OPLEIDING PRAKTIJKOPLEIDER OPDRACHTENBOEK

Transcriptie

1 OPLEIDING PRAKTIJKOPLEIDER OPDRACHTENBOEK Beroepstaak A Organiseren, coördineren en bewaken van het opleidingstraject Beroepstaak B Organiseren, coördineren en bewaken van het leertraject van de deelnemer Beroepstaak C Ondersteunen van de werkbegeleiders bij hun BPV-taken Beroepstaak D Uitvoeren van organisatie- en professiegebonden taken Albeda College Branche Gezondheidszorg Branche Welzijn Kwalificatieniveau 4 Cohort: KD Crebonummer: Versie 1.1 Naam praktijkopleider in opleiding:

2 Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 2

3 Inhoudsopgave Blz. Inleiding 5 Indicatieve leerlijn 7 Begrippenlijst 8 Instructie feedbackformulier 11 Ondersteuningsmagazijn diversen school 13 Beroepstaak A Organiseren, coördineren en bewaken van het opleidingstraject Beroepsopdracht beginner 27 Feedbackformulier 29 Beroepsopdracht startbekwaam 33 Feedbackformulier 35 Ondersteuningsmagazijn school 39 Ondersteuningsmagazijn praktijk 61 Beroepstaak B Organiseren, coördineren en bewaken van het leertraject van de deelnemer Beroepsopdracht beginner 69 Feedbackformulier 71 Beroepsopdracht startbekwaam 75 Feedbackformulier 77 Ondersteuningsmagazijn school 81 Ondersteuningsmagazijn praktijk 111 Beroepstaak C Ondersteunen van de werkbegeleiders bij hun BPV-taken Beroepsopdracht beginner 119 Feedbackformulier 121 Beroepsopdracht startbekwaam 125 Feedbackformulier 127 Ondersteuningsmagazijn school 131 Ondersteuningsmagazijn praktijk 175 Beroepstaak D Uitvoeren van organisatie- en professiegebonden taken Beroepsopdracht beginner 181 Feedbackformulier 183 Beroepsopdracht startbekwaam 187 Feedbackformulier 189 Ondersteuningsmagazijn school 193 Ondersteuningsmagazijn praktijk 211 Loopbaan Burgerschap LB Ondersteuningsmagazijn LB 217 Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 3

4 Blz. Portfolio 231 Inleiding 233 Opzet portfolio 234 IJkmoment IJkmoment Instructie samenstellen portfolio 241 Zelfbeoordeling Beroepstaken Praktijkopleider startprofiel 243 Zelfbeoordeling Burgerschap startprofiel 245 Criterialijst/beoordelingsformulier startprofiel 247 Criterialijst/Beoordelingsformulier Reflectieverslag 249 Zelfbeoordeling Beroepstaken Praktijkopleider eindbeoordeling 251 Criterialijst/Beoordelingsformulier Metareflectie 253 Toetsen 255 Instructie voor de praktijkopleider in opleiding 257 Instructie voor de beoordelaar 258 Beroepstaak A beginner 259 Beroepstaak A startbekwaam 265 Beroepstaak B beginner 271 Beroepstaak B startbekwaam 277 Beroepstaak C beginner 283 Beroepstaak C startbekwaam 289 Beroepstaak D beginner 295 Beroepstaak D startbekwaam 301 Proeve van Bekwaamheid 307 Inleiding 309 Praatpapier 311 Beoordeling praatpapier door SLB 313 Beoordelingsformulier BBG assessor school 315 Beoordelingsformulier BBG assessor praktijk 317 Beoordelingsformulier BBG totaal 319 Eindbeoordeling BBG 321 Eindbeoordeling proeve 323 Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 4

5 Inleiding Voor je ligt het opdrachtenboek van de praktijkopleiding. In dit opdrachtenboek vind je alle beroepstaken die gedurende de opleiding aan bod komen. Na de inleiding vind je een begrippenlijst waarin de termen die in dit opdrachtenboek en in deze inleiding worden gebruikt worden toegelicht. De opleiding is onderverdeeld in vier beroepstaken: Beroepstaak A: Organiseren, coördineren en bewaken van het opleidingstraject Beroepstaak B: Organiseren, coördineren en bewaken van het leertraject van de deelnemer Beroepstaak C: Ondersteunen van de werkbegeleiders bij hun BPV-taken Beroepstaak D: Uitvoeren van organisatie- en professiegebonden taken Deze beroepstaken zijn onderverdeeld in beroepsproducten. Iedere beroepstaak bevat een aantal werkprocessen. Voor iedere beroepstaak is een beroepsopdracht op beginner niveau en een beroepsopdracht op startbekwaam niveau. De beroepsopdrachten op beginner niveau zijn opdrachten die je op school uitvoert. De startbekwame beroepsopdrachten doe je in de praktijk. Deze startbekwame beroepsopdrachten zijn toetsen die deel uitmaken van je examenportfolio. Om de beroepsopdrachten uit te kunnen voeren is er ondersteuning op school en in de praktijk. Deze ondersteuning staat beschreven in het ondersteuningsmagazijn. Hierin vind je alle activiteiten die je kunt uitvoeren, zodat je genoeg kennis en vaardigheden hebt om de beroepsopdrachten te kunnen uitvoeren. Er zijn activiteiten die je alleen kunt uitvoeren; andere activiteiten voer je uit met je coachgroepsleden op school. In overleg met je docent, je studieloopbaanbegeleider en/of begeleider in de praktijk bespreek je welke activiteiten uit het ondersteuningsmagazijn voor jou van belang zijn om de beroepsopdracht goed te kunnen uitvoeren. Je maakt samen een keuze. Hoe verder je in de opleiding komt hoe beter je zelf je ondersteuning kunt regelen. Voor je portfolio maak je een ontwikkelplan om de activiteiten te plannen die jij gaat ondernemen om aan de beroepsopdrachten te werken. In het ontwikkelplan beschrijf je je POP en PAP. In je POP maak je een beschrijving voor een langere periode, waarin je opneemt waaraan je de komende periode gaat werken (beroepstaken, Nederlands, rekenen, Engels en burgerschap). Daarnaast beschrijf je aan welke beroepscompetenties je wilt gaan werken en welke persoonlijke leerdoelen je daarbij hebt geformuleerd. Je POP ontwikkelt zich gedurende de opleiding, het is een groeidocument. In je PAP beschrijf je concreet welke activiteiten (leeractiviteiten, workshops, praktijkactiviteiten enz.) je gaat ondernemen om aan de beroepsopdrachten te kunnen voldoen. De bewijzen van wat je hebt gedaan bewaar je in je portfolio. De SLB begeleid je onder andere bij het leerproces en het samenstellen van je portfolio. In het begin zal de SLB je hierbij meer ondersteunen dan later in de opleiding. De SLB heeft regelmatig een gesprek met je om de voortgang van de opleiding te bespreken. De tijd die je nodig hebt om aan deze beroepsopdrachten te werken op het niveau van beginner of startbekwaam is afhankelijk van je eigen studietempo. De richtlijn is om twee beginnersopdrachten af te hebben voor het 1 e ijkmoment (na lesdagen) en de overige beginnersopdrachten en alle startbekwame beroepsopdrachten voor het 2 e ijkmoment (na lesdagen). De assessor waardeert op de ijkmomenten je portfolio en geeft advies aan de subexamencommissie of je je voldoende hebt ontwikkeld om verder te mogen gaan met de opleiding. Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 5

6 Het ijkmoment is een belangrijk moment in de opleiding. Het is een go/ no go moment. Voor jou is het dan ook van groot belang dat je weet wat er van je verwacht wordt. Een volledig overzicht van de ijkmomenten en de eisen waaraan je op dat moment moet voldoen, vind je in het portfolio. Per ijkmoment wordt er een overzicht gegeven van de onderdelen waarop de assessor je waardeert. Gebruik dit dus bij het verzamelen van je bewijzen. Om je voor te bereiden op de uitvoering van de beroepsopdrachten kun je gebruik maken van het feedbackformulier bij de beroepsopdracht. Zie hiervoor ook de instructie bij het feedbackformulier. In overleg met je SLB bepaal je wanneer je de beroepsopdrachten op beginner niveau gaat uitvoeren. Met je begeleider in de praktijk en je SLB bepaal je wanneer je de beroepsopdrachten op startbekwaam niveau uit kan gaan voeren. Het beoordelingsformulier wordt ingevuld nadat je de beroepsopdracht hebt uitgevoerd. Wanneer de uitvoering onvoldoende is, mag je één keer een herkansing doen. De beoordelingsformulieren van de beroepsopdrachten bewaar je in je portfolio, dit zijn toetsen. In je protfolio verzamel je gedurende je opleiding bewijzen van wat je hebt gedaan. Aan het eind van de opleiding stel je hieruit je examenportfolio samen. Het examenportfolio bestaat onder andere uit: de originele beoordelingsformulieren van de startbekwame beroepsopdrachten en het beoordelingsformulier van de Proeve. De opleiding wordt afgesloten met een Proeve en een Bewust Bekwaam Gesprek (BBG). De richtlijnen hiervoor vind je achter in dit opdrachtenboek. De opbouw van de opleiding praktijkopleider kan verschillen. Op de volgende pagina wordt een indicatieve leerlijn weergegeven. De definitieve leerlijn bepaal je als praktijkopleider in opleiding in overleg met je SLB. Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 6

7 Indicatieve leerlijn Lesdag Onderwerp Beroepstaak Toetsing 1. Introductie 2. Opdrachtenboek 3. Startprofiel Inleiding A 4. A1. Beoordelingsprocedure 5. A1. Beoordelingsprocedure Startprofiel 6. A2. Opleidingstraject 7. A2. Opleidingstraject 8. A2. Opleidingstraject 9. Beroepsopdracht A beg. 10. Inleiding B Beroepsopdracht A beg. 11. B1. Presentatie leerbedrijf 12. B2. Advies 13. B3. Introductieplan 14. B4. Beoordelingsgesprek 15. B4. Beoordelingsgesprek 16. B5. Coachingstraject 17. Beroepsopdracht B beg. 18. IJkmoment 1 Beroepsopdracht B beg. 19. IJkmoment 1 Inleiding C 20. IJkmoment 1 C1. Coachingstraject 21. C1. Coachingstraject 22. C1. Coachingstraject 23. C2. Workshop 24. C2. Workshop 25. C2. Workshop 26. Beroepsopdracht C beg. 27. Beroepsopdracht C beg. 28. Inleiding D 29. D1. Verbeterplan 30. D1. Kwaliteitszorg 31. D1. Evalueren 32. Beroepsopdracht D beg. 33. Beroepsopdracht D beg. 34. Inst. examen Nederlands 35. Burgerschap Inst. examen rekenen 36. Burgerschap Inst. examen Engels 37. IJkmoment 2 BBG 38. IJkmoment 2 BBG 39. IJkmoment 2 BBG 40. Diplomering Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 7

8 Begrippenlijst Begrip Assessor Beginnersfase Beroepsopdracht Beroepspraktijk Beroepsproduct Beroepstaak Uitleg Waardeert op de ijkmomenten het portfolio en geeft advies aan de subexamencommissie of de praktijkopleider in opleiding verder mag gaan met de opleiding. De fase van je opleiding waarin je beroepsopdrachten uitvoert op een beginnend niveau. Dit betekent dat je in de praktijk je werk uitvoert in eenvoudige situaties. Een uitgebreide opdracht die je uitvoert op het niveau van beginner (school) en startbekwaam (praktijk). De opdracht meet het niveau van de praktijkopleider in opleiding. Het werkveld waar je werkzaam bent. Is een dienst of product dat kenmerkend is voor het beroep praktijkopleider. Een beroepstaak is herkenbare taak / onderdeel in het werk (beroep) en bevat een cluster van werkprocessen uit het kwalificatiedossier. Bewust Bekwaam Gesprek (BBG) Afrondend gesprek aan het einde van de opleiding met de assessor, waarbij je laat zien dat je de verschillende werkprocessen en competenties van het beroep kunt toepassen. Burgerschap Competentie Examenportfolio Persoonlijke ontwikkeling van de praktijkopleider in opleiding op het gebied van burgerschap (politiek domein, sociaal cultureel domein en het economisch domein). De combinatie van kennis, inzicht, houding en vaardigheden die nodig zijn om een beroepstaak goed te kunnen uitvoeren. Een verzameling van bewijzen waarmee je aantoont dat je alle competenties die bij je beroep horen beheerst en dat je alle werkprocessen kunt uitvoeren feedback Een manier waarmee feedback wordt verzameld van meerdere beoordelaars (bijvoorbeeld van de docent of begeleider, van een medestudent, of van een opdrachtgever uit het werkveld) Een van de belangrijkste doelen van feedback is om je bewust te maken van hoe je in de ogen van anderen functioneert en te laten zien wat daarin je sterke en zwakke punten zijn. IJkmoment Ondersteuningsmagazijn PAP (persoonlijk activiteitenplan) POP (persoonlijk ontwikkelplan) Moment waarop vastgesteld wordt waar de praktijkopleider in opleiding zich bevindt in het leerproces en waar wordt bepaald of hij/zij verder mag in de opleiding: go / no go. Alle activiteiten van de opleiding worden bij elkaar verzameld. We noemen dit het ondersteuningsmagazijn. Elke beroepstaak heeft een eigen ondersteuningsmagazijn. Het persoonlijk activiteitenplan, een plan waarin je per periode opschrijft welke activiteiten je allemaal gaat uitvoeren. Het persoonlijk ontwikkelplan daarin beschrijf je voor jezelf doelen die je wilt halen. Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 8

9 Begrip Portfolio Proeve Startbekwame fase Studieloopbaanbegeleider, SLB Toetsen Werkprocessen Uitleg Een map waarin je alle documenten bewaart en waarmee je aantoont dat je bepaalde activiteiten gedaan hebt en hoe ze beoordeeld zijn, of welke feedback je gekregen hebt. Afsluiting van de opleiding, waarbij de praktijkopleider in opleiding aantoont dat hij/zij de beroepstaken in samenhang met elkaar kan uitvoeren en de gemaakte keuzes kan beargumenteren. De fase van je opleiding waarin je de beroepsopdrachten uitvoert op startbekwaam niveau. Dit betekent dat je in de praktijk je werk uitvoert zoals dat van een beginnend beroepsbeoefenaar verwacht mag worden. De praktijkopleider in opleiding krijgt tijdens zijn opleiding begeleiding van een SLB. Deze begeleiding betreft de studievoortgang en de loopbaan van de praktijkopleider in opleiding. Toetsen zijn officiële toetsen. Ze zijn verplicht. De verplichte toetsen van de startbekwame fase worden opgenomen in het examenportfolio. Beschrijving van activiteiten die van een beroepsbeoefenaar verwacht worden. Deze zijn beschreven in het kwalificatiedossier. Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 9

10 Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 10

11 INSTRUCTIE FEEDBACKFORMULIER INLEIDING Tijdens het leren kun je een beroepsopdracht, of onderdelen daarvan, meerdere keren uitvoeren. Op die manier kun je feedback verzamelen, zodat je het uitvoeren van de opdracht steeds verder kunt verbeteren. Instructie voor de praktijkopleider in opleiding Er zijn verschillende mogelijkheden om het feedbackformulier te gebruiken. Enkele suggesties: Probeer een goed beeld te krijgen van de competenties en werkprocessen waarvan men verwacht dat je die laat zien. Praat erover met collega s, met je begeleider in de praktijk, studiegenoten enz. Let op hoe anderen het werk uitvoeren en wat jij daarvan kan leren. Ga na welke competenties je al goed beheerst en met welke competenties je nog moeite hebt. Vraag je begeleider in de praktijk om je op die onderdelen waar je nog moeite mee hebt (competenties/prestatie-indicatoren), feedback te geven. Dit kan door middel van een gesprek, een gerichte observatie enz. Voer de opdracht meerdere keren uit en vraag je begeleider in de praktijk het feedbackformulier in te vullen. Bespreek de uitkomsten met je begeleider. Kruis een paar competenties/werkprocessen aan waar je extra aandacht aan wil schenken. Beschrijf zelf hoe je vindt dat je deze uitvoert en vergelijk je eigen mening met die van collega s. Zorg ervoor dat je voldoende feedback hebt verzameld en voeg de formulieren als bewijslast toe aan je portfolio. Gebruik de formulieren in gesprekken met je SLB. Zorg er wel steeds voor dat datum, naam en paraaf van de begeleider in de praktijk op het formulier staan. Instructie voor de begeleider in de praktijk Er zijn verschillende mogelijkheden om het feedbackformulier te gebruiken. Enkele suggesties: Samen met de praktijkopleider in opleiding bekijkt u de inhoud van de opdracht en neemt u de werkprocessen, de competenties en prestatie-indicatoren door. Samen vormt u zich een beeld van wat er verwacht wordt van de praktijkopleider in opleiding en de betekenis daarvan voor uw praktijksituatie. Samen met de praktijkopleider in opleiding neemt u het feedbackformulier door. De praktijkopleider in opleiding vertelt wat zij/hij daarin moeilijk vindt en wat juist goed gaat. U vertelt de praktijkopleider in opleiding wat uw bevindingen zijn. Dit gesprek levert informatie op voor het leren en begeleiden van de praktijkopleider in opleiding. Er kan een keuze gemaakt worden om de komende tijd extra aandacht te besteden aan bepaalde werkprocessen/competenties. U vindt dat de praktijkopleider in opleiding al veel heeft geoefend met onderdelen van de beroepstaak. Volgens u is de praktijkopleider in opleiding in staat om bijv. een beoordelingsgesprek zelfstandig te leiden. U gebruikt het feedbackformulier om de praktijkopleider in opleiding van informatie te voorzien over haar/zijn handelen NB: Bij het geven van feedback is het van belang dat u het gedrag van de praktijkopleider in opleiding altijd bekijkt in het totaal van de opdracht en de werkprocessen. Gebruik hiervoor naast de opdracht altijd het overzicht van de werkprocessen, competenties en prestatie-indicatoren. Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 11

12 Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 12

13 Ondersteuningsmagazijn diversen school Naam praktijkopleider in opleiding: Begeleidingsstijlentest Curriculum Vitae Intervisie Leerstijlen Leerstijlentest Oriëntatie beroepsgerichte kwalificatiestructuur Reflectie 1 Reflectie 2 Samenwerkingscontract Planning Afgerond op Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 13

14 Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 14

15 Begeleidingsstijlentest Leerdoel Theorie Evaluatie Competenties De praktijkopleider in opleiding kan na het maken van de begeleidingsstijlentest zijn begeleidingsstijl beschrijven. Leerklimaat randenrode Bespreek de uitkomsten met je medestudenten uit de groep E. Samenwerken en overleggen N. Onderzoeken Activiteit Maak de begeleidingsstijlentest en beantwoord de bijbehorende vragen 1. Ga naar 2. Herken jij je eigen begeleidingsstijl? Motiveer. 3. Wat zijn voor- en nadelen van je begeleidingsstijl? Motiveer. 4. Geef een voorbeeld waarin jouw begeleidingsstijl positief heeft uitgepakt bij een deelnemer. Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 15

