Beleidsplan Techniek en Wetenschap Willem-Alexanderschool 1
Huidige situatie...2 Gewenste situatie...3 Kerndoel A : maken van techniek...3 Kerndoel B: onderzoeken van techniek...4 Kerndoelen techniek:...4 Actieonderzoek...5 Onderzoeksopzet...6 Implementatie in stappen...7/8 Doelen Techniek voor de Willem-Alexanderschool...9 2
Huidige situatie In de groepen 1 en 2 wordt al veel met techniek gewerkt. De kinderen spelen met de zand/watertafel, ze bouwen in de bouwhoek, knutselen veel, spelen met lego en ander ontwikkelingsmateriaal. De methode kleuterplein ondersteunt hierin volop, zodat de kinderen onderzoekend leren. Bij onderzoekend leren gaat men ervan uit dat leerlingen tot een beter en dieper begrip van bepaalde concepten kunnen komen door te exploreren, vragen te stellen en zelf ontdekkingen te doen In de groepen 3 tot en met 8 is het onderzoekend leren veel minder aanwezig. Wetenschap en techniek wordt weinig aangeboden. De leerlingen van groep 7/8 krijgen een keer per jaar een ochtend techniek en sinds kort zit techniek in de maandtaak. Er zit genoeg techniek in de methode Natuniek, maar ook in onze rekenmethode. Hier wordt niet veel mee gedaan. Vaak zijn de materialen er niet of missen de leerkrachten een stukje deskundigheid. Gewenste situatie We willen techniek integreren in ons vakonderwijs en tijdens het zelfstandig werken. Het onderwerp past binnen de visie van onze school. We willen ons gaan profileren als techniekschool. Er is op school veel aandacht voor de verschillende talenten van de leerlingen. Op het moment zijn we bezig met het invoeren van een aantal structuren van MI. Techniek past mooi bij de verschillende talenten die de kinderen hebben of verder moeten ontwikkelen. Er moet meer aandacht komen naar het onderzoekend en ontwerpend leren. Ontwerpend leren is een middel om de creativiteit van kinderen te stimuleren. Door systematisch na te denken over hoe de omgeving aangepast zou kunnen worden aan behoeften en wensen, leren kinderen om niet alleen na te denken over de bestaande werkelijkheid, maar ook over mogelijke andere werkelijkheden. Kerndoel A : maken van techniek v Grondvorm 1: recept/werktekening. Er wordt iets gemaakt of in elkaar gezet met behulp van een recept, werktekening of voorbeeld. Opbouw: inleiding - uitleg/instructie - maken met behulp van werktekening of model - nabespreking. v Grondvorm 2: Toepassen. Technische principes of apparaten worden gebruikt voor een zelfgekozen toepassing. Opbouw: verkennen van materialen en principes - ideeën fase, zinnige - op te lessen problemen zoeken - oplossing maken - gebruiken. v Grondvorm 3: Ontwerpen. Er wordt iets ontworpen en vervaardigd als oplossing voor een moeilijkheid. Probleem voorleggen of laten ontstaan - ontwerpen van oplossing met materiaal - maken -gebruiken. 3
Kerndoel B: onderzoeken van techniek r Grondvorm 4: onderzoek. Door mensen vervaardigde materialen worden onderzocht en besproken vanuit meerdere invalshoeken. Opbouw: materialen onderzoeken - technische principes distilleren en/of conclusies over zinvolheid trekken - eventuele gedragskeuzen maken. Bijvoorbeeld speeltoestellen bekijken. r Grondvorm 5: waardenvorming. Er worden discussies gevoerd over situaties waarin mensen keuzes moeten maken, waarbij techniek een rol speelt. Opbouw: dilemma - discussie - informatie verwerken -keuze maken. Bijvoorbeeld aanleg Betuwelijn r Grondvorm 5: excursie. Leerlingen gaan op excursie naar een plaats waar techniek een rol speelt (b.v. flesinname supermarkt, machines bij bakker, Espeq,ECN of op een bouwplaats. Opbouw: inleiding over een onderwerp -afspraken met leerlingen maken (b.v. op gedrag) - op excursie -nabespreking van technische principes. Kerndoelen techniek: r De leerlingen leren onderzoek te doen naar, materialen en natuurkundige verschijnselen, zoals licht, geluid, elektriciteit, kracht, magnetisme en temperatuur. r De leerlingen leren hoe je weer en klimaat kunt beschrijven met behulp van temperatuur, neerslag en wind. r De leerlingen leren ( bij producten uit hun eigen omgeving) relaties te leggen tussen de werking, de vorm en het materiaalgebruik. r De leerlingen leren oplossingen voor technische problemen te ontwerpen, deze uit te voeren en te evalueren. r De kinderen leren hun talenten kennen en deze talenten verder te ontwikkelen. r De kinderen krijgen interesse in technische beroepen dit i.v.m. het maatschappelijk belang. We hebben met elkaar gekeken naar de doelen van techniek en wetenschap en naar de visie van onze school. Om de gewenste situatie te verkrijgen willen wij ondersteund worden en daarom zijn we een samenwerkingsverband gestart met bureau TOP. De heer Lex Boot gaat in het schooljaar 2011-2012 ons vrijwillig ondersteunen. Dit om een goed beeld te krijgen van wetenschap en techniek zodat we dit zo goed mogelijk kunnen implementeren in ons huidige vakonderwijs. 4
