Situationeel leidinggeven

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Situationeel leidinggeven"

Transcriptie

1 Media, Informatie en Communicatie Stageopdracht Situationeel leidinggeven Sterre van den Berge MI201 Informatie en media 18 april 2014

2

3 Stage opdracht Sterre van den Berge 3 Inhoud Inleiding 4 1 Theorie Stijlen van leiding geven Competentieniveaus Macht Leerproces Verminderde prestaties 9 2 Stage 10 3 Interviews Kelly Floor Anna Sonja 15

4 Stage opdracht Sterre van den Berge 4 Inleiding Voor deze opdracht heb ik eerst het boek Situationeel leiding geven van Dr. Paul Hersey gelezen. Dit is een boek met een praktijkgericht model gericht op managers. In het boek staan competentieniveaus en stijlen van leiding geven. Een leidinggevende moet zijn stijl afstemmen op het competentieniveau van zijn medewerker. Na het lezen van de theorie heb ik natuurlijk al inzicht in mijn eigen situatie. Om inzicht te krijgen in de stijl van leiding geven bij andere bedrijven, heb ik nog vier interviews gedaan. Hiervoor ben ik naar zes verschillende bedrijven gegaan en heb ik met mijn medestudenten gesproken. Ik ben bij diverse bedrijven geweest. In dit document staan: - Een samenvatting van de theorie; - Een vergelijking met mijn stage; - Vier uitgewerkte interviews. De namen van de geïnterviewde personen zijn gewijzigd om de privacy te beschermen. Literatuur: Hersey, P. (2013). Situationeel leiding geven. Amsterdam: Uitgeverij Business Contact.

5 Stage opdracht Sterre van den Berge 5 1 Theorie Voor deze opdracht heb ik het boek Situationeel leiding geven van Dr. Paul Hersey gelezen. In dit boek staan vier stijlen van leiding geven en vier competentieniveaus beschreven. Hieronder staat een korte samenvatting van de theorie. Dit is ter verduidelijking van de interviews. Alle onderstaande theorie komt uit het boek van Paul Hersey. Ook elk citaat komt letterlijk uit dit boek. Hier staat daarom de bronvermelding: Hersey, P. (2013). Situationeel leiding geven. Amsterdam: Uitgeverij Business Contact. In het boek van Hersey (2013) wordt leiding geven zo gedefinieerd: Leiding geven is iedere poging tot het beïnvloeden van het gedrag van een individu of een groep. Een goede leidinggevende beschikt over drie vaardigheden: 1. Inzicht hebben in gedrag uit het verleden; 2. Voorspellen van toekomstig gedrag; 3. Het beïnvloeden, veranderen en beheersen van gedrag. Zorgen dat taken worden uitgevoerd en doelstellingen worden verwezenlijkt. De effectiviteit in leiding geven is afhankelijk van de bekwaamheid in het begrijpen, voorspellen en beïnvloeden van het gedrag van anderen. Ook een juiste timing is essentieel. 1.1 Stijlen van leiding geven Stijlen van leiding geven worden door Hersey gedefinieerd als: Het gedragspatroon (de woorden en daden) van degene die leiding geeft, zoals dat door andere mensen wordt ervaren. Leiding geven is dus hoe de medewerker ervaart hoe de leidinggevende handelt. Vroeger werd leiderschap beoordeeld op basis van de schaal democratisch vs. autocratisch. Autocratisch leidinggeven is erg taakgericht en sturend. De leidinggevende specificeert de verantwoordelijkheden van de medewerker; wat, wanneer, hoe, wie en waar. Bij autocratisch leiding geven is er sprake van eenzijdige communicatie. Bij democratisch leiding geven krijgen medewerkers inspraak en inzicht in de werkzaamheden. Er is dan sprake van tweezijdige communicatie. In de theorie van Hersey bestaat leiding geven uit twee factoren: sturing en ondersteuning. De mate van sturing en ondersteuning wordt afgestemd op de situatie. Sturing is het instrueren van werknemers. De leidinggevende legt exact uit hoe de werknemer te werk moet gaan. Dit is vergelijkbaar met autocratisch leiding geven. Ondersteuning is motiveren, luisteren, uitleggen en begrip tonen. Dit is te vergelijken met democratisch leidinggeven. Hersey schrijft over vier verschillende stijlen van leiding geven. Deze stijlen zijn afhankelijk van de twee factoren; ondersteuning en sturing. Elke stijl is gericht op een specifieke situatie (competentieniveau, zie hiervoor paragraaf 1.2).

6 Stage opdracht Sterre van den Berge 6 Stijl 1 (S1): Bij stijl 1 is er sprake van veel sturing en minder ondersteuning vanuit de leidinggevende. De leidinggevende geeft zijn werknemer veel instructies; wat, waar, wanneer, wie en hoe. Er wordt aan de werknemer exact uitgelegd hoe de taak moet worden uitgevoerd. Bij deze stijl wordt er voornamelijk gebruikt gemaakt van eenzijdige communicatie. Stijl 2 (S2): Bij deze stijl is er zowel veel sturing als veel ondersteuning vanuit de leidinggevende. De medewerker krijgt uitgelegd wat er gedaan moet worden, maar krijgt ook veel ondersteuning in de vorm van aanmoediging en uitleg. Stijl 3 (S3): Deze stijl van leiding geven wordt gekenmerkt door een mate hoge mate van ondersteuning, en een beperkte mate van sturing. Bij stijl 1 en 2 neemt de leidinggevende beslissingen en geeft richting. Bij stijl 3 is er ruimte voor aanmoediging, het bevorderen van discussies en het vragen van een bijdrage van de medewerker. Deze stijl verschilt dus duidelijk van stijl 1 en 2. Stijl 4 (S4): Bij deze stijl is er weinig sturing en weinig ondersteuning. De leidinggevende geeft weinig uitleg, toelichting of motivatie. De stijlen zijn dus compleet afhankelijk van de mate van ondersteuning en de mate van sturing. De stijl van leiding geven wordt afgestemd per specifieke taak van de medewerker. Het is dus mogelijk dat stijl 1 en stijl 4 bij dezelfde medewerker worden toegepast. Concreet betekent dit: Stijl 1: Instrueren, loodsen, dirigeren, positioneren. Stijl 2: Overtuigen, uitleggen, verhelderen, overreden. Stijl 3: Overleggen, aanmoedigen, meewerken, overeenkomen. Stijl 4: Delegeren, observeren, bewaken, verzorgen. 1.2 Competentieniveaus Volgens Hersey is een variatie aan stijlen van leiding geven noodzakelijk. De leidinggevende moet zich aanpassen aan verschillende situaties. De situatie is afhankelijk van het (zogenoemde) competentieniveau. Het competentieniveau wordt door Hersey zo gedefinieerd: De mate waarin de werknemer bereid en in staat is om een specifieke taak uit te voeren. Het competentieniveau is afhankelijk van twee factoren: bekwaamheid en bereidheid. De bekwaamheid wordt beschreven als de kennis, ervaring en vaardigheid van de medewerker m.b.t. een specifieke taak. De bereidheid is het zelfvertrouwen, de toewijding of de motivatie van de medewerker m.b.t. de specifieke taak. Het competentieniveau is gericht op een specifieke taak, niet op de medewerker. Een medewerker kan een hoog competentieniveau hebben voor bijvoorbeeld datavisualisatie, maar een laag competentieniveau voor bijvoorbeeld redactiewerk. Het competentieniveau is volgens Hersey (2013) in te delen in vier niveaus:

