Open dislocatie heup. Als inklemming of aanlopen van heuppijn en bewegingsbeperking geeft

Transcriptie

1 Open dislocatie heup Als inklemming of aanlopen van heuppijn en bewegingsbeperking geeft

2 Inhoud Inleiding 3 De open dislocatie van de heup 3 Voor wie 3 Heupafwijkingen 3 Wat gebeurt er tijdens de operatie 4 Complicaties 5 Na de operatie 5 Wondjes 5 Fysiotherapie 5 Ontslag 6 Leefregels na ontslag 6 Fysiotherapie na ontslag 6 Poliklinische controle 7 Vragen 7 Tip 7 Sint Maartenskliniek 7 Colofon 8 2

3 Inleiding U bent onder behandeling bij de Sint Maartenskliniek voor heupklachten. In overleg met uw arts is gekozen voor een open dislocatie van de heup; een operatie waarbij het heupgewricht wordt geopend om afwijkingen te kunnen wegnemen. In deze folder leest u informatie over de operatie en over de periode thuis na de operatie. De open dislocatie van de heup Tijdens deze operatie wordt het heupgewricht via een snee vanaf de zijkant geopend. Om bij het gewricht te komen wordt een stuk bot (het trochanter) doorgenomen en met de spieren die eraan vastzitten naar voren weggeschoven. Zo komt het kapsel in beeld dat wordt geopend zonder daarbij de bloedvaten naar de dijbeenhals en de heupkop te beschadigen. De afwijkingen die vervolgens kunnen worden weggenomen, worden verderop in de folder beschreven. Voor wie? Een open dislocatie wordt meestal uitgevoerd bij patiënten met een jongvolwassen of middelbare leeftijd. Soms komen ook oudere patiënten voor deze open discloatie in aanmerking. Vaak zijn de patiënten sportief en hebben ze vooral pijnklachten bij het sporten, zoals tijdens voetbal of fietsen. De klachten kunnen zich ook uiten bij een bewegingsbeperking (stijfheid) van de heup, een klik in de heup of wanneer de heup bij het bewegen op slot gaat. Een duidelijke heupslijtage (coxarthrose), die soms ook aanwezig is bij dit soort klachten, kunnen we niet verhelpen met een open discloatie. Ook zijn we terughoudend met deze ingreep als er ook een heupdysplasie (ontwikkelingsstoornis van de heupkom) bestaat. Heupafwijkingen Typisch heupafwijkingen die met een open dislocatie te behandelen zijn, zijn een zogenaamde labrumscheur, een cam en/of een pincer. Deze termen worden achtereenvolgens uitgelegd. Het labrum is een ringvormige, flexibele rand van kraakbeen aan de komrand van uw heup. Dit labrum ligt rond de heupkop en sluit als het ware het centrale gedeelte van het heupgewricht af. Naar binnen toe gaat het labrum over in het gewrichtskraakbeen dat de kom 3

4 bekleedt. Dit labrum is bij sommige mensen kapot. U kunt dit vergelijken met een meniscusscheur van de knie. De meest voorkomende oorzaak van een labrumscheur is beklemming (de arts zal de term impingement gebruiken) van het labrum tussen een verhoogde botrand op de overgang van dijbeenkop naar dijbeenhals ( cam ) en de rand van de kom. Ook kan een prominente botrand op de kom ( pincer ) dit veroorzaken. Door draaien en buigen van de heup kan het labrum, en soms ook het aangrenzende kraakbeen, beschadigen. Dit kan op den duur ook bewegingsbeperking van de heup of stijfheid veroorzaken. De genoemde botafwijkingen of labrumscheur veroorzaken overigens niet bij iedereen heupklachten. Wat gebeurt er tijdens de operatie De operatie duurt twee tot drie uur. U ligt In zijligging. Als de heup eenmaal geopend is wordt deze uit de kom gedraaid, zodat rondom de kop en dijbeenhals de afwijkingen in zijn geheel kunnen worden gezien en weggenomen. Ook kijken we of er een labrumscheur is op de rand van de kom, en wordt ook het kraakbeen geinspecteerd. Hiervoor wordt ook een camera gebruikt. Röntgenfoto s van de heup, voor (links) en na (rechts) open dislocatie van de heup. Links is de botaangroei bovenop de dijbeen hals (de cam ) goed zichtbaar, rechts is de heupkop weer rond, 2 schroeven houden het botfragment (dat opzij geschoven is tijdens de operatie) weer op zijn plek. Behandeling van een labrumscheur Met een tasthaakje onderzoeken we het labrum en aangrenzende gewrichtskraakbeen op scheurtjes en beoordelen we de kwaliteit. Een labrumscheur kan worden glad gemaakt en waar nodig gehecht (met zogenaamde ankertjes in het bot). Een verhoogde botrand kunnen we 4