16 Curriculum Vitae Leerdoel Theorie Evaluatie Competenties De praktijkopleider in opleiding kan een CV schrijven Diverse websites Presenteer je uitkomsten aan de subgroep J. Formuleren en rapporteren N. Onderzoeken Activiteit Beantwoord de onderstaande vragen Kijk op verschillende website naar CV s Kijk op en kijk op online cursussen, klik op CV Kijk op Kijk op klik op links solliciteren Geef antwoord op de volgende vragen: 1. Welke soorten CV kom je tegen? 2. Welke CV wordt het meest gebruikt en waarom? 3. Aan welke CV zou je beroepshalve weinig aandacht schenken en waarom? 4. Wat vind je sterke- en zwakke punten aan je eigen CV? Motiveer je antwoord. Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 16

17 Intervisie Leerdoel Theorie Evaluatie Competenties De praktijkopleider in opleiding kan vertellen wat intervisie inhoud. Zoek de theorie over verschillende intervisie methodes op in je studieboeken en op internet Bespreek de activiteit na in de coachgroep. Vraag zo nodig verduidelijking aan de docent. E. Samenwerken en overleggen N. Onderzoeken Activiteit Lees onderstaande tekst en maak de vragen Intervisie is een methode waarbij je samen met collega s of deelnemers op zoek gaat naar oplossingen om beter te worden in je werk. Intervisie vindt meestal plaats op regelmatige basis in dezelfde groep, waarbij een trainer de groep begeleidt. De trainer kan dus ook een praktijkopleider zijn die een groep deelnemers begeleidt. Tijdens de intervisie worden problemen besproken die arbeid gerelateerd zijn. Intervisie vindt via een vooraf bepaalde structuur plaats. Er wordt gebruik gemaakt van verschillende methoden. In deze activiteit ga je kijken wat intervisie inhoudt, welke methoden er zijn met zijn voor- en nadelen. Je bestudeert de fasen van intervisie en wordt bewust van je eigen valkuilen die tijdens intervisie zouden kunnen plaats vinden. 1. Schrijf zoveel mogelijk woorden op waaraan jij denkt bij het begrip intervisie. 2. Zoek naar verschillende methoden van intervisie. Beschrijf deze uitgebreid. Benoem overeenkomsten en verschillen. 3. Voor welke situaties in jouw beroep is intervisie geschikt? Motiveer je antwoord. 4. Wat zijn voor jou voorwaarden voor intervisie? Komen deze overeen met de literatuur? 5. Welk soort vragen stel je bij intervisie? Met welk doel? 6. Wat zijn valkuilen bij intervisie? Wat zijn jouw valkuilen bij intervisie? 7. Schrijf een voorstel voor het invoeren van intervisie op jouw werk, gebruik daarbij de woorden die je bij vraag 1 hebt gebruikt, in combinatie met de literatuur. Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 17

18 Leerstijlen Leerdoel Theorie Evaluatie Competenties De praktijkopleider in opleiding kan vertellen wat de relatie is tussen leerstijl, begeleidingsstijl en didactische werkvormen. Vind je in je studieboeken Bespreek de uitkomsten met de subgroep en vraag zo nodig hulp aan de docent. E. Samenwerken en overleggen M. Analyseren N. Onderzoeken Activiteit Maak in een subgroep de onderstaande vragen In deze activiteit verdiep je je in de leerstijlen van Kolb, beschrijf je wat de gevolgen hiervan zijn voor deelnemers en begeleiders en ga je kijken welke werkvormen geschikt zouden zijn in de praktijk bij een bepaalde leerstijl Elke deelnemer leert op zijn eigen wijze. Hoewel we in de GZW graag doeners zien wil niet zeggen dat andere leerstijlen ongeschikt zijn voor het werk. Volgens Kolb zijn er verschillende leerstijlen, waarbij elke leerstijl voor en nadelen heeft. De leerstijl van de deelnemer is van invloed op de begeleidingsstijl van de werkbegeleider of praktijkopleider. 1. Lees uit je studieboeken de theorie over didactische vaardigheden 2. Wat is volgens jou de relatie tussen didactische werkvormen en de leerstijlen 3. Maak een woordspin waarin je in het midden het woord leerstijl zet. Aan welke andere woorden denk je, in relatie met leerstijl? 4. De leerstijlen test van Kolb beschrijft vier leerstijlen. Beschrijf bij elke leerstijl voor- en nadelen 5. Beschrijf bij elke leerstijl welke begeleidingsstijl het effectiefst is en motiveer je keuze 6. Welke didactische werkvormen zijn volgens jou het meest geschikt bij de verschillende leerstijlen? Motiveer je keuze. Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 18

19 Leerstijlentest Leerdoel Theorie Evaluatie Competenties De praktijkopleider in opleiding kan zijn eigen leerstijl herkennen en benoemen. Vind je in je studieboeken Bespreek je bevinden met de medestudenten uit de groep. E. Samenwerken en overleggen M. Analyseren N. Onderzoeken Activiteit Maak de onderstaande opdracht 1. Ga naar Klik op online testen Selecteer de leerstijlen test van Kolb Maak de test en klik voor de uitslag 2. Lees tevens uit je studieboeken de theorie over leerstijlen. 3. Beschrijf of je de eigen leerstijl herkent. Wat zijn voor- en nadelen? Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 19

20 Oriëntatie beroepsgerichte kwalificatiestructuur Leerdoel Theorie Evaluatie Competenties De praktijkopleider in opleiding kan benoemen wat de gevolgen zijn van de beroepsgerichte kwalificatiestructuur binnen het vak van praktijkopleider Vind je in je studieboeken Bespreek de uitkomsten met de medestudenten uit de groep E. Samenwerken en overleggen M. Analyseren N. Onderzoeken Activiteit Lees de onderstaande tekst en maak de bijbehorende vragen Het onderwijs is de laatste jaren sterk in ontwikkeling, getuige de overgang naar de beroepsgerichte kwalificatiestructuur. Ook jij als student binnen het Albeda College wordt nu volgens de beroepsgerichte kwalificatiestructuur opgeleid. Maar wat houdt dat nu precies in? Ben je dan maar vrij om te doen of te laten, zoals wel wordt beweerd? Staat er geen docent meer voor de klas? Nee is het antwoord. Maar wat is het dan wel? Dat ga jij onderzoeken in deze activiteit. Je gaat kijken wat de Beroepsgerichte Kwalificatiestructuur inhoudt voor jezelf, de instelling, als praktijkopleider en voor je eigen deelnemers. Aan het eind kan je dan een gefundeerd beeld geven van de beroepsgerichte kwalificatiestructuur en de gevolgen hiervan voor de bovengenoemde groepen. Bij de beroepsgerichte kwalificatiestructuur staat de student centraal en wordt de student onder andere aan de hand van de leestijl onderwijs aangeboden, opdat een student effectiever kan leren. Weet jij je eigen leerstijl al? Wat zijn de gevolgen hiervan voor je opleiding? En wat is je begeleidingsstijl? Sluit deze aan bij alle leerstijlen? En wat wil je zo nodig ontwikkelen 1. Ga naar Verzamel zoveel mogelijk informatie over het competentiegericht opleiden (CGO) 2. Geef antwoord op de volgende vragen: - wat zijn de gevolgen van de beroepsgerichte kwalificatiestructuur voor mijn opleiding? - Wat zijn de gevolgen van de beroepsgerichte kwalificatiestructuur voor mijn werkzaamheden als praktijkopleider? - Wat zijn de gevolgen van de beroepsgerichte kwalificatiestructuur voor mijn deelnemers; - Wat zijn de gevolgen van de beroepsgerichte kwalificatiestructuur voor mijn organisatie. 3 Schrijf een gefundeerde mening over de beroepsgerichte kwalificatiestructuur naar aanleiding van de antwoorden op vraag 2. Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 20

21 Reflectie 1 Leerdoel Theorie Evaluatie Competenties De praktijkopleider in opleiding kan uitleggen wat reflectie is Vind je in je studieboeken Bespreek de bevindingen met de coachgroep en presenteer de uitkomsten aan de groep E. Samenwerken en overleggen M. Analyseren N. Onderzoeken Activiteit Werk de onderstaande opdracht uit samen met de coachgroep Reflectie is het woord wat veel bij CGO wordt gebruikt en niet iedereen is er even blij mee. Toch is reflectie onontbeerlijk in het huidige onderwijs, dus ook voor jou als student. Tevens is het belangrijk dat jij in je beroep reflectie van deelnemers kan beoordelen op inhoud. 1. Zoek in literatuur en op internet naar haar begrip reflectie. Je kunt hiervoor bijvoorbeeld het boek Reflecteren, de basis van Miriam Groen voor raadplegen. Te raadplegen websites zijn o.a. en 2. Wat is reflectie volgens jou? 3. Welke reflectiemodellen zijn er? 4. Wat is het verschil tussen de verschillende modellen? 5. Wat zijn volgens jou de voor- en nadelen van de verschillende reflectiemodellen? 6. Waarom is reflectie belangrijk? 7. Hoe kijk jij na dit bestudeerd te hebben tegen reflectie aan? Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 21

22 Reflectie 2 Leerdoel Theorie Evaluatie Competenties De praktijkopleider in opleiding kan een reflectie schrijven Vind je in je studieboeken Lees de reflectieverslagen van je coachgroepsleden en bespreek dit met elkaar. Vraag zo nodig om verduidelijking aan de docent. E. Samenwerken en overleggen J. Formuleren en rapporteren M. Analyseren N. Onderzoeken Activiteit Werk deze opdracht zelfstandig uit Kies een recente situatie waarop jij kort wilt reflecteren. Kies een model uit. Reflecteer op je handelen. Je hebt je hoogte gesteld van wat reflectie is en hiervoor de literatuur van de verschillende modellen bestudeerd. Hier onder staan twee veel voorkomende modellen in schema gezet, die een handvat zijn voor het schrijven van een reflectie. Beperk je niet door de gekaderde ruimte. Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 22

23 Het reflectiemodel van Korthagen Fase 1: Handelen en ervaring opdoen 1. Wat wilde ik bereiken? 2. Waar wilde ik op letten? 3. Wat wilde ik uitproberen? (competenties en persoonlijke leerdoelen benoemen) Fase 2: Terugblikken 4. Wat gebeurde er concreet? Feitelijk het verloop beschrijven van het handelen en de ervaring zonder enige vorm van interpretatie -Wat wilde ik? - Wat deed ik? - Wat dacht ik? - Wat voelde ik? - Wat denk ik dat de leerlingen wilden, deden, dachten, voelden? Fase 3: Formuleren van essentiële aspecten, analyse maken 5. Hoe hangen de antwoorden uit de vorige vragen met elkaar samen? Maak een keuze uit een aantal vragen of onderdelen uit fase 2 om op te reflecteren. Maak hierbij gebruik van de theorie vergelijk en analyseer hierbij je eigen gedrag. 6. Wat is daarbij de invloed van de context/de school als geheel? 7. Wat betekent dat voor mij? 8. Wat is dus het probleem? Fase 4: Alternatieven ontwikkelen en daaruit kiezen 9. Welke alternatieven/oplossingen zie ik? 10. Welke voor- en nadelen hebben die? 11. Wat zijn mijn voornemens voor de volgende keer? Fase 5: Formuleren van competenties en leerdoelen en wat betekent dit voor mijn POP/PAP 12. Welke competenties heb ik behaald en welke leerdoelen? 13. Welke competenties en leerdoelen kan ik afsluiten? 14. Welke nieuwe leerdoelen zijn er ontstaan? 15. Wat betekent dit voor mijn POP/PAP? Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 23

24 Reflectieverslag volgens STARR S = Situatie Beschrijf de opdracht en benoem de samenwerkingsdoelen van deze opdracht T = Taken Wat was jouw rol in deze opdracht; denk aan voorbereiding en uitvoering Welke kennis, houding en vaardigheden heb je nodig gehad om de samenwerking op je stageplaats goed te laten verlopen A = Actie Beschrijf hoe de uitvoering van de activiteit is verlopen; leg uit aan de hand van voorbeelden hoe jij hebt gehandeld in verschillende situaties tijdens het project R = Resultaat Noem de doelen die tijdens de opdracht naar voren kwamen. Geef aan hoe en of ze zijn bereikt R = Reflectie Geef aan hoe je de uitvoering van de activiteit hebt ervaren; geef aan door middel van voorbeelden (zie actie) wat je makkelijk of moeilijk vond en wat je met deze ervaring hebt gedaan Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 24

25 Samenwerkingscontract Leerdoel Theorie Evaluatie Competentie De praktijkopleider in opleiding is in staat om met de coachgroepsleden een samenwerkingscontract voor de coachgroep op te stellen Eigen keuze Met je coachgroepsleden en de docent. E. Samenwerken en overleggen Activiteit Stel je op de hoogte via de onderstaande literatuur over samenwerken, beantwoordt de vragen en stel met je coachgroepsleden een samenwerkingscontract op voor de coachgroep. Van samenwerken kun je op veel manieren profijt hebben. Samen met je vrienden/vriendinnen iets ondernemen is gezellig en kan leerzaam zijn als je met elkaar iets wilt delen. Door te vertellen wat er gebeurt en door naar elkaar te luisteren kun je leren van de ander. Als je dan de juiste vragen kunt stellen, kom je weer een stapje verder. De juiste vragen stellen is nog niet zo simpel, maar wel van belang als je van elkaar wilt leren. Als je samen aan een opdracht werkt, moet je elkaar vragen stellen om erachter te komen wat precies bedoeld wordt. Sta eens stil bij een contact met een vriend of vriendin? Wie stelt de vragen? Stel jij de vragen die je wilt stellen? Luistert de ander naar jou? Hoe weet je dat de ander luistert? Heb je geleerd van de antwoorden van de ander? Ga je nu dingen anders aanpakken? Kijk eens terug naar het gesprek met behulp van de onderstaande 4 vragen. 1. Kun je vragen stellen? 2. Wil je vragen stellen? 3. Stel je vragen? 4. Wat presteer je? Samenwerkend leren Samenwerkend leren betekent dat je van elkaar leert. Voordelen van samen leren in coachgroepen volgens eerstejaars MBO-deelnemers: Je leert samenwerken. Je leert feedback geven. Je maakt contact met anderen. Je kunt hulp krijgen van anderen. Je kunt (privé) problemen bespreken. Je leert met elkaar over iets na te denken. Diezelfde deelnemers noemden ook de voorwaarden waaraan voldaan moet zijn om binnen een coachgroep te functioneren: Het moet duidelijk zijn dat zelfstandig leren ook betekent: om hulp vragen door leervragen te formuleren. Iedere deelnemer moet bij zijn inbreng in de coachgroep begeleiding krijgen van docenten. Om zelfstandig leren vorm te geven is de begeleiding door docenten nodig. De deelnemers moeten elkaar en de docent kunnen gebruiken om hun leren vorm te geven. Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 25

26 Van belang is dat je zelf onderzoekt wat voor jou belangrijk is om samen te werken binnen een coachgroep. Het gaat daarbij om vragen als: Heb je wel eens in een groep samengewerkt? Welke verwachtingen heb je? Hoe weet je welke verwachtingen de andere coachgroepsleden hebben? Hoe zorg je ervoor dat je prettig samenwerkt? Hoe zorg je ervoor een goed leer- en werkklimaat? Welke afspraken wil je maken met je coachgroep? Wat doe je als afspraken niet worden nagekomen? Samenwerkend leren kun je niet vanzelf, dat moet je leren. Door deel uit te maken vaneen coachgroep krijg je de gelegenheid om samenwerkend leren op te bouwen. Bepaal je beginsituatie met betrekking tot samenwerken. Je kunt gebruik maken van de volgende vragen. Wat is jouw beginsituatie in het werken met kleine groepen? Op welke manier kun jij als samenwerken? Op welke manier wil je samenwerken? Wat verwacht jij van de groepsleden om samen te werken? Wat doe jij om duidelijk te maken wat jij verwacht? Hoe weet jij of de samenwerking succesvol is? Samenwerkingscontract Bepaal hoe jij wilt samenwerken en maak een samenwerkingscontract. Je kunt gebruik maken van de volgende vragen. Welke afspraken zorgen ervoor dat je met elkaar op een goede manier kunt samenwerken? Welke afspraken wil je in het contract zetten? Wat doen jullie als iemand zich niet aan de afspraken houdt? Welke verwachtingen hebben jullie t.a.v. samenwerken met elkaar als coachgroep? Wat is jullie doelstelling met samenwerken? Wat zijn voordelen en wat zijn nadelen over samenwerken? Welke vaardigheden heb je nodig om te kunnen samenwerken? Wat willen jij en je coachgroep met samenwerken bereiken? Hoe oriënteren en plannen jullie de samenwerking en de voortgang? Hoeveel tijd besteden jullie aan samenwerken? Wie houdt het logboek rond samenwerken bij? Zijn jullie prestaties naar verwachting door samen te werken? Willen jullie iets veranderen? Laat de coachgroepsleden reflecteren op hun samenwerking. Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 26

27 Beroepsopdracht Beroepstaak A Beginnend niveau Organiseren, coördineren en bewaken van het opleidingstraject Je ontwikkelt een beoordelingsprocedure die past binnen het BPV-beleidsplan van je eigen instelling en presenteert deze aan je coachgroepsleden Je ontwikkelt een beoordelingsprocedure die past binnen het BPV-beleidsplan van je eigen instelling. In een verslag beschrijf je kort hoe je de gegevens uit het BPV-beleidsplan hebt geïnventariseerd en waaruit de afstemming blijkt met de onderwijsinstelling (max. 3 A4). Vervolgens beschrijf je in het verslag de beoordelingsprocedure. Je presenteert de beoordelingsprocedure aan je coachgroepsleden en je SLB en je gaat in op eventuele vragen. Hierbij wordt het volgende van je verwacht: Je beschrijft hoe je de gegevens voor het BPV-beleidsplan hebt geïnventariseerd. Je beschrijft hoe je een BPV-beleidsplan ontwikkelt of hoe je hieraan een bijdrage levert. Je beschrijft hoe je de beoordeling coördineert en bewaakt. Je geeft een presentatie over de beoordelingsprocedure. Je beschrijft hoe je de uitvoering van het BPV-beleidsplan coördineert en bewaakt. Je beschrijft hoe je samenwerkt en afstemt met onderwijsinstellingen. Je SLB en coachgroepsleden geven feedback op de beoordelingsprocedure en op de presentatie. Na afloop van deze beroepsopdracht schrijf je een reflectieverslag. Je laat het reflectieverslag beoordelen door twee coachgroepsleden en door je SLB. Lever de volgende materialen in bij je SLB: Het verslag met de beoordelingsprocedure Het reflectieverslag De beoordeling van je reflectieverslag door twee coachgroepsleden Het beoordelingsformulier bij de beroepsopdracht De beroepsopdracht wordt beoordeeld door je SLB. Als je deze beroepsopdracht uitvoert, werk je ook aan de onderstaande onderdelen van Nederlands en rekenen. Nederlands: Gesprekken voeren, luisteren, spreken, lezen, schrijven, taalverzorging en taalbeschouwing Rekenen: Getallen, verhoudingen, verbanden Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 27