7 Stage opdracht Sterre van den Berge 7 Competentieniveau 1 (C1): - Onbekwaam en niet bereid o De medewerker bezit niet de vereiste bekwaamheid en mist ook toewijding en motivatie. - Onbekwaam en onzeker o De medewerker bezit niet de vereiste bekwaamheid en heeft geen vertrouwen in zichzelf. Competentieniveau 2 (C2): - Onbekwaam maar bereid o De medewerker bezit niet de vereiste bekwaamheden, maar is wel erg gemotiveerd. - Onbekwaam maar vol vertrouwen o De medewerker bezit niet de vereiste bekwaamheden, maar heeft vertrouwen in zichzelf zolang de leider genoeg instructies geeft. Competentieniveau 3 (C3): - Bekwaam maar niet bereid o De medewerker bezit de vereiste bekwaamheden voor het uitvoeren van de werkzaamheid, maar is niet bereid die bekwaamheid in praktijk te brengen. - Bekwaam maar onzeker o De medewerker bezit de vereiste bekwaamheden voor het uitvoeren van de werkzaamheid, maar is te onzeker om de taak zelf uit te voeren. Competentieniveau 4 (C4): - Bekwaam en bereid o De medewerker bezit de vereiste bekwaamheden en vindt zijn werk leuk. - Bekwaam en vol zelfvertrouwen o De medewerker bezit de vereiste bekwaamheden en is zelfverzekerd. Deze bovenstaande competentieniveaus worden gekoppeld aan een stijl van leiding geven. De combinatie van het competentieniveau en de stijl is de basis voor het model van Hersey. Daarnaast is het belangrijk dat de leidinggevende de werkzaamheid kan opsplitsen in specifieke taken: Hoe beter een leider in staat is een taak te ontleden tot de verschillende activiteiten die er aan te pas komen, hoe nauwkeuriger hij de competentie van een medewerker zal kunnen taxeren. De effectiviteit van een leidinggevende is afhankelijk van zijn ondergeschikten, superieuren, collega s, organisatie, eisen en beschikbare tijd. Deze factoren oefenen invloed op elkaar uit. 1.3 Macht Hoofdstuk vijf in het boek Situationeel leiding geven van Paul Hersey, gaat over macht: Macht is beïnvloedingsvermogen. Macht is de hulpbron die een leider in staat stelt de instemming en medewerking of zelfs toewijding van anderen te verwerven. Een leidinggevende is in staat zijn werknemers te beïnvloeden vanuit zijn machtspositie. Er zijn twee soorten macht te onderscheiden; positiemacht en relatiemacht.

8 Stage opdracht Sterre van den Berge 8 Positiemacht is de macht die iemand ontleent aan zijn positie. Een tutor of praktijkbegeleider heeft bijvoorbeeld macht vanuit zijn positie als docent. Zij kunnen vanuit hun positie belonen (bijvoorbeeld met een hoog cijfer) of straffen. Positiemacht is ter verdelen in vier soorten: - Strafmacht - Beloningsmacht - Connectiemacht - Legitieme macht (titel of functie) Relatiemacht is macht dat ontstaat uit vrijwillig geschonken vertrouwen. Deze vorm van macht moet verdiend worden. De belangen van de leidinggevende en werknemer zijn gelijk. Er zijn drie soorten relatiemacht: - Deskundigheidsmacht: De kennis van de leidinggevende is noodzakelijk voor het verwezenlijken van de doelstellingen. - Informatiemacht: De leidinggevende beschikt over essentiële informatie. - Relatiemacht: Het is prettig met de leidinggevende om te gaan. De leider functioneert het meest effectief met zowel positiemacht als relatiemacht. Positiemacht en relatiemacht zijn interactief en oefenen invloed op elkaar uit. 1.4 Leerproces De situationeel leider heeft de verantwoordelijkheid zijn medewerkers te ontwikkelen. De bekwaamheid moet ontwikkeld worden, zodat de medewerker niet meer afhankelijk is van de instructies. Ook de toewijding moet gestimuleerd worden, zodat de medewerker uit zichzelf gemotiveerd is. De leidinggevende moet vertrouwen hebben in zijn medewerkers. De verwachtingen moeten wel realistisch zijn: - Hoge verwachting leidt tot hoge prestatie. Dit bevestigt dat de verwachtingen gerechtvaardigd zijn. - Lage verwachting leidt tot lage prestatie. Dit versterkt het idee dat de verwachtingen ook laag moeten zijn. Een situationeel leider moet zich bewust zijn van zijn doelstelling: Op welk specifiek onderdeel wil ik verbetering stimuleren? Wat is specifiek een goede prestatie? De leidinggevende moet risico s durven nemen en verantwoordelijkheid willen delegeren. Het doel is medewerkers verantwoordelijk te maken voor hun eigen werk. De leidinggevende kan zich dan richten op aanvullende werkzaamheden; optimalisatie, communicatie, strategische doelstellingen en ideeën. Bij een laag competentieniveau moet de leidinggevende de medewerker goed observeren. Door instructie en controle te verminderen krijgt de medewerker meer controle. De leidinggevende moet de medewerker dan leiden met ondersteuning (bevestiging/motivatie). Indien de medewerker gewenst resultaat levert kan de ontwikkeling worden bevorderd met beloning en versterking Wanneer de medewerker competentieniveau 3 of 4 bereikt, is een vermindering in ondersteuning noodzakelijk. De medewerker heeft dan het gevoel het vertrouwen van de leidinggevende te hebben (beloning): Bij medewerkers met een hoog competentieniveau wordt een kans tot het aanvaarden van meer verantwoordelijkheid en zelfstandigheid vaak gezien als een blijk van vertrouwen, en dus als een beloning ervaren.

9 Stage opdracht Sterre van den Berge Verminderde prestaties In de vorige paragraaf werd beschreven hoe een leidinggevende het beste de ontwikkeling van een medewerker kan bevorderen. Helaas kan het ook voorkomen dat de prestatie van een medewerker minder wordt. In dit geval moet de leidinggevende ingrijpen. In het boek van Hersey wordt dit constructief disciplineren genoemd. In deze situatie is het van belang dat de situationeel leider zich aanpast aan de situatie; de leider geeft leiding aangepast op het op dat moment bestaande competentieniveau van de medewerker. De interventie moet zo snel mogelijk uitgevoerd worden, om verdere verslechtering te voorkomen. Als een leider bijtijds ingrijpt, door de betreffende medewerker in overeenstemming met zijn huidige niveau te behandelen, volgt hij een proactieve benadering tot het uit de weg ruimen van problemen, in plaats van eenvoudig te reageren op iedere nieuwe crisis. Het is van belang dat constructief disciplineren gericht is op de prestatie van een persoon, en niet de persoon zelf. Gezamenlijk kunnen zij dan de oplossing voor het probleem vinden. Het beste is het, om dit onder vier ogen te bespreken.

10 Stage opdracht Sterre van den Berge 10 2 Stage Naam: Sterre Functie: Redactie en onderzoek Competentieniveau: C3 Toegepaste stijl : S1 Ik werkte aan het online ontsluiten van het Magazine. Ik heb het online magazine toegankelijker en gebruiksvriendelijk gemaakt. Mijn werkzaamheden waren erg simpel; ik verbeterde de verwijzingen binnen de website. Door het tekort aan uitdaging begon ik mij te vervelen; ik was niet meer gemotiveerd. Van mijn leidinggevende kreeg ik te weinig verantwoordelijkheid. In het model van Hersey wordt een werknemer begeleid doormiddel van instructies en ondersteuning. Mijn praktijkbegeleider was Hans. In het begin van mijn stage was ik erg tevreden over mijn begeleiding. Ik kreeg duidelijke instructies m.b.t. mijn taken. Ik werkte met het content management systeem Anymeta aan het online magazine. Mijn competentieniveau was destijds C1. Ik leerde snel en dit motiveerde mij harder te werken. Ik ontwikkelde mij naar competentieniveau C2. Hans bleef instructies geven m.b.t. mijn werkzaamheden. Hij zorgde wel voor ondersteuning; ik begreep de functionaliteit van mijn werkzaamheden en ik kon vragen stellen. Stijl 2 werd duidelijk op mij toegepast. Tot die tijd verliep mijn stage erg voorspoedig. Dankzij de juiste begeleiding ontwikkelde ik mij naar competentieniveau 3; ik was bekwaam, maar onzeker. Volgens de theorie van Hersey moet een leidinggevende zich in dit geval opnieuw aanpassen. Stijl 3 moet worden toegepast. Bij stijl 3 gaat de leidinggevende in overleg met de medewerker. De leidinggevende moet een hoge mate van ondersteuning toepassen en weinig sturing geven. Hans deed dit helaas niet. Ik kreeg een hoge mate van sturing en een beperkte mate van ondersteuning. Hans viel terug naar stijl 1. Hierdoor ontwikkelde ik geen vertrouwen in mijn eigen werk. Ook begon ik mij te vervelen; de specifieke taken waren te simpel en boden mij onvoldoende uitdaging. Ik kreeg te weinig verantwoordelijkheid. Door deze verkeerde vorm van leiding geven, verdween mijn motivatie. Hersey (2013) schrijft: Bij werknemers met een hoog competentieniveau wordt een kans tot het aanvaarden van meer verantwoordelijkheid vaak gezien als een blijk van vertrouwen, en dus als een beloning ervaren. Situationele leiders schenken aandacht aan de behoeften van hun medewerkers en zorgen voor de passende versterking van een positieve verandering in hun prestaties. Dit is exact wat Hans niet heeft gedaan. Ik ontving niet meer verantwoordelijkheid. De beloning bleef weg, waardoor mijn motivatie verdween. Hierdoor stagneerde mijn ontwikkeling bij competentieniveau 3. De stijl van leiding geven werd niet aangepast; ik bleef slechts instructies krijgen. In het boek Situationeel leiding geven staat dat overleggen de kern is van competentieniveau 3 (respectievelijk stijl 3). Hans paste een autocratische manier van leiding

