Rugoperatie. Dorsale / Ventrale / Circumferente lumbale spondylodese

Transcriptie

1 Rugoperatie Dorsale / Ventrale / Circumferente lumbale spondylodese

2 Inhoud Inleiding 3 De operatie 3 Ventrale spondylodese 3 Dorsale spondylodese 4 Circumferente spondylodese 4 De risico s van de operatie 4 Ventrale spondylodese 4 Dorsale spondylodese 4 Na de operatie 4 De wond 5 Het ontslag 5 Leefregels na ontslag 5 Overige instructies 6 Poliklinische controle 7 Vragen 7 Tip 7 2

3 Inleiding U ontvangt deze folder omdat u op de wachtlijst staat voor een rugoperatie in de Sint Maartenskliniek, de zogenaamde lumbale spondylodese. In deze folder krijgt u antwoord op vragen als Wat gebeurt er precies in het ziekenhuis? en Hoe gaat het na de operatie verder? De operatie Een lumbale spondylodese is een operatie waarbij twee of meerdere lendewervels (onderrug) aan elkaar vast worden gezet. De operatie wordt óf alleen via de rugzijde (= dorsale spondylodese) óf alleen via de buikzijde (= ventrale spondylodese) óf via zowel de rugzijde als de buikzijde (= circumferente spondylodese) uitgevoerd. De orthopedisch chirurg bepaalt welke techniek het beste past bij uw situatie. De operatie duurt gemiddeld 2 uur. Ventrale spondylodese Bij een ventrale spondylodese haalt de chirurg eerst de tussenwervelschijf die tussen de wervels zit deels weg. Vervolgens plaatst hij een cage ( kooitje ), gevuld met bot, in de vrijgekomen ruimte. De chirurg kan daarna nog een plaatje over de cage plaatsen (een zogenaamd ATB-plaatje ). Dit plaatje wordt met schroeven vastgezet in de wervel boven en onder de cage. Dankzij het bot in de cage groeien de wervels in een aantal maanden tot een jaar aan elkaar vast (zie figuur 1 en 2). Figuur 1 Vooraanzicht Figuur 2 Zijaanzicht 3

4 Dorsale spondylodese Bij een dorsale spondylodese, wordt via de rugzijde een deel van de tussenwervelschijf verwijderd en een cage (kooitje) tussen de wervels geplaatst. Eventueel wordt een beknelde zenuw vrijgelegd. Daarna worden er staven langs de wervelkolom geplaatst, deze worden met schroeven in de wervels gefixeerd. Circumferente spondylodese Bij een circumferente spondylodese wordt u zowel via de rug als buikzijde geopereerd, waarbij de wervelkolom aan beide zijden gefixeerd wordt met een cage, staven en schroeven. Voorafgaand aan de operatie krijgt u een blaascatheter. Deze wordt vlak voor de operatie ingebracht en zorgt dat de urine opgevangen wordt. De blaascatheter wordt meestal één dag na de operatie verwijderd of zodra u uit bed komt. De risico s van de operatie Ventrale spondylodese (buikzijde) Een bloeding, beschadiging van zenuwen, inzakking van de cage, het niet vastgroeien van de wervels, een littekenbreuk. Dorsale spondylodese (rugzijde) Een infectie, een verkeerd geplaatste schroef, irritatie van een zenuwwortel, lekkage van hersenvocht, het niet vastgroeien van de wervels. Na de operatie Het is mogelijk dat u na de operatie één nacht op de PACU (Postoperatieve en Acute Care Unit) verblijft. Dit is afhankelijk van de uitgebreidheid van de operatie en wordt tijdens het preoperatief onderzoek bepaald door de anesthesioloog. Als u van de narcose bijkomt, ligt u op uw rug met eventueel kussens onder de benen ter verbetering van uw lighouding. Meestal heeft de chirurg een wonddrain geplaatst die het bloed en wondvocht afzuigt. De verpleegkundige verwijdert de drain uiterlijk 24 tot 48 uur na de operatie en controleert en verzorgt hierna de wond. 4