28 Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 28

29 FEEDBACKFORMULIER Beroepsopdracht A Organiseren, coördineren en bewaken van het opleidingstraject Naam praktijkopleider in opleiding: Datum: Opleiding: Praktijkopleider Niveau: Beginner Werkprocessen Beroepstaak A Beginnend niveau 1.1 Inventariseert gegevens voor het BPVbeleidsplan (E. N.) Feedback 1.2 Ontwikkelt een BPV-beleidsplan of levert hieraan een bijdrage (J. K. M. Y.) 1.3 Coördineert en bewaakt de beoordeling (B. N. Q.) 1.4 Coördineert en bewaakt de uitvoering van het BPV-beleidsplan (I. Q. Y.) 1.5 Werkt samen en stemt af met onderwijsinstellingen (E. G. H. K.) Argumentatie feedback (verplicht invullen) (Maak bij de argumentatie van de feedback gebruik van de competenties zoals benoemd in het overzicht van de beroepstaak op de volgende pagina) Datum: Naam begeleider: Naam praktijkopleider in opleiding: Handtekening: Handtekening: Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 29

30 Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 30

31 Overzicht Beroepstaak A Organiseren, coördineren en bewaken van het opleidingstraject Overzicht: beroepstaak, beroepsproducten, werkprocessen, competenties met prestatie-indicatoren Beroepstaak A Beginner Beroepsproducten Werkprocessen A.1 Beoordelingsprocedure 1.3 A.2 Opleidingstraject 1.1, 1.2, 1.4, 1.5 Competenties: B. E. G. H. I. J. K. M. N. Q. Y. Competenties in de werkprocessen B. Aansturen E. Samenwerken en overleggen G. Relaties bouwen en netwerken H. Overtuigen en beïnvloeden I. Presenteren J. Formuleren en rapporteren K. Vakdeskundigheid toepassen M. Analyseren N. Onderzoeken Q. Plannen en organiseren Y. Bedrijfsmatig handelen Prestatie-indicatoren op beginnerniveau Legt in de beoordelingsprocedure vast hoe betrokkenen zich aan gemaakte afspraken m.b.t. beoordelen van deelnemers moeten houden, zodat kwaliteit van beoordelen gewaarborgd blijft. Onderzoekt opvattingen en ideeën van interne en externe contacten, zodat zij een bijdrage kunnen leveren aan de inhoud van het BPVbeleidsplan. Bespreekt de organisatie en uitvoering van de BPV en beoordelingsactiviteiten met coachgroepsleden. Investeert in het opbouwen van contacten met coachgroepsleden, zodat de samenwerking optimaal verloopt. Presenteert de ontwikkelde beoordelingsprocedure en gaat in op vragen van coachgroepsleden. Kan de ontwikkelde beoordelingsprocedure verdedigen. Presenteert op professionele wijze de beoordelingsprocedure aan coachgroepsleden. Zorgt voor een volledig en nauwkeurig verslag conform de criteria. Toont inzet in het selecteren van bruikbare informatie, houdt rekening met het beroep waarvoor wordt opgeleid en de visie op opleiden binnen de organisatie, zodat de ontwikkelde beoordelingsprocedure aansluit bij de opleiding van de deelnemers en past binnen het BPVbeleid van de organisatie. Analyseert de beschikbare gegevens, combineert gegevens uit verschillende bronnen tot relevante informatie en maakt logische gevolgtrekkingen, waarbij rekening wordt gehouden met de uitvoerbaarheid op de werkvloer, zodat een bruikbare bijdrage wordt geleverd aan de ontwikkeling van de beoordelingsprocedure. Inventariseert de gegevens van de organisatie, de deelnemer en de onderwijsinstelling voor het opstellen van een beoordelingsprocedure. Brengt beoordelingsactiviteiten ruim van te voren in kaart. Zorgt dat het beoordelen van deelnemers in de praktijk volgens geldende afspraken en procedures kan worden uitgevoerd. Is zich bewust van het beleid en de doelen van de organisatie en heeft zicht op komende veranderingen die van invloed kunnen zijn op de beoordelingsprocedure. Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 31

32 Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 32

33 Beroepsopdracht Beroepstaak A Startbekwaam niveau Organiseren, coördineren en bewaken van het opleidingstraject Je organiseert, coördineert en bewaakt het opleidingstraject in jouw instelling Je gaat gedurende vier tot zes weken een bijdrage leveren aan het opstellen of bijstellen van het BPV-beleidsplan. Je draagt tevens zorg voor de coördinatie en de uitvoering van het BPV-beleidsplan. Hierbij wordt het volgende van je verwacht: Je inventariseert gegevens voor het BPV-beleidsplan. Je ontwikkelt een BPV-beleidsplan of je levert hieraan een bijdrage. Je coördineert en bewaakt de beoordeling. Je coördineert en bewaakt de uitvoering van het BPV-beleidsplan. Je werkt samen en stemt af met onderwijsinstellingen. Na afloop van deze beroepsopdracht schrijf je een reflectieverslag. Je laat het reflectieverslag beoordelen door je begeleider in de praktijk. De beroepsopdracht wordt beoordeeld door je begeleider in de praktijk. Als je deze beroepsopdracht uitvoert, werk je ook aan de onderstaande onderdelen van Nederlands en rekenen. Nederlands: Gesprekken voeren, luisteren, spreken, lezen, schrijven, taalverzorging en taalbeschouwing Rekenen: Getallen, verhoudingen, verbanden Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 33

34 Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 34

35 FEEDBACKFORMULIER Beroepsopdracht A Organiseren, coördineren en bewaken van het opleidingstraject Naam praktijkopleider in opleiding: Datum: Opleiding: Praktijkopleider Niveau: Startbekwaam Werkprocessen Beroepstaak A Startbekwaam niveau 1.1 Inventariseert gegevens voor het BPVbeleidsplan (E. N.) Feedback 1.2 Ontwikkelt een BPV-beleidsplan of levert hieraan een bijdrage (J. K. M. Y.) 1.3 Coördineert en bewaakt de beoordeling (B. N. Q.) 1.4 Coördineert en bewaakt de uitvoering van het BPV-beleidsplan (I. Q. Y.) 1.5 Werkt samen en stemt af met onderwijsinstellingen (E. G. H. K.) Argumentatie feedback (verplicht invullen) (Maak bij de argumentatie van de feedback gebruik van de competenties zoals benoemd in het overzicht van de beroepstaak op de volgende pagina) Datum: Naam begeleider: Naam praktijkopleider in opleiding: Handtekening: Handtekening: Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 35

36 Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 36

37 Overzicht Beroepstaak A Organiseren, coördineren en bewaken van het opleidingstraject Overzicht: beroepstaak, beroepsproducten, werkprocessen, competenties met prestatie-indicatoren Beroepstaak A Startbekwaam Beroepsproducten Werkprocessen A.1 Beoordelingsprocedure 1.3 A.2 Opleidingstraject 1.1, 1.2, 1.4, 1.5 Competenties: B. E. G. H. I. J. K. M. N. Q. Y. Competenties in de werkprocessen B. Aansturen E. Samenwerken en overleggen G. Relaties bouwen en netwerken H. Overtuigen en beïnvloeden I. Presenteren J. Formuleren en rapporteren K. Vakdeskundigheid toepassen M. Analyseren N. Onderzoeken Q. Plannen en organiseren Y. Bedrijfsmatig handelen Prestatie-indicatoren Houdt in de gaten of betrokkenen zich aan gemaakte afspraken m.b.t. beoordelen van deelnemers houden, zodat kwaliteit van beoordelen gewaarborgd blijft. Vraagt opvattingen en ideeën van interne en externe contacten, zodat zij een bijdrage kunnen leveren aan de inhoud van het BPVbeleidsplan. Bespreekt de organisatie en uitvoering van de BPV en beoordelingsactiviteiten tijdig en regelmatig met onderwijsinstelling(en), zodat er concrete afspraken worden gemaakt. Investeert in het opbouwen van contacten met onderwijsinstelling, zodat de samenwerking tussen onderwijsinstelling en het leerbedrijf optimaal verloopt. Onderhandelt met de onderwijsinstelling(en), zodat de meest optimale BPV- en beoordelingsafspraken worden gemaakt met de onderwijsinstelling(en). Presenteert op professionele wijze het BPV-beleidsplan binnen de organisatie, zodat bij de gebruikers voldoende draagvlak voor het uitvoeren van het BPV-beleidsplan ontstaat. Zorgt voor een volledige en nauwkeurige rapportage, zodat mede op basis van deze rapportage het BPV-beleidsplan vormgegeven kan worden. Toont inzet in het selecteren van bruikbare informatie, houdt rekening met het beroep waarvoor wordt opgeleid en de visie op opleiden binnen de organisatie, zodat de bijdrage aan het BPV-beleidsplan aansluit bij de opleiding van de deelnemers en past binnen het BPV-beleid van de organisatie. Analyseert de beschikbare gegevens, combineert gegevens uit verschillende bronnen tot relevante informatie en maakt logische gevolgtrekkingen, waarbij rekening wordt gehouden met de uitvoerbaarheid op de werkvloer, zodat een bruikbare bijdrage wordt geleverd aan de ontwikkeling van het BPV-beleidsplan. Inventariseert de gegevens van de organisatie, de deelnemer en de onderwijsinstelling voor het opstellen van een beoordelingsprocedure. Brengt beoordelingsactiviteiten ruim van te voren in kaart. Zorgt dat het beoordelen van deelnemers in de praktijk volgens geldende afspraken en procedures kan worden uitgevoerd. Brengt activiteiten uit het BPV-beleidsplan ruim van te voren in kaart, zodat de uitvoering van het BPV-beleidsplan succesvol verloopt. Is zich bewust van het beleid en de doelen van de organisatie en heeft zicht op komende veranderingen die van invloed kunnen zijn op het BPV-beleid, adviseert over de mogelijkheden om mensen en middelen op een zo voordelig mogelijke manier in te zetten in de BPV. Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 37

38 Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 38

39 Ondersteuningsmagazijn beroepstaak A school Organiseren, coördineren en bewaken van het opleidingstraject Naam praktijkopleider in opleiding: A1 A1 1.3 Beoordelingsprocedure (min.3) Objectief beoordelen Planning Afgerond op A1 1.3 De WACKER procedure (taal- en rekentaak) A1 1.3 Modereren (taaltaak) A1 1.3 Beoordelingsinstrumenten A1 1.3 A1 1.3 Beoordelingsprocedure ontwikkelen (taal- en rekentaak) Beoordelingsprocedure presenteren (taaltaak) A2 Opleidingstraject (min. 5) A2 1.1 Oriëntatie BPV-beleidsplan, opleidingsplan (taaltaak) A2 1.1 Opleidingsplan analyseren en aanpassen (taaltaak) A2 1.2 Planning BPV-beleidsplan(taal- en rekentaak) A2 1.3 A2 1.3 A2 1.4 A2 1.5 A2 1.5 A2 1.5 A2 1.5 Competentiegericht beoordelen (taaltaak) Beoordelingsplan (taal- en rekentaak) Het introduceren van het BPV-beleidsplan (taalen rekentaak) Kwalificatiedossier en structuur (taaltaak) Rechten en plichten Visie creëren op de beroepsgerichte kwalificatiestructuur (taaltaak) Visie op opleiden (taaltaak) Akkoord SLB Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 39

40 Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 40

41 A1 1.3 Objectief beoordelen Leerdoel Theorie Evaluatie Competenties De praktijkopleider in opleiding kan bij haar zelf, factoren benoemen die een objectieve beoordeling beïnvloeden Vind je in je studieboeken Bespreek de opdracht na met je coachgroep B. Aansturen N. Onderzoeken Q. Plannen en organiseren Activiteit Kies uit de onderstaande activiteiten twee activiteiten uit zodat je het bovenstaande leerdoel kan bereiken. Activiteit: A. Beantwoord de volgende vragen: 1. Op welke manier heb je eerder les of training gehad in observeren? Wat is je daarvan bij gebleven. 2. Heb je wel eens observatie opdrachten uitgevoerd? In welke situatie(s)? Wat was daarvan het resultaat. 3. Heb je een idee hoe je zelf waarneemt/observeert? Wat valt je snel op? 4. Wat wil je leren met betrekking tot observeren? B. Je observeert met vijf zintuigen, welke zijn dit? Welk zintuig gebruik jij het meest? Welke het minst? Verklaar wat de gevolgen hiervan kunnen zijn met betrekking tot het observeren. Ga naar of kies een ander filmpje op youtube. Hier zie je een observatie van een klas. Wat observeer je allemaal? Wat zou je zelf anders doen en waarom? C. Ga naar buiten en observeer vijf minuten een groep of een aantal mensen. Beschrijf alle observaties die je waarneemt. Denk hierbij aan uiterlijke kenmerken, emoties etc. Beschrijf nu de interpretaties die je hebt bij de waarnemingen van opdracht hierboven. Kloppen je interpretaties met de werkelijkheid? Waar maak je dat uit op? Welke factoren beïnvloeden diegene die observeert? Welke factoren waren bij jou van toepassing tijdens je observatieopdracht? Vergelijk de antwoorden met elkaar. Kijken naar de overeenkomsten en verschillen. Waar zitten de verschillen en overeenkomsten en hoe komt dat. Bediscussieer dit met elkaar. Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 41

42 A1 1.3 De WACKER procedure Leerdoel Theorie Evaluatie Competenties Taaltaak Rekentaak De praktijkopleider kan waarderen volgens de WACKER procedure WACKER procedure Maak en bespreek de opdracht met de coachgroep en plenair met de docent B. Aansturen N. Onderzoeken Q. Plannen en organiseren Je kunt deze activiteit gebruiken als taaltaak: gesprekken voeren en schrijven Je kunt deze activiteit gebruiken als rekentaak: getallen, verhoudingen, verbanden Activiteit Ga aan de hand van De WACKER procedure beoordelingsinstrumenten beoordelen uit de beroepspraktijk beoordelen. Werkwijze Neem een beoordelingsinstrument mee uit je eigen beroepspraktijk en ga dit beoordelen samen met je coachgroepsleden volgens de WACKER procedure. Beoordeel minimaal twee beoordelingsinstrumenten uit de praktijk. De WACKER procedure Belangrijk hierbij is dat er voor een gestructureerde aanpak wordt gekozen waarin waarnemen, oordelen en overleggen ieder een duidelijke plaats hebben, maar vooral ook helder van elkaar zijn te onderscheiden. Stappenplan op basis van De WACKER procedure Assessoren vormen zich een beeld van de te beoordelen beroepstaak of het portfolio en de verwachtingen ten aanzien van de deelnemer. In onderling overleg worden deze beelden uitgewisseld, zodat er intersubjectiviteit wordt ontwikkeld. 1. Waarnemen (observeren, interpreteren). Elke assessor vormt zich door bestudering van de gegevens over de deelnemer individueel een beeld van de persoon in relatie tot competenties en de beroepstaak. 2. Aantekenen. Elke assessor noteert de waarnemingen en scheidt de feitelijke informatie van interpretatie. 3. Classificeren. Elke assessor maakt voor zich op basis van het beoordelingskader een relevante ordening van de gegevens, bijvoorbeeld in de relevante competenties of beoordelingscriteria. 4. Kwantificering. Elke assessor zet de classificatie om in waardering per gehanteerde klasse. 5. Evalueren. In nauw overleg spreken de assessoren per beoordelingseenheid een voldoende of onvoldoende uit over het geheel op basis van de eigen aantekeningen en komen zij tot één oordeel. 6. Rapporteren. Assessoren maken een gezamenlijk verslag waarin de uitkomst van de evaluatie centraal staat en die onderbouwd wordt door een weergave van de meest relevante waarnemingen. Stap 1 t/m 4 doe je alleen, stap 5 en 6 met je coachgroepsleden. Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 42

43 A1 1.3 Modereren Leerdoel Theorie Evaluatie Competenties Taaltaak De praktijkopleider in opleiding kan a.d.h.v. een beoordelingsinstrument modereren. Theorie over modereren Bespreek de opdracht met je coachgroep en plenair met de docent B. Aansturen N. Onderzoeken Q. Plannen en organiseren Je kunt deze activiteit gebruiken als taaltaak: gesprekken voeren, schrijven, taalverzorging en taalbeschouwing Activiteit Ga met je coachgroep twee beoordelingsinstrumenten uit de beroepspraktijk modereren a.d.h.v. de moderatietechniek. Neem een beoordelingsprocedure uit de beroepspraktijk mee en ga deze met je coachgroep beoordelen volgens de moderatietechniek. Beschrijf het opleidingsniveau van de deelnemer in kenmerken Beschrijf wat er op dit ijkmoment verwacht wordt van de deelnemer Beschrijf waar je een advies over wilt hebben. WACKER procedure Beschrijf wat de assessor per stap doet ( zie ijkmoment procedure) Beschrijf wat de assessor nodig heeft om het portfolio te kunnen waarderen Beschrijf indien nodig, een formulier De moderatietechniek. Spelregels: Iedereen heeft gelijk Iedereen komt gelijk aanbod Samen conclusies trekken Wij (moderator(s)) vinden niks Discussie is prima maar tot op zekere hoogte Werkwijze Benoem een voorzitter, notulist en tijdbewaker De voorzitter stuurt de volgende zaken aan: Per bespreekpunt schrijft ieder het gewenste gedrag (competenties) op een papiertje, elke gedachte, elk argument schrijft een ieder op een apart velletje. Een persoon start met een korte toelichting op zijn papiertjes: wat overeenkomt leggen ze bij andere papiertjes, wat verschilt leggen ze apart Overeenkomsten worden geconstateerd, niet besproken Verschillende worden besproken Conclusies worden getrokken De notulist zet per punt op een flap: Het gewenste gedrag Overkomsten en verschillen Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 43

44 A1 1.3 Beoordelingsinstrumenten Leerdoel Theorie Evaluatie Competenties De praktijkopleider in opleiding kan van verschillende beoordelingsinstrumenten de voor en nadelen benoemen. Vind je in je studieboeken en Evalueer de opdracht met je coachgroep. B. Aansturen N. Onderzoeken Q. Plannen en organiseren Activiteit Onderzoek de verschillende beoordelingsinstrumenten en kijk wat toepasbaar is voor jouw beroepspraktijk. 1. Welke beoordelingsinstrumenten ken je? 2. Welke beoordelingsinstrumenten worden in je instelling toegepast? 3. Wat vind je zelf een prettig beoordelingsinstrument? Motiveer je keuze aan de coachgroep. 4. Wat zijn voor- en nadelen van de genoemde beoordelingsinstrumenten? Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 44