11 Stage opdracht Sterre van den Berge 11 geven toe, wat gekenmerkt wordt door eenzijdige communicatie. Hierdoor was echt overleggen niet mogelijk; zijn inbreng was leidend. Ik mocht bij mijn stage geen fouten maken.

12 Stage opdracht Sterre van den Berge 12 3 Interviews Op 2, 3 en 4 april ben ik bij zes verschillende bedrijven geweest. Ik heb mijn klasgenoten geïnterviewd over hun stage-ervaringen. De onderstaande interviews zijn in tegenwoordige tijd geschreven. De personen hebben een andere naam gekregen, i.v.m. privacy. 3.1 Kelly Naam: Kelly Functie: Datavisualisatie en redactie Competentieniveau: C4 & C2 Toegepaste stijl: S3 & S2 Voor het dagblad ontwerpt zij datavisualisaties. Ook doet Kelly onderzoek voor de redacteurs. Ze is erg gemotiveerd m.b.t. haar werkzaamheden: Het zijn altijd leuke opdrachten en onderzoeken. Haar opdrachten ontvangt ze van Rens, de chef van het nieuwsteam. Tijdens haar stage wordt Kelly begeleid door haar praktijkbegeleider Roel. Roel geeft uitleg en instructies; Aan Roel vraag ik hulp voor redactionele stukken. Vragen over vormgeving stelt Kelly niet aan de praktijkbegeleider, maar aan de afdeling vormgeving. In het model van Hersey wordt een werknemer begeleid doormiddel van instructies en ondersteuning. In het begin van haar stage kreeg Kelly veel instructies m.b.t. de datavisualisaties. Inmiddels is dit niet meer nodig. Wel krijgt ze nog regelmatig bevestiging of feedback. Kelly heeft zich van competentieniveau 2 (onbekwaam en gemotiveerd) naar competentieniveau 3 ontwikkeld (bekwaam en bereid). Echt ondersteuning heeft zij niet meer nodig, al krijgt ze dit nog regelmatig. De toegepast stijl is nu stijl 3; weinig sturing, wel ondersteuning. Vragen komen vanuit mij, maar ik vraag wel vaak bevestiging., vertelt Kelly. In het begin ontving zij wel nog instructies op dit gebied (stijl 2). Kelly krijgt steeds meer verantwoordelijkheid; Ik heb een aantal keren thuis mogen werken!. Met redactioneel werk heeft Kelly nog weinig ervaring, maar ze is wel gemotiveerd (C2). Haar praktijkbegeleider geeft voldoende instructies en ondersteuning; Laatst heb ik voor het eerst een stukje geschreven. Aan Roel vraag ik hulp voor redactioneel stukjes. In dit geval wordt stijl 2 toegepast (zowel instructie als ondersteuning). Kelly is een keer aangesproken op de vormgeving van haar datavisualisatie. De huisstijl was niet goed toegepast. Rens is toen in overleg gegaan met Kelly en de afdeling vormgeving. De kritiek was gericht op haar werk, niet op haar persoonlijk.

13 Stage opdracht Sterre van den Berge Floor Functie: Beeld collectie Schagen & redactie Competentieniveau: C4 Toegepaste stijl: S3 & S4 Voor het archief beschrijft zij beelden van de collectie Schagen. Tijdens het interview laat Floor foto s uit de collectie zien; het is duidelijk dat ze gemotiveerd is. Het werk van Floor is divers: social media, archief, dichtbij.nl en CMS. Floor wordt begeleid door haar praktijkbegeleiding Mark. Toch werkt ze ook met veel andere collega s samen; Soms heb ik iemand anders die mij helpt met andere dingen. In het model van Hersey wordt een werknemer begeleid doormiddel van instructies en ondersteuning. Floor werkt inmiddels zelfstandig: Over het beschrijven van foto s heb ik in het begin twee keer uitleg gehad. Ze krijgt wel nog regelmatig ondersteuning: Als er iets nieuws is vraag ik wel altijd feedbackmomenten aan. Dan hoor ik: Top, zo door gaan!. Floor heeft zich duidelijk ontwikkeld van competentieniveau 2 naar competentieniveau 3. Ze is bekwaam genoeg om de werkzaamheden zelfstandig uit te voeren, maar heeft nog wel bevestiging nodig. Ze krijgt wel nog veel instructies en uitleg over het content management systeem (S1). Hier heeft ze minder ervaring mee (C1). Floor heeft zich duidelijk ontwikkeld: Ze hebben mij meer verantwoordelijkheid gegeven. Inmiddels heb ik minder ondersteuning nodig. Haar praktijkbegeleider heeft positiemacht en persoonlijke macht. Roel is deskundige in zijn vakgebied (deskundigheidmacht) en daarnaast is hij natuurlijk haar begeleider (legitieme macht). Ze hebben mij meer verantwoordelijkheid gegeven. Inmiddels heb ik minder ondersteuning nodig. Floor heeft in het verleden ook een minder goede leidinggevende gehad. Toen Floor 18 was liep ze haar eerste stage bij het stadsschouwburg. Het bleek dat ze toen twee van de vier dagen moest werken in de horeca. Ik heb toen netjes gevraagd hoe het zat., vertelt Floor. Haar begeleider reageerde erg heftig en autoritair; Kom je hier met je 18 jaar je eerste dag binnenwandelen!.

14 Stage opdracht Sterre van den Berge Anna Naam: Anna Functie: Bibliotheek Competentieniveau: C4 Toegepaste stijl: C4. Ze is voornamelijk aangenomen om te werken voor de bibliotheek: De bieb is over vijf verdiepingen verdeeld. Ik heb de hele bibliotheek heringericht en de rubrieken heringedeeld. Daarnaast werkt Anna aan een digitalisatie project. Hiervoor neemt ze contact op met uitgevers over het digitaliseren van boeken en content. Het werkt bevalt Anna erg goed. Ik vind het fijn om taken te hebben, waar ik zelf voor verantwoordelijk voor ben. In het model van Hersey wordt een werknemer begeleid doormiddel van instructies en ondersteuning. De leidinggevende van Anna is haar praktijkbegeleider Tom. Anna werkt inmiddels volledig zelfstandig en is erg zelfverzekerd. Het is duidelijk dat Anna competentieniveau 4 heeft m.b.t. haar specifieke taken. Van haar begeleider krijgt ze eigenlijk geen instructies of ondersteuning meer (S4). In het begin heeft Anna wel veel om bevestiging gevraagd (C3): Ik heb gewoon een structuur bedacht voor die kast, dat vond Tom goed. Tussendoor heb ik nog wel gevraagd of alle rubrieken bij elkaar pasten. Anna heeft zich duidelijk ontwikkeld van competentieniveau 3 naar competentieniveau 4. Inmiddels heeft ze erg veel verantwoordelijkheid. Tijdens haar stage heeft Anna één keer te maken gehad met constructief disciplineren. Bij het herindelen van de kast had Anna het alfabet doorgetrokken; De kasten waren genummerd, dus voor die leesrichting moest ik mij aanpassen. De feedback van Tom was duidelijk taakgericht. In overleg heeft Anna zich aangepast.

