Mentale kracht in de Forensische Psychiatrie

Transcriptie

1 Mentale Mentale kracht in de Forensische Psychiatrie LFPZ,Zeeland, 11 juni 2009 Jan Auke Walburg

2 Principes van positieve psychologie Bestudering positieve subjectieve ervaringen en constructieve cognities. Positieve kenmerken van mensen. Positieve kenmerken gemeenschappen. Centrale vraagstelling: welke positieve menselijke krachten beschermen tegen psychische stoornissen?

3 Bevindingen vanuit de positieve psychologie

4 Definitie mentaal vermogen Mentaal vermogen capaciteit om potentieel te ontwikkelen, productief en creatief te zijn, positieve relaties op te bouwen en problemen op te lossen cognitief: flexibiliteit en leervermogen emotioneel: veerkracht en hanteren stress sociaal: sociale vaardigheden met als gevolg: Welbevinden of geluk cognitief: positieve beoordeling van leven als geheel emotioneel: plezierig gevoel

5 Psychisch gezond Definitie WHO Psychische stoornis en welbevinden Geen stoornis en welbevinden Onwelbevinden Welbevinden Psychische stoornis en onwelbevinden Geen stoornis en onwelbevinden Psychisch ongezond

6 Wat bepaalt welbevinden? Omstandigheden : 10 tot 15 % Erfelijkheid : 40 tot 50 % Eigen ruimte : ±40 %

7 Basislijn van welbevinden

8 Wat bevordert welbevinden? 1. Positief en optimistisch denken 2. Leven vanuit een missie 3. Bewust leven en genieten 4. Interactie met anderen 5. Gezonde leefstijl 6. Geluk delen

9 MENTAAL VERMOGEN IN DE LEVENSLOOP, GEZONDHEIDSMANAGEMENT Naar Beddington e.a., 2008 Mentaal Vermogen Positieve invloed Negatieve invloed Goede opvoeding Vroege ervaring Tabak Slechte voeding Alcohol/Drug s Genetisch uitrusting Foetale invloeden Angst Optimisme Depressie Druk Missie Chronische Weerstaan Bewust leven ziekten Jeugdtrauma Sociale Sociaal actief betrokkenheid Gezonde leefstijl Ondersteunen Geluk delen de en uitdagende Vroege opleiding Stress Vroege ontwikkelin g Leervermogen Zelfvertrouwe n Opleiding Sociale omgeving Sociale uitsluiting Cognitieve weerbaarhei d en vaardigheid en Stress Eigen Optimisme inrichting Missie werk Bewust leven Ontwikkeling Sociaal actief Werken met Gezonde anderen leefstijl Ruimtegevend Geluk delen leiderschap Aansprekende missie Verspilling van mentale vermogens Cognitieve reserve Prenataal Vroege jeugd (0-4)Kind (5-12) Adolescent Volwassen Levensloop

10 Positieve invloed Negatieve invloed Mentaal Vermogen

11 Trimbos-instituut

12 Positieve invloed Negatieve invloed Mentaal Vermogen

13

14

15 Trimbos-instituut

16 Positieve invloed Negatieve invloed Mentaal Vermogen

17 Trimbos-instituut

18 Positieve psychologe en de forensische psychiatrie Preventie Maatschappelijk herstel Behandeling

19 Preventie

20 Slachtofferkosten en ontwikkelingspaden Toenemende slachtofferkosten GEWELD FYSIEKE CONFRONTA TIES ERNSTIGE DELINQUENTIE MATIGE ERNSTIGE DELINGQUENTIE Toenemende slachtofferkosten LICHTE AGRESSIE OPENLIJK PAD AUTHORITY Gezagsontwijking AVOIDANCE Opstandigheid/ ongehoorzaamheid Koppig gedrag VANDALISME NIET-ERNSTIG HEIMELIJK GEDRAG Slachtofferloos HEIMELIJK PAD (voor het 15 e jaar) Trimbos-instituut PAD AUTORITEITSCONFLICT (voor het 12 e jaar)