45 A1 1.3 Beoordelingsprocedure ontwikkelen Leerdoel Theorie Evaluatie Competenties Taaltaak Rekentaak De praktijkopleider in opleiding kan een beoordelingsprocedure ontwikkelen die voldoet aan de beroepsgerichte kwalificatiestructuur Vind je in je studieboeken Evalueer de opdracht met de deelnemers van de opleiding tot Praktijkopleider B. Aansturen N. Onderzoeken Q. Plannen en organiseren Je kunt deze activiteit gebruiken als taaltaak: gesprekken voeren, schrijven, taalverzorging en taalbeschouwing Je kunt deze activiteit gebruiken als rekentaak: getallen, verhoudingen, verbanden Activiteit Ga met behulp van de theorie een beoordelingsprocedure ontwikkelen die bruikbaar is binnen de beroepsgerichte kwalificatiestructuur in de beroepspraktijk Ontwikkel samen met de coachgroep een beoordelingsprocedure die toepasbaar is in de beroepspraktijk. Gebruik bij het ontwikkelen daarvan aan het kwalificatiedossier van de betreffende opleiding (bijv. Helpende Zorg en Welzijn, Verzorgende-IG, PW 3, PW 4, MMZ) uit het kwalificatiedossier van Calibris). Presenteer de beoordelingsprocedure aan de groep. Kijk voor de opdracht presenteren bij activiteit A1 1.3 Beoordelingsprocedure presenteren. Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 45

46 A1 1.3 Beoordelingsprocedure presenteren Behorend bij activiteit A1 1.3 Beoordelingsprocedure ontwikkelen Leerdoel Theorie Evaluatie Competenties Taaltaak De praktijkopleider in opleiding presenteert de beoordelingsprocedure aan de medestudenten van de opleiding tot praktijkopleider Presentatietechnieken, didactische werkvormen Evalueer de presentatie met je medestudenten B. Aansturen N. Onderzoeken Q. Plannen en organiseren Je kunt deze activiteit gebruiken als taaltaak: gesprekken voeren Activiteit Bereid je voor op de presentatie door het maken van onderstaande opdracht en verzorg met de coachgroep een presentatie van de gemaakte beoordelingsprocedure. Stel je op de hoogte van de presentatietechnieken en verschillende didactische werkvormen en integreer dit in de presentatie aan de groep. Al vertel je nog zo mooi verhaal of ben je zo beroemd, dat wil niet zeggen dat je het publiek bereikt met je presentaties. Als praktijkopleider zal je regelmatig een presentatie geven. Dit kan voor kleine groepen plaats vinden, maar soms ook bij wervingsbijeenkomsten mogelijk voor een grote groep. Voor beide bijeenkomsten geldt dat je boodschap over komt. Om te zorgen dat je boodschap overkomt, zijn een aantal onderdelen belangrijk in het verzorgen van een presentatie: - voorbereiding - gebruiken van je lichaamstaal - gebruik maken van je stem - het publiek betrekken Kijk terug naar de laatste presentatie die je hebt gegeven. Benoem factoren die sterkwaren en verbeterpunten. 1. Verklaar hoe bovenstaande punten tot stand zijn gekomen. 2. Noem 3 presentatoren die jij goed vindt en 3 slechte presentatoren. Beargumenteer je keuze door het beschrijven van de presentatietechnieken. 3. Welke positieve factoren van de presentatoren genoemd bij 3 komen overeen met literatuur? 4. Bereid de presentatie Beoordelingsprocedure voor en verzorg deze met je coachgroep. Laat je beoordelen door twee anderen. Stel je op de hoogte van de presentatietechnieken en verschillende didactische werkvormen en integreer dit in de presentatie aan de groep. Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 46

47 A2 1.1 Oriëntatie BVP-beleidsplan, opleidingsplan Leerdoel Theorie Evaluatie Competenties Taaltaak De praktijkopleider in opleiding kan verwoorden wat er in een BPV- beleidsplan (opleidingsplan) staat. Vind je in je studieboeken Bespreek je antwoorden op de vragen met je coachgroep. Vraag zo nodig verduidelijking aan de docent E. Samenwerken en overleggen N. Onderzoeken Je kunt deze activiteit gebruiken als taaltaak: gesprekken voeren en luisteren Activiteit Maak de onderstaande opdracht samen met de coachgroep. 1. Schrijf met vijf woorden op waaraan je denkt bij een opleidingsplan. 2. Formuleer het begrip opleidingsplan in maximaal drie zinnen. De woorden genoemd bij 1 mag je hierbij NIET gebruiken. 3. Verzamel informatie over opleidingsplannen/ BVP beleidsplannen via Internet. Wat valt je hierin op? 4. Maak daarvan een samenvatting en gebruik daarin de volgende woorden: Opleidingsbehoefte Competenties Budget Doelen Tijdspad Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 47

48 A2 1.1 Opleidingsplan analyseren en aanpassen Leerdoel Theorie Evaluatie Competenties Taaltaak De praktijkopleider in opleiding kan veranderingen aanbrengen in het opleidingsplan van de organisatie. Vind je in je studieboeken Bespreek de opdracht met je coachgroep. Vraag zo nodig verduidelijking aan de docent. E. Samenwerken en overleggen N. Onderzoeken Je kunt deze activiteit gebruiken als taaltaak: gesprekken voeren, luisteren en lezen Activiteit Lees onderstaande theorie. Beoordeel het opleidingsplan van jouw instelling en de opleidingsplannen van je coachgroepsleden met behulp van de onderstaande vragen en de onderstaande criteria. Een opleidingsplan bestaat uit twee onderdelen, te weten: 1. Algemeen gedeelte De inrichting van de organisatie en de leeromgeving in het leerbedrijf. Deze informatie legt u voor langere tijd vast en stelt u alleen bij wanneer uw inzichten veranderen. Hierin kunt u onder andere opnemen: de organisatiestructuur van uw bedrijf of de keten waartoe u behoort; de visie en doelstellingen van uw bedrijf omtrent het opleiden; een beschrijving van de taken en bevoegdheden van de leermeester, mentor of praktijkbegeleider en de leerling; de wijze waarop het bedrijf de begeleiding van leerlingen aanpakt; de manier waarop het bedrijf contact met het ROC onderhoudt. 2. De opleidingsplanning In de opleidingsplanning legt u de afspraken vast en formuleert u voortgangscontrole. Onderstaand een overzicht van zaken die u kunt opnemen in de opleidingsplanning. Deze informatie kan per leerling en per opleiding verschillen. Hierin kunt u onder andere opnemen: afspraken over de opleiding; afspraken over de voortgangscontrole; afspraken over de beoordeling; afspraken over bijvoorbeeld externe activiteiten (bijvoorbeeld bezoek aan leveranciers e.d.) consequenties bij het niet nakomen van de gemaakte afspraken; formulieren over afspraken en de voortgang Beoordeel aan de hand van bovenstaande criteria het opleidingsplan van jouw instelling. Welke overeenkomsten zie je? Welke verschillen? 2. Welke plaats heeft het CGO of ervaringsleren binnen het opleidingsplan van jouw instelling? Welke verbeterpunten zijn hierin volgens jou nog aan te brengen? Beargumenteer je standpunten. 3. Breng zo nodig veranderingen aan in het opleidingsplan van de organisatie, met argumentaties. Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 48

49 A Planning BPV-beleidsplan Leerdoel Theorie Evaluatie Competenties Taaltaak Rekentaak De praktijkopleider in opleiding kan een plan van aanpak maken voor het ontwikkelen van een werkplan voor een opleidingstraject. Vind je in je studieboeken. Quick-scan BPV-beleidsplan Bespreek en vergelijk met de coachgroep het plan van aanpak voor het maken van werkplan J. Formuleren en rapporteren K. Vakdeskundigheid toepassen M. Analyseren Y. Bedrijfsmatig handelen Je kunt deze activiteit gebruiken als taaltaak: gesprekken voeren, luisteren, schrijven, taalverzorging en taalbeschouwing Je kunt deze activiteit gebruiken als rekentaak: verbanden Activiteit Vul de onderstaande quick-scan BPV-beleidsplan in. Stel een plan van aanpak op voor het ontwikkelen van een werkplan voor het opleidingstraject van jou instelling. Je kunt hiervoor een keuze maken of je dit op werkeenheid doet of op een onderdeel uit het BVP-beleidsplan. Voorwaarden op organisatieniveau De organisatie heeft een BPV-beleidsplan geformuleerd (inclusief een visie op opleiden en een didactische visie). De structuur van de praktijkbegeleiding is formeel geregeld. De taken en verantwoordelijkheden van de verschillende betrokkenen bij de praktijkopleiding zijn geformuleerd en bekend in de organisatie. Hierover bestaat eenduidigheid. Voor de coördinatie/begeleiding wordt deskundig personeel (didactisch en vakinhoudelijk) ingezet (gestreefd wordt naar de juiste mensen op de juiste plaats en naar continuïteit). Voor de begeleiding (exclusief de directe begeleiding op de werkplek) is tijd/formatie beschikbaar. Voor de begeleiding van de leerling is een BPVwerkplan beschikbaar. Betrokkenen begeleiden vanuit dezelfde (didactische) visie. Rondom de begeleiding is een duidelijke overlegstructuur afgesproken (betrokkenen, doel, frequentie, onderwerpen). De communicatie tussen de organisatie en het ROC is geregeld. Er bestaat zicht op het leerproces van de leerling bij Aanwezig? ja/nee Actualisatie op BKS? ja/nee Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 49

50 diverse betrokkenen. Er bestaat een relatie tussen het aantal beschikbaar gestelde BPV-plaatsen en de behoefte aam toekomstig gekwalificeerd personeel. Voor de aanname van leerlingen bestaan duidelijke criteria. De kwaliteit van de begeleiding wordt regelmatig getoetst/geëvalueerd. Voorwaarden voor praktijkopleiders en werkbegeleiders Zij kennen de opleiding die de leerlingen volgen (doel, inhoud, eisen van ROC, materiaal, examinering). Zij hebben een gelijkwaardig opleidingsniveau aan dat van de leerling. Zij zijn/worden didactisch geschoold voor hun taak. Zij zijn bekend met de principes van de BKS en van ervaringsleren en kunnen dit toepassen. Zij beschikken over didactische instrumenten voor de begeleiding. Zij krijgen ondersteuning en feedback in de organisatie. Voorwaarden voor het leerproces van de leerlingen De leerling kan opwerken met de begeleider (roostertechnische relatie). Zij is in principe boventallig (bij de BOL). Zij neemt deel aan werkoverleg, cliëntenbespreking, centraal overleg. Zij heeft een introductiegesprek. Zij ontvangt een introductieprogramma. Zij heeft een inwerkperiode. Zij krijgt inzage in dossiers (voor zover relevant voor het behalen van leerdoelen). Zij volgt klinische lessen, presentaties, bijscholingen. Zij heeft een portfolio, POP, PAP, leercontract/bpvovereenkomst: afspraken over fasering leerproces, planning leerdoelen, stages, wie begeleidt en wanneer, gesprekkencyclus. Zij heeft valide en betrouwbare beoordelingsmomenten met de daarbij behorende beoordelingsinstrumenten. Aanwezig? ja/nee Actualisatie op BKS? ja/nee Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 50

51 A2 1.3 Competentiegericht beoordelen Leerdoel Theorie Evaluatie Competenties Taaltaak De praktijkopleider in opleiding kan vertellen wat competentiegericht beoordelen inhoud en benoemen wat de voor- en nadelen zijn Artikel: competentiegericht beoordelen in de praktijk Bespreek en maak de opdracht met de coachgroep en vraag zo nodig verduidelijking aan de docent. En presenteer dit aan de groep B. Aansturen N. Onderzoeken Q. Plannen en organiseren Je kunt deze activiteit gebruiken als taaltaak: gesprekken voeren Activiteit Lees het artikel van Calbiris over competentiegericht beoordelen. Bespreek wat volgens jou competentie beoordelen is met de coachgroep en wat betekent dit voor jouw beroepspraktijk. Wat zijn hiervan de voor- en nadelen. Presenteer de bevindingen aan de gehele groep. Kijk voor het artikel op de site van het kenniscentrum van Calibris en ga naar onderwijsdocumenten en tik in bij zoek beoordelen, Ga daarna naar lees, klik daarop en ga dan naar het PDF bestand competentiegericht beoordelen. Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 51

52 A2 1.3 Beoordelingsplan Leerdoel Theorie Evaluatie Competenties Taaltaak Rekentaak De praktijkopleider in opleiding kan een beoordelingsplan maken op werkeenheid. Presenteer dit aan de gehele groep. B. Aansturen N. Onderzoeken Q. Plannen en organiseren Je kunt deze activiteit gebruiken als taaltaak: gesprekken voeren, schrijven, taalverzorging en taalbeschouwing Je kunt deze activiteit gebruiken als rekentaak: getallen, verhoudingen, verbanden Activiteit Maak met de coachgroep een BPV- beoordelingsplan op werkeenheid gericht op de kerntaken, de werkprocessen en de competenties. Je mag hier bij één van de leerbedrijven uit de coachgroep als voorbeeld nemen. Kijk voor het artikel op de site van het kenniscentrum van Calibris en ga naar onderwijsdocumenten en tik in bij zoek beoordelen, Ga daarna naar lees, klik daarop en ga dan naar het PDF bestand werken met een beoordelingsplan. Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 52

53 A2 1.4 Het introduceren van het BPV- beleidsplan Leerdoel Theorie Evaluatie Competenties Taaltaak Rekentaak De praktijkopleider in opleiding presenteert het (werkplan) BPV-beleidsplan. Vind je in je studieboeken Na de presentatie in de groep J. Formuleren en rapporteren K. Vakdeskundigheid toepassen M. Analyseren Y. Bedrijfsmatig handelen Je kunt deze activiteit gebruiken als taaltaak: gesprekken voeren en spreken Je kunt deze activiteit gebruiken als rekentaak: getallen, verhoudingen, verbanden Activiteit BPV-beleidsplan (werkplan) introduceren met je coachgroep aan je medegroepsgenoten.. Je gaat het BPV-beleidsplan (werkplan) introduceren bij de doelgroep ( je medegroepsleden) Daarvoor doe je het volgende: BPV-beleidsplan (werkplan) bespreken met de coachgroep Doelgroep vaststellen Afstemmen van de introductie Middelen kiezen Het BPV-beleidsplan (werkplan) presenteren Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 53

54 A2 1.5 Kwalificatiedossier en structuur Leerdoel Theorie Evaluatie Competenties Taaltaak De praktijkopleider in opleiding kan na het bestuderen van het kwalificatiedossier de structuur benoemen en presenteren. het didactische werkvormenboek Piet Hoogeveen en Jos Winkels Bespreek je bevindingen met de coachgroep. Vraag zo nodig verduidelijking aan de docent. E. Samenwerken en overleggen G. Relaties bouwen en netwerken H. Overtuigen en beïnvloeden K. Vakdeskundigheid toepassen Je kunt deze activiteit gebruiken als taaltaak: gesprekken voeren en luisteren Activiteit Ga met je coachgroep het KD van de praktijkopleider bestuderen en presenteer dat met een PowerPoint en toegepaste opdrachten aan de groep. Voor het uitleggen van het KD aan de groep maak je gebruik een PowerPoint en van 2 á 3 didactische werkvormen. Je mag ook een keuze maken om een van de beroepstaken A, B, C of D eruit te lichten voor de toegepaste opdrachten. Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 54

55 A2 1.5 Rechten en plichten Leerdoel Theorie Evaluatie Competenties De praktijkopleider in opleiding kan uitleggen wat erin een onderwijsoverkomst en BPV-overeenkomst staat geschreven m.b.t. de rechten en plichten van de deelnemer, de school en van het leerbedrijf. Onderwijsovereenkomst en BVP-overeenkomst. Bespreek met je coachgroep de rechten en plichten van de onderwijsoverkomst en de BPV-overeenkomst. E. Samenwerken en overleggen G. Relaties bouwen en netwerken H. Overtuigen en beïnvloeden K. Vakdeskundigheid toepassen Activiteit Bekijk met je coachgroep de beide overeenkomsten en bespreek welke rechten en plichten er zijn t.a.v. deze twee documenten als deelnemer en als school en als leerbedrijf. Maak hierbij gebruik van verschillende onderwijsovereenkomsten en BVP- overkomsten van de scholen waar je leerbedrijf bij is aangesloten. Kijk welke verschillen en overeenkomsten er zijn en bespreek hiervan de voor - en nadelen. Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 55

56 A2 1.5 Visie creëren op de beroepsgerichte kwalificatiestructuur Leerdoel Theorie Evaluatie Competenties Taaltaak De praktijkopleider in opleiding kan verwoorden wat de gevolgen van de beroepsgerichte kwalificatiestructuur zijn binnen de organisatie. Presenteer de uitkomsten aan de gehele groep. E. Samenwerken en overleggen G. Relaties bouwen en netwerken H. Overtuigen en beïnvloeden K. Vakdeskundigheid toepassen Je kunt deze activiteit gebruiken als taaltaak: gesprekken voeren en luisteren Activiteit Maak met de coachgroep de onderstaande opdracht en presenteer de bevindingen aan de gehele groep. Verzamel zoveel mogelijk informatie over de beroepsgerichte kwalificatiestructuur Probeer een antwoord te vinden op de volgende vragen: 1. Wat zijn de gevolgen van de beroepsgerichte kwalificatiestructuur voor mijn opleiding? 2. Wat zijn de gevolgen van de beroepsgerichte kwalificatiestructuur voor mijn werkzaamheden als praktijkopleider? 3. Wat zijn de gevolgen van de beroepsgerichte kwalificatiestructuur voor mijn deelnemers? 4. Wat zijn de gevolgen van de beroepsgerichte kwalificatiestructuur voor mijn organisatie? Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 56