15 Stage opdracht Sterre van den Berge Sonja Naam: Sonja Functie: Video Competentieniveau: C3 Toegepaste stijl: S3 De video s maakt Sonja in een bewerkingsprogramma. Ook selecteert ze skills voor de online nieuwsuitzendingen. Sonja vindt haar stage zo boeiend, dat ze zelfs 50 uur per week werkt. Ik vind feedback fijn, daar leer ik van. In het model van Hersey wordt een werknemer begeleid doormiddel van instructies en ondersteuning. Sonja haar praktijkbegeleider is ook haar leidinggevende. Sonja heeft haar werk geleerd door goed naar haar collega s te kijken; Op een gegeven moment gaat het gewoon vanzelf. Sonja vraagt nog wel regelmatig om feedback. In het model van Hersey heeft Sonja competentieniveau 3; ze werkt zelfstandig, maar heeft nog wel behoefte aan bevestiging. Haar leidinggevende past stijl 3 toe, want Sonja krijgt geen instructies maar wel ondersteuning. Ik ga naar huis met het gevoel: ik heb wel weer wat geleerd. Wanneer Sonja feedback krijgt, is het taakgericht en gericht op de toekomst; Ik vind feedback fijn, daar leer ik van. Tijdens haar stage kreeg Sonja feedback op haar gedrag. Haar praktijkbegeleider heeft dit in een aparte ruimte met haar besproken. Dit is past bij de voorschriften van Hersey (zie paragraaf 1.4). Constructief disciplineren moet onder vier ogen. Sonja heeft het gevoel nu meer te kunnen. Ze heeft nu dezelfde verantwoordelijkheid als de vaste medewerkers.

16 Stage opdracht Sterre van den Berge 16

Situationeel leiding geven. Dr. Paul Hersey (Center for Leadership Studies, California, USA)

Situationeel leiding geven. Dr. Paul Hersey (Center for Leadership Studies, California, USA) Vraag vooraf: wat is je (natuurlijke) stijl van leiding geven? Door wie of wat wordt deze bepaald? Vragenlijst leiderschapsstijlen De effectiviteit van de leider is afhankelijk van de wisselwerking tussen

Nadere informatie

HOE LAAT IK MEDEWERKERS

HOE LAAT IK MEDEWERKERS MANAGEMENT Een zelfstandige medewerker is een tevreden medewerker HOE LAAT IK MEDEWERKERS ZELFSTANDIG FUNCTIONEREN? De ene mens is de andere niet. Sommigen zijn blij met een chef die aan hen geducht leiding

Nadere informatie

EFFECTIEF LEIDINGGEVEN. Een gave of een vak?

EFFECTIEF LEIDINGGEVEN. Een gave of een vak? EFFECTIEF LEIDINGGEVEN Een gave of een vak? Een training van COMMUNICERENENZO Mensen zijn belangrijk. Resultaten ook Mensen zijn belangrijk en waardevol. Resultaten worden behaald dankzij mensen. Zij voegen

Nadere informatie

SITUATIONEEL LEIDERSCHAP EN VERZUIM

SITUATIONEEL LEIDERSCHAP EN VERZUIM Trefwoorden Leiderschapsstijl Leidinggeven Verzuim JORINDE MOEKE SITUATIONEEL LEIDERSCHAP EN VERZUIM Waarom wordt er binnen het ene bedrijf of op die ene afdeling veel meer verzuimd dan bij een andere

Nadere informatie

2 Situationeel leidinggeven

2 Situationeel leidinggeven 2 Situationeel leidinggeven Inleiding 3 Stijlen 3 Taxeren 4 Taken 5 Vragenlijst 6 Maturity-schaal 7 Leidinggevende stijl 10 Analyse stijl-maturity 15 1 2 Situationeel leidinggeven Inleiding Situationeel

Nadere informatie

Situationeel leidinggeven

Situationeel leidinggeven Situationeel leidinggeven Inleiding Situationeel leidinggeven wil zeggen dat leidinggeven dat de manager zijn/haar stijl moet aanpassen aan de eisen van de situatie. Inschattingsvermogen en flexibiliteit

Nadere informatie

ZKN Academie. Leiderschap: Lead the way!

ZKN Academie. Leiderschap: Lead the way! ZKN Academie Leiderschap: Lead the way! 24 april 2014 Programma van deze ochtend Tijd Wat 9.00-9.15 Kennismaking, verwachtingen 9.15 9.30 Wat is jouw leiderschapsstijl? 9.30 9.45 Situationeel leidinggeven:

Nadere informatie

Geschiedenis van leidinggevende stijlen

Geschiedenis van leidinggevende stijlen Geschiedenis van leidinggevende stijlen Aan het begin van de vorige eeuw zijn de eerste theorieën over management en leiderschap geformuleerd. Tegen de achtergrond van de industriële revolutie stonden

Nadere informatie

5. Welke stijl van leidinggeven, volgens het model van Situatiegericht Leiderschap, hoort bij onderstaande uitspraak?

5. Welke stijl van leidinggeven, volgens het model van Situatiegericht Leiderschap, hoort bij onderstaande uitspraak? Oefenvragen Middle Management A Module Leiderschap 1. Welke stijl van leidinggeven wordt bedoeld met het kernbegrip 'De kunst van het loslaten'? A. Uitleggen. B. Instrueren. C. Stimuleren. D. Delegeren.

Nadere informatie

Thema 4. Leiding geven, plannen en controleren

Thema 4. Leiding geven, plannen en controleren Thema 4 Leiding geven, plannen en controleren 1. Controleren Het controleproces bestaat uit 3 fasen 1 2. Leiding geven Bron: De Tijd (20/11/2014) a) Leiderschap is het vermogen om groepen of individuen

Nadere informatie

Test over resultaatgericht managen en coachend leidinggevenden

Test over resultaatgericht managen en coachend leidinggevenden Test over resultaatgericht managen en coachend leidinggevenden zeker gedeeltelijk niet 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 Voor discussies heb ik geen tijd, ík beslis. Medewerkers met goede voorstellen

Nadere informatie

Inleiding: het idee doeltreffend leidinggeven 5 Het model situationeel leidinggeven (hersey en blanchard) 7

Inleiding: het idee doeltreffend leidinggeven 5 Het model situationeel leidinggeven (hersey en blanchard) 7 Inhoudstafel Inleiding: het idee doeltreffend leidinggeven 5 Het model situationeel leidinggeven (hersey en blanchard) 7 S1 Instrueren 8 S2 Overtuigen 8 S3 Overleggen 9 S4 Delegeren 9 Wat kan dit instrument

Nadere informatie

Ik als begeleider van de begeleiders. Keuzewerkwinkel inspiratiedag IJD Hasselt

Ik als begeleider van de begeleiders. Keuzewerkwinkel inspiratiedag IJD Hasselt Ik als begeleider van de begeleiders Keuzewerkwinkel inspiratiedag IJD Hasselt Ben ik de stuurder of de motivator van mijn begeleidingsploeg? Welke stijl van leiding geven, ligt in mijn natuur? Deze vragen

Nadere informatie

Handleiding bij het invullen

Handleiding bij het invullen O L A 4243 North Sherry Drive Marion, IN 46952 jlaub@indwes.edu (765) 677-2520 Organizational Leadership Assessment Beoordeling van Leiderschap in Organisaties Handleiding bij het invullen Het doel van

Nadere informatie

Praktijkgerichte Scholing tot praktijkmanager

Praktijkgerichte Scholing tot praktijkmanager Praktijkgerichte Scholing tot praktijkmanager Leergang voor de praktijkmedewerker/praktijkmanager van de tandarts/huisartsenpraktijk. voor data of voor in-company verzoeken 1 De praktijkmanager kan een

Nadere informatie

Oefenvragen Ondernemerskunde A - Leiderschap & motivatie

Oefenvragen Ondernemerskunde A - Leiderschap & motivatie Oefenvragen Ondernemerskunde A - Leiderschap & motivatie 1. Als mensen handelen, naar welk beeld handelen zij dan? A. Vanuit de werkelijkheid zoals anderen die denken te zien. B. Zij handelen vanuit de

Nadere informatie

Effectief investeren in management

Effectief investeren in management Effectief investeren in management Veel organisaties zijn in verandering. Dat vraagt veel van de leidinggevenden/managers. Zij moeten hun medewerkers in beweging krijgen om mee te veranderen. En dat gaat

