Een conceptueel kader voor de implementatie van praktijkgericht onderzoek in de opleiding van studenten farmaceutische wetenschappen aan de K.U.

Transcriptie

1 NVFO 2009 Een conceptueel kader voor de implementatie van praktijkgericht onderzoek in de opleiding van studenten farmaceutische wetenschappen aan de K.U.Leuven V. Foulon, S. Simoens, G. Laekeman en P. de Witte OPLEIDING FARMACEUTISCHE WETENSCHAPPEN Bachelor in Farmaceutische wetenschappen (180 ECTS / 3 jaar) EEN NIEUWE OPLEIDING 1. In opvolging van de Bologna-verklaring (1999) 2. In lijn met de onderwijsvisie van de K.U.Leuven, met begeleide zelfstudie als leitmotiv 3. Op maat van de bepalingen voor Bachelor en Master Master in Farmaceutische Zorg (120 ECTS / 2 jaar) Master in Geneesmiddelen Ontwikkeling (120 ECTS / 2 jaar) Kernelementen: Wetenschappelijke specialisatie Voorbereiding op een wetenschappelijke of beroepsgerichte loopbaan DOEL VAN HET STAP 1: COMPETENTIEPROFIELEN een conceptueel kader uit te werken voor een masterproef in farmaceutische zorg, samen met de ontwikkeling van een aangepast studieprogramma Overzicht van recente literatuur Analyse van studieprogramma s aan binnen- en buitenlandse faculteiten farmaceutische wetenschappen + integratie van fundamenteel onderzoek en apotheekpraktijk + implementatie van praktijkgericht onderzoek in Vlaanderen Doelstellingen voor de Master in Farmaceutische Zorg (kennis / vaardigheden / houding) Focusgroepen (officina-apothekers / ziekenhuisapothekers / studenten) 1

2 STAP 2: EEN AANGEPAST CURRICULUM STAP 3: CONCEPT VOOR DE MASTERPROEF Competentieprofielen: Domein-specifieke competenties Algemene competenties Opstellen van een aangepast curriculum kerngroep van stafmedewerkers discussies met (individuele) professoren Voortbouwend op onderdelen van het bestaande curriculum Georiënteerd op de ontwikkeling van onderzoeksvaardigheden 4 grote onderdelen: - literatuuronderzoek - projectwerk - praktijkgericht onderzoek - neerschrijven van de resultaten LITERATURE 10 groepen of 4-9 studenten elke groep begeleid door één onderzoeksgroep van het departement individueel werk; beperkt aantal contactmomenten elke student bestudeert één aspect van het thema voorbereiding op discussies integratie van fundamenteel onderzoek en farmaciepraktijk formuleren van onderzoeksvragen Veiligheid van COX-2 inhibitoren en NSAIDs in de behandeling van osteoarthritis in ambulante zorg GI veiligheid van COX-2 inhibitoren en NSAIDs Kosteneffectiviteit van COX-2 inhibitoren and NSAIDs PRACTIJK groepswerk samenwerking met beroepsorganisatie of medisch specialisme projectrapport in combinatie met de stage in een openbare apotheek onderzoeksvragen gebaseerd op projectwerk verschillende benaderingen mogelijk Demografisch profiel van patiënten die COX-2 inhibitoren gebruiken? Welke COX-2 inhibitoren worden voorgeschreven in ambulante zorg? Welke co-medicatie bij COX-2 inhibitoren en NSAIDs? Data verzamelen over het gebruik van COX-2 inhibitoren Therapietrouw nagaan Levenskwaliteit bevragen bij patiënten op COX-2 inhibitoren Economische aspecten van het gebruik van COX-2 inhibitoren 2

