omgaat met beroepsgeheim. 9

3.2.2 Inleveren opdracht ifv SVR Ten laatste drie werkdagen vóór de datum van de SVR-sessie mailt de student de gemaakte opdracht en de bijhorende bibliografie naar de twee SVR-begeleiders en de toegewezen andere student uit zijn SVR-sessiegroep. Eén van de twee SVR-begeleiders zal ook jouw stage-opdracht verbeteren en feedback geven. 3.3 Voorbereiding sessie 3.3.1 Voorbereiding sessie door de student die zijn casus brengt De student brengt zijn eigen voorbereiding (de opdracht die hij aan de SVRbegeleiders heeft bezorgd) op papier voor zichzelf mee naar de sessie. Wanneer de student aan de beurt is, start hij met een korte voorstelling van zijn casus. Fase 2: Deze voorstelling mag maximaal 5 minuten duren, gezien er per student in het totaal (met bespreking) 15-20 minuten voorzien kan worden. Na de korte voorstelling zullen er vragen gesteld worden ter verdieping. In eerste instantie door de toegewezen medestudent die als voorbereiding jouw verslag heeft gelezen, daarna door de SVR-begeleiders en medestudenten (=onderwijsleergesprek). De student mag vanuit zijn stage het briefingblad gebruiken als basis voor de korte voorstelling. Als hij dit wil gebruiken, kan hij dit het beste voor zijn collega s en SVR-begeleiders kopiëren. Zodat zij ook de rapportagemanier zien en hierover kunnen feedback geven. Vinden we dit een goede manier van rapportage? Is alles duidelijk?, Fase 3: de student stelt eerst gedurende enkele minuten zijn patientencasus voor. Van daaruit stelt hij zijn wetenschappelijke probleemstelling voor, met de bevindingen vanuit de verwerkte literatuur. De kritische blik tussen de bevindingen vanuit de literatuur en de realiteit is een essentieel onderdeel van de SVR. 3.3.2 Voorbereiding sessie door de student die luistert naar een casus van een medestudent De studenten sturen ten laatste drie werkdagen voor de sessie hun stageopdracht door naar de toegewezen medestudent vanuit hun SVRgroep. In de SVR planning zal aangeduid staan wie welk verslag moet lezen ter voorbereiding van de SVR-sessie. Dit wil zeggen dat elke student één 10

verslag zeer kritisch leest en kritisch kan bevragen. Deze student moet dit verslag grondig doornemen en hierbij vragen noteren. Wat is er niet duidelijk? Zijn er andere verpleegproblemen? Zijn er gegevens tekort? Zouden de gegevens anders kunnen geordend worden?, (aanvullend voor fase 3: Is de PICO-vraagstelling duidelijk, wat vind ik van de vaststellingen vanuit de literatuur, ) Deze vragen brengt elke student mee naar de sessie zodat op basis daarvan een discussie kan plaatsvinden. De andere studenten gaan kritisch bevragen op basis van de mondelinge voorstelling. 3.3.3 Verantwoordelijkheid Er wordt van de student een degelijke voorbereiding verwacht. Hij moet immers op een zelfstandige, duidelijke, gestructureerde en bondige manier een casus kunnen voorstellen. Let er op dat je steeds correct omgaat met je beroepsgeheim! Tijdens de sessie is het aan de student om aan te tonen dat hij de te evalueren competenties bereikt heeft. Hij kan dit o.a. doen door: stipt; verantwoordelijk; kritisch; redeneervaardig; betrokken; betrouwbaar; zelfstandig; gemotiveerd; te zijn. 11