57 A2 1.5 Visie op opleiden Leerdoel Theorie Evaluatie Competenties Taaltaak De praktijkopleider in opleiding kan zijn eigen visie verwoorden op het beroep van de praktijkopleider. Bespreek de opdracht na met de leden van je coachgroep. E. Samenwerken en overleggen G. Relaties bouwen en netwerken H. Overtuigen en beïnvloeden K. Vakdeskundigheid toepassen Je kunt deze activiteit gebruiken als taaltaak: gesprekken voeren en luisteren Activiteit Lees onderstaande tekst. Zoek via internet welke visies er op opleiden bestaan en formuleer dan met je coachgroep een visie op het beroep van praktijkopleider. Persoonlijke visie ontwikkelen Voorbeeld: Jacqueline werkte als communicatiemanager bij verschillende grote bedrijven. Ze vond dat ze in haar baan te veel de belangen van haar organisatie moest verdedigen. "Eerlijk zijn duurt het langst", dacht ik vaak. "Ik vond organisaties erg defensief. En dat terwijl de top van de organisatie vaak de mond vol had van klantgerichtheid." Inmiddels heeft ze besloten haar waarden centraal te stellen en een eigen communicatieadviesbureau te beginnen. "Nu doe ik het op de manier die ik belangrijk vind. Ik verdien nu wel wat minder, maar heb veel meer plezier in mijn werk." Veel mensen zijn op zoek naar wat ze werkelijk belangrijk vinden. Werken voor geld en status alleen is niet inspirerend genoeg. Als je een persoonlijke visie hebt, heb je die passie gevonden. Je weet wat je wilt en waarom je dat wilt. Wat is een persoonlijke visie? Een persoonlijke visie is het bewustzijn van wat echt belangrijk voor je is, vertaald in een concreet beeld van wat je wilt bereiken. Een persoonlijke visie komt van binnenuit, je kunt je er met hart en ziel voor inzetten. Vanuit die visie kun je dan kijken naar je sterke en zwakke punten. Wat moet je dan ontwikkelen? Een goede termijn voor een persoonlijke visie is ongeveer vijf jaar. Doordat je werkt aan iets wat je belangrijk vindt en het pad erheen structureert, ervaar je vaak flow. Hoe ontwikkel je een persoonlijke visie? Je begint met door te ontdekken wat echt belangrijk voor je is. Sommige mensen weten dat al, en zijn dus al een eind op weg. Voor anderen is dat lastiger. Je moet de nodige zelfkennis opdoen. Je zult meestal over een behoorlijke dosis levens- en werkervaring moeten beschikken om die vraag voor jezelf te kunnen beantwoorden. Ook als je die ervaring al wel hebt, is het niet altijd makkelijk. Als je je bijvoorbeeld veel en lang hebt aangepast aan wat je dacht dat anderen belangrijk vinden (en dat doen heel veel mensen) kan het lastig zijn om te bedenken: maar wat wil ik? Zoeken naar wat je echt wilt Zeker als je aan het begin van je carrière staat, zul je moeten ontdekken door te ervaren. Je formuleert eigenlijk steeds een hypothetische visie (een soort proefvisie), maar moet accepteren dat die soms moet worden aangepast. Wat je dacht dat je leuk en belangrijk vond, blijkt het in mindere mate te zijn. Of er zitten andere kanten aan die toch niet bij je passen. Dat is een leerproces. Steeds een stukje wijzer krijg je helderder voor ogen wie je bent en wat je wilt bereiken. Yoeri: "Ik ging bij een gemeente werken, omdat ik het belangrijk vond iets met mijn maatschappelijke betrokkenheid te doen. Integratie en armoede waren echt mijn thema s. Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 57

58 Na zes jaar werken als beleidsmedewerker kwam ik erachter dat ik niet op de goede plek zat om iets met mijn idealen te doen. Het was allemaal veel te abstract. Inmiddels werk ik alweer een paar jaar als maatschappelijk werker. Ik help mensen die in de problemen zitten om hun leven weer op de rails te krijgen. Dat ligt me beter." Jezelf vragen stellen Er is een aantal vragen die je jezelf kunt stellen, die je op het spoor brengen van wat echt belangrijk voor je is, bijvoorbeeld: Wie bewonder je en waarom? Voorbeeld: je bewondert een oude schoolvriend omdat hij het gedurfd heeft zijn baan op te zeggen en zijn eigen bedrijf op te richten. Wat bewonder je daar dan in? Zijn lef om te gaan voor wat hij echt wil? De zelfstandigheid die hij wint door zijn eigen bedrijf? Het feit dat hij een eigen bedrijf heeft? Kortom: wat zegt die bewondering over jou? En over jouw wensen? Waar word of werd je echt enthousiast van? Wat is of was dat precies en waarom werd je daar zo enthousiast van? Denk terug aan een project of activiteit waar je echt enthousiast van werd, en waar je je echt betrokken bij voelde. Zie het voorbeeld van Philip, in het kader. Philip: "Ik was ooit verantwoordelijk voor de organisatie van het kerstfeest in ons bedrijf. We waren met een hele leuke club en zijn echt bezig geweest met het vormgeven van een mooie kerstgedachte: vrolijkheid, warmte en verbondenheid. Ik vind verbondenheid en warmte heel belangrijke waarden. Daarnaast was de manier van samenwerken in onze feestcommissie helemaal top. Iedereen had zijn eigen inbreng, en zonder dat iemand de leiding had, organiseerden we heel mooi feest. Nu ik bezig ben met het denken over een nieuwe baan, is juist dit voorbeeld heel belangrijk voor me. Ik denk erover in de verpleging te gaan en iets te doen aan de geestelijke verzorging van zieke of oude mensen. Het warmte bieden aan mensen die het nodig hebben, inspireert me. Ook de organisatie waarin ik dat doe is belangrijk. Een sterke teamgeest zorgt ervoor dat ik geïnspireerd mijn werk kan blijven doen." Tips Als je deze vragen beantwoordt, blijf net zo lang 'waarom' of 'wat' vragen tot je op een punt komt dat je er echt iets bij voelt. Kom tot jouw essentie! Wees creatief in het stellen van vragen. Verzin er zelf eens paar die je verder kunnen brengen. Doe ook eens iets wat je nog nooit hebt gedaan. Ga naar een museum, loop eens een moskee binnen. Door met nieuwe situaties in aanraking te komen, stimuleer je jezelf in het denken over wat je leuk en belangrijk vindt. Als je serieus aan de slag wilt met het ontwikkelen van je persoonlijke visie, kun je steun/hulp zoeken. Vaak zul je merken dat je hulp of een leidraad nodig hebt bij het ontwikkelen en ontdekken ervan. Al is het alleen maar iemand die goed luistert en je zo nu en dan de goede vragen stelt. Je kunt kiezen voor coaching, door bijvoorbeeld een loopbaancoach in te schakelen. Of koop een goed boek dat je door het proces heen loodst (zoals Loopbaanzelfsturing van Ariaan Hogendijk). Wat houd je tegen bij het ontwikkelen van een persoonlijke visie? Zeg de volgende zin hardop: Ik kan mijn leven precies zo inrichten als ik dat wil. Dat geldt zowel voor mijn werk, mijn relaties, als de wereld om mij heen. Geloof je het? Wat zegt jouw stem binnenin? Ja, maar dat kan ik helemaal niet. (machteloosheid) Wat een onzin, zo werkt dat niet. (ontkennen van je eigen verantwoordelijkheid) Ik ben het niet waard, ik verdien dat niet. (minderwaardigheid) De genoemde antwoorden zijn voorbeelden van ontwijkingstrategieën. Ze houden je tegen in het doen wat je wilt en te bereiken wat je wilt bereiken. 1. Gevoel van machteloosheid Als je iets (nog) niet kunt wat je eigenlijk wel zou willen kunnen, zijn er twee dingen die je kunt doen. Je kunt ervan balen dat je het niet kan. Vervolgens leg je je daarbij neer. Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 58

59 Je kunt er ook voor kiezen het te leren. Dat betekent vaak niet dat je dat morgen meteen kunt. Als je de tijd neemt en weet waarvoor je het doet, kun je bijna alles leren. Zeker als het ook nog eens belangrijk voor je is. 2. Gevoel van minderwaardigheid Een andere reden waarom mensen blijven hangen in een situatie waarin ze zich niet gelukkig voelen, is omdat ze denken dat ze niet meer verdienen. Ze zijn nou eenmaal niet meer waard dan dit, vinden ze. 3. Ontkenning Als je erkent dat je zelf veel invloed hebt op wat je bereikt hebt, betekent dat ook dat je zelf veroorzaakt hebt waar je nu bent. Dat is vaak lastig om te erkennen. Het liefst geven we anderen of de omstandigheden de schuld. Als je dit blijft doen, voorkom je dat je ooit het heft in eigen hand gaat nemen. Wat kun je dan wel doen? Je kunt ernaar streven steeds je vermogen om die resultaten tot stand te brengen die je echt belangrijk vindt. Je kunt ernaar streven te blijven leren. En beter te worden in die resultaten halen die je belangrijk vindt. Valkuilen bij het realiseren van je persoonlijke visie Er zijn een aantal valkuilen die verhinderen dat je je doel in het oog blijft houden en blijft volgen. We sommen er een aantal op: Negatief motiveren. Sommige mensen motiveren zichzelf door zich angst en zorgen aan te praten. Wat gebeurt er als ze het doel niet bereiken? Dat stimuleert hen om door te gaan. Op een gegeven moment gaan die angst en zorgen een eigen leven leiden. Het zorgt ervoor dat je je doel uit het oog verliest. Je doel naar beneden bijstellen. Als je een doel hebt gesteld, kan het frustrerend zijn dat het behalen ervan zo lang duurt. Een natuurlijke neiging is om je doel wat naar beneden bij te stellen, waardoor de frustratie afneemt. Daarmee verliest je doel ook zijn kracht en zijn waarde. Middelen verwarren met het doel. Als je vraagt aan een marketing manager wat zijn doel in zijn werk is, zal vaak het antwoord zijn: 'het vergroten van het marktaandeel van ons bedrijf'. Vraag jij: 'Waarom?' 'Dan halen we hogere winsten.' 'Waarom?' 'Dan kunnen we zelfstandig blijven en niet overgenomen worden.' 'Waarom is dat zo belangrijk?' 'Dan kunnen we onze klanten blijven helpen op de manier die wij belangrijk vinden.' De volgende vraag die je kunt stellen is: wat is dat dan? Het vergroten van het marktaandeel en het behalen van winst, zijn dus afgeleide doelen van iets wezenlijkers. Als je je oorspronkelijke doelen niet formuleert, kun je ze kwijtraken. In het geval van de marketing manager: die kan zich volledig gaan inzetten voor winstgevendheid en de vergroting van het marktaandeel. Het doel erachter de keuze om op de manier die voor hem zo belangrijk is, de klant te bedienen raakt steeds meer op de achtergrond. Hij heeft het middel tot doel verheven. Bovendien: als je je doel op het goede niveau benoemt, blijken er vaak meerdere wegen naar Rome te leiden. Je zou, in het geval van de marketing manager, een ander bedrijf kunnen zoeken, dat er dezelfde waarden op nahoudt, en daarmee samen gaan werken om een sterkere positie te krijgen. Persoonlijke visie in een organisatie Als je een persoonlijke visie hebt, betekent dat niet automatisch dat je een eigen bedrijf hoeft te beginnen, al kan dat natuurlijk wel. Je kunt ook goed je eigen visie realiseren als die aansluit op de visie van je afdeling en de organisatievisie. Sommige organisaties vinden het ook heel belangrijk dat je een eigen visie en eigen doelen hebt. Het is dan wel belangrijk dat ze passen in de visie en doelen van de organisatie. Andere organisaties hebben geen expliciete visie of verwarren doelen met middelen. Wat doe je dan? Vraag jezelf af of je huidige baan de plek is om je persoonlijke visie te realiseren. Als dat niet zo is, wat houdt je tegen om iets anders te gaan doen? Praat met anderen over jouw persoonlijke visie op de baan, wat er voor jou belangrijk in is. Dat is vaak heel inspirerend voor anderen, en kan werken als een olievlek. Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 59

60 Welke competenties heb je nodig voor een persoonlijke visie? Creativiteit: om je visie te ontdekken en te realiseren, moet je creatief zijn. Creativiteit gaat over oorspronkelijke ideeën en oplossingen. Jij bent zelf die oorsprong. Nieuwsgierigheid: willen weten hoe iets echt in elkaar zit, zowel in de buitenwereld als bij jezelf. Niet genoegen nemen met een half antwoord. Omgevingsbewustzijn: je bent geïnteresseerd in de wereld om je heen. Je weet wat er speelt op bijvoorbeeld je vakgebied en politiek en maatschappelijk terrein. Daar kies je bewust je positie en rol in. Durf en onafhankelijkheid: je doet niet wat anderen doen, maar maakt je eigen keuzes en durft je eigen richting kiezen. Doorzettingsvermogen: ook als het even niet goed gaat, geef je niet op. Eerlijkheid: je neemt anderen en vooral jezelf niet in de maling. Leervermogen: je kiest waarin je je wilt ontwikkelen en hoe je dat gaat doen. Verantwoordelijkheid: je neemt de verantwoordelijkheid voor je doelen en daarmee voor je eigen geluk en succes. Avontuurlijkheid: je onderneemt een tocht waarin je jezelf en de wereld gaat ontdekken. Daar heb je een behoorlijke dosis avontuurlijkheid voor nodig. Bron: Senge, P.M., De vijfde discipline, de kunst en praktijk van de lerende organisatie, Scriptum management Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 60

61 Ondersteuningsmagazijn beroepstaak A praktijk Organiseren, coördineren en bewaken van het opleidingstraject Naam praktijkopleider in opleiding: A1 Beoordelingsprocedure (min. 1) A1 1.3 Coördineren en bewaken van de beoordeling (taal- en rekentaak) A2 Opleidingstraject (min. 2) A2 1.1 Inventariseren gegevens BPV-beleidsplan (taaltaak) A2 1.2 BPV-beleidsplan ontwikkelen (taal- en rekentaak) A2 1.4 Uitvoering BPV-beleidsplan (taal- en rekentaak) A2 1.5 Samenwerken met onderwijsinstellingen Akkoord begeleider praktijk Planning Afgerond op Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 61

62 Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 62

63 A1 1.3 Praktijk Coördineren en bewaken van de beoordeling Leerdoel Theorie Evaluatie Competenties Taaltaak Rekentaak De praktijkopleider in opleiding is in staat om de beoordeling van de deelnemers binnen de organisatie succesvol te coördineren en te bewaken. De praktijkopleider in opleiding houdt daarbij rekening met de overeengekomen kaders met de onderwijsinstelling en de visie, mogelijkheden en wensen van de organisatie. Eigen keuze. Evalueer met je begeleider in de praktijk. B. Aansturen N. Onderzoeken Q. Plannen en organiseren Je kunt deze activiteit gebruiken als taaltaak: gesprekken voeren, schrijven, taalverzorging en taalbeschouwing Je kunt deze activiteit gebruiken als rekentaak: getallen, verhoudingen, verbanden Activiteit Je coördineert en bewaakt de ontwikkelingsgerichte en examinerende beoordeling van deelnemers in de praktijk. Je let daarbij op kaders, overeengekomen met de onderwijsinstelling en de visie, mogelijkheden en wensen van de organisatie. Je maakt een periodiek planning voor de beoordeling van deelnemers. Je legt vast welke deelnemer waarop wordt beoordeeld, op welke manier de deelnemer wordt beoordeeld, waar de beoordeling plaats gaat vinden, wie de beoordeling uit gaat voeren en wanneer. Je legt vast wat de consequenties zijn van een onvoldoende beoordeling. Je onderhandelt, indien nodig, over de noodzakelijke randvoorwaarden in de eigen organisatie voor het kunnen realiseren van geplande ontwikkelingsgerichte en examinerende beoordelingen. Je signaleert knelpunten en onderneemt daarop actie. Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 63

64 A2 1.1 Praktijk Inventariseren gegevens BPV-beleidsplan Leerdoel Theorie Evaluatie Competenties Taaltaak De praktijkopleider in opleiding is in staat om de gegevens die nodig zijn voor het opstellen van het BPV-beleidsplan te inventariseren. De praktijkopleider in opleiding betrekt hierbij interne en externe contacten. Vind je in je studieboeken Evalueer met je begeleider in de praktijk. Evalueer ook de taaltaak: mondelinge taalvaardigheid. E. Samenwerken en overleggen N. Onderzoeken Je kunt deze activiteit gebruiken als taaltaak: gesprekken voeren, luisteren en lezen Activiteit Je inventariseert gegevens voor het opstellen van het BPV-beleidsplan. Je zoekt gegevens waarmee je de aansluiting tussen theorie en praktijk kan optimaliseren. Je inventariseert de belangen van de organisatie, de deelnemers en de onderwijsinstelling. Je inventariseert de gewenste en benodigde randvoorwaarden en bestaande richtlijnen en afspraken. Je benadert interne en externe contacten die een bijdrage kunnen leveren aan de inhoud van het BPV-beleidsplan. Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 64

65 A2 1.2 Praktijk BPV-beleidsplan ontwikkelen Leerdoel Theorie Evaluatie Competenties Taaltaak Rekentaak De praktijkopleider in opleiding is in staat om een bruikbare bijdrage te leveren aan het BPV-beleidsplan, gebaseerd op de uitgevoerde inventarisatie, dat past binnen het BPV-beleid van de organisatie en dat op de werkvloer uitvoerbaar is. Vind je in je studieboeken Evalueer met je begeleider in de praktijk. J. Formuleren en rapporteren K. Vakdeskundigheid toepassen M. Analyseren Y. Bedrijfsmatig handelen. Je kunt deze activiteit gebruiken als taaltaak: gesprekken voeren, luisteren, schrijven, taalverzorging en taalbeschouwing Je kunt deze activiteit gebruiken als rekentaak: getallen, verhoudingen, verbanden. Activiteit Je ontwikkelt (of levert in samenwerking met collega s en/of management een bijdrage aan de ontwikkeling) een BPV-beleidsplan voor de voorbereiding, uitvoering en evaluatie van de leertrajecten in de BPV. Je zorgt ervoor dat de informatie in het BPV-beleidsplan voor alle betrokkenen toegankelijk is. Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 65

66 A2 1.4 Praktijk Uitvoering BPV-beleidsplan Leerdoel Theorie Evaluatie Competenties Taaltaak Rekentaak De praktijkopleider in opleiding is in staat om de uitvoering van het BPV-beleidsplan binnen de organisatie succesvol te coördineren en te bewaken. De praktijkopleider in opleiding creëert door middel van introductieactiviteiten draagvlak bij de gebruikers in de organisatie. Vind je in je studieboeken Evalueer met je begeleider in de praktijk. Evalueer ook de rekentaak: verbanden. I. Presenteren Q. Plannen en organiseren Y. Bedrijfsmatig handelen. Je kunt deze activiteit gebruiken als taaltaak: gesprekken voeren en spreken Je kunt deze activiteit gebruiken als rekentaak: getallen, verhoudingen, verbanden Activiteit Je coördineert en bewaakt de uitvoering van het BPV-beleidsplan. Je organiseert introductieactiviteiten voor werkbegeleiders en leidinggevenden om draagvlak bij de gebruikers in de organisatie te creëren. Je plant, regelt en bespreekt met betrokkenen wie welke activiteit gaat uitvoeren. Je controleert of alle activiteiten uit het BPV-beleidsplan worden uitgevoerd. Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 66

67 A2 1.5 Praktijk Samenwerken met onderwijsinstellingen Leerdoel Theorie Evaluatie Competenties De praktijkopleider in opleiding is in staat om succesvol samen te werken en af te stemmen met onderwijsinstellingen, zodat concrete afspraken worden gemaakt over de BPV en de beoordeling van deelnemers. Vind je in je studieboeken. Evalueer met je begeleider in de praktijk. E. Samenwerken en overleggen G. Relaties bouwen en netwerken H. Overtuigen en beïnvloeden K. Vakdeskundigheid toepassen Activiteit Je bouwt contacten op met onderwijsinstellingen om te komen tot een goede organisatie en uitvoering van de BPV en je onderhoudt deze contacten. Je werkt samen met de onderwijsinstelling(en) aan de uitvoering en beoordeling van de BPV. Je stemt theorie en praktijk inhoudelijk af met de onderwijsinstelling. Je neemt kennis van de eisen, wensen en verwachtingen van de onderwijsinstelling en geeft aan wat de (on)mogelijkheden binnen de organisatie zijn. Je maakt concrete afspraken over het aantal deelnemers en de periode(s) waarin de deelnemers de BPV doen. Je maakt afspraken over de beoordeling van de deelnemer en de activiteiten die de organisatie hiervoor ontplooit. Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 67