3 WAAR STAAN WE NU? (1) Eerste reeks masterproeven afgerond individueel werk discussie van de resultaten in het licht van de literatuur opleiding van kritische apothekers, klaar voor een grotere rol in de gezondheidszorg Variatie aan thema s: Leesbaarheid van de bijsluiter Interactiemeldingen in de psychiatrie Medicatiemanagement in RVT s Opvolging antibioticarichtlijnen in UZ Leuven WAAR STAAN WE NU? KNELPUNT 1: BEOORDELING (1) Variatie aan onderzoeksdesigns: (gevalideerde) vragenlijsten analyse van medicatieprofielen kwalitatief onderzoek (interviews, focusgroepen ) analyse van medische dossiers Variatie aan inzet Individueel werk = individuele beoordeling Jaar 1: beoordeling op literatuurstudie (rapport + voorstelling) Jaar 2: beoordeling op eindrapport (rapport + bevraging in rondetafel) Groepswerk = gemeenschappelijke score? Jaar 1: beoordeling projectrapport, voorstelling projectwerk, inzet en groepsdynamiek Jaar 2: beoordeling projectrapport, inzet en groepsdynamiek KNELPUNT 1: BEOORDELING (2) KNELPUNT 2: VASTLEGGEN THEMA s Uitgebreide set van criteria en procedures voor de beoordeling op de verschillende aspecten Arbeidsintensief Globaal zeer gemiddelde eindresultaten Verhouding tussen individuele score en groepscijfer bij berekening eindresultaat? Inventarisatie interesses bij onderzoeksgroepen departement farmaceutische wetenschappen beroepsorganisaties collega s faculteit geneeskunde / UZ Leuven Proces vroeg genoeg opstarten Duidelijke info nodig over concept masterproef Thema vastleggen indien duidelijk idee over mogelijke projecten en literatuuronderzoek dat daarop voorbereidt 3

4 KNELPUNT 3: VERANKERING IN FACULTEIT KNELPUNT 4: BEGELEIDING (1) Principes: elke docent begeleidt om de twee jaar één groep begeleiding beperkt tot uitdenken thema, aansturen literatuuronderzoek en feedback geven op eindrapport Moeilijk om ALLE docenten bij de masterproef FZ te betrekken eigen onderzoeksdomein soms veraf van farmaciepraktijk gebrek aan tijd en mensen Voorbeelden werken! Elke groep wordt best begeleid door begeleidingsteam: docent verantwoordelijke beroepsorganisatie of medisch specialisme medewerker onderzoekscentrum voor farmaceutische zorg en farmaco-economie aansturen groep studenten opvolgen afspraken, evaluaties, bewaken onderzoekskwaliteit KNELPUNT 4: BEGELEIDING (2) KNELPUNT 5: KWALITEIT Begeleiding wordt georganiseerd op niveau van de groep Beperkt aantal vaste contactmomenten Individuele begeleiding eveneens nodig literatuuronderzoek feedback eindrapport Belangrijk: één aanspreekpunt Duidelijke afspraken onder begeleiders essentieel Uitgangspunten: masterproef stimuleert onderzoeksvaardigheden masterproef resulteert in publiceerbare data Onderzoeksvaardigheden van studenten beperkt nood aan OLA onderzoeksmethodologie nood aan goede en vrij strikte begeleiding / coaching Tijdsdruk leidt tot kwaliteitsverlies Coachen van de begeleiders: taak van coördinatoren KNELPUNT 6: COMBINATIE MET STAGE DOELSTELLINGEN BEREIKT? Uitgangspunten: praktijkonderzoek jaar 2 vanuit stage motiveren van stagementoren voor praktijkonderzoek Niet alle thema s hebben duidelijke officina-component Betrokkenheid en enthousiasme van stagemeesters varieert Duidelijke groei in onderzoekscompetenties merkbaar schrijven rapporteren voorstellen resultaten kritisch bekijken van verzamelde data formuleren en verdedigen standpunten Studenten gemotiveerd voor onderzoek Verbondenheid met het thema 4

5 CONCLUSIES NVFO 2009 OPTIMALISATIE CONCEPT Huidige masterproef: goede leerschool en voorbereiding voor definitieve master (start ) Keuze van thema s Verankering binnen de faculteit Begeleiding Evaluatie Gewijzigd concept Opstellen draaiboek voor begeleiders en coördinatoren: PLAN ALGEMENE CONCEPTEN FZ + COMMUNICATIE hervorming van het hoger onderwijs PRACTICE in Vlaanderen WRITING RESEARCH DISSERTATION hervorming van de opleiding FZ aan de K.U.Leuven implementatie van praktijkgericht onderzoek in de opleiding voor apothekers doelstellingen behaald? oriënterend voor deelname aan toekomstig onderzoek? Meer info: veerle.foulon@pharm.kuleuven.be 5