Nadere informatie

Leiderschapsstijlen Voorwoord

Leiderschapsstijlen Voorwoord Leiderschapsstijlen Voorwoord In dit verslag zal ik de vier stijlen die behandeld zijn in de lessen gaan vergelijken met de ervaringen die ik als leidinggevende heb gehad in mijn managementstage op mijn

Nadere informatie

Powersessie Leidinggeven. D-na Lies Verstraete 15 Mei 2019 Gate 15 Antwerpen

Powersessie Leidinggeven. D-na Lies Verstraete 15 Mei 2019 Gate 15 Antwerpen Powersessie Leidinggeven D-na Lies Verstraete 15 Mei 2019 Gate 15 Antwerpen Wij helpen organisaties vernieuwen D-na Wij brengen terug magie in uw organisatie Focus op drie domeinen Team Leidinggeven Organisatie

Nadere informatie

Situationeel Leidinggeven

Situationeel Leidinggeven Situationeel Leidinggeven Situationeel Leidinggeven * Inhoud Sturing & Ondersteuning... 3 Sturing... 3 Ondersteuning... 3 Situationeel Leidinggeven... 3 Model Situationeel Leidinggeven van Hersey en Blanchard...

Nadere informatie

Congres Bij voorkeur leren

Congres Bij voorkeur leren Congres Bij voorkeur leren Congres Bij voorkeur leren Eerst kijken we naar het gedrag van de opleider Gedrag van de opleider: 1. Taakgericht gedrag (sturing geven): activiteiten die leiden tot concrete

Nadere informatie

Situationeel Leidinggeven

Situationeel Leidinggeven Situationeel Leidinggeven 1. Inleiding De theorie van Situationeel Leiderschap is ontwikkeld door Paul Hersey en Ken Blanchard (Hersey, P. and Blanchard, K. H. (1969). Management of Organizational Behavior

Nadere informatie

ogen en oren open! Luister je wel?

ogen en oren open! Luister je wel? ogen en oren open! Luister je wel? 1 Verbale communicatie met jonge spelers Communiceren met jonge spelers is een vaardigheid die je van nature moet hebben. Je kunt het of je kunt het niet. Die uitspraak

Nadere informatie

Handreiking situationeel leidinggeven

Handreiking situationeel leidinggeven Handreiking situationeel leidinggeven Inleiding Bij het voeren van personeelsgesprekken is het belangrijk dat je ruimte laat voor de medewerker. Je gaat met hem de dialoog aan over zijn functioneren en

Nadere informatie

Reflectieverslag mondeling presenteren

Reflectieverslag mondeling presenteren Reflectieverslag mondeling presenteren Naam: Registratienummer: 900723514080 Opleiding: BBN Groepsdocente: Marjan Wink Periode: 2 Jaar: 2008 Inleiding In dit reflectieverslag zal ik evalueren wat ik tijdens

Nadere informatie

Onderhandelen en afspraken maken

Onderhandelen en afspraken maken OPDRACHTFORMULIER Onderhandelen en afspraken maken Naam student: Datum: 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen. Bespreek deze met medestudenten of je docent.

Nadere informatie

BROCHURE Workshop Coachend Leidinggeven. Coachend Leidinggeven. Sales Force Consulting

BROCHURE Workshop Coachend Leidinggeven. Coachend Leidinggeven. Sales Force Consulting BROCHURE Workshop Coachend Leidinggeven Coachend Leidinggeven Sales Force Consulting inleiding Leidinggeven aan de alledaagse uitvoering van het werk, is één van de belangrijkste kerntaken van elke manager.

Nadere informatie

Hoofdstuk 4 - oefening 20 Extra Schrijfoefeningen

Hoofdstuk 4 - oefening 20 Extra Schrijfoefeningen Hoofdstuk 4 - oefening 20 Extra Schrijfoefeningen Instructie U maakt 12 opdrachten waarbij u iets moet schrijven. Bij de opdracht staat precies wat u moet doen. Lees de opdracht goed door voordat u gaat

Nadere informatie

Aan de slag met de Werk Ster!

Aan de slag met de Werk Ster! Aan de slag met de Werk Ster! Werk Ster Copyright EgberinkDeWinter 2013-2014 Werk Ster Stappen naar werk De Werk Ster helpt je duidelijk te krijgen waar jij op dit moment staat op weg naar werk. Je krijgt

Nadere informatie

Feedback Project Ergonomisch Ontwerpen

Feedback Project Ergonomisch Ontwerpen Feedback Project Ergonomisch Ontwerpen Competenties Sociaal en communicatief functioneren (P9) Initiatief (P10) Reflectie (P11) Afgelopen module heb je met een groepje gewerkt aan je project. In week 7

Nadere informatie

Jeroen Dusseldorp 17-12-2013

Jeroen Dusseldorp 17-12-2013 Groeidocument trainingen blok 2 Jeroen Dusseldorp 17-12-2013 Inleiding Voor u ligt mijn groeidocument van de trainingen die zijn gegeven in blok 2 van de minor Consultancy. Om een succesvolle consultant

Nadere informatie

Groei in Leiderschap & Management - Jaaropleiding

Groei in Leiderschap & Management - Jaaropleiding Groei in Leiderschap & Management - Jaaropleiding Zakenwijzer Het is tijd voor nieuw en ander leiderschap en management We kunnen ons niet meer verloven te blijven doen wat we deden. Als alles verandert,

Nadere informatie

Evaluatie project webshop 2.0

Evaluatie project webshop 2.0 Evaluatie project webshop 2.0 Kim Krijt MM2A Kim Ik vind dat de productie erg goed is verlopen, wij hebben onderling geen problemen gehad. Ik vind dat er erg goed werk is geleverd. Als ik het vergelijk

Nadere informatie

Cursus werkbegeleiding

Cursus werkbegeleiding Cursus werkbegeleiding Naam: Joyce Stuijt Studentnr: 500635116 Klas: 3IKZ1 Opleiding: 3 e jaar HBO-V Studiedeelnummer: 3512TRWBOP Studieonderdeel: Cursus werkbegeleiding Aantal woorden: 1800 Docent: Y.

Nadere informatie

> TAALWERKBLAD PARTICIPATIE

> TAALWERKBLAD PARTICIPATIE TAALWERKBLAD PARTICIPATIE aanpak coach cultuur deelnemen doel eigenschappen heden integreren kwaliteiten meedoen mentor nu plan samenleving toekomst vaardigheden verleden verwachtingen wensen DE WERKWOORDSTIJDEN

Nadere informatie

GESPREKKEN VOEREN NEDERLANDS AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG:

GESPREKKEN VOEREN NEDERLANDS AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG: AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG: - Kun je een verzorgde brief schrijven. - Kun je op een juiste manier werkwoorden vervoegen. - Schrijf je op een juiste manier in meervoud. - Gebruik je hoofdletters op een

Nadere informatie

BROCHURE Cursus Coachend Leidinggeven. Coachend Leidinggeven. Sales Force Consulting

BROCHURE Cursus Coachend Leidinggeven. Coachend Leidinggeven. Sales Force Consulting BROCHURE Cursus Coachend Leidinggeven Coachend Leidinggeven Sales Force Consulting inleiding Leidinggeven aan de uitvoering van het alledaagse werk, is één van de belangrijkste kerntaken van elke manager.

Nadere informatie

Leiderschap in turbulente tijden. Walter Ligthart Nationale Toneel

Leiderschap in turbulente tijden. Walter Ligthart Nationale Toneel Leiderschap in turbulente tijden Walter Ligthart Nationale Toneel Wat is er aan de hand De cultuur sector is out of control Ze mist de hefboom om het bezuinigings-debat succesvol te voeren Kan een bezuiniging

Nadere informatie

Vaardigheidsmeter Communicatie

Vaardigheidsmeter Communicatie Vaardigheidsmeter Communicatie Persoonlijke effectiviteit Teamvaardigheden Een goede eerste indruk Zelfempowerment Communiceren binnen een team Teambuilding Assertiviteit Vergaderingen leiden Anderen beïnvloeden

Nadere informatie

VIStrainingen TEST SITUATIONEEL AANSTUREN NAAM:

VIStrainingen TEST SITUATIONEEL AANSTUREN NAAM: TEST SITUATIONEEL AANSTUREN NAAM: 1. Je hebt een van jouw collega s gevraagd een voorstel te maken voor de aanschaf van een nieuw testapparaat. Met enige ondersteuning van jou voert deze collega gewoonlijk

Nadere informatie

Bekijk de Leerdoelen die bij deze casus horen. Beantwoord daarna de vraag.