68 Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 68

69 Beroepsopdracht Beroepstaak B Beginnend niveau Organiseren, coördineren en bewaken van het leertraject van de deelnemer Je voert een beoordelingsgesprek met een deelnemer en een werkbegeleider in een simulatie op school In een simulatie op school voer je een beoordelingsgesprek met een deelnemer en een werkbegeleider aan de hand van een zelf opgestelde casus uit de praktijk. In de casus beschrijf je kort hoe de selectie en aanname van de deelnemer is verlopen en hoe de introductieprocedure is verlopen. Ook beschrijf je op welke manier je als praktijkopleider de deelnemer hebt ondersteund bij het opstellen van haar/zijn individuele leerplan en het leertraject (max. 3 A4). Daarnaast beschrijf je de rol van de deelnemer en de werkbegeleider (max. 1 A4) Je legt de casus voorafgaand aan de simulatie ter goedkeuring voor aan je SLB. Coachgroepsleden nemen de rol van deelnemer en werkbegeleider op zich tijdens de simulatie, zij krijgen vooraf de gelegenheid om de casus te lezen. Hierbij wordt het volgende van je verwacht: Je beschrijft hoe je een bijdrage levert aan de selectie en aanname van deelnemers. Je beschrijft hoe je de nieuwe deelnemers introduceert. Je beschrijft hoe je de deelnemers ondersteunt bij het opstellen van hun individuele leerplan. Je beschrijft hoe je het leertraject van de deelnemers ondersteunt en bewaakt. Je voert een beoordelingsgesprek met een deelnemer in een simulatie waarbij je de verschillen tussen mensen respecteert, zodat de deelnemer objectief wordt beoordeeld. Na afloop van de simulatie krijg je feedback van je SLB en coachgroepsleden. Na afloop van deze beroepsopdracht schrijf je een reflectieverslag. Je laat het reflectieverslag beoordelen door twee coachgroepsleden. Lever de volgende materialen in bij je SLB: Het verslag met daarin de casus Het reflectieverslag De beoordeling van je reflectieverslag door twee coachgroepsleden Het beoordelingsformulier bij de beroepsopdracht De beroepsopdracht wordt beoordeeld door je SLB. Als je deze beroepsopdracht uitvoert, werk je ook aan de onderstaande onderdelen van Nederlands en rekenen. Nederlands: Gesprekken voeren, luisteren, spreken, schrijven, taalverzorging en taalbeschouwing Rekenen: Getallen, verhoudingen, verbanden Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 69

70 Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 70

71 FEEDBACKFORMULIER Beroepsopdracht B Organiseren, coördineren en bewaken van het leertraject van de deelnemer Naam praktijkopleider in opleiding: Datum: Opleiding: Praktijkopleider Niveau: Beginner Werkprocessen Beroepstaak B Beginnend niveau 2.1 Draagt bij aan selectie en aanname van deelnemers (E. F. I.) Feedback 2.2 Introduceert deelnemers (I. Q.) 2.3 Ondersteunt deelnemers bij het opstellen van hun individuele leerplan (C. R.) 2.4 Ondersteunt en bewaakt het leertraject van deelnemers (C. D. J. Q. R.) 2.5 Beoordeelt deelnemers (E. F. J. K. N. T.) Argumentatie feedback (verplicht invullen) (Maak bij de argumentatie van de feedback gebruik van de competenties zoals benoemd in het overzicht van de beroepstaak op de volgende pagina) Datum: Naam begeleider: Naam praktijkopleider in opleiding: Handtekening: Handtekening: Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 71

72 Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 72

73 Overzicht Beroepstaak B Organiseren, coördineren en bewaken van het leertraject van de deelnemer Overzicht: beroepstaak, beroepsproducten, werkprocessen, competenties met prestatie-indicatoren Beroepstaak B Beginner Beroepsproducten Werkprocessen B1 Presentatie van het leerbedrijf 2.1 B2 Advies 2.1 B3 Introductieplan 2.2 B4 Beoordelingsgesprek 2.5 B5 Coachingstraject bij leerplan 2.3, 2.4 Competenties: C. D. E. F. I. J. K. N. Q. R. T. Competenties in de werkprocessen C. Begeleiden D. Aandacht en begrip tonen E. Samenwerken en overleggen F. Ethisch en integer handelen I. Presenteren J. Formuleren en rapporteren K. Vakdeskundigheid toepassen N. Onderzoeken Q. Plannen en organiseren R. Op de behoeften en verwachtingen van de klant richten T. Instructies en procedures opvolgen Prestatie-indicatoren op beginnerniveau Beschrijft hoe zij/hij de deelnemer adviezen geeft voor het opstellen van het individuele leerplan een houdt daarbij rekening met de leerstijl, leer- en begeleidingsbehoefte van de deelnemer, zodat de individuele deelnemer een passend individueel leerplan kan opstellen. Luistert (in de simulatie) aandachtig als de deelnemer iets naar voren brengt, zodat de deelnemer zich gehoord voelt tijdens het beoordelingsgesprek. Beschrijft hoe zij/hij een gefundeerd advies geeft bij het wel of niet aannemen van deelnemers. Beschrijft hoe kennismakingsgesprekken worden gevoerd, waarbij de verschillen tussen mensen worden gerespecteerd, zodat alle potentiële deelnemers objectief worden beoordeeld. Presenteert zichzelf tijdens het beoordelingsgesprek (in de simulatie) op professionele en representatieve wijze. Zorgt voor een volledig en nauwkeurig verslag conform de criteria. Toont (in de simulatie) vaktechnisch inzicht in het hanteren van observatie- vraag- en interview technieken. Interpreteert gegevens correct en kent aan prestaties van de deelnemer een objectief waardeoordeel toe. Heeft (in de simulatie) snel door wanneer het beoordelen van de deelnemer niet volgens plan verloopt, weet oorzaken helder te krijgen en zoekt naar relevante mogelijkheden, gericht op het verbeteren van het beoordelen van de deelnemer, zodat de kwaliteit van het beoordelen blijft voldoen aan gemaakte afspraken. Plant en organiseert de simulatie en zorgt dat betrokkenen tijdig over de benodigde informatie beschikken. Beschrijft hoe zij/hij wensen en leervragen van de deelnemer in relatie tot de (on)mogelijkheden van de organisatie en eisen van de onderwijsinstelling achterhaald, zodat het leerplan zoveel mogelijk aan ieders verwachtingen voldoet. Houdt zich aan de criteria zoals vermeld in de beroepsopdracht. Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 73

74 Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 74

75 Beroepsopdracht Beroepstaak B Startbekwaam niveau Organiseren, coördineren en bewaken van het leertraject van de deelnemer Je organiseert, coördineert en bewaakt het leertraject van twee tot vier (nieuwe) deelnemers in jouw instelling Je gaat twee tot vier (nieuwe) deelnemers in jouw instelling begeleiden vanaf het moment van selectie tot minimaal drie en maximaal zes maanden na de start van het leerproces. Hierbij wordt het volgende van je verwacht: Je levert een bijdrage aan de selectie en aanname van één of meer deelnemers. Je introduceert de nieuwe deelnemers. Je ondersteunt de deelnemers bij het opstellen van hun individuele leerplan. Je ondersteunt en bewaakt het leertraject van de deelnemers. Je voert een beoordelingsgesprek met de deelnemers. Na afloop van deze beroepsopdracht schrijf je een reflectieverslag. Je laat het reflectieverslag beoordelen door je begeleider in de praktijk. De beroepsopdracht wordt beoordeeld door je begeleider in de praktijk. Als je deze beroepsopdracht uitvoert, werk je ook aan de onderstaande onderdelen van Nederlands en rekenen. Nederlands: Gesprekken voeren, luisteren, spreken, schrijven, taalverzorging en taalbeschouwing Rekenen: Getallen, verhoudingen, verbanden Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 75

76 Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 76

77 FEEDBACKFORMULIER Beroepsopdracht B Organiseren, coördineren en bewaken van het leertraject van de deelnemer Naam praktijkopleider in opleiding: Datum: Opleiding: Praktijkopleider Niveau: Startbekwaam Werkprocessen Beroepstaak B Startbekwaam niveau 2.1 Draagt bij aan selectie en aanname van deelnemers (E. F. I.) Feedback 2.2 Introduceert deelnemers (I. Q.) 2.3 Ondersteunt deelnemers bij het opstellen van hun individuele leerplan (C. R.) 2.4 Ondersteunt en bewaakt het leertraject van deelnemers (C. D. J. Q. R.) 2.5 Beoordeelt deelnemers (E. F. J. K. N. T.) Argumentatie feedback (verplicht invullen) (Maak bij de argumentatie van de feedback gebruik van de competenties zoals benoemd in het overzicht van de beroepstaak op de volgende pagina) Datum: Naam begeleider: Naam praktijkopleider in opleiding: Handtekening: Handtekening: Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 77

78 Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 78

79 Overzicht Beroepstaak B Organiseren, coördineren en bewaken van het leertraject van de deelnemer Overzicht: beroepstaak, beroepsproducten, werkprocessen, competenties met prestatie-indicatoren Beroepstaak B Startbekwaam Beroepsproducten Werkprocessen B1 Presentatie van het leerbedrijf 2.1 B2 Advies 2.1 B3 Introductieplan 2.2 B4 Beoordelingsgesprek 1.3, 2.5 B5 Coachingstraject bij leerplan 2.3, 2.4 Competenties: C. D. E. F. I. J. K. N. Q. R. T. Competenties in de werkprocessen C. Begeleiden D. Aandacht en begrip tonen E. Samenwerken en overleggen F. Ethisch en integer handelen I. Presenteren J. Formuleren en rapporteren K. Vakdeskundigheid toepassen N. Onderzoeken Q. Plannen en organiseren Prestatie-indicatoren Geeft de deelnemer adviezen voor het opstellen van het individuele leerplan een houdt daarbij rekening met de leerstijl, leer- en begeleidingsbehoefte van de deelnemer, zodat de individuele deelnemer een passend individueel leerplan kan opstellen. Luistert aandachtig als de deelnemer iets naar voren brengt, zodat de deelnemer zich gehoord voelt tijdens het leertraject. Geeft een gefundeerd advies bij het wel of niet aannemen van deelnemers. Bespreekt het verloop en de eindbeoordeling van de deelnemer met de opleidingsinstelling. Voert kennismakingsgesprekken, waarbij de verschillen tussen mensen worden gerespecteerd, zodat alle potentiële deelnemers objectief worden beoordeeld. Gaat vertrouwelijk om met beoordelingsgegevens. Presenteert zichzelf en het leerbedrijf in het kennismakings- en/of introductiegesprek op professionele en representatieve wijze. Verwerkt en registreert de voortgang/wijziging in het leertraject van de deelnemer accuraat, zodat de voortgang nauwkeurig gevolgd en bewaakt kan worden. Formuleert gegevens eenduidig en zorgt voor correcte en volledige rapportage van beoordelingsgegevens. Toont vaktechnisch inzicht in het hanteren van observatie- vraag- en interview technieken. Interpreteert gegevens correct en kent aan prestaties van de deelnemer een objectief waardeoordeel toe. Heeft snel door wanneer het beoordelen van deelnemers niet volgens plan verloopt, weet oorzaken helder te krijgen en zoekt naar relevante mogelijkheden, gericht op het verbeteren van het beoordelen van deelnemers in de praktijk, zodat de kwaliteit van het beoordelen blijft voldoen aan gemaakte afspraken. Ontwikkelt een introductieplan, waarin doelstellingen worden geformuleerd en introductieactiviteiten gepland, zodat nieuwe deelnemers snel wegwijs zijn in de organisatie. Bewaakt de voortgang van het leerproces en de leerprestaties van de deelnemer en kan monitoren of de deelnemer zich voldoende ontwikkelt. Brengt beoordelingsactiviteiten ruim van te voren in kaart. Zorgt dat het beoordelen van deelnemers in de praktijk volgens geldende afspraken en procedures kan worden uitgevoerd. Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 79

80 Competenties in de werkprocessen R. Op de behoeften en verwachtingen van de klant richten T. Instructies en procedures opvolgen Prestatie-indicatoren Achterhaalt wensen en leervragen van de deelnemer in relatie tot de (on)mogelijkheden van de organisatie en eisen van de onderwijsinstelling, zodat het leerplan zoveel mogelijk aan ieders verwachtingen voldoet. Stemt de ondersteuning af op wensen en behoeften van de deelnemer. Houdt zich bij het verzamelen en registreren van de beoordelingsgegevens aan de geldende afspraken en procedures, zodat op basis van de gegevens een waardeoordeel aan de prestaties kan worden toegekend. Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 80

81 Ondersteuningsmagazijn beroepstaak B school Organiseren, coördineren en bewaken van het leertraject van de deelnemer Naam praktijkopleider in opleiding: B1 Presentatie leerbedrijf (min. 4) B1 2.1 Communicatieve vaardigheden (taaltaak) Planning Afgerond op B1 2.1 B1 2.1 B1 2.1 B1 2.1 B1 2.1 Presenteren, de theorie Presenteren zonder powerpoint Presentatie en feedback (taaltaak) Presenteren van een foto (taaltaak) Presentatie leerbedrijf (taaltaak) B1 2.1 Werving 1 B1 2.1 Werving 2 B2 Advies (min. 2) B2 2.1 Discussiëren (taaltaak) B2 2.1 B2 2.1 B2 2.1 Intervisie (taaltaak) Selecteren van deelnemers, theorie Selectie van sollicitatiebrieven B3 Introductieplan (min. 1) B3 2.2 Introductiegesprek (taaltaak) B3 2.2 Introductieplan B4 Beoordelingsgesprek (min. 2) B4 2.5 Beoordelen objectiviteit B4 2.5 B4 2.5 B4 2.5 Beoordelingsinstrument beoordelen (taal- en rekentaak) Beoordelingsgesprek voeren (taaltaak) Conflicthantering, test Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 81

82 Ondersteuningsmagazijn beroepstaak B school Organiseren, coördineren en bewaken van het leertraject van de deelnemer Naam praktijkopleider in opleiding: B5 Coachingstraject bij leerplan (min. 3) B5 2.3 Persoonlijke leerdoelen formuleren (taal- en rekentaak) B5 2.3 Opstellen individueel leerplan (taal- en rekentaak) B5 2.4 Begeleidingsstijlen B5 2.4 B5 2.4 Culturele diversiteit Motivatie en faalangst Akkoord SLB Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 82

83 B1 2.1 Communicatieve vaardigheden Leerdoel Theorie Evaluatie Competenties Taaltaak De praktijkopleider in opleiding kan weergeven wat communicatieve vaardigheden zijn en hoe ze worden toegepast Vind je in je studieboeken Met de coachgroepsleden. Er is een antwoordmodel beschikbaar. Vraag zo nodig verduidelijking aan de docent. E. Samenwerken en overleggen F. Ethisch en integer handelen I. Presenteren Je kunt deze activiteit gebruiken als taaltaak: gesprekken voeren, luisteren en spreken Activiteit Zoek in de literatuur en/of op internet ( verder naar informatie over communicatieve vaardigheden. Beantwoord de onderstaande vragen. 1. Noem tien verschillende gespreksmodellen. 2. Noem tien verschillende soorten vragen, leg uit wat voor soort vraag het is en geef een voorbeeld. 3. Wat betekent LSD? Onderstaande vragen kom je vaak tegen. Probeer zelf eens te bedenken welk doel er achter deze vragen zit en wat de vragensteller verkeerd doet. 1. Wat is er niet goed aan ons bedrijf? 2. Ik wil eigenlijk graag de notulen snel hebben. Gaat dat jou eventueel lukken? 3. Je voelt je niet zo lekker hè? Wat is er nu eigenlijk met je? Zal ik even koffie voor je halen? 4. Vind je niet dat je gewoon op een andere baan moet solliciteren? 5. Vind jij de baas ook niet ontzettend slordig? 6. O, dus je hebt het nog niet opgelost. Zal ik het dan maar overnemen? 7. Wil je dat overleg verzetten naar morgen, of zullen we Jan er toch maar bij vragen en het dan volgende week doen? 8. O ja, dat heb ik ook wel eens gehad. Vond jij ook niet dat Hoe gaat het nou vandaag? Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 83

84 B1 2.1 Presenteren, de theorie Leerdoel Theorie Evaluatie Competenties De praktijkopleider in opleiding kan de basisregels voor een goede presentatie beschrijven. Zelf zoeken in de literatuur of op internet. Met de coachgroepsleden. Er is een antwoordmodel beschikbaar. Vraag zo nodig verduidelijking aan de docent. E. Samenwerken en overleggen F. Ethisch en integer handelen I. Presenteren Activiteit Zoek in de literatuur en/of op internet naar informatie over presentatietechnieken. Stel een top tien op met de basisregels voor een goede presentatie. Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 84

85 B1 2.1 Presenteren zonder Powerpoint Leerdoel Theorie Evaluatie Competenties De praktijkopleider in opleiding is in staat om haar mening weer te geven over het geven van een presentatie met of zonder Powerpoint. Presenteren zonder plaatjes. De perfecte presentatie in tien stappen door Fred Akkema. Bespreek je antwoorden op de vragen met je coachgroepsleden. Vraag zo nodig verduidelijking aan de docent. E. Samenwerken en overleggen F. Ethisch en integer handelen I. Presenteren Activiteit Beantwoord de onderstaande vragen en lees daarna het artikel. Beantwoord ten slotte de vragen die na het artikel worden gesteld. Vragen 1. Als je naar een presentatie luistert, gaat je voorkeur dan uit naar een presentatie met of zonder PowerPoint presentatie? Motiveer je antwoord. 2. Als je een presentatie moet geven gaat je voorkeur dan uit naar een presentatie met of zonder PowerPoint presentatie? Motiveer je antwoord. 3. Wat maakt een presentatie voor jou boeiend om naar te luisteren? 4. Neem een presentatie die je hebt bijgewoond in gedachten: wat heb je van deze presentatie onthouden? Hoe komt dat denk je? Presenteren zonder plaatjes. De perfecte presentatie in tien stappen Auteur: Fred Akkerma Zet die beamer uit! Powerpoint-presentaties lijken het ideale middel om de zenuwen van de presentator te beheersen. Dankzij de wonderen der techniek weten we de aandacht volledig op het projectiescherm te vestigen en niet op de verteller. Nederlanders zijn nou eenmaal geen redenaars. Dat zit niet in onze genen. Althans: niet in onze opvoeding en opleiding. De bijdrage Presenteren zonder plaatjes van een jaar terug zorgde voor veel reacties. Veelal eensgezind. Eens, maar hoe moet het dan wel? was de strekking. In de discussie die daarop volgde werden heel wat goede voorzetten gedaan. Vandaar nu het vervolg: de perfecte presentatie in tien stappen. 1. De wet van de drie V s: Voorbereiden, voorbereiden, voorbereiden Trap niet in de valkuil dat doe ik wel even. Presentaties en voordrachten zijn zelden boeiend. Ze zijn saai, langdradig, bevatten teveel informatie en/of missen richting. Oorzaak: te weinig voorbereiding. Een goede voorbereiding betekent: doelstelling formuleren; doelgroep identificeren en daar de boodschap en wijze van presenteren op aanpassen. En jawel: uitgebreid voor de spiegel staan c.q. oefenen voor uw familieleden. U denkt misschien: Maar dat doen mensen die ik wel eens zie presenteren ook niet. Juist! Daarom zijn de meeste presentaties, voordrachten en speeches ook zo dodelijk saai. Zie het als een voordeel: met een goede voorbereiding kunt u gemakkelijk scoren. Voorbereiden betekent ook: geen geklungel met draden, sheets en niet-werkende beamers. Als u hulpmiddelen gebruikt, zorg dat u alles van tevoren heeft getest. 2. Uw doelstelling: emotioneren Kennisoverdracht is vrijwel nooit de basisdoelstelling van een presentatie. Kennis komt van papier, een opleiding, uit 1-op1-gesprekken, uit vergaderingen of contact. Maar niet uit presentaties. Daarvoor is het middel veel te vluchtig. Natuurlijk: uw verhaal moet inhoudelijk stevig zijn, maar om een klik te krijgen met uw publiek is meer nodig. Gebruik uw presentatie om een mindset te creëren, te enthousiasmeren, te overtuigen, te prikkelen, te ergeren (niet aan u zelf natuurlijk), jawel: te emotioneren. Is de interesse eenmaal gewekt, Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 85