4 Evaluatie 4.1 Proces- en productevaluatie 4.1.1 SVR-sessie In de eerste plaats wordt beoordeeld in welke mate de student SPONTAAN en op een gestructureerde en kritische manier informatie geeft over zijn patiënt. Verder wordt gekeken in welke mate hij/zij correct antwoordt op de vragen van de anderen. Ook van de andere studenten wordt hun inbreng beoordeeld: De medestudent die het verslag gelezen heeft. Hier wordt gelet op de juiste verpleegkundige relevantie van de gestelde vragen Bij de andere medestudenten wordt gelet op: o Het stellen van de juiste aanvullende vragen o Het constructief deelnemen aan de gesprekken o De kritische ingesteldheid De student krijgt feedback op zijn deelname aan de SVR-sessie tijdens het gesprek dat plaatsvindt bij het teruggeven van het stageverslag. 4.1.2 Het verslag De student levert het verslag in de eerste maandag na het eindigen van de stage. De student maakt zelf een afspraak met zijn verslagdocent. Tijdens het geplande gesprek krijgt de student feedback op het stageverslag en op de SVR-sessie. Het verslag wordt beoordeeld op basis van de verbetersleutel die beschikbaar wordt gesteld op Toledo. 4.2 Evaluatieformulier 4.2.1 SVR De SVR-begeleiders zijn verantwoordelijk voor het invullen van het evaluatieformulier. Dit formulier wordt toegevoegd aan de mathematische berekening van het punt K.O.(zie ECTS) DLR 2 en DLR 8 en DLR 13 van het competentieprofiel worden beoordeeld tijdens de SVR-sessie. DLR2 vertaalt zich in de items denk- en redeneervaardigheid, informatie verwerven en verwerken en kritisch reflecteren 12

DLR 8 vertaalt zich in de items mondeling overleggen en mondeling presenteren DLR 13 vertaalt zich in de items professionele profilering Het evaluatie-instrument dat gebruikt wordt voor de beoordeling van SVR is terug te vinden op de website van stage. 4.2.2 Het verslag DLR 2 (redeneervaardigheid, DLR 8 (professioneel rapporteren) en DLR 12 (omgaan met wetenschappelijke literatuur) worden beoordeeld bij de verbetering van het verslag. Het evaluatie-instrument dat gebruikt wordt voor de beoordeling van het schriftelijk verslag is terug te vinden op de website van stage. 4.2.3 Betekenis van de scores Voor de duidelijkheid hernemen we hier de betekenis van de niveau s: OV V G ZG = onvoldoende, je beheerst die competentie onvoldoende, er zijn belangrijke tekortkomingen, je maakt cruciale fouten. = voldoende, bij die competentie heb je nog frequent bijsturing of ondersteuning nodig, het lukt nog niet alleen, je maakt nog regelmatig foutjes of je vergeet regelmatig kleinigheden. = goed, je functioneert zoals we dat verwachten op dit moment in de opleiding. Je doet wat van je verwacht wordt en de afdeling is tevreden met je prestatie. Wanneer je dit kan realiseren voor ALLE competenties, dan kan je je onderscheiden van het gemiddelde. = zeer goed, je presteert voor deze competentie op een uitzonderlijk niveau, een niveau dat je huidige opleidingsfase overstijgt. 4.3 Vertaling SVR-sessie-score naar een punt S.V.R.: het punt van SVR is een onderdeel van het totaalpunt van klinisch onderwijs: zie toetsmatrixen en/of ECTS-fiche Bij SVR ligt de focus op DLR 2, 8 en 13. Deze worden getoetst aan de hand van het evaluatieformulier dat beschikbaar is via Toledo. S.V.R.: aanwezigheid is verplicht; ongewettigde afwezigheid leidt tot een N.A. op het OPO; indien gewettigd afwezig op één sessie of twee sessies, worden afspraken gemaakt met de ombudsdienst i.v;m. inhaalsessie. Indien je als student je score wenst te kennen op SVR kan je bij het inkijken van de examens dit formulier opvragen bij de OPO verantwoordelijke, namelijk Chris Loodts. Dit formulier is namelijk een onderdeel van je examenpunt van het OPO klinisch onderwijs. 13