Bekijk de Leerdoelen die bij deze casus horen. Beantwoord daarna de vraag. Vragen bij Leercasus Leiderschap, management en macht Vraag 1 Bekijk de Leerdoelen die bij deze casus horen. Beantwoord daarna de vraag. Geef per doel aan of je dit al beheerst, waarbij N = nee, O = om

Nadere informatie

OPEN TRAINING. Situationeel Leiderschap DRIE DAAGSE

OPEN TRAINING. Situationeel Leiderschap DRIE DAAGSE DRIE DAAGSE OPEN TRAINING Situationeel Leiderschap II Ceresstraat 13 4811 CA Breda Blanchard International Tel: 076 7676338 / 06 51528617 www.blanchardinternational.nl Situationeel Leiderschap II DOEL

Nadere informatie

IK-DOELEN BIJ DE DALTONUITGANGSPUNTEN

IK-DOELEN BIJ DE DALTONUITGANGSPUNTEN IK-DOELEN BIJ DE DALTONUITGANGSPUNTEN 1 2 3 4 5 A Samen werken (spelen) Hierbij is het samenwerken nog vooral doel en nog geen middel. Er is nog geen sprake van taakdifferentiatie. De taak ligt vooraf

Nadere informatie

TIPS EN VALKUILEN BIJ

TIPS EN VALKUILEN BIJ MANAGEMENT Effectief leidinggeven TIPS EN VALKUILEN BIJ INSTRUEREN, BIJSTUREN, OVERLEGGEN EN DELEGEREN Leidinggeven betekent: meebewegen met het functioneren en de ontwikkeling van medewerkers. Doel Een

Nadere informatie

Als je in zorg of welzijn werkt, krijg je veel te maken met zorgvragers die ondersteunt moeten worden in hun persoonlijke verzorging/adl.

Als je in zorg of welzijn werkt, krijg je veel te maken met zorgvragers die ondersteunt moeten worden in hun persoonlijke verzorging/adl. STER opdracht ADL Als je in zorg of welzijn werkt, krijg je veel te maken met zorgvragers die ondersteunt moeten worden in hun persoonlijke verzorging/adl. In de eerste 10 weken van je opleiding heb je

Nadere informatie

Eindverslag Academische Opleidingsschool Sophianum, juni 2011

Eindverslag Academische Opleidingsschool Sophianum, juni 2011 Eindverslag Academische Opleidingsschool Sophianum, juni 2011 Welke middelen kan een docent tijdens zijn les gebruiken / hanteren om leerlingen van havo 4 op het Sophianum meer te motiveren? Motivatie

Nadere informatie

Selectie-instrument HARRIE

Selectie-instrument HARRIE Selectie-instrument HARRIE 1 Inleiding Voor u ligt het selectie-instrument HARRIE ; een vragenlijst die u als collega van een medewerker met autisme kan invullen om voor uzelf inzichtelijk te maken of

Nadere informatie

WORKSHOP JONGEREN MOTIVEREN

WORKSHOP JONGEREN MOTIVEREN WORKSHOP JONGEREN MOTIVEREN Onderwijssymposium ANAI Alkmaar Michiel Stadhouders 13 januari 2014 Programmavoorstel 60 minuten In tweetallen: wat is motivatie voor jou? 1. Jongeren & motivatie 2. Kijken

Nadere informatie

Feedback geven en ontvangen

Feedback geven en ontvangen Feedback geven en ontvangen 1 Inleiding In het begeleiden van studenten zul je regelmatig feedback moeten geven en ontvangen: feedback is onmisbaar in de samenwerking. Je moet zo nu en dan kunnen zeggen

Nadere informatie

Waarom ga je schrijven? Om de directeur te overtuigen

Waarom ga je schrijven? Om de directeur te overtuigen week 17 20 april 2015 - Schrijfopdrachten niveau A, les 1 Les 1: Een overtuigende tekst schrijven Beantwoord deze vragen: Een mooie manier om te herdenken 1. Waarom is het volgens jou belangrijk om de

Nadere informatie

Assertiviteitstest: kom jij op voor jezelf?

Assertiviteitstest: kom jij op voor jezelf? 1 Assertiviteitstest: kom jij op voor jezelf? Zet een kruisje bij het antwoord dat voor jou passend is - eerder juist indien je meestal op die manier handelt - eerder onjuist indien je slechts zelden op

Nadere informatie

BIJ WIJZE VAN START ZORG VOOR STAGE FEEDBACK GEVEN AAN STAGIAIRS EEN TOEPASSING. Feedback geven aan stagiairs december 13 CIRCULAIR KIJKEN

BIJ WIJZE VAN START ZORG VOOR STAGE FEEDBACK GEVEN AAN STAGIAIRS EEN TOEPASSING. Feedback geven aan stagiairs december 13 CIRCULAIR KIJKEN ZORG VOOR STAGE FEEDBACK GEVEN AAN STAGIAIRS BIJ WIJZE VAN START EEN TOEPASSING Lies loopt stage in een Woonzorgcentrum. Ze is nu al enkele weken aan de slag, ze beheerst de meeste taken en ze is heel

Nadere informatie

Leiderschap en leiding geven Cursus Sergeant Module organisatie en leiding geven Lt. De Groeve Luk De functionele benadering Groep: om doel te bereiken dienen een aantal taken verricht Leider: opdracht

Nadere informatie

Bevlogenheid het resultaat van leiderschap

Bevlogenheid het resultaat van leiderschap Bevlogenheid het resultaat van leiderschap Hans Aerts Werken is leuk, het is zinvol. Het leidt tot enthousiasme en geluk. Ook hoor je vaak dat werken structuur en houvast biedt in je leven. Werken is niet

Nadere informatie

EFFECTIEF LEIDERSCHAP. Door Anna Brons, Eva Kerkhoffs en Susan Kouwenhoven

EFFECTIEF LEIDERSCHAP. Door Anna Brons, Eva Kerkhoffs en Susan Kouwenhoven EFFECTIEF LEIDERSCHAP Door Anna Brons, Eva Kerkhoffs en Susan Kouwenhoven Theorieën Combinatie van drie theorieën: Leiderschapsmodel Gung Ho Leiderschapsbox Context Situationeel Leiderschap komt uit jaren

Nadere informatie

STAGEVERSLAG VMBO LEERLING INSTRUCTIE

STAGEVERSLAG VMBO LEERLING INSTRUCTIE STAGEVERSLAG VMBO LEERLING INSTRUCTIE Naam: Klas: Bedrijf: Stageperiode: Maak een inhoudsopgave zoals hieronder is afgebeeld. Indien nodig je eigen onderdelen tussen voegen en uiteindelijk de inhoudsopgave

Nadere informatie

Projectmatig creëren. Samenvatting Hoofdstuk 15. Klas: TP11 Tommie Melis

Projectmatig creëren. Samenvatting Hoofdstuk 15. Klas: TP11 Tommie Melis Projectmatig creëren Samenvatting Hoofdstuk 15 Klas: TP11 Tommie Melis De projectleider. De spil in het spel Projectmatig creëren: Essentieel bij projectmatig creëren is dat alle betrokkenen zich als mens

Nadere informatie

1/19/2015 Samenwerken. Project 2. Esat Karaer HOGESCHOOL ROTTERDAM

1/19/2015 Samenwerken. Project 2. Esat Karaer HOGESCHOOL ROTTERDAM 1/19/2015 Samenwerken Project 2 Esat Karaer HOGESCHOOL ROTTERDAM Inhoudsopgave Individueel procesverslag... 3 Reflectieverslag Thema Leiderschap en leiderschapsstijlen... 6 Observatieformulier... 7 Test

Nadere informatie

Bijlage interview meisje

Bijlage interview meisje Bijlage interview meisje Wat moet er aan de leerlingen gezegd worden voor het interview begint: Ik ben een student van de Universiteit van Gent. Ik wil met jou praten over schrijven en taken waarbij je