86 dan reikt u na uw presentatie een informatieve reader uit, voorzien van uw visitekaartje. Liever nog maakt u natuurlijk direct na de presentatie al de nodige afspraken. Voorbeeld Een uitgever van een toonaangevend vaktijdschrift werd vaak uitgenodigd om een presentatie te geven over mogelijkheden van samenwerken en adverteren. De man nam geen sheets, beamer of spiekbriefje mee. Hij schoof bij zijn gezelschap aan en ging met hen op anekdotische wijze praten over interessante interviews die in het blad hadden gestaan ( Oh, u kent hem? ), de goede relaties die hij onderhield met captains of industry en de gelegenheden waar hij zijn klanten regelmatig tegenkwam. In feite zei hij: tot dat wereldje kunt u ook toetreden. Een scherpe offerte neerleggen, allerlei verkoopargumenten opnoemen bleek nauwelijks nodig. Het afgeven van de tariefkaart volstond. 3. Wees emotionerend Als uw doelstelling emotioneren is, vereist dat emotionerende eigenschappen van u als presentator. Da s andere koek dan u druk te maken of u de volledige tekst en alle 23 sheets er wel binnen 15 minuten doorheen krijgt. Vergeet even de boodschap die u wilt overdragen en richt u op uw publiek. Wie zijn het, hoe kijken ze tegen u en uw boodschap aan en welk effect wilt u bereiken? Is het enthousiasme? Wees dan enthousiast, maar niet voordat u heeft bepaald hoe uw publiek erbij zit. Denk aan de cabaretier die de bühne beklimt en honderden verwachtingsvolle, maar kritische mensen tegenover zich heeft. De cabaretier maakt een klapper van een grap en plots zijn de geesten collectief gereinigd. De toon is gezet. Humor werkt bevrijdend. U bereikt ermee dat uw toehoorders zich volledig openstellen voor uw boodschap. Kies bij het overbrengen van een ernstige boodschap overigens voor de omgekeerde volgorde. Begin ernstig en gebruik humor ter relativering. Bent u niet grappig? Geen nood, gebruik dan een hulpmiddel. Een cartoon van Fokke & Sukke uit de NRC of een Dilbert-stripje uit de De Telegraaf. Een anekdote of inside mopje kan ook. Soms is de sfeer onder uw gehoor ernstig; sla de humor-variant dan wijselijk over. Niks pijnlijker dan humor die niet aankomt of verkeerd wordt begrepen. Gebruik uw professionaliteit. Iemand die weet waarover hij praat maakt altijd indruk. Voorbeeld De directeur van een groot technisch bedrijf spreekt een grote groep economiestudenten toe om ze te interesseren voor een loopbaan in de techniek. Hij begint met een sheet, waarop staat Dit is de laatste sheet. Leuk iedereen lacht. De directeur heeft zich ingeleefd in de clichés die onder studenten leven over zijn sector en gaat ze één voor één langs en bevestigt dat ze allemaal waar zijn: Techneuten zijn saai, techniek is ingewikkeld en er zijn veel te weinig vrouwen. Tegelijkertijd vertelt hij welke leuke dingen hij daardoor mee heeft gemaakt. Grote deals ( die techneut had het nog steeds over bits en bytes, terwijl ik miljoenen zat binnen te slepen ) en spannende situaties ( Als het fout was gegaan had het een minister de kop gekost ). De studenten evalueerden het college vrijwel zonder uitzondering zeer goed. Het bedrijf kreeg in de maanden erop ruim honderd open stageverzoeken en de jaren erop, dat hij weer sprak zat de collegezaal afgeladen vol. Over arbeidsvoorwaarden, functies en doorgroeimogelijkheden heeft hij het nooit gehad. 4. Gebruik uw lichaamstaal Hoe u overkomt wordt hoofdzakelijk bepaald door uw lichaamstaal, weten we van de goeroes van het neuro linguïstisch programmeren. Niet uw woorden, maar de manier waarop u ze uitspreekt, uw houding, uw mimiek, uw oogopslag en uw bewegingen vestigen de belangrijkste indruk. Vuistregel is: pas uw lichaamstaal en intonatie aan aan de emotie die u wilt overbrengen. Als u iets ernstigs wilt benadrukken, zet dan de tijd even stil om indruk te maken. Sta stil, laat een stilte vallen, kijk uw toehoorders indringend aan en spreek met veel klemtonen. Drie miljoen Euro Verlies. Zodra u in de oplossingensfeer komt, verandert u uw lichaamstaal en intonatie volledig: u beweegt, maakt gebaren en spreekt vlot, zelfverzekerd en met enthousiasme. Wees niet bang iets geks te doen. Een HBO-student ging tijdens een oersaaie en langdradige presentatie over strategisch management plotseling Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 86

87 op de tafel staan om een scene uit de cup-a-soup reclame na te doen. Hij liet daarmee - letterlijk- een onvergetelijke indruk achter. Vergeet ook uw kleding niet: U bent wie u bent, natuurlijk, maar als u een presentatie houdt heeft u doorgaans te maken met mensen die u niet of onvoldoende kennen. Anders had u wel face-to-face met ze aan tafel gezeten. Kleedt u daarom onberispelijk, trek uw beste pak aan. Gebruik het Sinterklaas-effect, een bisschop die altijd gekleed is in een indrukwekkend gewaad. Zelfs de grootste macho voelt zich even klein als die bij Sint Nicolaas op schoot wordt gevraagd, nietwaar? Zelfs als Sinterklaas de verklede buurman is. 5. De magie van het getal drie Uit reclameonderzoek is bekend dat een reclame-uiting pas goed beklijft nadat die drie keer is getoond. Waarom zou dat bij presentaties anders zijn? Herhaal uw boodschap minstens drie keer, al dan niet verpakt in andere bewoordingen. Herhaal niet alleen uw boodschap drie keer, maar maak nog meer gebruik van de magie van het getal drie. De menselijke geest kan maar moeilijk meer dan drie dingen tegelijk aan. Herinnert u zich nog hoe lastig het was om op school rijtjes te onthouden? Juist. Mik daarom altijd op drie: behandel maximaal drie onderwerpen, geef drie krachtige argumenten, drie voorbeelden en als u toch sheets gebruikt: niet meer dan drie bullets per sheet. 6. Verzin oneliners Uw presentatie is al succesvol als uw toehoorders één aspect van uw presentatie oppikken en onthouden. Wees uw publiek daarbij behulpzaam en zorg voor oneliners (niet meer dan drie dus) die beklijven. Een oneliner is iets anders dan een motto. Een oneliner bevat in heel korte bewoordingen doch heel concreet uw belangrijkste boodschap, terwijl een motto vooral in algemene bewoordingen uw doelstelling weergeeft. Oneliners verzinnen is moeilijk. Een hulpmiddel kan zijn u zelf de koppenmaker van een krant te wanen. Verzin de krantenkop boven uw betoog en voilà! Voorbeelden van oneliners zijn: Met dit softwaresysteem gaan verkopers meer verkopen, marketeers meer in de markt zetten en controllers meer controllen, Elke dag die we wachten met de introductie van dit product laten we Euro aan omzet lopen en Met meer kinderopvangplaatsen investeert u niet alleen in tevreden medewerkers maar ook in tevreden kinderen. Bij die laatste kan een sheet met een vrolijk kindergezichtje wel functioneel zijn trouwens. 7. Sheets: JA; Bullets: NEE In het eerste deel van Presenteren zonder plaatjes werd betoogd dat sheets (of nog erger: door beamers geprojecteerde powerpointplaten) de aandacht afleiden. Hoe vaak heeft u gehoord: Ik heb nou toch een interessante sheetpresentatie gezien? Nooit waarschijnlijk. Uw toehoorders onthouden niet uw sheets, maar u. Dat betekent niet dat plaatjes geen effect hebben, integendeel. Maar alleen als ze uw verhaal versterken. Vermijd daarom tekstsheets, die leiden maar af. Gebruik waar nodig grafieken, situatieschetsen, een foto of een cartoon. Voor de rest zet u de apparatuur gewoon uit. Het gaat immers om uw verhaal. Denk aan de directeur die bij het begin van zijn presentatie een sheet op de overheadprojector legde met daarop Dit is de laatste sheet (zie voorbeeld onder 3) 8. Wijk af Doe iets wat uw toehoorders niet verwachten. Laat de tafels verzetten, geef iedereen een 3- D-bril, gebruik geheimtaal in uw reader, introduceer een nieuwe term, maak iets kapot, film de reacties van uw toehoorders, zeg dat u er eigenlijk geen zin in hebt, geef een cadeautje weg. Wijk af en de aandacht is geheel en al op u gevestigd. Voorbeeld Een productmanager had voorafgaand aan een productintroductie een schijnwerper geplaatst op de deur, speelde spannende muziek af maar in plaats van door de deur binnen te komen, bleek de man al in het publiek te zitten, precies aan de andere kant van de zaal. Kan iemand de muziek en die schijnwerper uitzetten, dan kan ik aan mijn verhaal beginnen. Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 87

88 9. Vermijd discussies over individuele belangen Interactie tijdens een presentatie is goed. Maar vermijd dat toehoorders hun individuele belangen gaan verdedigen en vooral met elkaar gaan discussiëren. Ja, maar kan het niet goedkoper? of Kunnen we dit niet combineren met mijn lopende project? of nog erger: Mijn afdeling doet al iets soortgelijks. Het is verleidelijk en lijkt alleszins redelijk om tijdens of na een presentatie te gaan onderhandelen. Maar het is dom! Een one-to-many onderhandeling verliest u altijd. Vermijd dat soort discussies zorgvuldig en maak persoonlijke vervolgafspraken om tegemoet te komen aan individuele belangen. 10. Hanteer de standaard presentatieregels Deze stappen zijn niet bedoeld om bestaande presentatiewetten te vervangen. Ze dienen alleen ter aanvulling. Aloude principes hebben niet aan waarde ingeboet: formuleer een heldere doelstelling, zorg voor een verhaal met kop, romp en staart, spreek in duidelijke en korte bewoordingen, vermijd details, presenteer niet alleen, maar communiceer en interacteer. En natuurlijk: kijk niet naar het beeldscherm, maar naar uw publiek. Vragen 5. Kijk je na het lezen van dit artikel anders naar een PowerPoint Presentatie? Motiveer je antwoord. 6. Wat heb je geleerd van dit artikel? Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 88

89 B1 2.1 Presentatie en feedback Leerdoel Theorie Evaluatie Competenties Taaltaak De praktijkopleider in opleiding is in staat om een presentatie van min. 5 en max. 10 min. te geven over een zelfgekozen onderwerp. Zelf zoeken in de literatuur of op internet. Met je coachgroepsleden en de docent. Evalueer ook de taaltaak: mondelinge taalvaardigheid. E. Samenwerken en overleggen F. Ethisch en integer handelen I. Presenteren Je kunt deze activiteit gebruiken als taaltaak: gesprekken voeren, luisteren en spreken Activiteit Bereid je voor op een presentatie van min. 5 en max. 10 min. over een zelfgekozen onderwerp. Geeft 2 à 3 punten aan waarop je beoordeeld wilt worden. Geef de presentatie in de coachgroep. Twee coachgroepsleden geven feedback volgens de sandwich methode (positief, aandachtspunten (constructief), positief), op de vooraf aangegeven punten. De docent vult zo nodig aan. Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 89

90 B B1 2.1 Presenteren van een foto Leerdoel Theorie Evaluatie Competenties Taaltaak De praktijkopleider in opleiding is in staat om na een korte voorbereiding een korte presentatie te geven. Geef zo n presentatie, dat je er zelf met plezier naar zou luisteren Met je coachgroepsleden en de docent. Evalueer ook de taaltaak: mondelinge taalvaardigheid. E. Samenwerken en overleggen F. Ethisch en integer handelen I. Presenteren Je kunt deze activiteit gebruiken als taaltaak: gesprekken voeren, luisteren en spreken Activiteit De docent heeft een mapje met foto s of kaarten. Zoek een foto uit die je aanspreekt en bereid je voor op een korte presentatie van maximaal 3 minuten. Presenteer de foto/kaart in de coachgroep. Evalueer de presentatie met je coachgroepsleden en de docent. Evalueer aan de hand van de volgende punten: 1. Spreek rustig 2. Spreek duidelijk 3. Kijk de groep aan 4. Bewaak de tijd Evalueer de presentatie door eerst zelf te vertellen: wat ging goed, wat kan de volgende keer beter? Evalueer vervolgens met je coachgroepsleden en de docent aan de hand van bovenstaande punten. Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 90

91 1 2.1 Presentatie leerbedrijf Leerdoel Theorie Evaluatie Competenties Taaltaak De praktijkopleider in opleiding is in staat om een presentatie van het eigen leerbedrijf te geven. Zelf zoeken in de literatuur of op internet. Met je coachgroepsleden en de docent. Evalueer ook de taaltaak: mondelinge taalvaardigheid. E. Samenwerken en overleggen F. Ethisch en integer handelen I. Presenteren Je kunt deze activiteit gebruiken als taaltaak: gesprekken voeren, luisteren en spreken Activiteit Bereid je voor op een presentatie over het eigen leerbedrijf. Geeft 2 à 3 punten aan waarop je beoordeeld wilt worden. Geef de presentatie in de coachgroep. Twee coachgroepsleden geven feedback volgens de sandwich methode (positief, aandachtspunten (constructief), positief), op de vooraf aangegeven punten. De docent vult zo nodig aan. Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 91

92 B1 2.1 Werving 1 Leerdoel Theorie Voorbereiding Evaluatie Competenties De praktijkopleider in opleiding is in staat om aandachtspunten bij de werving van BBL-ers en stagiaires te benoemen. Zoek in de literatuur of op internet naar informatie over werving. Zorg voor de werving- en selectieprocedure voor stagiaires en/of BBL-ers uit de eigen instelling. Bespreek de antwoorden op de vragen met je coachgroepsleden. Vraag zo nodig verduidelijking aan je docent. E. Samenwerken en overleggen F. Ethisch en integer handelen I. Presenteren Activiteit Beantwoord de onderstaande vragen en bespreek je antwoorden daarna met je coachgroepsleden. 1. Op welke manieren kun je nieuwe deelnemers voor de BBL of stagiaires werven? Bedenk minsten zes manieren. 2. Aan welke criteria dient de werving van nieuwe BBL-ers of stagiaires volgens jou te voldoen? 3. Op welke wijze zou de wervingsprocedure voortijdige uitval van deelnemers kunnen voorkomen? Motiveer je antwoord. 4. Hoe vindt de werving van nieuwe BBL-ers of stagiaires in je eigen instelling plaats? Zijn er verbeterpunten? Motiveer je antwoord. 5. Wat is jouw rol als praktijkopleider bij de werving van nieuwe deelnemers/stagiaires? Ben je hier tevreden over? Motiveer je antwoord. 6. Zijn er verbeterpunten voor de wervingsprocedure van je eigen instelling, zo ja welke? Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 92

93 B1 2.1 Werving 2 Leerdoel Theorie Evaluatie Competenties De praktijkopleider in opleiding is in staat om de werving van nieuwe BBL-ers of stagiaires vorm te geven. Werving- en selectieprocedure voor stagiaires en/of BBL-ers uit de eigen instelling. Vraag feedback op je product aan coachgroepsleden en de docent. E. Samenwerken en overleggen F. Ethisch en integer handelen I. Presenteren Activiteit Ontwerp met je coachgroepsleden een advertentie, een flyer, een poster, een filmpje of kies een andere vorm om deelnemers of stagiaires te werven voor de eigen instelling Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 93

94 B2 2.1 Discussiëren Leerdoel Theorie Evaluatie Competenties Taaltaak De praktijkopleider in opleiding is in staat om een actieve bijdrage te leveren aan een beroepsinhoudelijke discussie. Vind je in je studieboeken Evalueer met je coachgroepsleden. Vraag zo nodig verduidelijking aan de docent. E. Samenwerken en overleggen F. Ethisch en integer handelen I. Presenteren Je kunt deze activiteit gebruiken als taaltaak: gesprekken voeren, luisteren en spreken Activiteit Bestudeer de theorie. Plan een discussie met je coachgroepsleden. Stel een discussieleider aan en wissel tijdens de discussie van rol. Discussieer met elkaar aan de hand van de onderstaande stelling of bedenk zelf stellingen die te maken hebben met de beroepsinhoud. Stellingen: Een praktijkopleider kan op fulltime basis 25 deelnemers begeleiden. Een parttimer naar rato. Op een afdeling waar onderbezetting is, moeten leerlingen worden overgeplaatst als de (werk)begeleiding onvoldoende is Een deelnemer met een onvoldoende stagebeoordeling hoeft dat op de nieuwe stageplek niet te vertellen. Daardoor raken werkbegeleiders maar bevooroordeeld. Iedere beroepsbeoefenaar kan werkbegeleider zijn. Dat is een onderdeel van het vak. Een praktijkopleider bewaakt het leerproces van de deelnemer en hoeft dus niet de inhoud van het beroep te kennen Deelnemers die competentiegericht zijn opgeleid hebben na de opleiding minder kennis dan traditioneel opgeleide deelnemers Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 94