Actieonderzoek ONDERWERP: INVOEREN TECHNIEK Probleemstelling Ik onderzoek als techniekcoördinator en als leerkracht van groep 8, met behulp van bureau Top,hoe we techniek kunnen integreren in ons reguliere lesprogramma en hoe we techniek kunnen integreren in ons bestaande vakonderwijs in samenhang met meervoudige intelligentie. Omdat ik wil weten hoe we de kinderen kunnen aanspreken op de verschillende talenten die ze hebben maar ook om de talenten die minder ontwikkeld zijn verder te ontwikkelen. Ik wil weten hoe we de tijd zo in kunnen plannen dat het voor elke groep haalbaar is om het vak techniek goed aan te bieden. Huidige situatie We willen techniek integreren in ons vakonderwijs en tijdens het zelfstandig werken. Het onderwerp past binnen de visie van onze school: Er is op school veel aandacht voor de verschillende talenten van de leerlingen. Op het moment zijn we bezig met het invoeren van een aantal structuren van MI. Techniek past mooi bij de verschillende talenten die de kinderen hebben of verder moeten ontwikkelen. In de groepen 1 en 2 zijn de kinderen regelmatig bezig met techniek, denk aan de watertafel. In de groepen 3 t/m 8 hebben we de methode Natuniek. In deze methode zit veel techniek. Uitgangspunten/ aannames Als coördinator op school ben ik mede verantwoordelijk voor het onderwijs dat wij geven. We staan voor goed onderwijs dat aansluit bij de talenten van de kinderen. In onze visie verwoorden we dat we de kinderen aanspreken op de talenten die ze bezitten. We starten na de herfstvakantie met een plusklas van 15 leerlingen binnen onze school. Met elkaar willen we de kinderen leren dat ze bijzonder en waardevol zijn en dat ze talenten hebben die verder moeten ontwikkelen. Dit schooljaar willen we techniek integreren in ons vakonderwijs en daarnaast techniek gebruiken voor het zelfstandig werken. Focus Ik wil bereiken dat techniek geïntegreerd wordt in ons vakonderwijs in samenhang met meervoudige intelligentie. Ik wil bereiken dat techniek een onderdeel wordt van het zelfstandig werken. Ik wil weten hoe techniek op andere scholen wordt ingevoerd en hoe andere scholen werken met techniek. Ik wil weten wat leerlingen van techniek en wetenschap vinden en of de leerkrachten voldoende weten over techniek. Tenslotte zou ik in dit onderzoek willen weten hoe we techniek kunnen integreren zonder dat het veel tijd vraagt van de leerkrachten, dit omdat we de afgelopen jaren veel nieuwe collega s hebben gekregen. 5
Onderzoeksopzet Onderzoeksdoel Het doel van het onderzoek is dat we samen met de leerkrachten kunnen kijken hoe we techniek bij ons op school het beste kunnen integreren in ons vakonderwijs in combinatie met MI zonder dat het voor de leerkrachten teveel tijd kost. Tijdens het onderzoek wil ik ook kijken wat de kinderen van groep 6/7/8 van techniek vinden en wat ze anders zouden willen zien. Door techniek te integreren willen we de betrokkenheid van de kinderen vergroten. Het vergroten van de betrokkenheid is de basis voor goed onderwijs. Theorie r Hoe kunnen we techniek integreren in ons vakonderwijs, zonder veel tijdsdruk voor de leerkrachten. r Wat zegt Howard Gardner over MI en techniek. r Vragenlijst voor de kinderen van groep 6/7/8 over hoe ze techniek ervaren. r Bezoeken netwerk om te kijken hoe zij werken met techniek. Zo erachter proberen te komen wat bij onze school past. Methode r Achtergrond informatie lezen uit het boek "Techniek: leren door doen" van Lou Slangen, Isbn: 90 5574 464 6.In dit boek wordt techniek niet als een afzonderlijk vak benaderd maar als een integraal onderdeel van het totale onderwijsaanbod. Centraal staat de didactiek van praktisch leren over, met en door techniek. Het boek biedt talrijke aanknopingspunten om aan te sluiten bij de technische ervaringen van kinderen. r De attitude meting voor de kinderen van groep 6/7/8. Dit is een eenvoudige vragenlijst die online beschikbaar is. Om het effect van de implementatie van techniek op de kinderen te toetsen. r Tijdens de VTB- bijeenkomsten op de Benedictusschool in Heiloo. 6