Nadere informatie

Over Dingerdis Customer Care

Over Dingerdis Customer Care Ronald Dingerdis Over Dingerdis Customer Care Dingerdis Customer Care helpt bedrijven om het klantgericht werken te optimaliseren. Waarschijnlijk denk je bij de term klantgericht werken direct aan je externe

Nadere informatie

3 Hoogbegaafdheid op school

3 Hoogbegaafdheid op school 3 Hoogbegaafdheid op school Ik laat op school zien wat ik kan ja soms nee Ik vind de lessen op school interessant meestal soms nooit Veel hoogbegaafde kinderen laten niet altijd zien wat ze kunnen. Dit

Nadere informatie

Workshop 1 SNS

Workshop 1 SNS 220917 Workshop 1 SNS Onderwerpen workshop Je voorbereiding / nieuwe matrix Stijlen van leiding geven Wat is jouw voorkeursstijl en wat betekent dat? Taakgericht versus mensgericht leiding geven Kunnen

Nadere informatie

HET COACHINGSRAAM Coachen als strategische activiteit

HET COACHINGSRAAM Coachen als strategische activiteit Trefwoorden: strategie, coaching, leidinggeven HET COACHINGSRAAM Coachen als strategische activiteit Samenvatting Coachen heeft als doel mensen te stimuleren het beste uit zichzelf te halen door hun potentieel

Nadere informatie

Stadgenoot. Online dienstverlening Woningcorporatie Stadgenoot afgestemd op de doelgroep. Involvit 2014. Sirikit Huibers.

Stadgenoot. Online dienstverlening Woningcorporatie Stadgenoot afgestemd op de doelgroep. Involvit 2014. Sirikit Huibers. Online dienstverlening Woningcorporatie Stadgenoot afgestemd op de doelgroep Stadgenoot is één van de grootste woningcorporaties van Nederland en is huisbaas voor zo n 65.000 bewoners in Amsterdam. Stadgenoot

Nadere informatie

Het Management Skills Assessment Instrument (MSAI)

Het Management Skills Assessment Instrument (MSAI) Het Management Skills Assessment Instrument (MSAI) Het zelfbeoordelingsformulier Het doel van deze evaluatie is om u te helpen bij het bepalen van de belangrijkste aandachtsvelden van uw leidinggevende

Nadere informatie

Kerntaak 1 Bieden van zorg en ondersteuning op basis van een werkplanning. STER opdracht: helpen bij een creatieve activiteit

Kerntaak 1 Bieden van zorg en ondersteuning op basis van een werkplanning. STER opdracht: helpen bij een creatieve activiteit werkplanning Werkproces 1.5 Ondersteunt bij (sociale) activiteiten STER opdracht: helpen bij een creatieve activiteit Als je in zorg of welzijn werkt, krijg je te maken met het helpen bij creatieve activiteiten.

Nadere informatie

U levert maatwerk, wij ook. Zakelijke taaltrainingen op maat.

U levert maatwerk, wij ook. Zakelijke taaltrainingen op maat. Klantbeoordelingen 2015 - zakelijke taaltrainingen januari t/m december 2015, n = 1.247 Klantenwaardering Vraagstelling Uitstekend Goed Voldoende Onvoldoende Slecht Wat vindt u van het gebruikte lesmateriaal?

Nadere informatie

Nulmeting 2.0 Tim Tegelaar Projectleider techniek 14-01-2013. Simpel 1 2 3 nu Lastig 2 3 4 eind van de opleiding Complex 3 4 5

Nulmeting 2.0 Tim Tegelaar Projectleider techniek 14-01-2013. Simpel 1 2 3 nu Lastig 2 3 4 eind van de opleiding Complex 3 4 5 Nulmeting competenties: Voor mijn opleiding AD Projectleider techniek heb ik aan het begin van het schooljaar een nulmeting gedaan voor de negen competenties waar aan je moet voldoen als projectleider

Nadere informatie

Formeel en informeel. Formeel: Je gebruikt u om iemand aan te spreken. Je noemt iemand bij zijn achternaam.

Formeel en informeel. Formeel: Je gebruikt u om iemand aan te spreken. Je noemt iemand bij zijn achternaam. Formeel en informeel Tijdens je stage praat je veel met mensen. Soms is het een officieel gesprek, soms een gezellig praatje met een collega. Dit noem je formele en informele gesprekken. Formeel betekent

Nadere informatie

DOELGERICHT LEZEN EN SAMENVATTEN KWALITATIEF ONDERZOEK ENGELS GRAMMAR CREATIEF DENKEN

DOELGERICHT LEZEN EN SAMENVATTEN KWALITATIEF ONDERZOEK ENGELS GRAMMAR CREATIEF DENKEN STUDIELOOPBAANBEGELEIDING DOELGERICHT LEZEN EN SAMENVATTEN KWALITATIEF ONDERZOEK ENGELS GRAMMAR CREATIEF DENKEN BUSINESS BENCHMARK COMMUNICATIEMIDDELEN INLEIDING COMMUNICATIE PROJECTMATIG WERKEN PRESENTEREN

Nadere informatie

Ik ben. Eerlijk. Geduldig. Creatief. Gestructureerd. Communicatief. Geïnteresseerd. Geeft aandacht WWW.IKBENHARRIE.NL

Ik ben. Eerlijk. Geduldig. Creatief. Gestructureerd. Communicatief. Geïnteresseerd. Geeft aandacht WWW.IKBENHARRIE.NL Ik ben Geïnteresseerd Creatief WWW.IKBENHARRIE.NL Communicatief Geeft aandacht Eerlijk Gestructureerd Geduldig Harrie is ontwikkeld door CNV Jongeren en Vilans, met dank aan de support van UWV en Instituut

Nadere informatie

Over Dingerdis Coach Center

Over Dingerdis Coach Center Over Dingerdis Coach Center Uit onderzoek blijkt jaar op jaar dat 1:3 werknemers niet alleen een andere baan wil maar ook actief een andere baan zoekt en dat een teamlid inwerken naar vakmanschap gemiddeld

Nadere informatie

Rapport Docent i360. Test Kandidaat

Rapport Docent i360. Test Kandidaat Rapport Docent i360 Naam Test Kandidaat Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Sterkte/zwakte-analyse 3. Feedback open vragen 4. Overzicht competenties 5. Persoonlijk ontwikkelingsplan Inleiding Voor u ligt het

Nadere informatie

Juridische medewerker

Juridische medewerker 28-11-2013 Sectorwerkstuk Juridische medewerker Temel, Elif HET ASSINK LYCEUM Inhoudsopgave Inhoud Inhoudsopgave... 1 Inleiding... 2 Hoeveel procent van de opleiding bestaat uit stage?... 6 o Begeleiding...

Nadere informatie

Zelfreflectie Jaar 1 Marco Kleine Deters 1550275 Bedrijfskundige Informatica

Zelfreflectie Jaar 1 Marco Kleine Deters 1550275 Bedrijfskundige Informatica Zelfreflectie Jaar 1 Marco Kleine Deters 1550275 Bedrijfskundige Informatica Auteur: Marco Kleine Deters Opleiding: Bedrijfskundige Informatica Klas: BIEV2B Studentcode: 1550275 Datum: 8-6-2009 1 Inhoudsopgave

Nadere informatie

Voortgangsverslag. Blok 1. Erwin Pols

Voortgangsverslag. Blok 1. Erwin Pols Voortgangsverslag Blok 1 Erwin Pols Voortgangsverslag Blok 1 E. Pols Nieuwerkerk a/d IJssel 13-11-2012 Unica Installatietechniek B.V. Voorwoord Op de opleiding AD projectleider techniek is het noodzakelijk

Nadere informatie

Situationele Tools in de context van Maatwerkbedrijven

Situationele Tools in de context van Maatwerkbedrijven Situationele Tools in de context van Maatwerkbedrijven Workshop = Samen op zoek gaan naar toepassing van Situationele tools in jouw organisatie door - Korte kennismaking met SiSO - Selectie en Ontwikkelingstools