21 Twee typen besmettingsprocessen 1) Verticale besmetting van ouders naar kinderen gedragsmodellering opvoedingspraktijken erfelijkheid partnerkeuze (selectieve koppeling) 2) Horizontale besmetting via sociale contacten met broers/zussen en leeftijdgenoten: gedragsmodellering afwijzing slachtofferrol, en samen misdrijven plegen (co-offending) Trimbos-instituut

22 Aanbevelingen voor preventieve interventies: 1. Voorkomen dat oppositionele kinderen in hun vroege jeugd gedragsproblemen ontwikkelen en hen prosociale vaardigheden bijbrengen (doelgroep: kinderen van antisociale ouders of kinderen met antisociale broers/zussen). 2. Voorkomen dat gedragsproblemen bij jongeren die kil/gevoelloos gedrag vertonen, escaleren tot een antisociale persoonlijkheidsstoornis en hen prosociale vaardigheden bijbrengen. 3. Reduceer verticale, intergenerationele overdracht van oppositioneel/opstandig gedrag, gedragsproblemen, antisociale persoonlijkheidsstoornis en ernstige delinquentie. 4. Reduceer de horizontale overdracht van deze problemen via contact met broers/zussen en leeftijdgenoten die afwijkend gedrag vertonen. Trimbos-instituut

23 Maatschappelijke integratie Persoonlijk: herstelbeweging Maarschappelijk: integratie.

24 Behandeling

25 Behandeling Versterken veerkracht (Rutter) Positieve psychologie(seligman) Solution focussed therapy(kim Berg) Good lives model (Ward) Contextuele factoren Kwaliteit van leven(bouman) Positive behavior support(heinsen)

26 De kosten en baten van verschillende benaderingen van delinquent gedrag bij jongeren (schattingen van instituties) break-even lijn waar kosten en baten met elkaar in balans zijn. multi-systemische therapie functionele gezinstherapie afleiding/begeleiding (mentor) jeugdopvoedkampen intensieve proeftijd intensief voorwaardelijk $3.36 $13.45 $10.99 $ 0.00 $0.00 $0.26 Bron: Vergelijkend kostenonderzoek, $5 -$0 +$5 +$10 Trimbos-instituut Dollars aan baten per dollar programmakosten (1998)

27 Meer aandacht voor beschermende factoren. Evenwichtiger risico schatting Vollediger blik op patient Meer motiverend voor hulpverlener en patiënt Uitgangspunt behandel doelen( wat werkt?)

28 Beschermende factoren in forensische psychiatrie Zijn er beschermende factoren voor kans op geweld? Zijn die het tegenovergestelde van risicofactoren? Hoe beïnvloeden beschermende factoren het risico op toekomstig geweld

29 Opnemen van sterke punten in assessment Overleving: wat is effectief geweest? Steun: wie hebben gesteund en begrepen en geinspireerd Positieve toekomst: persoonlijke missie Anderen: wat kunnen anderen zeggen over positieve punten Positief verleden: waar ging het waarom goed?

30 behandelmethodieken Leren positief te denken Levensmissie en levensplanning (Acceptance and commitmentplanning) Opbouw sociale vaardigheden Leefstijltraining Hoop, altruïsme, vergeving.

31 personeel Eigen inrichting werk Ruimte voor ontwikkeling Maatschappelijke missie Toegewijd team Positieve stijl van leidinggeven en persoonlijke aandacht Acceptatie, hoop, vergeving

32 Conclusies Positieve psychologie is weinig geëxploreerd terrein in forensische psychiatrie Duidelijke aanknopingspunten bij preventie Duidelijk aanknopingspunten bij maatschappelijk herstel Mogelijkheden in behandeling Onderzoek nodig naar aard, werking en beïnvloeding beschermende factoren

33 Dank voor uw aandacht!