5 afvlakken. Met een malletje zorgen we dat de heupkop dan weer mooi rond wordt. Andere afwijkingen Behalve een labrumscheur kunnen we met ook losse kraakbeenflappen of -fragmenten ( gewrichtsmuisjes ) wegnemen. Als de afwijkingen zijn weggenomen wordt de heup weer in de kom gedraaid, het kapsel gesloten. Het weggeschoven botfragment wordt weer op zijn plek aan de zijkant van de heup vastgeschroefd met twee kleine schroeven. De huid wordt meestal gehecht met oplosbare hechtingen. Complicaties Er treden niet vaak problemen op na open dislocatie van de heup. Soms blijven er echter (milde) restklachten bestaan. Hoe minder beschadigingen aan het kraakbeen, hoe minder groot de kans op klachten is. Zo n 5 tot 10% van de patiënten heeft na soortgelijke heupoperaties meer last van de heup dan voor de operatie. Een enkele keer kan een uitval van een kleine huidzenuw een (meestal voorbijgaande) dove plek plek rond het litteken geven. Overige, niet veelvoorkomende complicaties: -infectie -trombosebeen (afsluiting van ader) -afsterving ( necrose ) van deel van bot van de heupkop -vertraagd vastgroeien van het afgenomen en teruggeschroefde botfragment -schade aan grotere zenuw of bloedvaten naar (onder)been. Na de operatie Wondjes De wond wordt meestal gehecht met oplosbare hechtingen, deze hoeven niet verwijderd te worden. Wel mag de huisarts na 14 dagen de knoopjes (indien aanwezig) van de hechtingen afknippen. Fysiotherapie De fysiotherapeut in het ziekenhuis bezoekt u direct na de operatie en geeft u instructies en een oefenprogramma voor fysiotherapie thuis. U kunt het ziekenhuis lopend (met krukken) verlaten. De eerste 6 weken na 5

6 de operatie mag u uw heup beperkt belasten. U heeft dan krukken nodig. Ook kan geadviseerd worden om de heup de eerste maand niet ver te buigen (minder dan 90 graden) en niet ver naar binnen te draaien. Dit heeft als doel de rand van de heupkom te beschermen tegen het te veel aanstoten van de dijbeenhals; dit geldt met name indien het labrum gehecht is. Het heupgewricht is door de operatie natuurlijk geprikkeld. Dat zult u na de operatie nog even blijven voelen. Er zal eerste weken nog enige mate van stijfheid zijn, en in begin kunnen er ook nog krampgevoelens in heup of bovenbeen zijn. In het fysiotherapeutisch behandelplan wordt stap voor stap toegewerkt naar een pijnvrije normale beweging, een normaal looppatroon, herstel van spierkracht en deelname aan sport. Al met al kan dit herstel soms drie tot zes maanden in beslag nemen. Het ontslag De opnameduur hangt met name af van de mate van pijnklachten na de operatie. Als deze klachten acceptabel zijn mag u s avonds op dezelfde dag van de operatie naar huis. Het kan echter ook voorkomen dat de pijnklachten meer op de voorgrond staan en dat u daar in het begin meer last van heeft. Dan is het soms nodig om langer in de Sint Maartenskliniek te blijven tot de pijnklachten goed onder controle zijn. De zaalarts of verpleegkundige bespreekt met u wanneer u na de operatie naar huis mag. Voor ontslag heeft u een ontslaggesprek met een verpleegkundige. Daarin wordt het een en ander met u nog een keer besproken. U kunt in dat gesprek met de verpleegkundige bespreken of u nog pijnmedicatie nodig heeft. Leefregels na ontslag Lees de folder Leefregels na ontslag. Fysiotherapie na ontslag U krijgt een machtiging mee voor fysiotherapie thuis. De fysiotherapeut in het ziekenhuis zal de overdracht verzorgen naar uw eigen fysiotherapeut, en een fysiotherapeutisch behandelplan meegeven. Dit kan zich afhankelijk van de bevindingen bij de operatie uitstrekken tot enkele maanden na de operatie. 6

7 Poliklinische controle Na ongeveer 8 weken (of soms eerder) komt u op de polikliniek voor controle bij de arts (ook de arts-assistent of Physician Assistant kan deze controle doen). Er wordt dan een controlerende röntgenfoto gemaakt. Poliklinische vervolgafspraken worden meestal dan ook gemaakt. Vragen Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen, dan kunt u deze stellen tijdens de preoperatief onderzoek of contact opnemen met de orthopedisch consulenten. Tip Het is handig als u deze folder meeneemt wanneer u wordt opgenomen. U kunt dan alle relevante informatie nog eens nalezen. Sint Maartenskliniek De Sint Maartenskliniek is als enige ziekenhuis in Nederland volledig gespecialiseerd in houding en beweging. U kunt op verschillende locaties in het land bij ons terecht voor behandeling van eenvoudige tot zeer complexe aandoeningen op het gebied van orthopedie, reumatologie en revalidatie na ziekte, een ongeval of hersenletsel. Doordat we ons volledig richten op aandoeningen aan het houding- en bewegingssysteem is onze ervaring en kennis groot. We staan dan ook bekend als een vooraanstaand ziekenhuis dat in de behandeling gebruikmaakt van de laatste inzichten. Op onze onderzoeksafdeling ontwikkelen we nieuwe behandelmethoden en doen we onderzoek naar het effect ervan. De Sint Maartenskliniek beschikt verder onder meer over een gespecialiseerde apotheek, een sportmedisch centrum en een pijnbehandelcentrum. Bij de Sint Maartenskliniek staat de patiënt centraal. U wordt persoonlijk benaderd, deskundig begeleid en u kunt rekenen op onze uitgebreide voorzieningen. Wij staan klaar om u gastvrij te ontvangen. Voor meer informatie over onze behandelingen en een overzicht van al onze behandellocaties, kunt u terecht op onze website 7

8 Meer informatie of vragen Colofon Voor vragen of meer informatie kunt u contact opnemen met de orthopedisch consulenten via telefoonnummer (024) of orthopedie.consulenten@maartenskliniek.nl Uitgave van de afdeling Communicatie, i.s.m. afdeling Orthopedie Maart 2017 Bestelcode Bezoekadres Hengstdal 3, 6574 NA Ubbergen (bij Nijmegen) Postadres Postbus 9011, 6500 GM Nijmegen Telefoon (024) Internet 8