Nadere informatie

Reflectiegesprekken met kinderen

Reflectiegesprekken met kinderen Reflectiegesprekken met kinderen Hierbij een samenvatting van allerlei soorten vragen die je kunt stellen bij het voeren van (reflectie)gesprekken met kinderen. 1. Van gesloten vragen naar open vragen

Nadere informatie

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben Ik ben wie ik ben Naam: Johan Vosbergen Inhoudsopgave Inleiding... 3 De uitslag van Johan Vosbergen... 7 Toelichting aandachtspunten en leerdoelen... 8 Tot slot... 9 Pagina 2 van 9 Inleiding Hallo Johan,

Nadere informatie

Welke ruimte en skills hebben leerlingen nodig om bevlogen en gemotiveerd te werken. Astrid van den Hurk 22 januari 2015

Welke ruimte en skills hebben leerlingen nodig om bevlogen en gemotiveerd te werken. Astrid van den Hurk 22 januari 2015 Welke ruimte en skills hebben leerlingen nodig om bevlogen en gemotiveerd te werken Astrid van den Hurk 22 januari 2015 Doelen Zicht op basisbehoeftes van leerlingen om gemotiveerd te kunnen werken; Zelfdeterminatietheorie

Nadere informatie

Over Performance Dialogue

Over Performance Dialogue Over Performance Dialogue Wij ondersteunen organisaties bij het versterken van de dialoog tussen de organisatie en haar medewerkers over functioneren en presteren. Dit doen wij door middel van training

Nadere informatie

COMMUNICATIE training. effectief communiceren met iedereen

COMMUNICATIE training. effectief communiceren met iedereen COMMUNICATIE training effectief communiceren met iedereen Een training van COMMUNICERENENZO Mensen zijn belangrijk. Resultaten ook Mensen zijn belangrijk en waardevol. Resultaten worden behaald dankzij

Nadere informatie

Leiderschap bij verandering

Leiderschap bij verandering Leiderschap bij verandering Boek: John P. Kotter, 1998 ISBN-13: 9789052612317 ISBN-10: 9052612315 Samenvatting: Involve Inhoudsopgave Algemeen...2 De drijvende kracht achter geslaagde verandering...2 Stap

Nadere informatie

Trainingen en workshops voor praktijkopleiders en leidinggevenden. Jouw talent, onze ambitie!

Trainingen en workshops voor praktijkopleiders en leidinggevenden. Jouw talent, onze ambitie! Trainingen en workshops voor praktijkopleiders en leidinggevenden Jouw talent, onze ambitie! Je vindt het belangrijk om te blijven investeren in je eigen ontwikkeling. Zeker als je nieuwe vaardigheden

Nadere informatie

Het elke-dag-lekker-aan-het-werk-boekje

Het elke-dag-lekker-aan-het-werk-boekje 1 Het elke-dag-lekker-aan-het-werk-boekje Onmisbaar voor elke werkgever Hoe motiveert u medewerkers van alle leeftijden en verschillende generaties? Het elke-dag-lekker-aan-het-werk-boekje 3 Lekker aan

Nadere informatie

Communicatie op de werkvloer

Communicatie op de werkvloer Communicatie op de werkvloer Voor een goede communicatie op de werkvloer is het noodzakelijk dat we letterlijk dezelfde taal spreken. Een goede kennis van het vakjargon is dan ook erg belangrijk. Net zo

Nadere informatie

Cursus Leiderschapsvaardigheden

Cursus Leiderschapsvaardigheden Cursus Leiderschapsvaardigheden Persoonlijk Leiderschap Strategisch Leidinggeven Samenwerken Beleid en Organisatie Leiderschapsvaardigheden en Managementtools Algemene informatie De opleiding Leiderschapsvaardigheden

Nadere informatie

Motivatie: presteren? Of toch maar leren?

Motivatie: presteren? Of toch maar leren? Arjan van Dam Motivatie: presteren? Of toch maar leren? Een van de lastigste opgaven van managers is werken met medewerkers die niet gemotiveerd zijn. Op zoek naar de oorzaken van het gebrek aan motivatie,

Nadere informatie

Leiderschap, krachtig en inspirerend leidinggeven

Leiderschap, krachtig en inspirerend leidinggeven Training Leiderschap Leiderschap, krachtig en inspirerend leidinggeven Als leidinggevende komt er veel op je af. Je moet doelen halen, maar je wilt ook je medewerkers motiveren. Hoe houd je dat in balans?

Nadere informatie

COACHEND LEIDERSCHAP. Coachend leiderschap. Gebaseerd op Hersey & Blanchard Focus op betrokkenheid, ondersteuning. Coachend leiderschap.

COACHEND LEIDERSCHAP. Coachend leiderschap. Gebaseerd op Hersey & Blanchard Focus op betrokkenheid, ondersteuning. Coachend leiderschap. COACHEND LEIDERSCHAP 22 oktober 2018 COACHEND LEIDERSCHAP Els Ory Coachend Wat? Wanneer / bij wie? Leary Gebaseerd op Hersey & Blanchard Focus op betrokkenheid, ondersteuning Motiverend Coachend WAT Delegerend

Nadere informatie

dit gaat over mij en mijn vak het is snel en gemakkelijk en je ziet wat je hebt bereikt

dit gaat over mij en mijn vak het is snel en gemakkelijk en je ziet wat je hebt bereikt nieuw in mijn functie, had ik snel en goed overzicht wat er speelde in mijn team ik heb met COSMO in kaart waar ik zelf voor sta we zien een grote groei van de ontwikkelingen in de teams nu hebben we veel

Nadere informatie

Ik wilde een opdracht ontwikkelen voor leerlingen die voldoet aan de uitgangspunten van competentiegericht leren.

Ik wilde een opdracht ontwikkelen voor leerlingen die voldoet aan de uitgangspunten van competentiegericht leren. 1/5 Fase 1: Wat wilde ik bereiken? Handelen/ ervaring opdoen Ik wilde een opdracht ontwikkelen voor leerlingen die voldoet aan de uitgangspunten van competentiegericht leren. De opdracht wilde ik zo ontwikkelen,

Nadere informatie

Presentatie Tekst Top plan (talentontwikkelingsplan) Amy Kouwenberg OABCE1A

Presentatie Tekst Top plan (talentontwikkelingsplan) Amy Kouwenberg OABCE1A Presentatie Tekst Top plan (talentontwikkelingsplan) Amy Kouwenberg OABCE1A INLEIDING Ik heb vandaag een cadeautje meegenomen. Niet voor jullie, maar voor mijzelf. Het cadeautje staat voor de verrassingen

Nadere informatie

COMMUNICATIE technieken. voor leidinggevenden

COMMUNICATIE technieken. voor leidinggevenden COMMUNICATIE technieken voor leidinggevenden Een training van COMMUNICERENENZO Mensen zijn belangrijk. Resultaten ook Mensen zijn belangrijk en waardevol. Resultaten worden behaald dankzij mensen. Zij

Nadere informatie

Doel Het vergroten van de motivatie en het zelfvertrouwen van de leerlingen, het bevorderen van de effectieve leertijd en sociale vaardigheden.

Doel Het vergroten van de motivatie en het zelfvertrouwen van de leerlingen, het bevorderen van de effectieve leertijd en sociale vaardigheden. Ontwikkelingslijn: Ontwikkelingsveld 2: Eigenaar: Coöperatief leren Tandemleren Inge Kiers Doel Het vergroten van de motivatie en het zelfvertrouwen van de leerlingen, het bevorderen van de effectieve

Nadere informatie

WERKBLAD LEIDERSCHAPSSTIJL

WERKBLAD LEIDERSCHAPSSTIJL WERKBLAD LEIDERSCHAPSSTIJL In dit document vind je 12 situaties waarop je verschillend kunt reageren. Omcirkel de aanpak die voor jou het meest voor de hand ligt. Situaties 1. De laatste tijd gaat het

Nadere informatie

Dennis Boot. ondersteund door Web 2.0. Samenwerken en begeleiden

Dennis Boot. ondersteund door Web 2.0. Samenwerken en begeleiden Samenwerken en begeleiden ondersteund door Web 2.0 Dennis Boot Evaluatie van Google Sites en Google Apps tijdens stages en projecten in het onderwijs. Inhoud Inleiding... 1 Google Sites i.c.m. Google Apps

Nadere informatie