Implementatie in stappen Doel De verandering heeft tot doel om het vakgebied techniek te integreren in ons vakonderwijs en als doorgaande lijn in te voeren op de Willem-Alexanderschool. Veranderteam Het veranderteam zal bestaan uit de techniekcoördinator, Paulien Kraakman (tevens leerkracht in groep 8), Bianca Koomen, directeur van de WA-school en Lex Boot, bureau TOP en voor het techniekonderwijs zijn, alle leerkrachten. Financiën We hebben een aanvraag gedaan voor een subsidie voor 7.500. Verder is er geen extra budget voor techniekmateriaal/leermiddelen. Motivatie / unfreezing Tijdens een plenaire teamvergadering komt techniek op de agenda. De subsidie wordt aangekondigd. Naar aanleiding van de kerndoelen wetenschap en techniek bekijken we in hoeverre dewillem-alexanderschool een lesaanbod heeft waarin de kerndoelen worden bereikt. We willen ons profileren als techniekschool. Methode/materiaal Het veranderteam onderzoekt samen met het team wat er aan techniekmateriaal in de verschillende groepen aanwezig is en wat ook daadwerkelijk wordt gebruikt. De huidige methode natuur (Natuniek) beschikt over mogelijkheden tot het geven van een compleet, kerndoeldekkend en uitdagend techniekaanbod. Hierbij wordt scherp gelet op de benodigde investeringen aan tijd om deze methode hiervoor compleet te maken. De lessen van bureau TOP zijn een uitdagende praktische aanvulling. Terugkoppeling naar het team Tijdens de teamvergaderingen zal regelmatig het invoeringstraject techniek op de agenda komen. Het veranderteam zal het team op deze manier constant op de hoogte kunnen houden van de vorderingen en uitkomsten en waar nodig met voorstellen komen. Tijdpad In samenspraak met het team is een tijdpad vastgesteld. Goed in de gaten moet worden gehouden welke andere ontwikkelingen momenteel lopen en of het tijdpad realistisch en dus haalbaar is. Scholing Het veranderteam bekijkt hoe techniek zoveel mogelijke geïntegreerd kan worden binnen het onderwijs. Als team is het belangrijk om samen het vak techniek te dragen binnen school. Verdere scholing van de techniekcoördinator vindt plaats in 2013. Ouders Ouders worden in de nieuwsbrief van de maand bekendgemaakt wat de plannen zijn voor techniek. In onze schoolgids verwoorden we dit ook. 7
Start Techniek sluit aan binnen de visie van de school en verdiept de doelen die we als school voor onszelf hebben bepaald. Techniek past mooi bij MI en topondernemers. Omdat we kinderen die bagage mee willen geven die ze nodig hebben om te kunnen functioneren in de huidige en toekomstige maatschappij waar ook techniek een grote rol speelt, vinden we dat techniek deel moet uitmaken van ons onderwijsaanbod. Belemmerende factoren r Nog niet alle materialen zijn op school aanwezig. r Onderwijstijd tekort r Voorbereidingstijd tekort r Kennistekort van de leerkrachten r Zoek raken van materialen. Weinig opbergruimte r Apart techniek lokaal (multifunctioneel). r Angst voor het onbekende Bevorderende factoren r Bijna alle leerkrachten staan er achter. r Gemotiveerde leerlingen zien motiveert de leerkrachten r Sluit aan bij de visie van de school. r Genoeg geld voor materialen. r Hulp vanuit het bedrijfsleven en van bureau TOP. r Participatie van ouders, indien nodig.. Missie: Visie: dat alle kinderen zich kunnen ontwikkelingen tot wie ze willen zijn. Wij willen als leerkrachten op de Willem-Alexanderschool onze zes kernwaarden inzetten, te weten: ontwikkeling, plezier authenticiteit, synergie, zelfbewustzijn en vertrouwen, zodat onze leerlingen hun talenten maximaal kunnen ontwikkelen op onze school. 8
Doelen Techniek voor de Willem-Alexanderschool 1) Techniek integreren in ons vakonderwijs. In cursusjaar 2011-2012 een subsidie aangevraagd van 7500,== om leermiddelen te kopen voor techniek onderwijs. Tijdens de teamvergaderingen techniek op de agenda zetten om tot een dragend vlak te komen met elkaar. Ondersteuning door bureau TOP aan onze bovenbouwgroepen 6,7,8 door lessen te verzorgen. Bureau TOP ondersteunt de coördinator. 2) Doorgaande lijn in ons techniekonderwijs. In cursusjaar 2009-2010 hebben we de methode Natuniek aangeschaft voor de groepen 3-8. We hebben voor deze methode gekozen omdat het in de lijn ligt van onze visie. We hebben de lessen geïnventariseerd en voor een aantal lessen materialen aangeschaft. Een collega die nu niet meer op onze school werkzaam is, heeft een start gemaakt met materiaal verzamelen (4 techniekkisten). Sinds 2010 hebben we de Plustorens, die in alle klassen ingezet kunnen worden. 9