95 B2 2.1 Intervisie Leerdoel Theorie Evaluatie Competenties Taaltaak De praktijkopleider in opleiding is in staat om een actieve bijdrage te leveren aan een intervisie bijeenkomst. Vind je in je studieboeken Evt. Jeroen Hendriksen, Intervisie bij werkproblemen. Nelissen, Baarn, 2005 Evalueer met je coachgroepsleden. Vraag zo nodig verduidelijking aan de docent. E. Samenwerken en overleggen F. Ethisch en integer handelen I. Presenteren Je kunt deze activiteit gebruiken als taaltaak: gesprekken voeren, luisteren en spreken Activiteit Bestudeer de theorie. Zet voor- en nadelen van de verschillende intervisie methoden op een rij. Organiseer een intervisie bijeenkomst met je coachgroepsleden. Kies met elkaar een intervisie methode. Houd een intervisie bijeenkomst Je kunt desgewenst een volgende intervisie bijeenkomst houden en een andere methode gebruiken. Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 95

96 B2 2.1 Selecteren van deelnemers, theorie Leerdoel Theorie Voorbereiding Evaluatie Competenties De praktijkopleider in opleiding is in staat om de theorie over het selecteren van deelnemers in eigen worden weer te geven. Vind je in je studieboeken Zorg voor de werving- en selectieprocedure voor stagiaires en/of BBL-ers uit de eigen instelling. Evalueer met je coachgroepsleden. Vraag zo nodig verduidelijking aan de docent. E. Samenwerken en overleggen F. Ethisch en integer handelen I. Presenteren Activiteit Bestudeer de theorie. Stel met je coachgroepsleden selectiecriteria op voor BBL-ers of stagiaires. Maak onderscheid tussen objectieve en subjectieve criteria. Beschrijf de rol van de praktijkopleider bij de selectie. Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 96

97 B2 2.1 Selectie van sollicitatiebrieven Leerdoel Theorie Voorbereiding Evaluatie Competenties De praktijkopleider in opleiding is in staat om een selectie van stagiaires/bbl deelnemers te maken uit voorbeeldbrieven op basis van vooraf opgestelde criteria. Vind je in je studieboeken Zorg voor de werving- en selectieprocedure voor stagiaires en/of BBL-ers uit de eigen instelling. Evalueer de gemaakte keuzes met je coachgroepsleden. Vraag zo nodig verduidelijking aan de docent. Evalueer ook de taaltaak: mondelinge taalvaardigheid. E. Samenwerken en overleggen F. Ethisch en integer handelen I. Presenteren. Activiteit Stel met je coachgroepsleden selectiecriteria op voor BBL-ers of stagiaires. Maak onderscheid tussen objectieve en subjectieve criteria. Vraag voorbeeldbrieven aan de docent. Beoordeel de brieven aan de hand van de criteria en bepaal welke deelnemers/stagiaires wel en welke niet worden aangenomen. Motiveer je keuze mondeling. Evalueer de keuzes met je coachgroepsleden. Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 97

98 B3 2.2 Introductiegesprek Leerdoel Theorie Evaluatie Competenties Taaltaak De praktijkopleider in opleiding is in staat om in een simulatie een introductiegesprek te voeren met een deelnemer. Vind je in je studieboeken Evalueer het de simulatie met je coachgroepsleden. Vraag zo nodig verduidelijking aan de docent. I. Presenteren Q. Plannen en organiseren Je kunt deze activiteit gebruiken als taaltaak: gesprekken voeren, spreken, schrijven, taalverzorging en taalbeschouwing Activiteit Voer in een simulatie een introductiegesprek met een deelnemer. Schrijf een casus over de introductie van een nieuwe deelnemer (BOL of BBL). Beschrijf de rollen van deelnemer en werkbegeleider. Stel van te voren criteria op waaraan het gesprek dient te voldoen. In de simulatie nemen twee coachgroepsleden de rol van deelnemer en werkbegeleider op zich, zelf heb je de rol van praktijkopleider. Indien mogelijk wordt de simulatie geobserveerd door coachgroepsleden. Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 98

99 B3 2.2 Introductieplan Leerdoel Theorie Voorbereiding Evaluatie Competenties De praktijkopleider in opleiding is in staat om te beargumenteren of het introductieplan van de eigen instelling voldoet aan de voorwaarden of dat het moet worden bijgesteld. Vind je in je studieboeken Zorg voor het introductieplan van de eigen instelling. Met de coachgroepsleden. Vraag zo nodig verduidelijking aan de docent. I. Presenteren Q. Plannen en organiseren Activiteit Lees de theorie door. Zoek verdere informatie op internet of in de literatuur. Bekijk met je coachgroepsleden of het introductieplan van jullie eigen instelling voldoet aan de voorwaarden zoals beschreven in de literatuur. Stel met elkaar het ideale introductieplan op. Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 99

100 B4 2.5 Beoordelen objectiviteit Leerdoel Theorie Evaluatie Competenties De praktijkopleider in opleiding kan aan de hand van beweringen zijn eigen objectiviteit beoordelen. Vind je in je studieboeken Evalueer met je coachgroepsleden. Vraag zo nodig verduidelijking aan de docent F. Ethisch en integer handelen J. Formuleren en rapporteren K. Vakdeskundigheid toepassen Activiteit Lees de 26 beweringen door en zet een rondje om de bewering die bij jou past en beantwoord daarna de twee vragen aan het eind. Een beoordelingsgesprek bestaat uit een aantal onderdelen. Tijdens het gesprek gebruikt je als houvast een beoordelingsformulier. Je kunt ook de functie- en taakomschrijving van de leerling en eventueel het verslag van het vorige beoordelingsgesprek bij de hand houden. Om tot een objectieve beoordeling te komen zijn tevens je waarneming en observaties met de daarbij behorende interpretaties cruciaal. Vragen als Kan ik de attitude wel beoordelen? of Hoe beoordelen we zo objectief mogelijk? passeren regelmatig de revue. Jan Van Haaren, Agogische gespreksvoering heeft de onderstaande lijst gemaakt met 26 beweringen in zijn boek. 1. Zeg ik hoe ik het vind te beoordelen 2. Stel ik me autoritair op 3. Ben ik erg functioneel 4. Weet ik wat ik te zeggen heb 5. Overdonder ik anderen 6. Duld ik geen tegenspraak 7. Luister ik slecht 8. Praat ik erg druk 9. Heb ik geen aandacht voor de andere persoon 10. Voel ik mij zelden competent 11. Doe ik alle moeite de scherpe kanten te verzachten 12. Blijf ik zelden zakelijk 13. Let ik sterk op gevoelens van anderen 14. Ga ik de confrontatie niet uit de weg 15. Ben ik hard 16. Houd ik zonder meer vast aan de richtlijnen 17. Voel ik me erg ontspannen 18. Zoek ik houvast bij een ander 19. Heb ik duidelijke criteria 20. Houd ik hele verhalen 21. Stel ik orde op zaken 22. Houd ik afstand 23. Heb ik geen kijk op wat het voor de ander betekent op deze wijze door mij beoordeeld te worden 24. Vraag ik naar de verwachtingen van de ander 25. Vraag ik hoe de ander zichzelf beoordeelt 26. Schuif ik de verantwoordelijkheid van me af Vragen: 1. Wat valt je op als je naar jouw scores kijkt bij de bovenstaande lijst? 2. Wat zou je willen veranderen? Beargumenteer je keuze. Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 100

101 B4 2.5 Beoordelingsinstrument beoordelen Leerdoel Voorbereiding Theorie Evaluatie Competenties Taaltaak Rekentaak De praktijkopleider in opleiding kan een beoordelingsinstrument onderzoeken, beoordelen en bijstellen. Zorg voor het beoordelingsinstrument uit de eigen instelling of van de opleidingsschool. Vind je in je studieboeken Evalueer de opdracht met je coachgroepsleden. Vraag zo nodig verduidelijking aan de docent. E. Samenwerken en overleggen J. Formuleren en rapporteren K. Vakdeskundigheid toepassen N. Onderzoeken Je kunt deze activiteit gebruiken als taaltaak: gesprekken voeren, schrijven, taalverzorging en taalbeschouwing Je kunt deze activiteit gebruiken als rekentaak: getallen en verhoudingen Activiteit Vergelijk in de coachgroep de verschillende beoordelingsinstrumenten. Beoordeel de beoordelingsinstrumenten met behulp van de criteria die in de literatuur worden genoemd. Doe voorstellen voor het aanpassen van het beoordelingsinstrument. Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 101

102 B4 2.5 Beoordelingsgesprek voeren Leerdoel Theorie Evaluatie Competenties Taaltaak De praktijkopleider in opleiding kan in een simulatie gespreksmethoden toepassen tijdens een beoordelingsgesprek. Vind je in je studieboeken Evalueer de opdracht met je coachgroepsleden. Vraag zo nodig verduidelijking aan de docent. Evalueer ook de taaltaak schrijfvaardigheid. E. Samenwerken en overleggen F. Ethisch en integer handelen J. Formuleren en rapporteren K. Vakdeskundigheid toepassen N. Onderzoeken T. Instructies en procedures opvolgen Je kunt deze activiteit gebruiken als taaltaak: gesprekken voeren Activiteit Ga met behulp van de theorie twee gespreksmethoden oefenen in de coachgroep. Schrijf hierna een verslag over je beoordelingsgesprek waarbij je de opgedane theorie meeneemt. Kies een relevante praktijkcasus en ga met de studenten uit de coachgroep het beoordelingsgesprek voeren. Verdeel de rollen en kijk of er iemand het gesprek kan observeren a.d.h.v. van te voren opgestelde gesprekscriteria. Rolverdeling: Leerling Werkbegeleider Praktijkopleider Observant Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 102

103 B4 2.5 Conflicthantering, test Leerdoel Theorie Voorbereiding Evaluatie Competenties De praktijkopleider in opleiding is in staat de eigen conflicthanteringsstijl te herkennen en te benoemen. Vind je in je studieboeken Ga naar Evalueer de opdracht met je coachgroepsleden. Vraag zo nodig verduidelijking aan de docent. E. Samenwerken en overleggen F. Ethisch en integer handelen J. Formuleren en rapporteren K. Vakdeskundigheid toepassen N. Onderzoeken T. Instructies en procedures opvolgen Activiteit Voer de conflicthanteringsstijlentest uit Beantwoord de onderstaande vragen. Vragen 1. Omschrijf wat jij onder een conflict verstaat en geef je eigen visie op conflicten. 2. Beschrijf een conflict dat jij in je werk (of daarbuiten) hebt meegemaakt. Welke rol speelde je daar zelf in? 3. Welk soort conflicthanteringsstijlen zijn er? 4. Wat is jouw conflicthanteringsstijl? Klopt dat met de uitkomst van de test? 5. Ben je tevreden over je conflicthanteringsstijl? Motiveer je antwoord. Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 103

104 B5 2.3 Persoonlijke leerdoelen formuleren Leerdoel Theorie Evaluatie Competenties Taaltaak Rekentaak De praktijkopleider in opleiding is in staat om aan de hand van een casus te beschrijven hoe een deelnemer wordt begeleid bij het formuleren van persoonlijke leerdoelen Vind je in je studieboeken Evalueer met je coachgroepsleden. Vraag zo nodig verduidelijking aan de docent. C. Begeleiden R. Op de behoeften en verwachtingen van de klant richten Je kunt deze activiteit gebruiken als taaltaak: gesprekken voeren en luisteren Je kunt deze activiteit gebruiken als rekentaak: getallen, verhoudingen en verbanden Activiteit Beschrijf een casus uit de eigen praktijk, van een deelnemer die aandachtspunten en leerdoelen heeft meegekregen uit een vorige stage. Beschrijf hoe je de deelnemer gaat begeleiden bij het opstellen van persoonlijke leerdoelen. Formuleer tenslotte zelf de persoonlijke leerdoelen van de deelnemer. Zorg daarbij dat de doelen realistisch en haalbaar zijn en geformuleerd in termen van concreet waarneembaar gedrag. Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 104

105 B5 2.3 Opstellen individueel leerplan Leerdoel Theorie Evaluatie Competenties Taaltaak Rekentaak De praktijkopleider in opleiding is in staat om aan de hand van een casus te beschrijven hoe een individueel leerplan wordt opgesteld. Vind je in je studieboeken Evalueer met je coachgroepsleden. Vraag zo nodig verduidelijking aan de docent. C. Begeleiden R. Op de behoeften en verwachtingen van de klant richten Je kunt deze activiteit gebruiken als taaltaak: gesprekken voeren en luisteren Je kunt deze activiteit gebruiken als rekentaak: getallen, verhoudingen en verbanden Activiteit Stel een individueel leerplan op aan de hand van een eigen casus uit de praktijk. Zorg dat het leerplan passende leerdoelen en leersituaties bevat en dat het haalbaar is en uitvoerbaar. Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 105

106 B5 2.4 Begeleidingsstijlen Leerdoel Theorie Evaluatie Competenties De praktijkopleider in opleiding is in staat om te verwoorden wat het belang is van verschillende begeleidingsstijlen en te motiveren in welke situatie, welke begeleidingsstijl effectief is Vind je in je studieboeken Evalueer met je coachgroepsleden. Vraag zo nodig verduidelijking aan de docent. C. Begeleiden D. Aandacht en begrip tonen J. Formuleren en rapporteren Q. Plannen en organiseren R. Op de behoeften en verwachtingen van de klant richten Activiteit Lees de theorie door. Bedenk, samen met je coachgroepsleden, welke begeleidingsstijl in welke situatie effectief is. Geef daarbij een voorbeeld uit de praktijk. Traditionele indeling: Autocratisch begeleiden Democratisch begeleiden Laissez-faire begeleiden Indeling Ohio State University: Instrumenteel begeleiden Ondersteunend begeleiden Participerend begeleiden Flexibel begeleiden Managerial grid van Blake en Mouton: 1.1 stijl: impoverished 1.9 stijl: country club management 9.1 stijl: task 5.5 stijl: middle of the road 9.9 stijl: team Model van Hersey en Blanchard: S1 instrueren (telling) S2 overtuigen (selling) S3 overleggen (participating) S4 delegeren (delegating) Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 106

107 B5 2.4 Culturele diversiteit Leerdoel Theorie Evaluatie Competenties De praktijkopleider in opleiding is in staat om de theorie van David Pinto over culturele diversiteit in eigen woorden weer te geven. Zoek op internet naar informatie of lees het boek: De wereld volgens Pinto door Prof. Dr. David Pinto, Karakter uitgevers, Uithoorn, 2004 Evalueer met je coachgroepsleden. Vraag zo nodig verduidelijking aan de docent. C. Begeleiden D. Aandacht en begrip tonen J. Formuleren en rapporteren Q. Plannen en organiseren R. Op de behoeften en verwachtingen van de klant richten Activiteit Lees de theorie door. Bespreek de theorie van David Pinto met je coachgroepsleden. Wat kun je hiervan leren voor de begeleiding van deelnemers met een andere culturele achtergrond dan die van jezelf? Samenvatting van de theorie van David Pinto Culturen kunnen sterk van elkaar verschillen. Als enkele zeer verschillende culturen met elkaar in aanraking komen, zoals bijvoorbeeld in een multiculturele samenleving het geval is, dan kan dit leidden tot verrijking, maar ook tot conflicten, onbegrip en zelfs vijandschap. Pinto maakte onderscheid tussen F- en G-culturen, en bracht daarmee de meest essentiële onderscheidingsfactoren in kaart. De F-cultuur: fijnmazig De F-cultuur wordt gekenmerkt door een fijnmazig systeem van normen en waarden. De mate van structuur is groot en er bestaan veel vastgestelde regels voor wat wenselijk en onwenselijk gedrag is. In een fijnmazige cultuur hoeft men weinig persoonlijke afwegingen te maken; veel stappen die men neemt lijken niet meer dan logisch en bevinden zich in de lijn der verwachtingen. De G-cultuur: grofmazig In een grofmazige cultuur zijn normen en waarden, goed en kwaad, niet heel duidelijk omschreven. Veel dingen moet men zelf uitvinden en in veel gevallen dient men zich zelf een mening te vormen over wat wenselijk en onwenselijk is. Afwijken van de gebaande wegen wordt (in zekere mate) gewaardeerd De F-cultuur: collectivitisch Een lid van een F-cultuur zal zijn eigen positie primair bezien vanuit de groep waarvan hij deel uitmaakt. Zijn gedrag is gericht op het beschermen van de groepsreputatie en het zich conformeren aan de normen, opvattingen en verwachtingen die leven in de groep. Hij is loyaal en zal conflicten vermijden als dit de goede verhoudingen verstoort of schaadt. Dit brengt met zich mee dat hij niet altijd direct zal zeggen wat hij ergens van denkt of vindt. De G-cultuur: individualistisch Een lid van een G-cultuur zal zichzelf hoogst waarschijnlijk in de eerste plaats als een individu beschouwen. De groep waar hij deel van uitmaakt maakt meer deel uit van de achterhoede. Bij het denken, redeneren en communiceren gaat hij meer van zichzelf uit dan van de groep: wat is zijn mening, wat wil hij zelf graag? Hij is gewend om dit duidelijk en direct onder woorden te brengen en verwacht dit dikwijls ook van anderen. Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 107

108 Behoeftenpiramide van Maslov Kenmerkend voor de G-cultuur Behoeftenpiramide volgens Pinto Kenmerkend voor de F-cultuur De M-(mixed) structuur Tussen de F- en de G-structuren onderkent Pinto een M-(mixed) structuur. Naast Oost- Europa en de tweede generatie immigranten valt hieronder het Caribische gebied, waar de positie van de vrouw onder Creolen en Antillianen een bijzondere is (vanwege de concubinaat-cultuur). Communicatieproblemen Communicatieproblemen kunnen zich voordoen wanneer de opvattingen, verwachtingen, normen en waarden die mensen hebben, sterk van elkaar verschillen. De driestappenmethode (DSM) voor het overbruggen van verschillen Stap 1: leer je eigen normen en waarden kennen. Stap 2: leer de (cultuurgebonden) normen, waarden en gedragscodes van de ander kennen. Stap 3: bepaal hoe je in de gegeven situatie met deze verschillen omgaat. Hoe om te gaan met cultuurverschillen? Als je veel te maken hebt met mensen uit andere culturen, is het van belang om je te verdiepen in het soort cultuur waaruit de persoon afkomstig is. Als je erin slaagt om de cultuur beter te begrijpen, zul je in staat zijn om veel gedrag dat je bij de ander ziet te plaatsen en je verwachtingen bij te stellen of aan te passen. Enkele tips: Vermijd dat iemand ten overstaan van anderen gezichtsverlies lijdt. Wil je iemand aanspreken, doe dit dan uitsluitend onder vier ogen. Ga uit van een goede relatie als basis. Wees bereid de eigen cultuur af en toe door de ogen van een buitenstaander te bekijken. Het zal dan snel duidelijk worden dat geen enkele cultuur volmaakt of volstrekt logisch is, helaas: ook de jouwe niet. Een beetje humor, vriendelijkheid en openheid in de omgang met anderen kunnen heel ontwapenend werken. Tot slot: het is niet altijd zo belangrijk om overal een mening over te hebben. Soms kan het belangrijker zijn om die eventjes te parkeren, en oprechte interesse in een ander te hebben en naar hem te luisteren. Neem er de tijd voor. Wellicht zul je dan verborgen werelden ontdekken waarvan je het bestaan nog nooit had vermoed! Albeda College Branche Gezondheidszorg en Branche Welzijn 108