5 Gedurende uw verblijf in het ziekenhuis krijgt u dagelijks één injectie met een bloedverdunnend middel toegediend. Dit voorkomt dat er trombose (= een stolsel in de bloedbaan) ontstaat. Onder begeleiding van de verpleegkundige mag u de 1 e dag na de operatie weer uit bed. Wanneer dit goed gaat, zult u - met instructies van de verpleegkundige - zelfstandig naar het toilet en / of onder de douche mogen. Als het nodig is met ondersteuning van een loophulpmiddel zoals elleboogkrukken of rollator. De wond Als de wond(en) gehecht is (zijn) met oplosbare hechtingen, hoeven deze niet verwijderd te worden. Wel mag de huisarts na 14 dagen eventuele knoopjes aan weerszijde van de wond afknippen. Als de hechtingen niet oplosbaar zijn, kan uw huisarts deze na 14 dagen in zijn geheel verwijderen. Eventueel mag dit ook op de wondpolikliniek van het orthopediecentrum. Het ontslag Als u in het orthopediecentrum bent opgenomen, gaat u meestal vier dagen na de operatie s avonds naar huis. Afhankelijk van uw herstel kan de opname korter of langer duren. Als u op de reuma-afdeling bent opgenomen, kan de opname enkele dagen langer duren. Voordat u met ontslag gaat, heeft u een ontslaggesprek met de verpleegkundige en met een medewerker van de apotheek. Leefregels na ontslag De lumbale spondylodese die u ondergaat, heeft onder andere als doel het wegnemen van pijnklachten. Dit betekent niet dat u direct na de operatie geen pijnklachten meer heeft. Het is heel normaal om napijn te hebben in de rug of uitstralingspijn in het been. De operatiewond en/of zenuw hebben tijd nodig om te herstellen; daarom is het belangrijk dat u de eerste drie maanden uw rug niet te zwaar belast. Ook al zijn de klachten door de operatie afgenomen, uw conditie is nog niet als vanouds. Als u bij thuiskomst direct weer aan de slag gaat, loopt u het risico op nieuwe klachten. 5

6 Lees de folder Leefregels na ontslag en volg de volgende leefregels: U mag wél autorijden en douchen na de operatie. Wat mag u de eerste zes weken na de operatie niet: De eerste zes weken is het beter geen seksuele gemeenschap te hebben. Daarna kan het wel, indien u bepaalde regels in acht neemt. U mag bijvoorbeeld geen holle of bolle rug maken. Wat mag u de eerste drie maanden na de operatie niet: Zwaarder dan 5 kilo dragen of tillen. Voorover bukken en op de hurken gaan zitten. op de buik slapen. U mag wel op de rug en beide zijden slapen. Fietsen of bromfiets rijden (ook niet achterop zitten!). Sporten. Huishoudelijke activiteiten verrichten zoals stofzuigen, bed opmaken of de ramen wassen. Een grijpstang boven uw bed gebruiken. De hond aangelijnd uitlaten. Overige instructies Lees voor meer informatie de folder rugklachten, tips voor elke dag Maak geen onverwachte bewegingen met één of meerdere ledematen, zoals slaan, stoten, trekken, duwen, vangen, werpen, springen, schoppen. Blijf niet langdurig staan, slenteren, hardlopen. Het is wel goed om het wandelen langzaam uit te breiden om de conditie op te bouwen. Ga niet onderuitgezakt zitten, maar rechtop of met steun in de rug en niet te lang achter elkaar. Blijf niet langdurig in een licht voorovergebogen positie staan, bijvoorbeeld bij het aanrecht, het fornuis of de wastafel; gebruik een hoge kruk om half zittend/staand dit soort activiteiten te doen. Probeer zoveel mogelijk draaibewegingen van de romp te vermijden; draai heup en schouders tegelijk. Doe dit ook bij staande activiteiten, bijvoorbeeld wanneer u een voorwerp wilt verplaatsen. Als u uit bed komt, moet u eerst op uw zij gaan liggen, vervolgens kunt u gaan zitten en daarna pas uit bed stappen. 6

7 Wissel rust en beweging goed met elkaar af. Het is zeker in het begin aan te raden minimaal drie keer per dag een half uur te rusten. U mag lopen, zitten, staan en liggen zoveel als uw lichaam u toelaat. Poliklinische controle Drie maanden na de operatie komt u voor controle bij uw behandelend arts, een arts-assistent of bij een nurse practioner (NP) of physician assistant (PA). Een NP en PA worden in- en extern opgeleid om deze controles te doen en werken onder supervisie van en in overleg met de orthopedisch chirurg. Op de afdeling radiologie wordt vooraf aan de controle enkele röntgenfoto s gemaakt. Vervolgens worden deze röntgenfoto s en het resultaat van de ingreep met u besproken. Vragen Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen, dan kunt u deze stellen tijdens het preoperatieve onderzoek of contact opnemen met de orthopedisch consulenten. Tip Neem de folder mee wanneer u wordt opgenomen. U kunt dan alle relevante informatie nog eens nalezen. 7

8 Meer informatie of vragen Colofon Voor vragen of meer informatie kunt u contact opnemen met de orthopedisch consulenten via telefoonnummer (024) of orthopedie.consulenten@maartenskliniek.nl Uitgave van de afdeling Communicatie, i.s.m. afdeling Orthopedie Februari 2015 Bestelcode Bezoekadres Hengstdal 3, 6574 NA Ubbergen (bij Nijmegen) Postadres Postbus 9011, 6500 GM Nijmegen Telefoon (024) Internet